Τι τραβούν οι ιδιώτες-πολίτες όταν προσφεύγουν κατά του Δημοσίου περιγράφει η επιτροπή που συγκροτήθηκε από την Ολομέλεια των Δικηγορικών Συλλόγων της χώρας για την επιτάχυνση της Διοικητικής Δίκης.
Ένα ασφυκτικό περιβάλλον, που λειτουργεί ουσιαστικά –εκ των πραγμάτων- υπέρ του δημοσίου στις αντιδικίες του με τους πολίτες που αναζητούν τα δικαιώματά τους στην διοικητική δικαιοσύνη, περιγράφουν οι επιστήμονες της επιτροπής της Ολομέλειας των Δικηγόρων στην πρότασή τους για την επιτάχυνση της Διοικητικής Δίκης που θα υποβληθεί προς υπουργείο Δικαιοσύνης. Αυτό καταγράφεται (στην απαρίθμηση των παθογενειών) στην πρόταση που συντάχθηκε, από την οποία προκύπτει ως συμπέρασμα, στα μάτια του απλού αναγνώστη , πως εν τέλει όλα λειτουργούν υπέρ του δημοσίου, αφού αυτό λειτουργεί περίπου όπως θέλει, κυρίως λόγω ευθυνοφοβίας των υπαλλήλων του, είτε λόγω ανεπαρκούς προετοιμασίας.
Το dikastiko.gr, αποκάλυψε ολόκληρη την πρόταση της Επιτροπής που συγκροτήθηκε από τους:
-Δημήτριος Φινοκαλιώτης, Πρόεδρος Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, ΔρΝ. (Πρόεδρος)
-Δημήτριος Γκίκας, Πρόεδρος Δικηγορικού Συλλόγου Χαλκίδας
-Χρήστος Πραματευτάκης, Πρόεδρος Δικηγορικού Συλλόγου Χανίων
-Αναστάσιος Πούλιος, Πρόεδρος Δικηγορικού Συλλόγου Δράμας
-Χρήστος Στρατηγόπουλος, Πρόεδρος Δικηγορικού Συλλόγου Βόλου
-Ασημίνα Στρίμπα, Πρόεδρος Δικηγορικού Συλλόγου Κατερίνης
-Κωνσταντίνος Φιφλής, Πρόεδρος Δικηγορικού Συλλόγου Σύρου
-Διονύσης Φιλίππου, Επίκουρος Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου Νομικής Σχολής ΔΠΘ, Δικηγόρος Δικηγορικού Συλλόγου Πειραιά
-Στυλιανός Μαυρίδης, Επίκουρος Καθηγητής Δημοσιονομικού Δικαίου, Δικηγόρος Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης
Επιτάχυνση της Διοικητικής Δίκης: 2 σημεία
Είναι χαρακτηριστικές δύο παθογένειες, τις οποίες καταγράφουν άπαντες που διακονούν τη Δικαιοσύνη στην περιγραφή των προβλημάτων ταχύτητας της Διοικητικής Δίκης, είτε είναι δικαστές και συνδικαλιστικές ενώσεις , είτε καθηγητές πανεπιστημίου, δικηγόροι και δικηγορικοί σύλλογοι. Πρόκειται για δύο πρακτικές του δημοσίου, ενός “δύστροπου” αντίδικου;
α) Η άσκοπη άσκηση ενδίκων μέσων από το Δημόσιο
Όπως περιγράφουν οι συντάκτες της έκθεσης, είναι ξεκάθαρο ότι σε πολλές περιπτώσεις πρυτανεύει η ευθυνοφοβία των υπαλλήλων: Έτσι το Δημόσιο ασκεί επανειλημμένα ένδικα μέσα ακόμα και σε υποθέσεις που δεν χρειάζεται αφού αφορά λυμένα νομικά ζητήματα. Π.χ ασκείται έφεση από τις δημόσιες υπηρεσίες (τούτο δεν συμβαίνει σε μικρότερη έκταση, όπου τα ένδικα μέσα ασκούνται από το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους) για θέματα που είναι νομολογικά λυμένα. Πέραν όμως της ευθυνοφοβίας (μην τους χρεωθεί ότι εγκατέλειψαν τις υποθέσεις ) αυτή η πρακτική – κι αυτό είναι προφανώς άδικο- ανέξοδο για το δημόσιο αλλά κοστίζει στον αντίδικο.
