Ελπίδα Οικονομίδη
Με την ανακοίνωση των βάσεων νωρίτερα από κάθε άλλη χρονιά, στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος των επιτυχόντων είναι η διαδικασία των μετεγγραφών. Λόγω των σημαντικών αλλαγών που έχουν γίνει τα δύο τελευταία χρόνια, η μεταφορά σε άλλη σχολή έχει φέρει αρκετούς περιορισμούς, μειώνοντας τον αριθμό των δικαιούχων, ενώ παράλληλα έχει περιοριστεί δραστικά το φαινόμενο της μεταφοράς θέσης σε υψηλόβαθμες σχολές και τμήματα υποψηφίων με πολύ χαμηλές βαθμολογίες.
Τα οικονομικά και κοινωνικά κριτήρια παραμένουν, όμως πλέον υπάρχει και το ακαδημαϊκό κριτήριο της βάσης εισαγωγής, ώστε να εξασφαλίζει ότι οι επιδόσεις τω μετεγγραφομένων δεν απέχουν πολύ από τη βάση εισαγωγής της σχολής που επιθυμούν να μετακινηθούν.
Ενδεικτικά για το ακαδημαϊκό έτος 2019-2020 ο αριθμός των αιτήσεων με κοινωνικά και οικονομικά κριτήρια ήταν πάνω από 10.500, ενώ το 2020-2021 μειώθηκε στις 7.000, εκ των οποίων περίπου στο 60% έγιναν δεκτές οι αιτήσεις.
Βαθμολογία
Ενα ζήτημα που έχει μπερδέψει πολλούς υποψηφίους φέτος είναι η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής. Δεν έχει διευκρινιστεί, όπως αναφέρει στον «Ε.Τ.» και ο σύμβουλος εκπαίδευσης Κωνσταντίνος Κότιος, αν η προϋπόθεση για την εισαγωγή στο αιτούμενο τμήμα απαιτεί ο υποψήφιος να έχει βαθμολογία ανώτερη της βάσης εισαγωγής του.
«Οι περιορισμοί των τελευταίων ετών έχουν προκαλέσει τεράστια αγωνία σε γονείς και επιτυχόντες. Αν προσθέσουμε σε αυτό και τις οικονομικές συνθήκες που φέτος κάνουν ακόμα πιο δύσκολη για μία οικογένεια τη διατήρηση ενός επιπλέον σπιτιού σε μια άλλη περιφέρεια, η διαδικασία των μετεγγραφών απασχολεί ένα σημαντικό ποσοστό των επιτυχόντων», αναφέρει ο κ. Κότιος και συνεχίζει: «Μετά την ανακοίνωση των βάσεων, έχουμε δεχτεί άπειρα αιτήματα και ερωτήματα σχετικά με τη διαδικασία. Οι οικογένειες θα πρέπει να μελετήσουν αναλυτικά την εγκύκλιο για τα οικονομικά κριτήρια και το κατά κεφαλήν οικογενειακό εισόδημα, καθώς από εκεί προέρχονται τα περισσότερα μόρια, ώστε να δουν αν μπορούν να επωφεληθούν από τη διαδικασία».
Η διαδικασία των μετεγγραφών πραγματοποιείται «παραδοσιακά» τον Οκτώβριο, μετά την ολοκλήρωση των εγγραφών των φοιτητών στα τμήματα που πέτυχαν την εισαγωγή τους. Φέτος, σύμφωνα με πληροφορίες, η διαδικασία αυτή ίσως ξεκινήσει λίγο νωρίτερα, στα τέλη Σεπτεμβρίου.
ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΔΙΚΑΙΟΥΧΩΝ, ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ, ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ, ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ, ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ
1 ΣΕ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΟ ΤΜΗΜΑ ΑΛΛΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ
Εφόσον υπάρχει αντιστοίχιση του τμήματος, ο ενδιαφερόμενος μπορεί να δηλώσει να μεταφερθεί σε σχολή ίδιου αντικειμένου σπουδών. Η αντιστοιχία περιλαμβάνει παρά πολλές παγίδες, καθώς ακόμα και στην περίπτωση τμημάτων με ίδιο όνομα, δεν δίνεται απαραίτητα το «ελεύθερο» της μετεγγραφής. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, οι πολυτεχνικές σχολές. Στο τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών, υπάρχει αντιστοίχιση μεταξύ των τμημάτων σε ΑΠΘ, ΕΜΠ, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Πατρών και Δυτικής Μακεδονίας, αλλά ο ενδιαφερόμενος δεν έχει δικαίωμα, εάν έχει περάσει σε αντίστοιχο τμήμα του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, του Διεθνούς Πανεπιστημίου, του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου και του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, να διεκδικήσει τα πρώτα τμήματα.
