Ο ζημιωθείς από τροχαίο ατύχημα μπορεί να ασκήσει ενώπιον του δικαστηρίου του τόπου κατοικίας του σε κράτος μέλος ευθεία αγωγή κατά του ασφαλιστή εφόσον το οικείο δίκαιο επιτρέπει την άσκηση τέτοιας αγωγής και ο ασφαλιστής έχει την έδρα του στο έδαφος κράτους μέλους. Για την παθητική νομιμοποίηση αρκεί ο ισχυρισμός του ενάγοντος ότι αυτός και ο εναγόμενος είναι τα αντικείμενα της επίδικης ένδικης σχέσης, έστω και αν ο ισχυρισμός αυτός αποδεικνύεται αναληθής, οπότε η αγωγή θα απορριφθεί ως αβάσιμη για ανυπαρξία του επίδικου δικαιώματος και όχι για έλλειψη νομιμοποίησης. Αντιπρόσωπος ζημιών έχει τη διαμονή ή την εγκατάστασή του στο κράτος μέλος όπου έχει διορισθεί. Εξουσίες εκπροσωπήσεως της ασφαλιστικής επιχειρήσεως έναντι των ζημιωθέντων με μόνιμη κατοικία σε αυτό το κράτος μέλος. Ο υποχρεωτικός διορισμός αντιπροσώπου δεν περιορίζει τον ζημιωθέντα ή την ασφαλιστική επιχείρηση να στρέφονται απευθείας κατά του υπαιτίου του ατυχήματος ή της ασφαλιστικής επιχείρησης.
ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ
(Διαφορές για ζημίες από αυτοκίνητα)
Αριθμός απόφασης 221/2020
Το Ειρηνοδικείο Αθηνών
Συγκροτήθηκε από την Ειρηνοδίκη Χαρούλα Γιωτίτσα, την οποία όρισε η Πρόεδρος του Τριμελούς Συμβουλίου του Ειρηνοδικείου Αθηνών και από τη Γραμματέα Μαρία Γιαντσίδη.
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριο του στις 01 Οκτωβρίου του 9 για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ:
Του ενάγοντος: …, κατοίκου … Αγρινίου, με ΑΦΜ: …, ο οποίος αραστάθηκε δια του πληρεξουσίου δικηγόρου του Δημήτριου Καραμήτρου (ΑΜ/ΔΣΚαρδ. 411)
Της εναγομένης: Ανώνυμης ασφαλιστικής εταιρείας με την επωνυμία «ALLIANZ IARD» για λογαριασμό της οποίας ενεργεί νόμιμα στην Ελλάδα ως ανταποκριτής και αντίκλητος η ανώνυμη εταιρεία με το διακριτικό τίτλο «ALLIANZ HELLAS INS CO», που εδρεύει στην Αθήνα, Λεωφ. Αθηνών αρ.110 και εκπροσωπείται νόμιμα, η οποία παραστάθηκε δια του πληρεξουσίου δικηγόρου της Ιωάννη Παντελίδη (ΑΜ/ΔΣΑ 38255). Ο ενάγων ζητεί να γίνει δεκτή η από 06-03-2019 με αριθμό καταθέσεως ΓΑΚ:./2019 και ΕΑΚ:./2019 αγωγή του, ειδικής διαδικασίας περιουσιακών διαφορών, δικάσιμος της οποίας προσδιορίστηκε η αναγραφόμενη στην αρχή της παρούσας και γράφτηκε στο πινάκιο.
Κατά τη συζήτηση της αγωγής οι πληρεξούσιοι δικηγόροι των διαδίκων ανέπτυξαν τους ισχυρισμούς τους και ζήτησαν να γίνουν δεκτά όσα αναφέρονται στα πρακτικά και στις προτάσεις τους.
