Οσον αφορά το φυσικό αέριο, δεν φαίνεται να υπάρχουν προϋποθέσεις να αποκλιμακωθούν οι τιμές κι αυτό διότι δεν μπορεί να αυξηθεί η προσφορά τουλάχιστον για το επόμενο έτος
Οι αυξημένες τιμές στο φυσικό αέριο θα επιμείνουν για το επόμενο 12μηνο, ενώ η ακρίβεια σε προϊόντα και υπηρεσίες θα παραμείνει για τουλάχιστον ένα δεκάμηνο, εκτιμά ο καθηγητής Χρηματοοικονομικής, Μιχάλης Γκλεζάκος, μιλώντας στην εκπομπή «Ωρα Ελλάδος» στο Open TV.
Κληθείς να σχολιάσει δημοσίευμα του Reuters, που επικαλείται πρόβλεψη του υπουργείου Οικονομικής Ανάπτυξης της Ρωσίας και σύμφωνα με αυτό η Μόσχα προβλέπει ότι η μέση τιμή του εξαγόμενου φυσικού αερίου της θα υπερδιπλασιαστεί φέτος, φθάνοντας τα 730 δολάρια ανά 1.000 κυβικά μέτρα, προτού μειωθεί σταδιακά μέχρι το τέλος του 2025, καθώς θα μειωθούν οι εξαγωγές φυσικού αερίου μέσω αγωγών, ο καθηγητής υπογράμμισε ότι η κατάσταση θα είναι δύσκολη για την Ευρώπη.
«Η Ευρώπη είναι σε πολύ δύσκολη θέση, για δύο λόγους. Ο πρώτος είναι ότι έχει έλλειμμα ενέργειας και ο δεύτερος ότι οι τιμές έχουν αυξηθεί πολύ. Είναι πολλαπλάσιες οι τιμές απ’ ότι έναν χρόνο πριν».
Σύμφωνα με τον καθηγητή, όσον αφορά το φυσικό αέριο, δεν φαίνεται να υπάρχουν προϋποθέσεις να αποκλιμακωθούν οι τιμές κι αυτό διότι δεν μπορεί να αυξηθεί η προσφορά τουλάχιστον για το επόμενο 12μηνο.
Από την άλλη πλευρά, όπως αναφέρει ο κ. Γκλεζάκος, η χρήση του φυσικού αερίου επεκτείνεται συνέχεια, στο πλαίσιο της προσπάθειας να μειωθεί το ενεργειακό αποτύπωμα στο περιβάλλον.
Ο ίδιος εκτιμά ότι οι πολύ υψηλές τιμές του φυσικού αερίου ήρθαν για να μείνουν: «Οσο η προσφορά δεν αυξάνεται, είναι αδύνατον να πέσουν οι τιμές. Το μόνο που μας μένει είναι η υποκατάστασή του. Και φαίνεται προς αυτή την κατεύθυνση κινείται η Ευρώπη. Σε κάποιες περιπτώσεις, εκεί που χρησιμοποιεί αέριο, να χρησιμοποιήσει πετρέλαιο, λιγνίτη ή άνθρακα. Κάνουμε βήματα πίσω όσον αφορά το περιβάλλον, αλλά δεν υπάρχει άλλη λύση. Οι τιμές θα επιμείνουν για το επόμενο 12μηνο».
Όσον αφορά τον μεθεπόμενο χειμώνα, ο καθηγητής εκτιμά ότι θα έχει υποκατασταθεί ένα μεγάλο μέρος της χρήσης φυσικού αερίου και θα δούμε να υποχωρούν οι τιμές.
Πάντως , «και το 2023 και το 2024 θα είναι δύσκολες χρονιές από πλευρά ενέργειας, για την Ευρώπη, διότι το έλλειμμα ενέργειας θα εξακολουθήσει να υπάρχει».
«Βέβαια, όσο περνάει ο καιρός, η τεχνολογία μας δίνει λύσεις, λιγότερο ενεργοβόρες. Οσο οι τιμές είναι ψηλά, και οι βιομηχανίες και τα νοικοκυριά έχουν κίνητρο να περιορίσουν την κατανάλωσή τους», πρόσθεσε ο καθηγητής.
