Κώστας Κατίκος
Συντάξεις-Αναδρομικά: Πληρωμή αναδρομικών σε όλους τους συνταξιούχους εξετάζει η κυβέρνηση μέσα από εναλλακτικά σενάρια που περιλαμβάνουν τις δόσεις, την καταβολή ενός εφάπαξ ποσού σε όσους δεν έχουν κάνει αγωγές, αλλά και τον συμψηφισμό αναδρομικών με την προσωπική διαφορά που θεωρείται «σκιώδης μείωση» στις συντάξεις.
Μετά τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας (1403-07/2022) και τα «πίσω-μπρος» που έκανε η κυβέρνηση λέγοντας στην αρχή ότι δικαιούνται αναδρομικά μόνον όσοι έχουν κάνει αγωγές και συμπληρώνοντας στη συνέχεια ένα «ίσως» για το αν θα πρέπει να επιστραφούν και σε όσους δεν έκαναν αγωγή, στα συναρμόδια υπουργεία Εργασίας και Οικονομικών συζητούνται διάφορα σενάρια με κοινό παρονομαστή «να βγαίνει το κόστος» για τα αναδρομικά. Ανάμεσα στα εναλλακτικά σενάρια που εξετάζονται είναι και τα εξής:
1 Αναδρομικά σε όλους με ετήσιες δόσεις από το 2023. Κόστος 2,3 δισ. ευρώ. Οι μεν συνταξιούχοι Ταμείων του ιδιωτικού τομέα (2 εκατ. δικαιούχοι) θα πάρουν επιστροφές μειώσεων 11 μηνών από τις επικουρικές και τα Δώρα, με κόστος 1,9 δισ. ευρώ, οι δε του Δημοσίου (500.000 δικαιούχοι) θα πάρουν αναδρομικά 24 μηνών από την ΕΑΣ με ένα ποσό της τάξης των 400 εκατ. ευρώ. Οι δόσεις μπορεί να είναι και 3 χρόνια, δηλαδή 2023, 2024 και 2025.
2 Αναδρομικά σε συνταξιούχους Ταμείων ιδιωτικού τομέα που έχουν κάνει αγωγές έως τις 31/07/2020 και αναγνωρίζονται ότι έχουν έννομο συμφέρον να πάρουν τα χρήματα που διεκδικούν με τις αποφάσεις 1403-07 του ΣτΕ. Σε αυτήν την περίπτωση το πακέτο πληρωμών πέφτει στα 400 με 500 εκατ. ευρώ, καθώς αγωγές έχουν κάνει 350.000 έως 400.000 συνταξιούχοι για επιστροφές μειώσεων 11 μηνών σε επικουρικές συντάξεις και Δώρα.
3 Να δοθεί ένα εφάπαξ ποσό 500-600 ευρώ έναντι αναδρομικών σε όλους τους συνταξιούχους (με ή χωρίς αγωγές) και να πληρωθεί το υπόλοιπο των αναδρομικών πάνω από τα 500-600 ευρώ σε όσους έχουν αγωγές και δικαιώνουν οι αποφάσεις του ΣτΕ.
4 Να εξεταστεί το θέμα του συμψηφισμού αναδρομικών με την προσωπική διαφορά. Αυτό το σενάριο μπορεί να αποδειχθεί αμοιβαία ωφέλιμο για την κυβέρνηση και τους συνταξιούχους, καθώς περί το 1 εκατ. συνταξιούχοι που έχουν συμπλήρωμα προσωπικής διαφοράς θα το μετατρέψουν σε κανονική σύνταξη, αλλά θα ξεχάσουν τα αναδρομικά. Οσοι έχουν και αγωγές ενδεχομένως να πάρουν τυχόν υπόλοιπο αναδρομικών που θα προκύψει μετά τον συμψηφισμό με την προσωπική διαφορά. Οσοι δεν έχουν προσωπική διαφορά, και πολύ περισσότερο όσοι λαμβάνουν προσωπική διαφορά με αύξηση, θα πάρουν και τα αναδρομικά εφόσον έχουν κάνει αγωγές. Με το σχέδιο συμψηφισμού αναδρομικών και προσωπικής διαφοράς, το κόστος πέφτει πολύ χαμηλά, ίσως και κάτω από 200 εκατ. ευρώ, αλλά βγαίνουν όλοι κερδισμένοι. Η κυβέρνηση καθαρίζει χωρίς να εκτροχιάσει τα οικονομικά και οι συνταξιούχοι παίρνουν αυτό που τους καίει περισσότερο, που είναι η κατάργηση της προσωπικής διαφοράς που θεσπίστηκε με τον νόμο Κατρούγκαλου και αποτελεί μια «οιονεί μείωση» σύνταξης. Το κέρδος για τους συνταξιούχους θα είναι επίσης ότι με έναν συμψηφισμό αναδρομικών και προσωπικής διαφοράς θα πάρουν και τις αυξήσεις που ξεπαγώνουν από το 2023, τις οποίες είχαν ξεγράψει επειδή θα συμψηφίζονταν με την προσωπική διαφορά.