Μελέτησε τη δικογραφία
Σκέφτηκε σύμφωνα με το Νόμο
Ο Κανονισμός (Ε.Κ) με αριθμό 44/2001 του Συμβουλίου της 22 Δεκεμβρίου 2000 για τη διεθνή δικαιοδοσία την αναγνώριση και την εκτέλεση των αποφάσεων σε αστικές υποθέσεις στο άρθρο 9 ορίζει τα ακόλουθα: 1. Ο ασφαλιστής που έχει την κατοικία του στο έδαφος κράτους μέλους μπορεί να εναχθεί α) ενώπιον των δικαστηρίων του κράτους – μέλους, όπου έχει την κατοικία του ή β) σε άλλο κράτος-μέλος, εφ’ όσον την αγωγή έχει ασκήσει ο αντισυμβαλλόμενος του ασφαλιστή, ο ασφαλισμένος, ή ο δικαιούχος, ενώπιον του δικαστηρίου του τόπου όπου ο ενάγων έχει την κατοικία ή … γ)…, 2…”. Εξ άλλου στο άρθρο 11 του άνω Κανονισμού (αρθρ. 10 Συμβάσεως Βρυξελλών) με τίτλο “προσεπίκληση και ευθεία αγωγή” ορίζονται τα ακόλουθα: 1) Σε υποθέσεις ασφάλισης αστικής ευθύνης, ο ασφαλιστής μπορεί επίσης να προσεπικληθεί ενώπιον του δικαστηρίου που έχει επιληφθεί της αγωγής του ζημιωθέντος κατά του ασφαλισμένου, αν το δίκαιο του δικαστηρίου το επιτρέπει. 2)Οι διατάξεις των αρθρ. 8, 9 και, 10 εφαρμόζονται σε περίπτωση ευθείας αγωγής του ζημιωθέντος κατά του ασφαλιστή, εφ’ όσον η ευθεία αγωγή επιτρέπεται”. Εν όψει της παραπομπής της παρ. 2 του άρθρου 11 του άνω Κανονισμού στο αρθρ. 9 του ιδίου Κανονισμού γεννήθηκε το ζήτημα κατά πόσο ο ζημιωθείς σε αυτοκινητικό ατύχημα δύναται να χαρακτηρισθεί ως δικαιούχος κατά την έννοια της β’ περιπτώσεως της παρ. 1 του αρθρ. 9 του Κανονισμού. Η ερμηνευτική αυτή εκδοχή είναι πρόδηλο ότι εξυπηρετεί τα συμφέροντα του ζημιωθέντος, αφού για την περίπτωση που αυτός χρειασθεί να ασκήσει αγωγή για την διεκδίκηση των αξιώσεων του έχει τη δυνατότητα να εγείρει αυτή και ενώπιον δικαστηρίου της χώρας της κατοικίας του με προφανή τα εντεύθεν γι’ αυτόν πλεονεκτήματα. Εν όψει δε της αμφισβητήσεως που δημιουργήθηκε για το ανωτέρω ζήτημα το Δικαστήριο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΔΕΚ) ύστερα από την αποστολή σχετικού ερωτήματος από το γερμανικό Ακυρωτικό αποφάνθηκε ως ακολούθως: Η παραπομπή του άρθρου 11 παρ. 2 του Κανονισμού (Ε.Κ.) 44/2001 του Συμβουλίου της 22-12-2000 για τη διεθνή δικαιοδοσία, την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις στο άρθρο 9 παρ.1 στοιχείο β’ του κανονισμού αυτού πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια, ότι ο ζημιωθείς μπορεί να ασκήσει ενώπιον του δικαστηρίου του τόπου της κατοικίας του σε κράτος – μέλος ευθεία αγωγή κατά του ασφαλιστή, εφόσον το οικείο δίκαιο επιτρέπει την άσκηση τέτοιας αγωγής και ο ασφαλιστής έχει την έδρα του στο έδαφος κράτους -μέλους. Ήδη τέτοια ρύθμιση εισάγεται με το άρθρο 5 της πέμπτης Κοινοτικής Οδηγίας της 11-5-2005, η οποία θα έπρεπε να καταστεί εσωτερικό δίκαιο μέχρι 11-6-2007 και ήδη ενσωματώθηκε στο Ελληνικό Δίκαιο με το Ν. 3746/16-2-2009.