«Ολα δείχνουν ύφεση»
Ολα δείχνουν ύφεση, επισήμανε ο Μιχάλης Γκλεζάκος. Οπως είπε, σε πρώτη φάση πάμε σε ένα «ψαλίδισμα» της ανάπτυξης, «αλλά δεν νομίζω ότι θα μπει η Ευρώπη συνολικά σε ύφεση».
«Από κει που περιμέναμε για το 2022 μια ανάπτυξη της τάξεως του 4% κατά μέσο όρο, αν πιάσουμε το 2% θα είμαστε ευχαριστημένοι», πρόσθεσε.
Η εικόνα της Ελλάδας
Οσον αφορά την Ελλάδα, τόνισε ότι «περιέργως είμαστε σε λίγο καλύτερη θέση απ’ ότι ο μέσος όρος της ΕΕ. Κι αυτό διότι, πρώτον, δεν έχουμε βαριά βιομηχανία, έτσι ώστε να έχουμε μεγάλες ανάγκες για κατανάλωση ενέργειας τον χειμώνα. Από την άλλη πλευρά, είχαμε παροπλισμένες αρκετές μονάδες με άνθρακα και λιγνίτη και βάζοντάς τες μπροστά, αρχίζουμε να κλείνουμε το έλλειμμα της ενέργειας. Επίσης έχουμε σημαντικές εξαγωγές κυρίως προς τη Βουλγαρία, που αν τις ψαλιδίσουμε κι αυτές λιγάκι ίσως να φθάσουμε να χρειαστεί να κόψουμε ένα 5-6%, την ίδια ώρα που άλλες χώρες, όπως η Γερμανία, χρειάζεται να κόψουν 15% από την κατανάλωσή τους με άσχημες συνέπειες».
Ωστόσο, τι σημαίνει για τα ελληνικά νοικοκυριά και επιχειρήσεις η μείωση κατανάλωσης κατά 5-6%; «Σημαίνει ότι πρέπει να καταναλώσουμε λιγότερη ενέργεια. Εαν φθάσουμε να πρέπει να γίνουν περικοπές από τις επιχειρήσεις, θα έχουμε μικρότερο οικονομικό αποτέλεσμα, επομένως η ανάπτυξή μας θα περιοριστεί ίσως και κατά 1%».
Ποιες χώρες της Ευρώπης θα υποφέρουν περισσότερο
Ο καθηγητής επικαλούμενος μελέτη του ΔΝΤ, που προβλέπει περιορισμό της ανάπτυξης στην Ευρωζώνη, επισήμανε ότι οι χώρες της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης θα υποφέρουν περισσότερο και ίσως να δουν το ΑΕΠ τους να περιορίζεται ακόμη και κατά 3%.
«Εκεί μπορούμε να πούμε ότι κάποιες χώρες μπορεί να μπουν και στην ύφεση», τόνισε.
Ακρίβεια και πληθωρισμός
Πολύ δύσκολα θα πέσουν οι τιμές, εκτιμά ο καθηγητής. «Θα πέσουν κάποια στιγμή, αλλά τουλάχιστον για το επόμενο 8μηνο – 10μηνο τα πράγματα δεν είναι τόσο καλά».
Οπως εξηγεί, ο πληθωρισμός αυτός προέρχεται κατά μεγάλο μέρος από το κόστος της ενέργειας και από το ότι η προσφορά (η παραγωγή) δεν ανταποκρίνεται στη ζήτηση.
«Το κόστος ενέργειας μπορεί να περιοριστεί λίγο, όχι στο αέριο, στο πετρέλαιο, κι αυτό λόγω του ότι θα περιοριστεί η οικονομική ανάπτυξη», πρόσθεσε.
«Η παραγωγή δεν φαίνεται ότι μπορεί να αυξηθεί με μεγάλη ταχύτητα, γιατί και οι επενδυτές είναι επιφυλακτικοί», τόνισε.
