Ήταν μια μέρα σαν σήμερα, 18 Σεπτεμβρίου του 1834, όταν με διάταγμα της αντιβασιλείας του Όθωνα, η Αθήνα ορίζεται πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους.
«Η καθέδρα ημών μετατίθεται κατά την Α’ Δεκεμβρίου τρέχοντος έτους εκ Ναυπλίου εις Αθήνας (…), η πόλις Αθήναι θέλει επονομάζεσθαι απ’ εκείνης της ημέρας Βασιλική Καθέδρα και Πρωτεύουσα», έγραφε η βασιλική διαταγή και οι άλλες πόλεις – με πρώτο το Ναύπλιο – που έριζαν για τον επίζηλο τίτλο μελαγχόλησαν…
Οι Ναυπλιώτες μάλιστα περιέγραφαν με χρώματα μελανά την πόλη που είχε λάμψει στην αρχαιότητα: «Ξεπεσμένη αρχοντιά. (…) Θα μπορέση να γίνη ποτέ πολιτεία, με αξιώσεις πρωτευούσης αυτό το αξιοθρήνητο ερείπιο;». Και συνέχιζαν: «Πού θα πάτε να χωθήτε – έλεγαν οι Ναυπλιώτες σε αυλικούς και σε υπουργούς. Αυτή η ένδοξη Αθήνα του Περικλέους υπάρχει μοναχά στη φαντασία μερικών εξημμένων ποιητών και των ευφάνταστων αρχαιολόγων. .Στην πραγματικότητα, θα βρήτε ένα γκρεμισμένο χωριό, πνιγμένο στα νερά που λιμνάζουν. Τα βρωμόνερα καναλίζουνε στα σοκάκια. Οι βόθροι των σπιτιών είναι ανοιχτοί…». Και οι περιγραφές τους δεν απείχαν πολύ από την πραγματικότητα.
Μια ανόητη προτροπή…
Ο Όθων επισκέφτηκε την Αθήνα και αμέσως κατάλαβε ότι η πόλη που επιθυμούσε να γίνει πρωτεύουσα του κράτους που θα βασίλευε ήταν ένα μικρό χωριό, που όμως έλαμπε κάτω από τον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης.
Εκεί, στην Ακρόπολη συμβούλεψε ο διάδοχος του πρωσικού θρόνου και μετέπειτα βασιλιάς Φρειδερικός – Γουλιέλμος Δ’, τον Όθωνα να χτίσει το παλάτι του! Ο Όθωνας δεν το σκέφτηκε καν, όμως το είχε πα΄ρει απόφαση: η Αθήνα θα ήταν η επόμενη πρωτεύουσα της Ελλάδας.
Και τον λόφο της Μπουμπουνίστρας, τη σημερινή πλατεία Συντάγματος εέπλεξε να χτιστεί το βασιλικό ανάκτορο, ο Όθων.
Η πραγματικότητα έδειχνε ότι η Αθήνα ήταν ένα ερημωμένο, μισογκρεμισμένο χωριό, που μια βαριά δυσοσμία το τύλιγε. Ο Όθωνας, όμως, έπειτα κι από την συμβουλή του πατέρα του, υποτάχτηκε στη λαμπρή ιστορία της πόλης του Περικλή.
Εξέχουσες προσωπικότητες της εποχής: πολιτικοί και επιστήμονες κατέθεσαν την άποψή τους για τη νέα πρωτεύουσα. Οι πόλεις που είχαν προιταθεί ήταν η Κόρινθος, τα Μέγαρα, ο Πειραιάς, το Άργος, και η τότε πρωτεύουσα του Ελληνικού Κράτους, το Ναύπλιο.
Κι άρχισε η ανοικοδόμηση…
Η Αθήνα επελέγη ως πρωτεύουσα της Ελλάδας για ιστορικούς και συναισθηματικούς λόγους, μιας και δεν ήταν μεγάλη πόλη. Υπήρχαν μόνο μερικά σημαντικά κτίρια από την περίοδο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και του 18ου αιώνα. Ο Οθωνας ανέθεσε την ανοικοδόμηση της κατεστραμμένης Αθήνας στον Ελληνα αρχιτέκτονα Κλεάνθη και στους Βαυαρούς Schubert και Leo von Klenze με αυστηρή εντολή να μη θιγούν οι αρχαιολογικοί χώροι. Κι από τότε κύλησαν 200 παρά δυο χρόνια…
Κι η Αθήνα, που εκτεινόταν μοναχά γύρω από την Ακρόπολη, από του Ψυρρή έως του Μακρυγιάννη, έχοντας ως κέντρο της την περιοχή της Πλάκας με τους μόλις 10.000 κατοίκους και τα περίπου 170 σπίτια, έχει απλωθεί πια… μέχρι την Κόρινθο και την κατοικούν περισσότεροι από 3,5 εκατομμύρια άνθρωποι…
Τσιμέντο και σίδερο στον πνιγμένο αέρα πανάρχαια γόησσα Αθήνα… Αλλά όσα χρόνια κι αν περάσουν, όσοι βάρβαροι κι αν την διαβούν η Αθήνα πάντα: «…ζαφειρόπετρα στης γης το δαχτυλίδι».