Σημειώνεται ότι σε αυτή την κατηγορία υπάρχει ποσοτικός περιορισμός, ίσος με το 15% του συνολικού αριθμού των εισακτέων ανά πανεπιστημιακό τμήμα.
2 ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗ ΣΕ ΑΛΛΟ ΤΜΗΜΑ ΣΤΟ ΙΔΙΟ ΠΕΔΙΟ
Ενας παράλληλος κύκλος μετεγγραφών πραγματοποιείται τα τελευταία δύο χρόνια, ο οποίος προβλέπει μετακίνηση όχι σε τμήμα με το ίδιο αντικείμενο σπουδών, αλλά σε τμήμα του ίδιου επιστημονικού πεδίου. Ο φοιτητής έχει το δικαίωμα να υποβάλει, παράλληλα με τη διαδικασία της μετεγγραφής, αίτηση μετακίνησης από 1 έως 5 τμήματα του ίδιου επιστημονικού πεδίου και εντός δύο το πολύ διαφορετικών Περιφερειακών Ενοτήτων από την Περιφερειακή Ενότητα στην οποία ανήκει το τμήμα στο οποίο έχει αρχικά εισαχθεί. Απαραίτητες προϋποθέσεις είναι ο φοιτητής να έχει δηλώσει τα τμήματα στο μηχανογραφικό του και να έχει περισσότερα μόρια από τη βάση εισαγωγής. Για παράδειγμα, ένας φοιτητής με 14.000 μόρια μπορεί να μετακινηθεί σε τμήμα του οποίου η βάση εισαγωγής είναι κάτω από 14.000 μόρια. Σημειώνεται ότι και σε αυτή την κατηγορία προβλέπεται και ποσοτικός περιορισμός, ίσος με το 15% του συνολικού αριθμού των εισακτέων ανά πανεπιστημιακό τμήμα.
3 ΑΔΕΛΦΙΑ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΦΟΙΤΗΤΩΝ
Για την κατηγορία των αδελφών προπτυχιακών φοιτητών, δεν υπάρχει ποσοτικός περιορισμός. Ο φοιτητής, ο οποίος έχει ένα ή περισσότερα αδέλφια προπτυχιακούς φοιτητές, δύναται να αιτηθεί μετεγγραφή αποκλειστικά κατά το 1ο έτος των σπουδών του, εφόσον τα αδέλφια του σπουδάζουν σε διαφορετική Περιφερειακή Ενότητα από τη μόνιμη κατοικία των γονιών τους, δεν είναι κάτοχοι πρώτου πτυχίου και δεν έχουν υπερβεί το ανώτατο όριο φοίτησης (ν+2).
Για παράδειγμα, ένας πρωτοετής φοιτητής ο οποίος πέρασε στα Χανιά, η μόνιμη κατοικία των γονέων του είναι στην Αθήνα, ο αδελφός του σπουδάζει στην Ξάνθη και το κατά κεφαλήν οικογενειακό εισόδημα είναι κάτω των 12.500 ευρώ μπορεί να μετεγγραφεί εκεί όπου σπουδάζει ο αδελφός εφόσον φυσικά υπάρχει αντιστοιχία του τμήματος και πιάνει τη βάση μετεγγραφής (2.750 μόρια).
