Με απόφασή της η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου ακυρώνει το σκεπτικό πως όταν οι μολότοφ ρίχνονται σε εξωτερικό χώρο είναι απλώς εμπρηστικοί μηχανισμοί και όχι εκρηκτικοί.
Η υπόθεση ανατρέχει σε βούλευμα του Ναυτοδικείου Πειραιά, το οποίο όπως είχε αποκάλυψε το dikastiko.gr “ξέπλενε” τις μολότοφ ως εκρηκτικούς μηχανισμούς και έριχνε στα μαλακά όσους τις πετούν.
Ειδικότερα, το Ναυτοδικείο ενεπλάκη όταν κλήθηκε να αποφανθεί λόγω αρμοδιότητας για την τύχη ενός νεαρού ναύτη που κατηγορήθηκε για συμμετοχή σε επεισόδια με μολότοφ που σημειώθηκαν στις 6 Δεκεμβρίου 2018 στην επέτειο από την δολοφονία του Αλέξη Γρηγορόπουλου στο κέντρο της Αθήνας το 2010.
Βάσει του βουλεύματος του Ναυτοδικείου έπεφταν στα μαλακά όσοι χρησιμοποιούσαν μολότοφ σε ανοιχτό χώρο, καθώς είχε αποφανθεί πως αφενός είναι εμπρηστικός και όχι εκρηκτικός μηχανισμός και αφετέρου οι αστυνομικοί δεν κινδυνεύουν γιατί φορούν… ειδική εξάρτηση.
Ήρθε, όμως, η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου που έκρινε σύμφωνα με το protothema.gr ότι οι μολότοφ είναι «εκρηκτικοί μηχανισμοί» και όχι απλώς «εμπρηστικοί», απαντώντας έτσι σε μια διαφορετική θεωρία που έχει διατυπωθεί ακόμα και από το βήμα της Βουλής από το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Η αίτηση αναίρεσης
Ειδικότερα, ο αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ευάγγελος Ζαχαρής – γνωστός και από την υπόθεση Novartis – άσκησε αναίρεση υπέρ του νόμου στο βούλευμα του Ναυτοδικείου και η υπόθεση οδηγήθηκε στην πλήρη Ολομέλεια του Αρείου Πάγου, η οποία έκανε ομόφωνα δεκτή την αίτηση αναίρεσης.
Η Ολομέλεια, με πρόεδρο την κυρία Μαρία Γεωργίου και τη συμμετοχή 6 αντιπροέδρων και 50 αρεοπαγιτών (σύνολο 57), αναφέρει, καταρχάς, ότι το Ναυτοδικείο «ομόφωνα βελτιώνει την κατηγορία σε βάρος του κατηγορούμενου». Ετσι, το βούλευμα του Ναυτοδικείου αναιρέθηκε ως προς τα βασικά εκείνα σημεία που αποφάνθηκε:
«1) Να μη γίνει κατηγορία σε βάρος του ναύτη ΟΒΑ για τις αξιόποινες πράξεις:
α) της έκρηξης από κοινού,
β) της κατασκευής και κατοχής εκρηκτικών υλών από κοινού, και
γ) της παράνομης χρήσης εκρηκτικών υλών, με την αιτιολογία, για την τελευταία, ότι η βενζίνη δεν θεωρείται εν προκειμένω εκρηκτικό υλικό,
2) Να παραπεμφθεί ο κατηγορούμενος στο ακροατήριο του Πενταμελούς Ναυτοδικείου Πειραιώς για να δικαστεί για τις αξιόποινες πράξεις:
α) της απόπειρας απλής σωματικής βλάβης από κοινού σε βάρος δημόσιων υπαλλήλων (αστυνομικών) κατά την εκτέλεση της υπηρεσίας τους, μετά από μεταβολή της κατηγορίας από απόπειρα βαριάς σκοπούμενης σωματικής βλάβης από κοινού σε βάρος δημόσιων υπαλλήλων (αστυνομικών) κατά την εκτέλεση της υπηρεσίας τους,
β) της διακεκριμένης παράνομης οπλοφορίας, και
γ) της οπλοχρησίας».
Το βούλευμα που αποκάλυψε το dikastiko.gr
Το βούλευμα 16/2020 του Ναυτοδικείου Πειραιά που παρέθετε αυτούσιο το dikastiko.gr προσθέτει έναν συλλογισμό στην νομολογία των δικαστηρίων που ουσιαστικά απενεργοποιεί ποινικά τις μολότοφ. Εν ολίγοις θεωρεί τη μολότοφ εμπρηστικό και όχι εκρηκτικό μηχανισμό, γεγονός που ουσιαστικά ρίχνει στα μαλακά όποιον χρησιμοποιεί τον μηχανισμό σε ανοιχτό χώρο.