Στην κρινόμενη αγωγή του ο ενάγων εκθέτει ότι στις 03 Δεκεμβρίου του 2018 και περί ώρα 10.20 στο Παρίσι της Γαλλίας ο … οδηγώντας το με αριθμό κυκλοφορίας DE-…-ΧΑ επιβατηγό αυτοκίνητο, που ήταν ασφαλισμένο για την έναντι τρίτων αστική ευθύνη στην εναγομένη ασφαλιστική εταιρεία, προκάλεσε από υπαιτιότητα του, τα στοιχεία της οποίας εκθέτει στην αγωγή, φθορές και βλάβες στο με αριθμό κυκλοφορίας ΑΙΡ-… ΔΧΕ τουριστικό λεωφορείο, ιδιοκτησίας του, κατά τη σύγκρουση των άνω οχημάτων που έλαβε χώρα επί της οδού rue de la pepiniere, όπως οι ειδικότερες συνθήκες αυτής περιγράφονται στην αγωγή. Με βάση αυτό το ιστορικό ο ενάγων, μετά τον παραδεκτό περιορισμό του αιτήματος της αγωγής του με την τροπή του από καταψηφιστικό σε έντοκο αναγνωριστικό, ζητεί να αναγνωριστεί ότι η εναγόμενη οφείλει να καταβάλει στον ενάγοντα το ποσό των 1.002,20 ευρώ, ως αποζημίωση του και χρηματική του ικανοποίηση, να κηρυχθεί η απόφαση προσωρινά εκτελεστή και να καταδικαστεί η εναγομένη στη δικαστική του δαπάνη.
Με αυτό το περιεχόμενο και αίτημα η αγωγή αρμόδια φέρεται για συζήτηση στο παρόν Δικαστήριο που έχει σχετική δικαιοδοσία, σύμφωνα με τη μείζονα σκέψη της παρούσας και είναι κατά τόπον και καθ ύλη αρμόδιο (άρθρα 14 παρ.1α και 25 παρ.2 ΚΠολΔ), κατά την ειδική διαδικασία των περιουσιακών διαφορών του άρθρου 614 αρ.6 του ΚΠολΔ. Είναι νόμιμη στηριζόμενη στα άρθρα 914, 297, 298, 330 εδ.β, 346, 932 ΑΚ, 2, 4, 9 και 10 του Ν. ΓΠΝ/1911, 10αρ.1 του ν.489/1976 και 176 του ΚπολΔ πλην του αιτήματος για την κήρυξη της απόφασης προσωρινά εκτελεστής το οποίο πρέπει να απορριφθεί ως μη νόμιμο, καθώς εκτελεστότητα προσδίδεται μόνο στις αποφάσεις που περιέχουν καταδίκη, δηλαδή τις καταψηφιστικές (ΑΠ299/1992 Δνη 34,1075, ΕφΠειρ.684/1994 Δνη 36,674). Πρέπει, επομένως, να εξεταστεί περαιτέρω η αγωγή για να κριθεί αν είναι βάσιμη και από ουσιαστική άποψη, αφού μετά το αναγνωριστικό της αίτημα δεν απαιτείται καταβολή δικαστικού ενσήμου.