4 ΕΙΔΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΚΑΤ’ ΕΞΑΙΡΕΣΗ
Εκτός των γενικών κατηγοριών, υπάρχουν και μετεγγραφές ειδικών κατηγοριών και κατ’ εξαίρεση μετεγγραφών/μετακινήσεων στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και στις Ανώτατες Εκκλησιαστικές Ακαδημίες. Στην κατηγορία κατ’ εξαίρεση μετεγγραφών (για τις οποίες δεν υπάρχει ποσοτικός περιορισμός) ανήκουν:
- Μαθητές με ειδικές παθήσεις (κατηγορία 5%)
- Τέκνα θυμάτων τρομοκρατίας
- Τέκνα στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας που τραυματίστηκαν θανάσιμα κατάά τη διάρκεια διατεταγμένης υπηρεσίας
- Μαθητές με σωματική, ψυχική, διανοητική αναπηρία (67% και άνω)
- Δωρητές οργάνων ή μυελού των οστών σε συνάνθρωπο
Στις ειδικές κατηγορίες μετεγγραφών ανήκουν:
- Οι κληρικοί
- Φοιτητές κρατούμενοι σε κατάστημα κράτησης της χώρας
- Φοιτητές Ελλήνων πολιτών της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης
- Φοιτητές κυπριακής καταγωγής
5 Τα κριτήρια και η ελάχιστη βάση
Μία από τις σημαντικότερες αλλαγές που έφερε ο τελευταίος νόμος είναι το ακαδημαϊκό κριτήριο της βάσης μετεγγραφής. Ενα όριο κάτω από το οποίο δεν επιτρέπεται η μετεγγραφή σε άλλο τμήμα και το οποίο οδήγησε σε δραστική περικοπή των αιτήσεων.
Η βάση μετεγγραφής προβλέπει ότι ο ενδιαφερόμενος για να πετύχει τη μετεγγραφή του δεν πρέπει να έχει επίδοση κάτω από 2.750 μόρια χαμηλότερα της βάσης εισαγωγής της σχολής που επιθυμεί.
Δηλαδή, ένας φοιτητής με 14.000 μόρια μπορεί να διεκδικήσει τη μεταφορά του σε μία σχολή έως 16.750 μόρια. Σε οποιαδήποτε σχολή πιο υψηλόβαθμη, απορρίπτεται η αίτησή του. Το συγκεκριμένο όριο ισχύει για τις κατηγορίες της μετεγγραφής φοιτητών και της μετεγγραφής αδελφών.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ
Ο συνολικός αριθμός μετεγγραφόμενων και μετακινούμενων φοιτητών για την κατηγορία των οικονομικών και κοινωνικών κριτηρίων είναι ίσος με το 15% του συνολικού αριθμού των εισακτέων ανά πανεπιστημιακό τμήμα.
Ο φοιτητής ο οποίος αιτείται μετεγγραφή μοριοδοτείται βάσει των οικονομικών και κοινωνικών κριτηρίων σύμφωνα με τον παρακάτω πίνακα:
Μόρια-προϋποθέσεις για οικονομικά κριτήρια
6 μόρια για 0-3.000 ευρώ ετήσιο κατά κεφαλήν εισόδημα
4 μόρια για 3.001-6.000 ευρώ ετήσιο κατά κεφαλήν εισόδημα
3 μόρια για 6.001-9.000 ευρώ ετήσιο κατά κεφαλήν εισόδημα
2 μόρια για 9.000-12.000 ευρώ ετήσιο κατά κεφαλήν εισόδημα
Μόρια-προϋποθέσεις για κοινωνικά κριτήρια
5 μόρια: Ορφανός από δύο γονείς
2 μόρια: Ορφανός από τον έναν γονέα
2 μόρια: Μέλος πολύτεκνης οικογένειας
2 μόρια: Τέκνο άγαμου γονέα
1,5 μόριο: Μέλος τρίτεκνης οικογένειας
1 μόριο: Για κάθε μέλος της οικογένειας με αναπηρία 67% και άνω
0,5 μόριο: Για κάθε άγαμο τέκνο κάτω των 25 ετών τρίτεκνης ή πολύτεκνης οικογένειας
Για παράδειγμα, ένας φοιτητής που έχει κατά κεφαλήν οικογενειακό εισόδημα 7.000 ευρώ μοριοδοτείται με 3 μόρια και αν είναι και μέλος τρίτεκνης οικογένειας με δύο άγαμα αδέλφια κάτω των 25 ετών μοριοδοτείται με επιπλέον 2,5 μόρια (1,5 λόγω τριτεκνίας και από 0,5 για κάθε αδελφό).
Αρα, τα συνολικά του μόρια για μετεγγραφή είναι 5,5.