Έρχονται παρεμβάσεις σε όρους και προϊόντα – Ποιοι δανειολήπτες θα βγουν χαμένοι και πόσo θα κερδίσουν οι καταθέτες
Τις παρεμβάσεις τους σε καταθέσεις και δάνεια σχεδιάζουν αυτή την περίοδο οι αρμόδιες γενικές διευθύνσεις των τραπεζών, μετά την αύξηση του παρεμβατικού επιτοκίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας κατά 75 μονάδες βάσης, στο 1,25%. Πρόκειται για μία απόφαση που έχει ήδη οδηγήσει τους διατραπεζικούς δείκτες Euribor, από τους οποίους εξαρτάται η πορεία των επιτοκίων στην Ελλάδα, στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 10 ετών. Και έπεται συνέχεια.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ορισμένες τράπεζες έχουν καταλήξει ήδη στις αλλαγές των όρων διάθεσης των προϊόντων τους και θα τις ενεργοποιήσουν τις επόμενες εβδομάδες. Σε άλλες, οι συζητήσεις συνεχίζονται, ωστόσο οι τελικές αποφάσεις δεν θα αργήσουν να ληφθούν. Aλλωστε αν ένας συστημικός όμιλος ανοίξει τον χορό των αυξήσεων, ειδικά στον τομέα των καταθέσεων, θα συμπαρασύρει όλη την αγορά.
Τι προγραμματίζεται
Αναλυτικότερα, οι κινήσεις των τραπεζών στη λιανική τραπεζική αναμένεται να είναι οι εξής:
• Στεγαστικά δάνεια. Με το κόστος χρήματος στην ευρωζώνη ενισχυμένο σημαντικά σε σχέση με μερικούς μήνες νωρίτερα, έχουν καταστεί ασύμφορα για τις τράπεζες τα ελκυστικά για τους δανειολήπτες προϊόντα με σταθερά επιτόκια. Στο πλαίσιο αυτό, σύντομα θα εφαρμοστούν αυξήσεις που θα φτάνουν ανάλογα με τη διάρκεια κλειδώματος των μηνιαίων δόσεων έως και τις 40 μονάδες βάσης. Από την άλλη, οι τράπεζες σχεδιάζουν να μειώσουν το κόστος στα δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο, που είναι συνδεδεμένα με τους δείκτες Euribor μήνα και τριών μηνών.
Ειδικότερα, θα περιορίσουν τα περιθώρια κέρδους (spreads), ώστε να αντισταθμιστεί η άνοδος των Euribor και το τελικό επιτόκιο στις νέες χορηγήσεις να παραμείνει κάτω από το 4%. Στόχος είναι να μη διαταράξουν τη ζήτηση τους επόμενους μήνες, στρέφοντας τους ενδιαφερόμενους σε προϊόντα μεταβαλλόμενων δόσεων, με όσο το δυνατόν χαμηλότερα επιτόκια.
• Καταναλωτική πίστη. Στα καταναλωτικά δάνεια χωρίς εξασφαλίσεις και στις πιστωτικές κάρτες τα επιτόκια ορίζονται από τις τράπεζες. Σύμφωνα με τραπεζική πηγή, τα επίπεδά τους παραμένουν λογικά, παρά τη γενικότερη άνοδο του κόστους δανεισμού. Ως εκ τούτου, σημειώνει, δεν αναμένονται αλλαγές. Εκτός κι αν συνεχιστεί η άνοδος των επιτοκίων και καταστούν και αυτά ασύμφορα για τις τράπεζες.
• Καταθέσεις: Θεωρείται βέβαιο ότι θα υπάρξουν αναπροσαρμογές στις καταθέσεις, ειδικά στις προθεσμιακές. Σήμερα στους συστημικούς ομίλους οι ετησιοποιημένες αποδόσεις, ακόμα και για πολύ μεγάλα ποσά, δεν ξεπερνούν το 0,03%. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι τράπεζες παρακολουθούν σε καθημερινή βάση τη μεταβολή των διατραπεζικών δεικτών Euribor και το αργότερο μέχρι τον Οκτώβριο θα προχωρήσουν σε αναπροσαρμογές στα επιτόκια. Αν και ακόμη δεν έχει κλειδώσει κάποια απόφαση, μια αύξησή τους κατά 10-20 μονάδες βάσης θεωρείται πιθανή.
Τα υφιστάμενα δάνεια
Από την άλλη πλευρά, στα παλαιά δάνεια η μεταβολή των δόσεων εξαρτάται από το είδος του επιτοκίου. Αν είναι σταθερό, για όλο το διάστημα ισχύος του, δεν θα υπάρξει καμία επιβάρυνση. Από την άλλη, στα δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο υπάρχουν δύο κατηγορίες. Πρώτον, αυτά με επιτόκιο καθοριζόμενο διοικητικά από την τράπεζα και, δεύτερον, εκείνα που είναι συνδεδεμένα με κάποιον από τους διατραπεζικούς δείκτες Euribor.
Η πρώτη περίπτωση αφορά κατά βάση καταναλωτικά δάνεια και πιστωτικές κάρτες. Για αυτά κατά πάσα πιθανότητα, όπως προαναφέρθηκε, δεν θα δούμε μεταβολές, καθώς βρίσκονται ήδη σε επίπεδο που δημιουργούν κέρδη για τις τράπεζες.
Η άνοδος στα υπόλοιπα θα εξαρτηθεί από το κατά πόσο θα αυξηθούν οι δείκτες Euribor το επόμενο διάστημα. Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος της επιβάρυνσης, ακολουθεί ένα παράδειγμα στεγαστικού δανείου με υπόλοιπο 100.000 ευρώ και διάρκεια αποπληρωμής τα 15 έτη.
Αν το επιτόκιό του διαμορφώνεται σε Euribor τριμήνου πλέον περιθωρίου 2%, τότε:
• Τον Ιούλιο το τελικό επιτόκιο ανερχόταν σε 2,15% και η δόση στα 520 ευρώ περίπου.
• Τον Αύγουστο σε 2,60% και η δόση στα 540 ευρώ.
• Με το Euriborr 3 μηνών στο 1%, επίπεδο που ξεπεράστηκε την περασμένη εβδομάδα, η δόση θα διαμορφωθεί στα 560 ευρώ.
• Εάν ο ίδιος δείκτης ανέλθει σε 2%, κάτι που θεωρείται πιθανό από τους αναλυτές για τις αρχές του νέου έτους, η δόση θα αυξηθεί πάνω από τα 700 ευρώ.