Πώς το ΣτΕ άνοιξε… παράθυρο για «αναδρομικά σε όλους»
Το ΣτΕ δικαίωσε για τα αναδρομικά τους συνταξιούχους που άσκησαν προσφυγές έως τις 31/07/2020, για τις αντισυνταγματικές μειώσεις σε επικουρικές και Δώρα, από τους νόμους 4051 και 4093 του 2012, αφήνοντας στην κυβέρνηση την πολιτική απόφαση για το αν και με ποιους όρους θα μπορούσαν να πάρουν τα ίδια αναδρομικά και οι συνταξιούχοι που δεν άσκησαν αγωγές.
Εδώ είναι και το «κλειδί» που ανοίγει παράθυρο για αναδρομικά σε όλους, καθώς το ΣτΕ αναφέρει ότι από παράλειψη του νομοθέτη να προβλέψει την καταβολή των αναδρομικών για επικουρικές και Δώρα, προσέφυγαν οι συνταξιούχοι στα δικαστήρια για να τα διεκδικήσουν. Λέει ουσιαστικά ότι θα έπρεπε εξαρχής τα αναδρομικά που πληρώθηκαν το 2020 να έχουν και το 11μηνο για επικουρικές και Δώρα.
Οι συνταξιούχοι που δεν προσέφυγαν δεν είναι μόνο γιατί δεν ήθελαν ή δεν είχαν την προνοητικότητα ή και τα χρήματα για να προσφύγουν στα δικαστήρια, αλλά στην απόφασή τους να μη διεκδικήσουν αναδρομικά που θα έπρεπε να πληρωθούν συνέβαλαν και οι διαβεβαιώσεις της Πολιτείας από στελέχη της προηγούμενης αλλά και της παρούσας κυβέρνησης ότι δεν χρειάζεται να τρέχουν στα δικαστήρια και ότι η όποια ρύθμιση για τα αναδρομικά θα τους αφορά όλους.
Η ρύθμιση που θα τους αφορούσε όλους ήταν αυτή για τα αναδρομικά που πληρώθηκαν το 2020 με το 11μηνο των επιστροφών για τις αντισυνταγματικές μειώσεις στις κύριες συντάξεις, χωρίς να περιλαμβάνονται οι επιστροφές για επικουρικές και Δώρα που θα έπρεπε να είναι στο ίδιο πακέτο πληρωμών όπως ξεκαθαρίζει το ΣτΕ στις καινούργιες αποφάσεις του (1403-07/2022).
Το μικτό και το καθαρό ποσό για επικουρικές και ΕΑΣ
Το τελικό κόστος των αναδρομικών στην περίπτωση που επιλεγεί το σενάριο των πληρωμών και όχι του συμψηφισμού με τις προσωπικές διαφορές συντάξεων θα είναι μικρότερο για την κυβέρνηση, γιατί θα παρακρατηθεί ένα 6% για ασθένεια και ένα 20% ως φόρος. Αυτό σημαίνει ότι τα 2,3 δισ. ευρώ μικτά αναδρομικά θα είναι περίπου 1,7 δισ. ευρώ καθαρά στην τσέπη των συνταξιούχων.
» Για παράδειγμα στα αναδρομικά των επικουρικών:
1 Συνταξιούχος ΙΚΑ με αναδρομικά 11μήνου από μειώσεις επικουρικής και Δώρα δικαιούται 1.947 ευρώ μικτά. Μετά την κράτηση 6% για ασθένεια το ποσό διαμορφώνεται στα 1.830 ευρώ και με φόρο 20% θα πάρει 1.464 ευρώ.
2 Συνταξιούχος Δημοσίου που δικαιούται αναδρομικά 2.312 ευρώ μικτά, μετά την κράτηση 6% για ασθένεια το ποσό διαμορφώνεται στα 2.173 ευρώ και με φόρο 20% θα πάρει 1.738 ευρώ.
