Αν και η σχετική ρύθμιση δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ το περασμένο Σάββατο, τεχνικές δυσκολίες καθυστερούν το άνοιγμα της σχετικής πλατφόρμας.
Τη δυνατότητα διάσωσης, τουλάχιστον προσωρινά, δασικών αυθαίρετων, με την καταβολή ενός παράβολου 250 ευρώ, αναμένεται να δώσει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) έως το τέλος του μήνα. Η ακριβής ημερομηνία έναρξης υποβολής των αιτήσεων στην ειδική ψηφιακή εφαρμογή που είναι έτοιμη εδώ και καιρό και διαχειρίζεται το Ελληνικό Κτηματολόγιο δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί, σε αντίθεση με την καταληκτική ημερομηνία η οποία _ βάσει ειδικής ρύθμισης του νόμου 4964/2022 που δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ το περασμένο Σάββατο _ είναι η 31η Δεκεμβρίου 2022.
Σύμφωνα με τα όσα ανέφερε στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο» ο Γενικός Γραμματέας Δασών του ΥΠΕΝ κ. Κωνσταντίνος Αραβώσης, θα πρέπει να γίνουν ορισμένες τεχνικές προσαρμογές πριν ανοίξει τις ηλεκτρονικές της πύλες ώστε να μπορεί να ξεκινήσει η υπαγωγή των αυθαιρέτων. Όπως επισημαίνει ο ίδιος, όλα θα είναι έτοιμα έως τα τέλη Αυγούστου. Η υπαγωγή στη ρύθμιση, η οποία είχε προβλεφθεί προ διετίας (ν. 4685/2020), οδηγεί σε αναστολή των κυρώσεων που έχουν ήδη επιβληθεί στις παράνομες κατασκευές (δηλαδή καταλογισμένα πρόστιμα, κατεδαφίσεις) καθώς και σε προστασία από νέες κυρώσεις έως ότου προσδιοριστεί τελικά από την Πολιτεία η τύχη τους.
Ουσιαστικά αφορά αυθαίρετα, τα οποία βρίσκονται εντός οικιστικών πυκνώσεων – δηλαδή σε …χωριά αυθαιρέτων που έχουν χτιστεί κυρίως σε περιοχές με υψηλή αξία γης, όπου πλέον έχουν διαμορφωθεί …τετελεσμενα. Πάντως, προσωρινή εξαίρεση από την κατεδάφιση δεν προβλέπεται για όσα έχουν κριθεί ή θα κριθούν ως επικίνδυνα.
Τα απαραίτητα δικαιολογητικά
Για την υπαγωγή στη ρύθμιση η αίτηση θα πρέπει να περιλαμβάνει τα εξής στοιχεία:
1. Τα έγγραφα για την απόδειξη του έννομου συμφέροντος του αιτούντα, δηλαδή τα έγγραφα που αποδεικνύουν ότι είναι κύριος, νομέας ή κάτοχος της κατοικίας.
2. Υπογεγραμμένη υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 (Α΄ 75), με την οποία ο αιτών δηλώνει ότι τα υποβαλλόμενα στοιχεία είναι αληθή.
3. Υπογεγραμμένη δήλωση μηχανικού με την οποία βεβαιώνεται η περιγραφή της κατοικίας και των συνοδευουσών κατασκευών, εφόσον υπάρχουν, τα απαιτούμενα στοιχεία, δηλαδή η κάλυψη, η δομημένη επιφάνεια και το ύψος τους, καθώς και ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις αποκλεισμού υπαγωγής στη διάταξη (περιγράφονται στην παρ. 3 του άρθρου 51 ν. 4685/2020).
4. Αντίγραφο αίτησης διόρθωσης προδήλου σφάλματος ή αντίρρησης κατά του δασικού χάρτη, αίτησης ακύρωσης ή οποιουδήποτε άλλου διοικητικού ή ένδικου βοηθήματος, με το οποίο ο αιτών αμφισβητεί ότι η ιδιοκτησία του έχει δασικό ή χορτολιβαδικό χαρακτήρα, εφόσον έχει δηλωθεί στην πλατφόρμα.
