Τα σχέδια κάλυψης του ενεργειακού ελλείμματος σε περίπτωση διακοπής των ροών ρωσικού αερίου
Με λιγνίτες και εξοικονόμηση ενέργειας σχεδιάζει να καλύψει η κυβέρνηση το μεγαλύτερο μέρος του ενεργειακού ελλείμματος που θα προκύψει στην περίπτωση διακοπής των ροών ρωσικού αερίου. Ετσι, στο… μέτωπο του λιγνίτη η πρόωρη απολιγνιτοποίηση «παγώνει» και η απόσυρση των μονάδων αναμένεται να καθυστερήσει για μία τριετία. Παράλληλα προωθείται ένα σχέδιο μείωσης της ενεργειακής κατανάλωσης στον δημόσιο τομέα και στους δήμους, αλλά και στη βιομηχανία, δίχως κανείς να αποκλείει ως έσχατο μέτρο διακοπή φορτίων σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά.
Ειδικότερα, όσον αφορά την ηλεκτροπαραγωγή από… κάρβουνο, για να διπλασιαστεί, σύμφωνα με τον σχεδιασμό, από περίπου 5 τεραβατώρες σε 10 τεραβατώρες ώστε να καλύψει περίπου το 20% της ετήσιας ενεργειακής κατανάλωσης στη χώρα, θα πρέπει να αυξηθούν σημαντικά οι εξορύξεις λιγνίτη. Και για να συμβεί αυτό, οι συνολικές επενδύσεις της ΔΕΗ στα ορυχεία θα πρέπει να φτάσουν στα 150 εκατ. ευρώ (από 100 εκατ. ευρώ σήμερα).
Οπως αναφέρει στο «Βήμα» στέλεχος της επιχείρησης, πρέπει επειγόντως να ανοίξουν νέα ορυχεία. Και εξηγεί: Απαιτούνται 2,1 τόνοι λιγνίτη για την παραγωγή ενός μεγαβάτ. Τον τελευταίο μήνα, ο λιγνίτης συμμετέχει στο ενεργειακό μείγμα με περισσότερα από 1.215 MW (καλύπτοντας περίπου το 17%-20% της ζήτησης), άρα στο 24ωρο καίγονται πάνω από 61.000 τόνοι λιγνίτη, όταν οι καθημερινές εξορύξεις σήμερα δεν ξεπερνούν τους 30.000 τόνους.
Ζητούμενο η αύξηση των ωρών λειτουργίας
«Το ισοζύγιο καύσης – εξόρυξης είναι αρνητικό. Ο κ. Σκρέκας προανήγγειλε έναρξη λειτουργίας της νέας μονάδας Πτολεμαΐδα 5 των 660 MW τον Σεπτέμβριο. Σε λίγο θα εξαντληθούν τα αποθέματα και η εξόρυξη δεν επαρκεί. Αν δεν ανοίξουν νέα πεδία δεν διασφαλίζεται η λειτουργία 4 με 7 λιγνιτικών μονάδων που προβλέπει το σχέδιο έκτακτης ανάγκης για την ενεργειακή επάρκεια της χώρας» σημειώνει η ίδια πηγή, επισημαίνοντας ότι λύση μπορεί να δώσει το πεδίο της Ποντοκώμης ή το ιδιωτικό ορυχείο της Αχλάδας, για το οποίο ωστόσο θα πρέπει να γίνει διαγωνισμός προκειμένου να αποφευχθούν εμπλοκές με τον ιδιώτη που το εκμεταλλευόταν έως σήμερα.
Ωστόσο, προβληματισμό προκαλεί το γεγονός ότι οι λιγνιτικές μονάδες της χώρας λειτουργούν σε καθεστώς εξαίρεσης, δηλαδή μπορούν να υπερβαίνουν τα ευρωπαϊκά όρια συγκεντρώσεων αερίων ρύπων υπό την προϋπόθεση ότι θα λειτουργήσουν για περιορισμένες ώρες, οι οποίες σε ορισμένες μονάδες εξαντλούνται έως το 2023 και σε άλλες το 2025. Για να λειτουργήσουν περισσότερες ώρες θα πρέπει η ΔΕΗ να επωμιστεί το βάρος ακριβών και χρονοβόρων αναβαθμίσεων. Ωστόσο, κυβερνητικός παράγοντας υποστηρίζει ότι θα βρεθεί λύση για τη λειτουργία των λιγνιτικών μονάδων.
Τα «αγκάθια» στην εξοικονόμηση
Στις στρατηγικές αντιμετώπισης της ενεργειακής κρίσης τον προσεχή χειμώνα περιλαμβάνεται και η εξοικονόμηση ενέργειας. Ηδη έχει εκδοθεί η απόφαση που παρέχει κίνητρα σε δήμους και δημόσιους φορείς ώστε να μειώσουν την κατανάλωσή τους κατά 10% σε σχέση με το 2019. Επίσης, στο σχέδιο δράσης της ΡΑΕ περιλαμβάνεται και η εθελοντική μείωση της κατανάλωσης στη βιομηχανία.
Ωστόσο, η κυβέρνηση αναμένεται να ξεκινήσει διαβουλεύσεις με τους βιομηχανικούς καταναλωτές προκειμένου να καταλήξουν σε μια συγκεκριμένη συμφωνία για τις περικοπές φορτίων κατά τους κρίσιμους χειμερινούς μήνες εάν κριθεί απαραίτητο. Μάλιστα, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει υποβάλει αίτημα στην Κομισιόν για δημιουργία ενός ευρωπαϊκού μηχανισμού αποζημίωσης των ενεργοβόρων βιομηχανιών που προχωρούν σε περικοπές φορτίων, το οποίο εάν δεν γίνει αποδεκτό θα αναζητηθούν κονδύλια για τη δημιουργία ενός ελληνικού ταμείου.
Οσο για την εξοικονόμηση ενέργειας στους ΟΤΑ, από τα λόγια στην πράξη η απόσταση είναι τεράστια. «Δεν είναι εύκολο να σβήσουν μία στις 10 λάμπες οδοφωτισμού. Κατ’ αρχάς, εντός των πόλεων τίθεται θέμα ασφαλείας. Πιθανώς, θα μπορούσε να γίνει στις περιφερειακές ή εθνικές οδούς. Δεύτερον, δεν είναι ούτε πρακτικά εύκολο, καθώς θέλει μήνες δουλειάς από τα συνεργεία. Μιλάμε για χιλιάδες λαμπτήρες. Μόνο στα Τρίκαλα, το 10% είναι περίπου 2.500 λάμπες. Μεγάλη εξοικονόμηση θα μπορούσε να γίνει στα κολυμβητήρια – πληρώνουμε 15.000-20.000 ευρώ τον μήνα σε λογαριασμούς αερίου για να λειτουργήσουν -, στα σιντριβάνια, ή στον διακοσμητικό φωτισμό κτιρίων» επισημαίνει ο πρόεδρος της Κεντρικής Ενωσης Δήμων Ελλάδος κ. Δημήτρης Παπαστεργίου. Και προσθέτει: «Λόγω υπερδανεισμού, περίπου 100 δήμοι, εδώ και χρόνια, δεν μπορούν να πάρουν δάνεια για έργα εξοικονόμησης στον οδοφωτισμό, παρότι αυτά αυτοχρηματοδοτούνται. Αν είχε δοθεί αυτή η εξαίρεση, η εξοικονόμηση θα είχε ήδη γίνει».