Απλώς γιατί η νέα προσφυγή δεν συνεπάγεται για το δημόσιο καμία οικονομική επιβάρυνση. Οι δικηγόροι λοιπόν προτείνουν οι δημόσιες υπηρεσίες να αναλάβουν την ευθύνη της ουσιαστικής αξιολόγησης της άσκησης ή μη των ενδίκων μέσων με πρόβλεψη για επιβολή αυξημένης δικαστικής δαπάνης υπέρ του διάδικου, όταν το ένδικο μέσο αποδεικνύεται πρόδηλα αβάσιμο. Άλλωστε για τον ιδιώτη διάδικο προβλέπεται η καταβολή παραβόλων για την αποφυγή άσκοπων ενδίκων μέσων και ως εκ τούτου θα πρέπει στα πλαίσια του δυνατού να υπάρχει αντίστοιχη επιβάρυνση και για τους φορείς του δημοσίου.
β) Το δημόσιο δεν στέλνει εγκαίρως τον φάκελο
Μια δεύτερη παθογένεια που οδηγεί σε πολλαπλές αναβολές, άρα και επιβάρυνση τόσο του δικαστικού συστήματος αλλά και του ιδιώτη αντιδίκου που εξαντλείται σε όλα τα επίπεδα είναι η μη αποστολή ή η ελλιπής αποστολή διοικητικού φακέλου στα διοικητικά δικαστήρια.
Ήδη σύμφωνα με το άρθρο 129 Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας προβλέπεται η δυνατότητα αναβολής λόγω παραβίασης της σχετικής υποχρέωσης από πλευράς της Διοίκησης και στην συνέχεια αν και μετά την αναβολή δεν προσκομιστεί διοικητικός φάκελος, το Δικαστήριο θα κρίνει κατά πόσον μπορεί να σχηματίσει δικανική πεποίθηση βάσει των στοιχείων που έχει στην διάθεσή του (129 παρ. 4 ΚΔΔ).
Αυτό, όπως περιγράφει η Επιτροπή, σημαίνει ότι στις περισσότερες περιπτώσεις εκδίδεται προδικαστική απόφαση που ορίζει προθεσμία στην διοίκηση να προσκομίσει το διοικητικό φάκελο. Σημειωτέον,ότι σύμφωνα με τις παραγράφους 3 και 5 του άρθρου 129 ΚΔΔ, σε περίπτωση αδικαιολόγητης παράλειψης ή εκπρόθεσμης διαβίβασης, επιβάλλεται χρηματική ποινή στη δημόσια αρχή υπέρ του διαδίκου και ερευνάται η τέλεση πειθαρχικού παραπτώματος για τον αρμόδιο υπάλληλο.
Παράλληλα σύμφωνα με την παράγραφο 3 του άρθρου 24 π.δ. 18/89, η οποία προστέθηκε με το ν. 4055/2012 : «Εάν αναβληθεί η εκδίκαση της υπόθεσης μία φορά λόγω μη αποστολής των στοιχείων του φακέλου από τη Διοίκηση, το Δικαστήριο μπορεί να προχωρήσει στην εκδίκαση της και κατά την εκτίμηση του να συναγάγει τεκμήριο ομολογίας για την πραγματική βάση των ισχυρισμών του αιτούντος».
Ποτέ
Όμως σύμφωνα με τα μέλη της Επιτροπής, που ουσιαστικά πιστοποιούν την καθημερινή πρακτική, αυτή η διάταξη, δηλαδή να χάνει το πλεονέκτημα το Δημόσιο ΔΕΝ εφαρμόζεται , αντίθετα στέλνεται νέα υπόμνηση στη Διοίκηση (δημόσιο) αφού η υπόθεση αναβληθεί εκ νέου.
Πού παρουσιάζεται κυρίως το πρόβλημα: Σε μεγάλο βαθμό στις κοινωνικοασφαλιστικές διαφορές. Σε υποθέσεις που αφορούν τη χορήγηση συντάξεων ή άλλων εν γένει κοινωνικών παροχών, η καθυστέρηση στην απονομή δικαιοσύνης δεν συνιστά πλήγμα μόνο στο συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα δικαστικής προστασίας αλλά κλονίζει και την αρχή του κοινωνικού κράτους δικαίου, καθώς στερεί για μακρύ χρονικό διάστημα από τους διοικούμενους στοιχειώδη κοινωνικά αγαθά, αναφέρει η Επιτροπή.