Τα περιθώρια περαιτέρω κινήσεων έχουν στενέψει – Κομβικό ρόλο για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας του δικτύου των τραπεζών θα παίξει η ψηφιοποίηση των υπηρεσιών
Με χαμηλότερες ταχύτητες τρέχει από την αρχή του χρόνου η συρρίκνωση του δικτύου των τραπεζών και η μείωση του αριθμού των εργαζομένων τους, στο πλαίσιο της πολύχρονης μετά το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης στρατηγικής τους, για περιορισμό των λειτουργικών τους δαπανών.
Μετά από μία μακρά περίοδο σημαντικής υποχώρησης των σχετικών μεγεθών με το κλείσιμο και τις συγχωνεύσεις καταστημάτων, αλλά και την εφαρμογή προγραμμάτων εθελούσιας εξόδου, τα περιθώρια περαιτέρω κινήσεων προς την ίδια κατεύθυνση έχουν στενέψει.
Εθελούσια έξοδος
Οι δράσεις οικειοθελούς αποχώρησης και αναδιοργάνωσης των φυσικών σημείων παρουσίας των πιστωτικών ιδρυμάτων, που κατά τα φαινόμενα θα ακολουθήσουν, θα είναι σαφώς μικρότερου βεληνεκούς σε σύγκριση με την περασμένη τετραετία.
Υπενθυμίζεται ότι κατά τη διάρκειά της, οι τράπεζες πέτυχαν σε μεγάλο βαθμό τη μείωση του μισθολογικού κόστους μέσω πωλήσεων θυγατρικών ή εσωτερικών τους μονάδων (πχ. διαχείρισης επισφαλών απαιτήσεων, αποδοχής καρτών κτλ).
Πλέον όμως, καθώς το επιχειρησιακό πλάνο μετασχηματισμού τους τείνει προς ολοκλήρωση, οι σχετικές επιλογές είναι περιορισμένες. Ως εκ τούτου και με δεδομένη την τελευταία κλαδική σύμβαση που απαγορεύει τις καταγγελίες συμβάσεων για τεχνικοοικονομικούς λόγους, η όποια εξοικονόμηση δαπανών μπορεί να προέλθει από προγράμματα εθελουσίας εξόδου.
Από την άλλη, ο αριθμός των καταστημάτων φαίνεται πως έχει πλησιάσει κοντά στο βέλτιστο σημείο, λαμβάνοντας υπόψιν τις σημερινές ανάγκες εξυπηρέτησης επιχειρήσεων και φυσικών προσώπων.
Τα στοιχεία του α΄ εξαμήνου
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα α΄ εξαμήνου των τεσσάρων συστημικών ομίλων, τα επαναλαμβανόμενα λειτουργικά τους έξοδα σημείωσαν μικρή μείωση της τάξης του 1% σε ετήσια βάση.
Η περιορισμένη υποχώρησή τους ερμηνεύεται κυρίως από την άνοδο του πληθωρισμού, που αύξησε τα γενικά έξοδα, αλλά και την ενίσχυση των δαπανών για την τεχνολογία και δευτερεύοντως από την κάμψη του ρυθμού μείωσης προσωπικού και καταστημάτων.
Η σύγκριση του πρώτου μισού του 2022 με το β΄ εξάμηνο του 2021 είναι ενδεικτική αυτών των τάσεων.
Ειδικότερα:
– Οι εργαζόμενοι στην Ελλάδα εφέτος μέχρι και το τέλος Ιουνίου μειώθηκαν κατά 221 (-0,76%) έναντι 2.098 (-7%) στο δεύτερο μισό της περυσινής χρονιάς.
- Στην Alpha Bank φτάνουν τους 5.923 από 5.939 στο τέλος του α΄ τριμήνου του 2022 και 6.622 ένα χρόνο νωρίτερα.
- Στην Eurobank φτάνουν τους 6.464 από 6.628 στο τέλος του α΄ τριμήνου του 2022 και 6.672 ένα χρόνο νωρίτερα.
- Στην Εθνική Τράπεζα παρέμεινε αμετάβλητος ο αριθμός σε τριμηνιαία βάση στους 7.400 έναντι 7.900 ένα χρόνο νωρίτερα.
