Την τελευταία διετία, με την έκρηξη των τιμών ενέργειας, έχουν αυξηθεί σημαντικά οι αναφορές στο Συνήγορο του Πολίτη, που αναδεικνύουν το ζήτημα της ενεργειακής ένδειας. Οι πολίτες ζητούν την παρέμβαση του Συνηγόρου αναφορικά με την αδυναμία καταβολής υψηλών ληξιπρόθεσμων οφειλών, τη μη δυνατότητα ένταξής τους στο κοινωνικό οικιακό τιμολόγιο, ακόμα και την αδυναμία να ανταπεξέλθουν στο διακανονισμό των οφειλών τους.
Με αφορμή τις αναφορές των πολιτών και τα ζητήματα που έχουν δημιουργηθεί από την ενεργειακή κρίση και βαρύνουν τον καταναλωτή, ο Συνήγορος του Πολίτη προχώρησε στην εκπόνηση ειδικής έκθεσης με τίτλο «Ενεργειακή κρίση: Αίτια – Επιπτώσεις – Προτάσεις».
Στην έκθεση, καταγράφονται οι ευρωπαϊκές πολιτικές για την ενοποίηση της αγοράς και απελευθέρωση ενέργειας και την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, οι οποίες αποτελούν τους βασικούς πυλώνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επιπλέον, παρατίθεται η εθνική νομοθεσία που υιοθετήθηκε προς εναρμόνιση με τις πολιτικές της ΕΕ με τη δημιουργία του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας (Ε.Χ.Ε.) το 2018. Το Ε.Χ.Ε. διαχειρίζεται σήμερα το μεγαλύτερο μέρος του μοντέλου στόχου (target model), όπως είναι πλέον γνωστή η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία εγκαινιάστηκε επισήμως την 1η Νοεμβρίου 2020 και ξεκίνησε τη λειτουργία της τον Μάρτιο 2021.
Ως αποτέλεσμα, από το καλοκαίρι του 2021, παρατηρείται ραγδαία αύξηση της τιμής ενέργειας, η οποία από τον Ιούνιο του 2021 διπλασιάστηκε και συνέχισε την ανοδική της πορεία κυμαινόμενη πλέον στο υπερτετραπλάσιο και ενίοτε στο υπερπενταπλάσιο του κόστους, που είχε πριν την έλευση του μοντέλου στόχου. Σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση των τιμών της ενέργειας διαδραματίζει το φυσικό αέριο, το οποίο ως λιγότερο ρυπογόνο εισήλθε στο ενεργειακό μείγμα της χώρας αντικαθιστώντας σταδιακά τον λιγνίτη στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Η εισαγωγή του φυσικού αερίου στο χρηματιστήριο προκάλεσε σταδιακά σημαντική αύξηση της τιμής του.
Οι καταναλωτές για την απόκτηση ενός αγαθού απαραίτητου για τη διαβίωσή τους, εξαρτώνται από τη λειτουργία μιας χρηματιστηριακής αγοράς χωρίς δυνατότητα παρέμβασης, διότι δεν μπορούν ούτε να αναβάλλουν την αγορά, όταν οι τιμές είναι υψηλές, ούτε να αποθηκεύσουν την ηλεκτρική ενέργεια, όταν οι τιμές είναι χαμηλές.
ΔΕΙΤΕ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ ΕΔΩ
