Πιστή τήρηση της Συμφωνίας των Πρεσπών αλλά και αναγνώριση της «μακεδονικής» ως ευρωπαϊκής γλώσσας- χωρίς αστερίσκους και επεξηγήσεις- περιλαμβάνει μεταξύ άλλων η συμβιβαστική πρόταση που κατέθεσε η Γαλλία σε Σκόπια και Σόφια και παρουσίασε το απόγευμα της Πέμπτης στο Κοινοβούλιο της Βόρειας Μακεδονίας η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Η τελευταία, μιλώντας στη Βουλή της Βόρειας Μακεδονίας κάλεσε τη χώρα να αποδεχτεί την πρόταση της ΕΕ σχετικά με την επίλυση των διαφορών της με τη Βουλγαρία και να κάνει, με τον τρόπο αυτό, το αποφασιστικό βήμα για την ενταξιακή της πορεία προκειμένου να ξεπεραστεί το βουλγαρικό βέτο. Η πρόταση χωρίζεται σε τρία σκέλη και αποτελεί, ουσιαστικά, έναν συμβιβασμό, στον οποίο η κάθε πλευρά κάτι παίρνει και κάτι χάνει.
Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν: «Μακεδόνες, η μακεδονική γλώσσα είναι δική σας και τη σεβόμαστε πλήρως, όπως και την ταυτότητά σας. Η Ευρώπη σάς περιμένει».
Το πρώτο σκέλος στο οποίο είναι κερδισμένη η Βόρεια Μακεδονία και αναφέρθηκε, εκτενώς, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στα Σκόπια την Πέμπτη αφορά το κομμάτι της γλώσσας. Απευθυνόμενη στους βουλευτές, τόνισε, χθες, το εξής: «Μακεδόνες, η μακεδονική γλώσσα είναι δική σας και τη σεβόμαστε πλήρως, όπως και την ταυτότητά σας. Η Ευρώπη σάς περιμένει». Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υπογράμμισε ότι έχει ακούσει προσεκτικά τις ανησυχίες για τη «μακεδονική γλώσσα και την ταυτότητα» και διευκρίνισε σχετικά: «Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η μακεδονική γλώσσα είναι η γλώσσα σας και εμείς το σεβόμαστε πλήρως αυτό. Για αυτό, στην αναθεωρημένη πρόταση γίνεται αναφορά στη μακεδονική γλώσσα χωρίς κάποια αξιολόγηση από την ΕΕ».
Τι κερδίζει η Βόρεια Μακεδονία
Ενδεικτικό είναι ότι σε όλα τα διπλωματικά κείμενα της γαλλλικής πρότασης αναφέρεται ρητώς ως μακεδονική γλώσσα και απλώς σε ένα από τα δύο κείμενα συμπερασμάτων προβλέπεται ότι θα γίνουν μονομερείς δηλώσεις από τις δύο πλευρές (δηλ. από τη Βουλγαρία και από τη Βόρεια Μακεδονία) όπου ο καθένας θα έχει το δικό του αφήγημα για τη γλώσσα αλλά αυτό δεν θα έχει υποχρεωτικό χαρακτήρα.
Όπως ανέφεραν στο ethnos.gr πολιτικοί παρατηρητές η ουσία είναι ότι η μακεδονική γλώσσα αναγνωρίζεται ως μακεδονική γλώσσα εφεξής χωρίς επεξηγήσεις και αστερίσκους. Και αυτό είναι κάτι που το κερδίζει η πλευρά της Βόρειας Μακεδονίας μέσω της συμβιβαστικής γαλλικής πρότασης. Σημειώνεται ότι η ελληνική πλευρά έχει αναγνωρίσει την γλώσσα των γειτόνων μέσω της Συμφωνίας των Πρεσπών. Ενδεικτικό είναι ότι
Το ουδέτερο σκέλος της πρότασης
Το δεύτερο σκέλος της πρότασης που παρουσίασε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν είναι ουδέτερο και αφορά τη διαδικασία με την οποία θα γίνει η έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Προβλέπεται αφενός μια πρώτη διακυβερνητική διάσκεψη η οποία θα έχει πολιτικό χαρακτήρα και μπορεί να γίνει άμεσα εφόσον και οι πλευρές πουν ότι συμφωνούν σε αυτό το διαπραγματευτικό πλαίσιο. Στην συνέχεια αναλαμβάνει την υποχρέωση η Βόρεια Μακεδονία να προχωρήσει τη διαδικασία της συνταγματικής αναθεώρησης για να συμπεριλάβει στο Σύνταγμά της, τη βουλγαρική μειονότητα. Αφού ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία θα ακολουθήσει μια δεύτερη διακυβερνητική διάσκεψη που θα ξεκινήσει, επισήμως, το άνοιγμα των διακυβερνητικών κεφαλαίων. Πρόκειται για μια λύση που ικανοποιεί και τις δύο πλευρές και την πλευρά της Βόρειας Μακεδονίας και της Βουλγαρίας.
