Αλεξάνδρα Κλειδαρά
Ανάσα σε χιλιάδες οφειλέτες του ΕΦΚΑ, κυρίως για όσους χρωστούν έως και 10.000 ευρώ, εκτιμάται ότι θα δώσει η ρύθμιση των 24 δόσεων για χρέη προς τα ασφαλιστικά ταμεία.
Πρόκειται κατά κύριο λόγο για νέους μικροοφειλέτες, που δεν εντάχθηκαν στην τελευταία ρύθμιση των 72 δόσεων, αλλά και για οφειλέτες που μπαινοβγαίνουν σε ρυθμίσεις καθώς συνεχώς αυξομειώνονται οι οικονομικές αντοχές τους.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις στον ΕΦΚΑ και στο ΚΕΑΟ, στη νέα πάγια ρύθμιση μπορούν να ενταχθούν εύκολα οι περισσότεροι από τους 340.000 οφειλέτες που εντάχθηκαν στην πάγια των 12 δόσεων και κάποια στιγμή σταμάτησαν να την εξυπηρετούν. Αντίστοιχα, χρήση της νέας ρύθμισης μπορούν να κάνουν και οι περίπου 10.000 κυρίως ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι που μπήκαν και στη συνέχεια βγήκαν από τη ρύθμιση των 72 δόσεων για τα κορωνοχρέη. Το ίδιο ισχύει βέβαια και για όσους βγήκαν από οποιαδήποτε άλλη ενεργή ρύθμιση.
Η κυβέρνηση για να περιορίσει την εκτόξευση των ληξιπρόθεσμων οφειλών ενόψει του δύσκολου χειμώνα, θα προχωρήσει εντός Νοεμβρίου μετά την ψήφιση του μίνι νομοσχεδίου στη Βουλή, στην ενεργοποίηση δυο ρυθμίσεων «ανάσα» για χιλιάδες οφειλέτες.
Αναλυτικά, η νέα διάταξη που έχει ενταχθεί στο μίνι ασφαλιστικό νομοσχέδιο ορίζει ότι οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τον ΕΦΚΑ, έπειτα από αίτηση των οφειλετών, μπορούν να ρυθμίζονται και να καταβάλλονται:
α) Σε 2 έως 24 ισόποσες μηνιαίες δόσεις ή
β) Σε 2 έως 48 ισόποσες μηνιαίες δόσεις, εφόσον πρόκειται για οφειλές που βεβαιώνονται έπειτα από ουσιαστικό έλεγχο.
Το ελάχιστο ποσό μηνιαίας δόσης της ρύθμισης δεν μπορεί να είναι μικρότερο των 50 ευρώ.
Για την υπαγωγή στη ρύθμιση πρέπει να καταβληθεί η 1η δόση μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μήνα υπαγωγής στη ρύθμιση. Οι επόμενες δόσεις καταβάλλονται έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα κάθε επόμενου μήνα από τον μήνα υπαγωγής στη ρύθμιση.
Με την υπαγωγή στη ρύθμιση, κατά τη διάρκεια αυτής και εφόσον τηρούνται οι όροι αυτής:
α) Χορηγείται στον οφειλέτη αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας κατά τις ισχύουσες διατάξεις.