«Η φύση του κοκτέιλ μολότοφ ως όπλου δεν ενδείκνυται για πρόκληση βλάβης σε ανθρώπους που βρίσκονται σε εξωτερικό χώρο. Ως εμπρηστικός μηχανισμός πολύ μικρού μεγέθους είναι αποτελεσματικός όταν εκτοξεύεται σε οχήματα ή κτίρια όπου η φωτιά μπορεί να μεταδοθεί και επεκταθεί. Μπορεί να αποβεί θανατηφόρο όπλο όταν εντός των οχημάτων ή κτιρίων στόχων βρίσκονται άνθρωποι που εγκλωβίζονται (βλέπε υπόθεση MARFIN). Σε αυτήν την περίπτωση πάντως, οι βλάβες δεν προκαλούνται από την ίδια τη μολότοφ αλλά από την πυρκαγιά που αυτή προκαλεί. Σε παγκόσμιο επίπεδο δεν έχει καταγραφεί θάνατος από τη ρίψη κοκτέιλ μολότοφ, ούτε το Συμβούλιο έχει υπόψη του περίπτωση βαριάς σωματικής βλάβης από τέτοιο όπλο. Εν προκειμένω οι μολότοφ που πετούσε ο κατηγορούμενος αντικειμενικά δεν θα μπορούσαν να προκαλέσουν σοβαρή σωματική βλάβη σε κάποιον…» ανέφερε.
Πρωτοστάτης ο ναύτης
Το Ναυτοδικείο ενεπλάκη όταν κλήθηκε να αποφανθεί λόγω αρμοδιότητας για την τύχη ενός νεαρού ναύτη που κατηγορήθηκε για συμμετοχή σε επεισόδια με μολότοφ που σημειώθηκαν στις 6 Δεκεμβρίου 2018 στην επέτειο από την δολοφονία του Αλέξη Γρηγορόπουλου στο κέντρο της Αθήνας στην διάρκεια των οποίων τραυματίστηκαν έξι αστυνομικοί. Ο ναύτης αντιμετώπιζε κατηγορίες για διατάραξη κοινής ειρήνης, έκρηξη από κοινού, κατασκευή και κατοχή εκρηκτικών υλών από κοινού, απόπειρα βαριάς σκοπούμενης σωματικής βλάβης από κοινού, εμπρησμό από κοινού, αντίσταση, παράνομη οπλοφορία, παράνομη χρήση εκρηκτικών υλών και οπλοχρησία.
Σύμφωνα με το κατηγορητήριο οι αστυνομικοί του απέδωσαν ρόλο πρωτοστάτη στα επεισόδια λέγοντας πως “έριχνε κατά των αστυνομικών δύο διμοιριών από απόσταση 10-15 μέτρων βόμβες μολότοφ, πέτρες και μάρμαρα”.
Το βούλευμα όμως κατέληξε πως “…οι μόνοι άνθρωποι που βρίσκονταν στην ακτίνα βολής του ήταν οι άνδρες των ΜΑΤ. Αυτοί έφεραν εξάρτυση αντιμετώπισης ταραχών δηλαδή ήταν αρκετά προστατευμένοι από ρίψεις μολότοφ. Το κοκτέιλ μολότοφ που εκτοξεύεται νύχτα είναι ορατό διότι φλέγεται και δεν έχει μεγάλη ταχύτητα βολής διότι ρίχνεται με το χέρι. Άρα υπάρχει χρόνος αποφυγής του. Ακόμα και εάν για οποιονδήποτε λόγο δεν καθίστατο δυνατή η αποφυγή του, δεν υπήρχε πιθανότητα εξάπλωσης της φωτιάς στη στολή αστυνομικών διότι όπως οι μάρτυρες αστυνομικοί κατέθεσαν, δίπλα τους επιχειρούσε θωρακισμένο όχημα εκτόξευσης νερού ΚΕΡΒΕΡΟΣ που έσβηνε τυχόν φωτιά που προκαλείτο από τις μολότοφ. Εκτός αυτού είναι γνωστό ότι όλες οι διμοιρίες ΜΑΤ διαθέτουν φορητό πυροσβεστήρα”.
Μολότοφ: Κακούργημα η κατοχή τους
Όπως έγραψε το dikastiko.gr με τροπολογία του 2021 στο νέο Ποινικό Κώδικα μετατράπηκε σε κακούργημα η κατοχή μολότοφ στη διάρκεια πορειών ή δημόσιας συνάθροισης, ανεξάρτητα αν ο δράστης διαπράττει το αδίκημα της διατάραξης κοινής ειρήνης, όπως προέβλεπε ο προηγούμενος ποινικός κώδικας που ψηφίστηκε το 2019.
Η διάταξη αυτή περιελήφθη σε τροπολογία που κατατέθηκε στη Βουλή στη συζήτηση για τις αλλαγές στον Ποινικό Κώδικα και επιβάλλει κάθειρξη έως 10 χρόνια σε όποιον κατέχει μολότοφ σε δημόσιες συναθροίσεις, πορείες κλπ.