5. Το αποδεικτικό έκδοσης και πληρωμής του ηλεκτρονικού παραβόλου, ύψους 250 ευρώ, που εκδίδεται από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων με κωδικό «2904 Υπαγωγή στις διατάξεις των οικιστικών πυκνώσεων».
6. Φωτοαντίγραφο αστυνομικής ταυτότητας ή διαβατηρίου.
7. Σε περίπτωση δήλωσης πληρεξούσιου/νόμιμου αντιπροσώπου/εκπροσώπου ή αντικλήτου, υποβάλλεται και το αντίστοιχο νόμιμο έγγραφο.
Εάν, μετά τον έλεγχο των αρμόδιων αρχών, διαπιστωθεί ότι τα συνυποβαλλόμενα δικαιολογητικά είναι ελλιπή, ο αιτών θα ενημερώνεται τηλεφωνικώς ή μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Δικαίωμα υποβολής αίτησης δεν έχουν ιδιοκτήτες κατασκευών που δεν είναι κατοικίες, κτίρια που ανεγέρθηκαν μετά την 28η Ιουλίου 2011, κατοικίες που βρίσκονται εντός αναδασωτέων περιοχών, ή εντός προστατευόμενων περιοχών (Natura 2000, Ramsar κ.ά.), εκτός εάν κατασκευάστηκαν πριν τον χαρακτηρισμό τους κλπ.
Εάν, μετά την κύρωση του Δασικού Χάρτη κριθεί ότι το αυθαίρετο που περιλαμβάνεται σε μια «οικιστική πύκνωση» μπορεί να νομιμοποιηθεί, ο ιδιοκτήτης του θα πρέπει να καταβάλει και πρόστιμο υπέρ του Πράσινου Ταμείου, το οποίο θα υπολογίζεται βάσει εξίσωσης με παραμέτρους την αξία του, την παλαιότητα και την επιφάνειά του.
Ποιο το μέλλον των δασικών αυθαιρέτων;
Όπως ορίζεται στον ν. 4685/20 αφού συγκεντρωθούν όλα τα αιτήματα, να γίνει καταγραφή της δόμησης εντός των εκτάσεων που περιλαμβάνονται στους δασικούς χάρτες, μέσω της εκπόνησης μιας οικονομοτεχνικής μελέτης ανά Περιφέρεια – πλην της Αττική όπου προβλέπονται τρεις (για την Ανατολική Αττική, τη Δυτική και τον Πειραιά) και της Κεντρικής Μακεδονίας όπου θα γίνουν ξεχωριστά, μία για Θεσσαλονίκη και μία για τη Χαλκιδική.
Στις οικονομοτεχνικές μελέτες πέρα από τον αριθμό, το εμβαδόν και την κάλυψη των κτιρίων και κατασκευών, θα καταγράφονται οι συνέπειες της διατήρησής τους στο περιβάλλον, θα εξετάζεται η αναγκαιότητα άμεσης κατεδάφισής τους και θα αναλύονται οι οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές συνέπειες τόσο σε περίπτωση κατεδάφισης, όσο και σε περίπτωση προσωρινής διατήρησης των αυθαίρετων κατασκευών.
Θα ακολουθήσει έκδοση Προεδρικού Διατάγματος, το οποίο θα λαμβάνει υπόψη τις οικονομοτεχνικές μελέτες και θα ορίζει ποιες οικιστικές πυκνώσεις εξαιρούνται προσωρινά από την κατεδάφιση. Μάλιστα, η προσωρινή εξαίρεση θα μπορεί να φτάνει τα 30 χρόνια. Επίσης, θα ορίζεται o τρόπος υπολογισμού ενός ενιαίου δασικού προστίμου, ο τρόπος καταβολής του, όπως και οι δράσεις αντιστάθμισης για την επίτευξη ενός δασικού ισοζυγίου, σε σχέση με τις διατηρούμενες κατοικίες, δηλαδή τα έργα που θα απαιτηθούν για την αποκατάσταση του φυσικού οικοσυστήματος που έχει καταστραφεί.
