«Χίλια κύματα» περνούν οι ιδιοκτήτες ακινήτων στην Ελλάδα, όταν επιθυμούν να πραγματοποιήσουν μία αγοραπωλησία. Οπλισμένοι με αρκετή υπομονή, ανεβαίνουν τον «Γολγοθά» της ελληνικής γραφειοκρατίας που απαιτεί όχι ένα, όχι δέκα, αλλά έως και είκοσι δικαιολογητικά για κάθε υπόθεση.
Ιδιοκτήτες, συμβολαιογράφοι και μεσίτες έχουν απευθύνει εκκλήσεις στην κυβέρνηση για εκσυγχρονισμό του συστήματος, ενώ έχουν καταθέσει και πλήθος σχετικών προτάσεων. Η κυβέρνηση έχει ήδη παρουσιάσει το μέλλον των διαδικασιών που θα είναι ψηφιακό και ταχύτερο. Η κατάργηση της «συλλογής» του Τέλους Ακίνητης Περιουσίας, η δημιουργία του Ηλεκτρονικού Φακέλου Ακινήτου και η ηλεκτρονική συλλογή των εγγράφων και πιστοποιητικών θα γίνεται από τον συμβολαιογράφο, είναι μέρος της λύσης σε ένα πρόβλημα που ταλαιπωρεί ακόμα τους πολίτες, αν και φαίνεται να ανήκει σε μια πολύ παλαιότερη εποχή, όταν δεν υπήρχαν όλες αυτές οι δυνατότητες που μας δίνει η τεχνολογία.
Εμπλοκές…
Η πιο χαρακτηριστική περιγραφή της κατάστασης είναι το «χαρτοβασίλειο» και η «οδύσσεια» για το πλήθος των δικαιολογητικών και την ταλαιπωρία των πολιτών. Πρώτα να δούμε το πρόβλημα. Λέγεται υπέρμετρη καθυστέρηση και κόστος λόγω γραφειοκρατίας και συντελείται από την ανάγκη για 17 έως 20 δικαιολογητικά.
Ανάλογα με τη συναλλαγή από τους φορολογουμένους ζητούν:
1 Αποδεικτικό φορολογικής ενημερότητας πωλητή
2 Πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ
3 Πιστοποιητικό ΔΟΥ περί μη οφειλής φόρου κληρονομίας – δωρεάς
4 Δήλωση φόρου μεταβίβασης ακινήτου ή ΦΠΑ στη ΔΟΥ του ακινήτου
5 Πιστοποιητικά/δηλώσεις για μη οφειλή προς ΟΤΑ
6 Βεβαίωση δήμου περί υποβολής δήλωσης ιδιοκτησίας ή μη οφειλής εισφοράς σε χρήμα
7 Βεβαίωση ασφαλιστικής ενημερότητας
8 Βεβαίωση πολιτικού μηχανικού περί πολεοδομικής νομιμότητας
9 Πιστοποιητικό ενεργειακού επιθεωρητή
10 Τοπογραφικό διάγραμμα γεωτεμαχίου από τοπογράφο
11 Υπεύθυνη δήλωση ιδιοκτήτη περί πολεοδομικής νομιμότητας του μεταβιβαζόμενου ακινήτου
12 Αντίγραφο οικοδομικής άδειας αν ακίνητο κτίστηκε μετά τις 14-3-1983
13 Εγγραφο περαίωσης διαδικασίας ρύθμισης ακινήτου
14 Απόσπασμα κτηματολογικού διαγράμματος αν βρίσκεται εντός κτηματολογίου
15 Πιστοποιητικό κτηματογραφούμενου ακινήτου ότι το γεωτεμάχιο έχει περιληφθεί στα στοιχεία ανάρτησης του Εθνικού Κτηματολογίου
16 Πράξη χαρακτηρισμού του δασαρχείου ότι η μεταβιβαζόμενη έκταση χαρακτηρίζεται ως μη δασική ή δασική
17 Βεβαίωση δασαρχείου περί «ΑΚΑΪΑΣ» των μεταβιβαζόμενων ιδιωτικών δασών
18 Δήλωση προς το Δασαρχείο σε περίπτωση μεταβίβασης ιδιωτικού δάσους ή δασικής έκτασης πάνω από 50 στρέμματα
19 Αδεια του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης σε περίπτωση κατάτμησης δασικής ιδιοκτησίας
20 Πιστοποιητικό της διεύθυνσης Δασών ή του Κτηματολογικού Γραφείου σε περίπτωση που η μεταβιβαζόμενη έκταση βρίσκεται σε περιοχή στην οποία έχουν αναρτηθεί δασικοί χάρτες
Λύσεις
Η λύση έρχεται από την κυβέρνηση που προωθεί σειρά σημαντικών αλλαγών για τη διευκόλυνση των πολιτών, όπως η κατάργηση της «συλλογής» του Τέλους Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ), αφού αυτό πλέον θα εκδίδεται μέσω μιας μόνο κίνησης, χωρίς πολύωρες αναμονές στις ΔΟΥ. Οι ιδιοκτήτες θα συμπληρώνουν τα στοιχεία τους και του ακινήτου τους και θα έχουν αυτόματα τη βεβαίωση μέσω εφαρμογής του Δήμου Αθηναίων, χρησιμοποιώντας τους κωδικούς του Taxis. Για την έκδοση ΤΑΠ από τον ίδιο το δημότη, απαιτείται έλεγχος της γνησιότητας της βεβαίωσης, κάτι που γίνεται με έναν κωδικό QR, ο οποίος θα επιβεβαιώνει την εγκυρότητα της βεβαίωσης.
