«Παγίδες» κρύβει για τους νέους που θα θελήσουν να λάβουν φθηνά δάνεια για την αγορά πρώτης κατοικίας το νέο πρόγραμμα κοινωνικής στέγασης: Κυμαινόμενο το επιτόκιο, πλειστηριασμός όταν «κοκκινίζει» το δάνειο και αγορά μόνον παλαιάς κατοικίας είναι –μεταξύ άλλων- μερικά από τα «ψιλά γράμματα» που κρύβει το νέο πρόγραμμα.
Άλλωστε, όπως ξεκάθαρα δηλώνει η πολιτική ηγεσία μπορεί να πρόκειται για ένα ειδικό πρόγραμμα που διευκολύνει τους νέους, όμως δεν παύει να έχει όρους ανάλογους δανείου.
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
Το επιτόκιο των συγκεκριμένων ειδικών δανείων μπορεί να διαμορφώνεται τώρα κοντά στο 1% είναι όμως κυμαινόμενο, επηρεάζεται δηλαδή από την μεταβολή των επιτοκίων της ΕΚΤ. Εντούτοις, είναι στο ¼ των επιτοκίων που υπάρχουν στην αγορά.
Χορήγηση δανείων με μηδενικά επιτόκια
Σε περίπτωση που αφεθεί ένα από τα δάνεια αυτά να «κοκκινίσει» ξεκινούν κανονικά διαδικασίες πλειστηριασμού. Άλλο ένα χαρακτηριστικό του συγκεκριμένου τύπου δανείων είναι ότι χορηγείται υπό τον όρο ότι θα δοθεί για την αγορά οικίας 15 ετών και άνω, δηλαδή σπιτιού που χτίστηκε πριν από το 2017.
Πάντως, τα χαμηλότοκα δάνεια για την αγορά πρώτης κατοικίας από νέους έως 39 ετών, θα επιτρέπουν για παράδειγμα σε ένα ζευγάρι, με ελάχιστη συμμετοχή, να αγοράζει ένα σπίτι αξίας 100.000 ευρώ με μηνιαίες δόσεις 275 ευρώ. Ποσό, δηλαδή, πολύ μικρότερο από το ενοίκιο που θα έδινε. Τρίτεκνοι και πολύτεκνοι θα παίρνουν τα δάνεια αυτά άτοκα και θα μετατρέπονται σε τέτοια ακόμη και αν το τρίτο παιδί γεννηθεί μετά την λήψη του δανείου.
Και ενεργειακές αναβαθμίσεις κατοικίας
Υπάρχουν όμως και μια σειρά από άλλες δράσεις που έχουν ως κύριο στόχο την διευκόλυνση των νέων στην εύρεση φθηνής στέγης.
Συγκεκριμένα:
Δημιουργείται, ένα στοχευμένο «Εξοικονομώ και Ανακαινίζω» για 20.000 νέους. Κάθε δικαιούχος θα λαμβάνει έως και 20.000 ευρώ για ενεργειακές παρεμβάσεις στο ακίνητό του, μαζί με πρόσθετη ενίσχυση 3.000 ευρώ και χαμηλότοκο δάνειο έως 7.000 ευρώ.
Δίνεται κίνητρο σε τουλάχιστον 10.000 ιδιοκτήτες κλειστών ακινήτων, με την χορήγηση κρατικής επιδότησης έως 10.000 ευρώ για να τα ανακαινίσουν. Με την υποχρέωση, όμως, να τα ενοικιάσουν σε μακροχρόνιες μισθώσεις. Η πολιτεία έτσι καλύπτει έως και το 40% του κόστους ανακαίνισης κάθε κλειστού διαμερίσματος.
Θεσμοθετείται επίσης για τα δημόσια οικόπεδα και κτίρια, η «κοινωνική αντιπαροχή»: το κράτος θα προσφέρει αδρανή περιουσιακά του στοιχεία σε ιδιώτες κατασκευαστές και εκείνοι, με έξοδά τους, θα χτίζουν σύγχρονες κατοικίες. Οι μισές θα ενοικιάζονται με χαμηλό ενοίκιο σε νέους μισθωτές, ενώ οι υπόλοιποι χώροι θα αξιοποιούνται εμπορικά από τους ιδιώτες.
Από τον Δεκέμβριο ξεκινά το Πρόγραμμα «Εστία 2». Σύμφωνα με αυτό, το Δημόσιο θα μισθώσει, σε πρώτη φάση, 1.000 ιδιωτικά ακίνητα. Για να τα διαθέσει, στη συνέχεια, με διαδικασίες-εξπρές και πολύ χαμηλό μίσθωμα σε ευάλωτα νοικοκυριά.
Συμφωνία ενοικίασης και κατόπιν… αγορά!
Στο πλαίσιο αυτό θα υιοθετηθεί και το «μοντέλο» της συμφωνίας ενοικίασης (rent-to-own), μέσω της οποία οποία νοικιάζεις ένα σπίτι για ορισμένο χρονικό διάστημα, με δυνατότητα αγοράς πριν από τη λήξη της μίσθωσης. Οι συμφωνίες ενοικίασης αποτελούνται από δύο μέρη: το πρώτο μέρος θα αφορά την τυπική σύμβαση μίσθωσης και το δεύτερο την αγορά του ακινήτου.
Η συμφωνία ενοικίασης είναι μια συμφωνία στην οποία δεσμεύεται ο δικαιούχος να νοικιάσει ένα ακίνητο για μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο, με την επιλογή να το αγοράσει πριν τελειώσει η μίσθωση.
Οι συμφωνίες ενοικίασης περιλαμβάνουν μια τυπική σύμβαση μίσθωσης και επίσης μια επιλογή αγοράς του ακινήτου σε μεταγενέστερο χρόνο. Πληρώνετε ενοίκιο καθ’ όλη τη διάρκεια της μίσθωσης και σε ορισμένες περιπτώσεις, ένα ποσοστό της πληρωμής εφαρμόζεται στην τιμή αγοράς.
Τα συμφωνητικά ενοικίασης θα προσδιορίζουν ποτέ και πώς καθορίζεται η τιμή αγοράς του σπιτιού. Ο δικαιούχος θα πληρώνει ενοίκιο καθ’ όλη τη διάρκεια της μίσθωσης. Μάλιστα ένα μέρος του ενοικίου πληρωμής θα γίνει στην τελική τιμή αγοράς. Για παράδειγμα, εάν πληρώνει 500 ευρώ σε ενοίκιο κάθε μήνα για τρία χρόνια και το 25% αυτού πιστώνεται για την αγορά, θα κερδίσει 4.500 ευρώ από το ενοίκιο και θα πιστωθεί στην αγορά.