Η εναγομένη πρότεινε την ένσταση ελλείψεως παθητικής νομιμοποίησης της ισχυριζόμενη ότι δεν είναι αντίκλητος ή εκπρόσωπος της αλλοδαπής ασφαλιστικής εταιρείας «ALLIANZ IARD». Ο ισχυρισμός αυτός δεν συνιστά ένσταση έλλειψης παθητικής νομιμοποιήσεως, αλλά άρνηση της ιστορικής βάσεως της αγωγής, καθόσον για τη νομιμοποίηση αρκεί ο ισχυρισμός του ενάγοντος ότι αυτός και ο εναγόμενος είναι τα αντικείμενα της επίδικης ένδικης σχέσης, έστω και αν ο ισχυρισμός αυτός αποδεικνύεται αναληθής, οπότε η αγωγή θα απορριφθεί ως αβάσιμη για ανυπαρξία του επιδίκου δικαιώματος και όχι για έλλειψη νομιμοποίησης (βλ. ΑΠ 921/2007, ΝοΒ 55,2492). Σύμφωνα με το άρθρο 255 του ν.4364/2016 ο αντιπρόσωπος ζημιών, που διορίζεται σύμφωνα με τις περιπτώσεις ζ’ της παραγράφου 1 του άρθρου 14 ζ’ της παραγράφου 1 του άρθρου 130 του άνω νόμου, επιλέγεται από την ασφαλιστική επιχείρηση, μπορεί να ενεργεί για λογαριασμό μιας ή περισσοτέρων ασφαλιστικών επιχειρήσεων και πρέπει να είναι γνώστης των επισήμων γλωσσών του κράτους που έχει διοριστεί. Ο αντιπρόσωπος ζημιών έχει τη διαμονή ή εγκατάσταση του στο κράτος-μέλος όπου έχει διορισθεί, διαθέτει επαρκείς εξουσίες για να εκπροσωπεί την ασφαλιστική επιχείρηση έναντι των ζημιωθέντων με μόνιμη κατοικία σ’ αυτό το κράτος μέλος, από ατυχήματα που προκαλούνται σε άλλα κράτη-μέλη από αυτοκίνητα που έχουν τόπο συνήθους στάθμευσης στην Ελλάδα ή άλλο κράτος-μέλος και είναι ασφαλισμένα σε εγκατεστημένες στην Ελλάδα ασφαλιστικές επιχειρήσεις, τις οποίες εκπροσωπεί, ώστε να ικανοποιεί ολοσχερώς τις αξιώσεις τους. Ο υποχρεωτικός διορισμός αντιπροσώπου σε καμία περίπτωση δεν περιορίζει τον ζημιωθέντα ή την ασφαλιστική επιχείρηση να στρέφονται απευθείας κατά του υπαιτίου του ατυχήματος ή της ασφαλιστικής του επιχείρησης. Όσον αφορά τις επαρκείς εξουσίες που πρέπει να διαθέτει ο αντιπρόσωπος ζημιών για να εκπροσωπεί την ασφαλιστική επιχείρηση έναντι των ζημιωθέντων κ.λπ. ετέθη προδικαστικό ερώτημα σχετικά με το ποια έννοια έχει η έκφραση επαρκείς εξουσίες ή άλλως μέχρι που εκτείνονται και αν εμπεριέχουν και την εξουσία του αντικλήτου. Το ανωτέρω κρίσιμο για την παρούσα υπόθεση νομικό ζήτημα κρίθηκε από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε προδικαστικό ζήτημα ερώτημα στην υπόθεση C-136/2012 στις 10 Οκτωβρίου του 2013 με την υπ’ αριθμ. 2013/C344/55 απόφαση του στην οποία έκρινε ότι «στις ελάχιστες εξουσίες που πρέπει να διαθέτει ο αντιπρόσωπος ζημιών είναι αυτή του αντικλήτου εφόσον συμφωνεί και εξωδικαστικούς συμβιβασμούς ακόμη και ενώπιον της έδρας των ημεδαπών δικαστηρίων.
