ΑΡΙΘΜΟΣ 1215/2021
ΑΡΕΙΟΣ ΠΑΓΟΣ
– Εργολαβία της δίκης, η οποία τελούσε υπό την αναβλητική αίρεση της αμετάκλητης περάτωσης της αγωγής. Αδικαιολόγητη ανάκληση εντολής. Χρόνος πλήρωσης της αίρεσης.
– Κατά το άρθρο 201 του ΑΚ, αν με τη δικαιοπραξία τα αποτελέσματα της εξαρτήθηκαν από γεγονός μελλοντικό και αβέβαιο (αίρεση αναβλητική), τα αποτελέσματα αυτά επέρχονται μόλις συμβεί το γεγονός (πλήρωση της αίρεσης). Κατά δε το άρθρο 207 παρ.1 του ιδίου ΑΚ, η αίρεση θεωρείται ότι πληρώθηκε αν την πλήρωσή της εμπόδισε αντίθετα προς την καλή πίστη εκείνος που θα ζημιωνόταν από την πλήρωση της. Τέλος, κατά το άρθρο 209 εδ. β’ του ΑΚ, όταν πρόκειται για δικαιοπραξία με αναβλητική αίρεση, τα στοιχεία που αφορούν το αντικείμενο της δικαιοπραξίας κρίνονται με βάση το χρόνο της πλήρωσης της αίρεσης. Από τις διατάξεις αυτές προκύπτει ότι: α) με την πλήρωση της αναβλητικής αίρεσης που τέθηκε σε δικαιοπραξία καθίσταται οριστικά ενεργός η δικαιοπραξία αυτή και επέρχονται τα αποτελέσματά της, επομένως δε και ότι β) όποιος ασκεί δικαίωμα από δικαιοπραξία το οποίο εξαρτήθηκε με αυτήν (δικαιοπραξία) από αναβλητική αίρεση, που πληρώθηκε ή που την πλήρωση της εμπόδισε αντίθετα προς την καλή πίστη εκείνος που θα ζημιωνόταν από την πλήρωση της αίρεσης (πλασματική πλήρωση), αυτός (που ασκεί το δικαίωμα) οφείλει να επικαλεσθεί στην αγωγή του και να αποδείξει τα ανωτέρω περιστατικά της πραγματικής ή πλασματικής πλήρωσης της αίρεσης, από την οποία και γεννάται (εξαρτάται) το δικαίωμα του, ως αποτέλεσμα της υπό αναβλητική αίρεση δικαιοπραξίας, κατά τα προεκτεθέντα. Για την κατά τα ανωτέρω πλασματική πλήρωση της αίρεσης απαιτείται παρακωλυτική συμπεριφορά του ζημιουμένου από την πλήρωση, και δη πράξη ή παράλειψη, αντιτιθέμενη στην καλή πίστη βάσει των συνθηκών της συγκεκριμένης περίπτωσης, όπου συνεκτιμάται και το ενδεχόμενο πταίσμα. Οι παραπάνω συνέπειες επέρχονται αυτοδικαίως και ανεξάρτητα από τη θέληση των μερών. Δεν απαιτείται η παρακώλυση (πράξη ή παράλειψη) του ζημιουμένου να έγινε με πρόθεση ή αδικαιολόγητα, πρέπει όμως να υπάρχει αιτιώδης συνάφεια μεταξύ αυτής και της πλήρωσης ή της ματαίωσης της αίρεσης.
Συνεπώς, επί εργολαβίας της δίκης, η οποία τελούσε υπό την αναβλητική αίρεση της αμετάκλητης περάτωσης της αγωγής, στην περίπτωση της αδικαιολόγητης ανάκλησης του εντολέα της εντολής του προς τον εντολοδόχο δικηγόρο, χρόνος υπολογισμού της αμοιβής του τελευταίου, η οποία συμφωνήθηκε με βάση την αξία του αντικειμένου της διαφοράς, είναι εκείνος της πλασματικής πλήρωσης της αναβλητικής αίρεσης, δηλαδή της ανάκλησης της εντολής, υπό την προϋπόθεση ότι, αν δεν μεσολαβούσε η ανάκληση της εντολής, θα διεξήγε επιτυχώς τη δίκη στην οποία αφορούσε η εντολή με βεβαία κατάληξη την έκδοση ευνοϊκής για τον εντολέα του αμετάκλητης απόφασης (ΑΠ 133/2018).