3 Συνταξιούχος από Ταμείο ΔΕΚΟ με αναδρομικά 11μήνου από μειώσεις επικουρικής και Δώρα δικαιούται 4.103 ευρώ μικτά. Μετά την κράτηση 6% για ασθένεια το ποσό διαμορφώνεται στα 3.856 ευρώ και με φόρο 20% θα πάρει 3.085 ευρώ.
Αντίστοιχες κρατήσεις θα έχουν και τα αναδρομικά ΕΑΣ για τους συνταξιούχους του Δημοσίου.
» Σύμφωνα με τους πίνακες που επεξεργάστηκε και δημοσιεύει ο Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής:
1 Συνταξιούχος Δημοσίου με μικτή σύνταξη 3.500 ευρώ δικαιούται μικτά αναδρομικά 10.920 ευρώ από την ΕΑΣ, που μετά τις κρατήσεις κατεβαίνουν στις 8.212 ευρώ.
2 Συνταξιούχος Δημοσίου με μικτή σύνταξη 2.600 ευρώ δικαιούται αναδρομικά 5.616 ευρώ από την ΕΑΣ, που μετά τις κρατήσεις κατεβαίνουν στις 4.223 ευρώ.
3 Συνταξιούχος Δημοσίου με μικτή σύνταξη 1.675 ευρώ δικαιούται αναδρομικά 1.206 ευρώ από την ΕΑΣ, που μετά τις κρατήσεις κατεβαίνουν στα 907 ευρώ.
TA ANAΔΡΟΜΙΚΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΩΝ ΓΙΑ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΕΣ ΑΝΑ ΤΑΜΕΙΟ
| Επικουρική σύνταξη σήμερα (προ φόρου) | Μειώσεις 11 μηνών που επιστρέφονται | Σύνολο αναδρομικών 11μήνου με Δώρα | Ποσό αναδρομικών μετά τις κρατήσεις (*) | ||||||
| Νόμου 4051/12 | Νόμου 4093/12 | ||||||||
| Συνταξιούχοι ΙΚΑ | |||||||||
| 276 | 948 | 379 | 1.947 | 1.464 | |||||
| 245 | 841 | 336 | 1.728 | 1.299 | |||||
| 225 | 771 | 308 | 1.583 | 1.190 | |||||
| 215 | 699 | 140 | 1.321 | 993 | |||||
| 205 | 665 | 133 | 1.258 | 946 | |||||
| 193 | 443 | 125 | 1.002 | 754 | |||||
| 187 | 270 | 122 | 813 | 611 | |||||
| 171 | 247 | 111 | 743 | 559 | |||||
| Συνταξιούχοι Δημοσίου | |||||||||
| 328 | 1.125 | 450 | 2.312 | 1.739 | |||||
| 308 | 1.056 | 422 | 2.169 | 1.631 | |||||
| 273 | 936 | 375 | 1.924 | 1.447 | |||||
| 252 | 865 | 346 | 1.778 | 1.337 | |||||
| 234 | 803 | 321 | 1.649 | 1.240 | |||||
| 215 | 738 | 295 | 1.517 | 1.141 | |||||
| 205 | 666 | 133 | 1.259 | 947 | |||||
| 172 | 818 | 112 | 1.317 | 990 | |||||
| Συνταξιούχοι ΔΕΚΟ-τραπεζών και ΕΤΑΤ | |||||||||
| 447 | 1.723 | 1.378 | 4.103 | 3.085 | |||||
| 361 | 1.311 | 786 | 2.908 | 2.187 | |||||
| 326 | 1.119 | 448 | 2.299 | 1.729 | |||||
| 274 | 941 | 376 | 1.933 | 1.454 | |||||
| 249 | 855 | 342 | 1.756 | 1.321 | |||||
| 238 | 815 | 326 | 1.675 | 1.260 | |||||
| 224 | 767 | 307 | 1.575 | 1.184 | |||||
| 212 | 726 | 290 | 1.491 | 1.121 | |||||
| Συνταξιούχοι επικουρικών ταμείων ιδ. τομέα (δικηγόρων, εμποροϋπαλλήλων, αρτοποιών, υπαλλήλων εταιριών τροφίμων κ.ά.) | |||||||||
| 317 | 1.086 | 435 | 2.232 | 1.678 | |||||
| 268 | 918 | 367 | 1.885 | 1.418 | |||||
| 254 | 869 | 348 | 1.786 | 1.343 | |||||
| 242 | 830 | 332 | 1.705 | 1.282 | |||||
| 228 | 781 | 313 | 1.606 | 1.208 | |||||
| 216 | 740 | 296 | 1.521 | 1.144 | |||||
| 213 | 691 | 138 | 1.307 | 983 | |||||
| 172 | 818 | 112 | 1.317 | 990 | |||||
Συνταξιούχοι ΝΑΤ (επιστροφή μόνο μείωσης ν. 4093)
| Επικουρική σύνταξη σήμερα (προ φόρου) | Μείωση νόμου 4093/12 | Σύνολο αναδρομικών 11μήνου με Δώρα | Ποσό αναδρομικών μετά τις κρατήσεις (*) |
| 424 | 923 | 1.875 | 1.410 |
| 397 | 865 | 1.757 | 1.321 |
| 370 | 806 | 1.636 | 1.230 |
| 362 | 496 | 1.308 | 984 |
| 331 | 455 | 1.198 | 901 |
| 300 | 412 | 1.086 | 817 |
| 268 | 368 | 970 | 729 |
| 241 | 330 | 870 | 654 |
(*) Κρατήσεις: Ασθένειας 6%, φόρος 20%.
ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ ΔΩΡΩΝ ΧΑΜΗΛΟΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΩΝ ΜΕ ΚΥΡΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ ΚΑΤΩ ΤΩΝ 1.000 ΕΥΡΩ
| Κύρια σύνταξη | Επικουρική | Αθροισμα | Αναδρομικά Δώρων (*) |
| 600 | 105 | 705 | 810 |
| 680 | 135 | 815 | 950 |
| 760 | 145 | 905 | 1.050 |
| 810 | 160 | 970 | 1.120 |
(*) Στις κύριες συντάξεις το Δώρο είναι μια μηνιαία σύνταξη με πλαφόν τα 800 ευρώ. Στις επικουρικές τα Δώρα είναι δύο μηνιαίες συντάξεις.
ΤΑ ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ ΤΗΣ ΕΑΣ ΓΙΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΥΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ (ΔΙΚΑΣΤΙΚΟΙ, ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟΙ, ΓΙΑΤΡΟΙ, ΑΠΟΣΤΡΑΤΟΙ, ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ)
| Αρχική κύρια σύνταξη (μικτά) | Σύνταξη προ φόρου | Μηνιαία κράτηση ΕΑΣ | Αναδρομικά ΕΑΣ 24 μηνών | Αναδρομικά μετά τις κρατήσεις (*) |
| 3.500 | 1.888 | 455 | 10.920 | 8.212 |
| 3.425 | 1.854 | 445 | 10.686 | 8.036 |
| 3.350 | 1.819 | 436 | 10.452 | 7.860 |
| 3.275 | 1.896 | 426 | 10.218 | 7.684 |
| 3.200 | 1.877 | 384 | 9.216 | 6.930 |
| 3.195 | 1.875 | 383 | 9.202 | 6.920 |
| 3.005 | 1.781 | 361 | 8.654 | 6.508 |
| 2.910 | 1.734 | 349 | 8.381 | 6.303 |
| 2.530 | 1.588 | 228 | 5.465 | 4.110 |
| 2.435 | 1.540 | 219 | 5.260 | 3.956 |
| 2.340 | 1.491 | 211 | 5.054 | 3.801 |
| 2.245 | 1.468 | 157 | 3.772 | 2.837 |
| 2.150 | 1.418 | 151 | 3.612 | 2.716 |
| 2.055 | 1.368 | 144 | 3.452 | 2.596 |
| 1.990 | 1.346 | 119 | 2.866 | 2.155 |
| 1.925 | 1.311 | 116 | 2.772 | 2.085 |
| 1.860 | 1.277 | 112 | 2.678 | 2.014 |
| 1.795 | 1.316 | 108 | 2.585 | 1.944 |
| 1.730 | 1.279 | 104 | 2.491 | 1.873 |
| 1.665 | 1.273 | 50 | 1.199 | 902 |
| 1.600 | 1.235 | 48 | 1.152 | 866 |
| 1.535 | 1.197 | 46 | 1.105 | 831 |
| 1.470 | 1.160 | 44 | 1.058 | 796 |
| 1.425 | 1.144 | 25 | 600 | 451 |
(*) Κράτηση για ασθένεια 6% και φόρο 20%.