Ηλεκτρονικός φάκελος
Οι συμβολαιογράφοι έχουν ζητήσει ξανά και ξανά, μαζί με τις ανακοινώσεις της ΠΟΜΙΔΑ, την περισσότερη Ψηφιοποίηση των διαδικασιών. Η απάντηση από την κυβέρνηση έρχεται με τον Ηλεκτρονικό Φάκελο Ακινήτων. Αυτή η καινοτομία, μαζί με την ηλεκτρονική υποβολή των δηλώσεων φόρου μεταβίβασης, γονικών παροχών και δωρεών στην πλατφόρμα myProperty της ΑΑΔΕ φέρνει σημαντική διευκόλυνση σε όλες τις μεταβιβάσεις. Στόχος η ταχύτερη και ασφαλέστερη διεκπεραίωση των υποθέσεων μεταβίβασης ακινήτων μέσω Διαδικτύου. Η πλατφόρμα θα «επικοινωνεί» με τα πληροφοριακά συστήματα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, του Κτηματολογίου, της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, της Δασικής Υπηρεσίας, του ΕΦΚΑ, του Μητρώου Πολιτών, της Ελληνικής Αστυνομίας, των Συμβολαιογραφικών Συλλόγων και του Εθνικού Μητρώου Επικοινωνίας Πολιτών (ΕΜΕΠ). Αντί να τρέχεις να βρεις όλα τα δικαιολογητικά, θα είναι ήδη εκεί. Ο Ηλεκτρονικός Φάκελος Μεταβίβασης Ακινήτου θα ενεργοποιηθεί έως το τέλος του 2023 και θα προβλέπει τη διασύνδεση του συστήματος e-Αδειες με τα άλλα συστήματα (ΕΦΚΑ, Πυροσβεστική Υπηρεσία, ΔΕΔΔΗΕ, Δασική Υπηρεσία και ΔΕΣΦΑ), την κατάργηση της κοινοποίησης της επιφάνειας του κτιρίου στον ΔΕΔΔΗΕ και ολοκλήρωση της ενοποίησης του συστήματος δήλωσης τετραγωνικών μέτρων στους δήμους, τη θέσπιση νομοθεσίας για τη δημιουργία πλαισίου ασφαλών συναλλαγών σε κινητά περιουσιακά στοιχεία, τη λειτουργία πλατφόρμας για την απόκτηση άδειας κατασκευής και τη λειτουργία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας που θα παρέχει στους αγοραστές τη δυνατότητα εκπλήρωσης όλων των απαιτήσεων για τη μεταβίβαση ακίνητης περιουσίας στο Διαδίκτυο.
Η νέα πλατφόρμα θα «ζει» μέσα στην ψηφιακή πύλη του Δημοσίου gov.gr. Μέσω της πλατφόρμας θα συλλέγονται ηλεκτρονικά όλα τα δικαιολογητικά που απαιτούνται στη σύνταξη των συμβολαίων για τις μεταβιβάσεις ακινήτων. Η συλλογή θα γίνεται ηλεκτρονικά από τον συμβολαιογράφο. Οταν υπάρχουν όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά, υποβάλλεται η δήλωση και η διαδικασία ολοκληρώνεται με την ηλεκτρονική μετεγγραφή του ακινήτου.