Σύμφωνα με την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, αν η Βόρεια Μακεδονία κάνει τώρα το πρώτο βήμα με την υιοθέτηση της πρότασης της ΕΕ, τότε η έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων θα μπορούσε να γίνει πολύ σύντομα, με τη διοργάνωση της πολιτικής διακυβερνητικής διάσκεψης την επόμενη εβδομάδα και την άμεση έναρξη της διαδικασίας αναλυτικής εξέτασης του κοινοτικού κεκτημένου.
Τι κερδίζει η Βουλγαρία
Το τρίτο και τελευταίο σκέλος της Συμφωνίας έχει να κάνει με το λεγόμενο πρωτόκολλο που θα πρέπει να συμφωνηθούν τα 4+1 σημεία όπου γίνεται αναφορά στα αρχικά συμπεράσματα του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σύμφωνα με πληροφορίες του ethnos.gr πρακτικά Βόρεια Μακεδονία και Βουλγαρία έχουν συμφωνήσει στην πράξη ως προς το περιεχόμενο το οποίο αφορά κυρίως ιστορικά και πολιτιστικά ζητήματα. Αυτό το πρωτόκολλο δεν καθίσταται κομμάτι των κεφαλαίων της διαπραγμάτευσης και των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Αυτό αντικαθίσταται με έναν μηχανισμό ετήσιων εκθέσεων αξιολόγησης που θα γίνεται, όμως, σε διμερές επίπεδο. Θα συναντιούνται κάθε χρόνο αντιπροσωπείες από τη Βόρεια Μακεδονία και τη Βουλγαρία και θα αξιολογούν πως προχωρούν τα διμερή τους ζητήματα, χωρίς αυτό να είναι αντικείμενο εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις. Ωστόσο μπαίνει ένα γενικό κριτήριο αν τηρείται η συμφωνία καλής γειτονίας. Οπότε εκεί μπορεί να πεί ανά πάσα στιγμή η Βουλγαρία ότι ‘δεν έχουμε τήρηση της Συμφωνίας και εγώ σταματάω τη διαδικασία. Εκεί η πλάστιγγα γέρνει πιο πολύ προς την πλευρά της Βουλγαρίας παρά προς την πλευρά της Βόρειας Μακεδονίας.
Με σφυρίχτρες και κόρνες η συνεδρίαση
Η συνεδρίαση της Βουλής της Βόρειας Μακεδονίας διεξάγεται σε κλίμα έντασης, με τους βουλευτές της σλαβικής αντιπολίτευσης να προσπαθούν, με σφυρίχτρες και με κόρνες μέσα στην αίθουσα να διακόψουν τις ομιλίες των βουλευτών της συμπολίτευσης, όταν οι τελευταίοι βρίσκονται στο βήμα της Βουλής. Η συζήτηση, σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό αναμένεται να διαρκέσει δύο με τρεις ημέρες και θα ολοκληρωθεί με τη διεξαγωγή σχετικής ψηφοφορίας. Για την έγκριση της πρότασης της ΕΕ από τη Βουλή της Βόρειας Μακεδονίας απαιτείται απλή πλειοψηφία. Σύμφωνα με όσα αναφέρουν μέσα ενημέρωσης των Σκοπίων, την πρόταση θα υπερψηφίσουν περίπου 70 βουλευτές από το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SDSM) του Ντιμίταρ Κοβάτσεφσκι και απ΄ όλα τα αλβανικά κόμματα. Το σύνολο της Βουλής αριθμεί 120 έδρες.
Πολιτικά αποδυναμωμένος ο Μίτσκοσκι
Καθημερινές είναι και οι διαδηλώσεις διαμαρτυρίας στα Σκόπια από οπαδούς της αξιωματικής αντιπολίτευσης (VMRO-DPMNE) οι οποίοι υποστηρίζουν ότι η πρόταση είναι επιζήμια για την χώρα και οδηγεί στον εκβουλγαρισμό, ζητώντας την απόρριψη της πρότασης. Ωστόσο, παρά τις διαμαρτυρίες ο αρχηγός της αξιωματικής Χρίστιαν Μίτσκοσκι εμφανίζεται αποδυναμωμένος πολιτικά το τελευταίο διάστημα. Την προηγούμενη βδομάδα έγινε ψηφοφορία επί των προτάσεων μομφής από το VMRO-DPMNE κατά του προέδρου της Βουλής Ταλάτ Τζαφέρι και αυτή απορρίφθηκε (61 κατά της πρότασης και 43 υπέρ), καθώς ο Μίτσκοσκι δεν κατάφερε να συγκεντρώσει τους ψήφους των υπόλοιπων κομμάτων της αντιπολίτευσης.