- Στην Τράπεζα Πειραιώς φτάνουν τους 8.839 από 8.880 στο τέλος του α΄ τριμήνου του 2022 και 9.793 ένα χρόνο νωρίτερα.
Συνολικά στον κλάδο απασχολούνται 28.626 άτομα έναντι 30.987 στο τέλος Ιουνίου του 2021.
– Ο αριθμός των καταστημάτων στην ελληνική αγορά μειώθηκε τους πρώτους έξι μήνες του 2022 κατά 30 (-2,2%), ενώ το αμέσως προηγούμενο εξάμηνο είχαν κλείσει 79 μονάδες (-5,5%).
- Η Alpha Bank διαθέτει δίκτυο 287 καταστημάτων έναντι 299 στο τέλος του α΄ τριμήνου του 2022 και 318 ένα χρόνο νωρίτερα.
- Η Eurobank διαθέτει δίκτυο 274 καταστημάτων έναντι 275 στο τέλος του α΄ τριμήνου του 2022 και 299 ένα χρόνο νωρίτερα.
- Η Εθνική Τράπεζα διαθέτει δίκτυο 332 καταστημάτων έναντι 337 στο τέλος του α΄ τριμήνου του 2022 και 352 ένα χρόνο νωρίτερα.
- Η Τράπεζα Πειραιώς διαθέτει δίκτυο 400 καταστημάτων έναντι 412 στο τέλος του α΄ τριμήνου του 2022 και 474 ένα χρόνο νωρίτερα.
Τα digital καταστήματα
Κομβικό ρόλο για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας του δικτύου των τραπεζών θα παίξει η ψηφιοποίηση των τραπεζικών υπηρεσιών, η οποία μετά το ξέσπασμα της πανδημίας εξελίσσεται ταχύτατα.
Με τον τρόπο αυτό, θα καταστεί δυνατή η μεταφορά της πλειονότητας των εργασιών από το φυσικό χώρο στα online κανάλια και η απελευθέρωση προσωπικού που θα επικεντρωθεί στις πωλήσεις προϊόντων με υψηλά περιθώρια κέρδους.
Παράλληλα με την αναβάθμιση των υπηρεσιών ηλεκτρονικής τραπεζικής, προχωρά και η μετατροπή μέρους των υφιστάμενων καταστημάτων σε μονάδες χωρίς ή με ελάχιστα ταμεία. Σε αυτές οι πελάτες αυτοεξυπηρετούνται, χρησιμοποιώντας σύγχρονα μηχανήματα, με την καθοδήγηση τραπεζικών στελεχών.
Στον ίδιο χώρο κατάλληλα εκπαιδευμένοι σύμβουλοι πραγματοποιούν συναντήσεις κατόπιν ραντεβού με την πελατεία για πιο σύνθετες ανάγκες, όπως η διαχείριση κεφαλαίων ή οι δανειοδοτήσεις.
Ήδη Εθνική Τράπεζα και Πειραιώς λειτουργούν αυτόνομες μονάδες αυτού του είδους, τις οποίες σχεδιάζουν να αυξήσουν τα επόμενα χρόνια. Η πρώτη μάλιστα μετέτρεψε 5 κανονικά της καταστήματα σε i-bank χωρίς ταμεία το περασμένο τρίμηνο.
Από την άλλη, η Eurobank έχει ήδη αρχίσει να εφαρμόζει ένα υβριδικό μοντέλο σε κάποια καταστήματα, τα οποία εξοπλίστηκαν με μηχανήματα τελευταίας τεχνολογίας, ενώ αναβαθμίστηκαν και οι χώροι των συναντήσεων με τους πελάτες. Η ευχέρεια για συναλλαγές παρέχεται και σε περιορισμένο αριθμό γκισέ.
Τέλος, η Alpha Bank λειτουργεί ψηφιακές γωνιές εντός των τραπεζικών της μονάδων, στις οποίες οι πελάτες μπορούν να εξυπηρετηθούν για ταμειακές συναλλαγές.
Εξάλλου, προς την κατεύθυνση αποσυμφόρησης των καταστημάτων, που θα επιτρέψει την περαιτέρω μείωση του αριθμού τους, λειτουργεί και η ανάπτυξη του video-banking, που δίνει τη δυνατότητα για εξ αποστάσεως εξυπηρέτηση μέσω βιντεοκλήσης.