Από την εκτίμηση της ένορκης κατάθεσης στο ακροατήριο, του μάρτυρα του ενάγοντος που περιέχεται στα ταυτάριθμα με την παρούσα απόφαση πρακτικά συνεδριάσεως του Δικαστηρίου από όλα τα έγγραφα που προσκομίζουν νόμιμα και επικαλούνται οι διάδικοι, καθώς και τις φωτογραφίες που προσκομίζει ο ενάγων , που απεικονίζουν τον τόπο της σύγκρουσης καθώς και την κατάσταση του αυτοκινήτου του μετά τη σύγκρουση, το απεικονιζόμενο περιεχόμενο των οποίων δεν αμφισβητείται από τους αντιδίκους τους, από όσα συνομολογούν οι διάδικοι στα δικόγραφα τους καθώς και από τα διδάγματα της κοινής πείρας και λογικής, που λαμβάνονται υπόψη αυτεπαγγέλτως από το Δικαστήριο (άρθρο 336 παρ.4 του ΚΠολΔ) αποδείχτηκαν, κατά την κρίση του Δικαστηρίου τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Στις 03 Δεκεμβρίου του 2018 και περί ώρα 10.20 ο ενάγων οδηγώντας το με αριθμό κυκλοφορίας ΑΙΡ-. ΔΧ τουριστικό λεωφορείο, της αποκλειστικής του νομής, κατοχής και κυριότητας, κινούνταν επί της οδού reu de la pepinier (ρου ντε λα πεπινιέρ) στο Παρίσι της Γαλλίας. Η άνω οδός είναι μονόδρομος με δύο λωρίδες κυκλοφορίας και μία λεωφορειολωρίδα. Κατά την ως άνω ημέρα και ώρα ο ενάγων βρίσκονταν προσωρινά ακινητοποιημένος λόγω κυκλοφοριακής συμφόρησης στην αριστερή λωρίδα της εν λόγω οδού 10-12 μέτρα πριν τη διασταύρωση της με την οδο reu Pasquier (ρου πασκιέρ). Κατά τον ίδιο ως άνω τόπο και χρόνο ο οδηγώντας το με αριθμό κυκλοφορίας DE-.-ΧΑ αυτοκίνητο του που ήταν ασφαλισμένο για την έναντι τρίτων αστική ευθύνη στην εναγομένη ασφαλιστική εταιρεία, κινούνταν στη δεξιά λωρίδα κυκλοφορίας της reu de la pepinier. Εκμεταλλευόμενος όμως ένα κενό που υπήρχε μπροστά από το λεωφορείο του ενάγοντος επιχείρησε αριστερό ως προς την πορεία του ελιγμό, ώστε να μετακινηθεί οπό τη δεξιά λωρίδα στην αριστερή πλην όμως από λανθασμένο υπολογισμό του χώρου προσέκρουσε με το πλάγιο αριστερό τμήμα του αυτοκινήτου του στην εμπρόσθια δεξιά γωνία του λεωφορείου στο οποίο προκάλεσε υλικές ζημίες. Με βάση τα παραπάνω αποδειχθέντα πραγματικά περιστατικά αποκλειστικά υπαίτιος της ένδικης σύγκρουσης κρίνεται ο οδηγός του με αριθμό κυκλοφορίας DE-.-ΧΑ αυτοκινήτου, ο οποίος δεν οδηγούσε με σύνεση και διαρκώς τεταμένη την προσοχή του στην οδήγηση, δεν είχε τον πλήρη έλεγχο του οχήματος του και επιχείρησε ελιγμό χωρίς να βεβαιωθεί ότι μπορεί να το πράξει χωρίς κίνδυνο ή παρακώλυση των λοιπών χρηστών της οδού, οι οποίοι κινούνταν πλάι του, λαμβάνοντας συνεχώς υπόψη τη θέση, την κατεύθυνση και την ταχύτητα τους κατά παράβαση των άρθρων 12 αρ.1, 19 αρ.1 και 21 αρ.1 του ΚΟΚ. Στοιχεία που να θεμελιώνουν οποιαδήποτε υπαιτιότητα του ενάγοντος στην πρόκληση της ένδικης σύγκρουσης δεν προέκυψαν από την εκτίμηση του συνόλου των αποδεικτικών μέσων, απορριπτόμενης ως κατ’ ουσίαν αβασίμου της ένστασης συνυπαιτιότητας του ενάγοντος, που πρότεινε η εναγομένη. Αποδείχτηκε περαιτέρω ότι η εναγομένη ασφαλιστική εταιρεία «ALLIANZ IARD», που έχει την έδρα της στη Γαλλία, έχει ορίσει στην Ελλάδα αντιπρόσωπο ζημιών την εταιρεία «ALLIANZ HELLAS INS CO» σύμφωνα με το από 28-01-2019 έγγραφο του Ελληνικού Κέντρου Πληροφοριών, γεγονός που συνομολογεί και η ίδια. Μεταξύ των άλλων αρμοδιοτήτων της εν λόγω αντιπροσώπου εταιρείας είναι, σύμφωνα με την προεκτεθείσα απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αυτής της αντικλήτου της εναγομένης, απορριπτόμενου του περί του αντιθέτου ισχυρισμού της εταιρείας «ALLIANZ HELLAS INS CO». Τέλος, αν και η εν λόγω εταιρεία ισχυρίστηκε ότι υπάρχει ελάττωμα στην επίδοση εν τούτοις η ίδια παρέστη στη συζήτηση της υπόθεσης για λογαριασμό της εναγομένης αλλοδαπής εταιρείας και έλαβε μέρος σ’ αυτή, καταθέτοντας και προτάσεις, οπότε θεωρείται ότι αποδέχτηκε σιωπηρώς σαν νόμιμη της επίδοση που της έγινε.
Από τα ίδια ως άνω αποδεικτικά μέσα αποδείχτηκε ότι για την επισκευή των ζημιών του αυτοκινήτου του ο ενάγων δαπάνησε για εξαγωγή εμπρόσθιας γωνίας, δεξιού φανού, αλλαγή και εξαγωγή αλουμινίου πόρτας, επισκευή εμπρόσθιας γωνίας, πόρτας, καθώς και για βαφή εμπρόσθιας γωνίας και πόρτας 502,20 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου και του αναλογούντος ΦΠΑ (βλ. το με αριθμό ./2-3-2019 τιμολόγιο παροχής υπηρεσιών του Συνεργείου Αυτοκινήτων του … καθώς και την από 21-12-2018 έκθεση πραγματογνωμοσύνης του πραγματογνώμονα της ασφαλιστικής εταιρείας «Γενική Πανελλαδική» …). Τελος, το Δικαστήριο εκτιμώντας τις παραπάνω συνθήκες του ατυχήματος, το βαθμό του πταίσματος του οδηγού του ζημιογόνου αυτοκινήτου, την ψυχική ταλαιπωρία του ενάγοντος, όπως και την κοινωνική και οικονομική κατάσταση των διαδίκων, πλην της ασφαλιστικής εταιρείας, κρίνει ότι πρέπει να επιδικαστεί στον ενάγοντα ως χρηματική του ικανοποίηση το ποσό των 100,00 ευρώ, το οποίο κρίνεται εύλογο και δίκαιο για την αποκατάσταση της ηθικής βλάβης που υπέστη (άρθρ. 932 ΚΠρλΔ) απορριπτόμενου ως αβασίμου του πέραν αυτού αιτούμενου ποσού.
Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω πρέπει να γίνει δεκτή εν μέρει η κρινόμενη αγωγή ως και κατ’ ουσίαν βάσιμη και να αναγνωριστεί ότι η εναγόμενη αλλοδαπή ασφαλιστική εταιρεία οφείλει να καταβάλει στον ενάγοντα το ποσό των 602,20 ευρώ (502,20+100,00) με το νόμιμο τόκο υπερημερίας από την επίδοση της αγωγής μέχρι την εξόφληση, κατά παραδοχή του σχετικού αιτήματος της εναγομένης. Μέρος της δικαστικής δαπάνης του ενάγοντος πρέπει να επιβληθεί εις βάρος της εναγομένης λόγω της εν μέρει νίκης και ήττας των διαδίκων (άρθρο 178 αρ.1 ΚΠολΔ) κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στο διατακτικό της παρούσης.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Δικάζει κατ’ αντιμωλία των διαδίκων.
Δέχεται εν μέρει την κρινόμενη αγωγή.
Αναγνωρίζει ότι η εναγομένη οφείλει να καταβάλει στον ενάγοντα το ποσό των εξακοσίων δύο ευρώ και είκοσι λεπτών (602,20 ευρώ), με το νόμιμο τόκο υπερημερίας από την επίδοση της αγωγής μέχρι την εξόφληση.
Επιβάλλει εις βάρος της εναγομένης μέρος της δικαστικής δαπάνης του ενάγοντος το ποσό της οποίας ορίζει στα εκατόν πενήντα (150,00) ευρώ.
Κρίθηκε, αποφασίστηκε και δημοσιεύτηκε στο ακροατήριο του σε σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση.
Αθήνα 15 Ιανουαρίου 2020
Η Ειρηνοδίκης Η Γραμματέας