β) Παραγράφεται το αξιόποινο και παύει η ποινική δίωξη εις βάρος του οφειλέτη. Αυτό ξεκαθαρίζεται άλλωστε και με το επόμενο άρθρο, στο μίνι ασφαλιστικό, το οποίο ορίζει ότι σε όλες τις περιπτώσεις ρύθμισης οφειλών προς τα ταμεία επέρχονται οι παρακάτω συνέπειες, ως προς την ποινική μεταχείριση του οφειλέτη με την υπαγωγή στη ρύθμιση και εφόσον τηρούνται οι όροι της:
• Παραγράφεται το αξιόποινο, παύει η ποινική δίωξη εις βάρος του οφειλέτη. Η σχετική δικογραφία τίθεται στο αρχείο με πράξη του αρμόδιου εισαγγελέα Πλημμελειοδικών. Για την τυχόν απώλεια της ρύθμισης, ο φορέας κοινωνικής ασφάλισης υποχρεούται να ενημερώσει αμελλητί, με σχετική βεβαίωση του χρόνου απώλειας της ρύθμισης και του υπολειπόμενου οφειλόμενου χρέους, τον αρμόδιο εισαγγελέα Πλημμελειοδικών, ο οποίος με πράξη του ανασύρει τη δικογραφία από το αρχείο και συνεχίζει την ποινική διαδικασία και
• Αναστέλλεται η εκτέλεση ποινής που έχει επιβληθεί ή, εφόσον άρχισε η εκτέλεσή της, αυτή διακόπτεται.
Επίσης μειώνεται σε 10 χρόνια (από 20 σήμερα) ο χρόνος που έχει στη διάθεσή του ο e-ΕΦΚΑ προκειμένου να βεβαιώσει και να εισπράξει απαιτήσεις από ασφαλιστικές εισφορές που δεν καταβλήθηκαν. Εάν η απαίτηση του e-ΕΦΚΑ δεν βεβαιωθεί και δεν κοινοποιηθεί στον ασφαλισμένο η οφειλή μέσα σε αυτό το διάστημα, οι οφειλές παραγράφονται.
Η παραγραφή ξεκινά από την 1η Ιανουαρίου του έτους που ακολουθεί το έτος στο οποίο παρασχέθηκε η εργασία/υπηρεσία που υπάγεται στην υποχρεωτική ασφάλιση. Εάν περάσουν 10 χρόνια, εάν δηλαδή παρέλθει η 31η Δεκεμβρίου του δέκατου έτους μετά το έτος στο οποίο παρασχέθηκε η εργασία/υπηρεσία, χωρίς ο ασφαλισμένος (ή ο εργοδότης) να έχει ειδοποιηθεί με κάποιον τρόπο για την οφειλή του εντός της 10ετίας, αυτή παραγράφεται.
Οφειλές που δημιουργούνται από 1/1/2026 και μετά θα παραγράφονται στα 5 χρόνια, ώστε οι χρόνοι παραγραφής των ασφαλιστικών οφειλών να προσεγγίζουν αυτές των φορολογικών.
Η παραγραφή διακόπτεται όταν ο e-ΕΦΚΑ (ή το ΚΕΑΟ) ειδοποιήσει με οποιονδήποτε τρόπο τον ασφαλισμένο για την οφειλή: με δικαστικό επιμελητή/κλητήρα, επιστολή, ηλεκτρονική ειδοποίηση ή λάβει μέτρο διοικητικής εκτέλεσης για την είσπραξή της (κοινοποίηση ατομικής βεβαίωσης, κατάσχεση, πλειστηριασμός κ.λπ.).
Διευκρινίζεται ότι παραγεγραμμένη απαίτηση αυτοδίκαια δεν λαμβάνεται υπόψη κατά την έκδοση αποδεικτικού ασφαλιστικής ενημερότητας ή βεβαίωσης οφειλής.
Προβλέπεται επίσης ότι οφειλές, ο χρόνος παραγραφής των οποίων μειώνεται αναδρομικά στη δεκαετία σύμφωνα με την προτεινόμενη ρύθμιση, καταλαμβάνονται από τη ρύθμιση και θεωρούνται παραγεγραμμένες – εάν δεν διακόπηκε με κάποιο γεγονός η 10ετής παραγραφή – ακόμα και αν έχει κοινοποιηθεί ατομική ειδοποίηση στον οφειλέτη ή αυτός κατέβαλε ποσά έναντι της οφειλής μετά την πάροδο της δεκαετίας.
Προβλέπεται, τέλος, ότι για εργαζόμενο που απασχολήθηκε ως μισθωτός μεταξύ 1ης Ιανουαρίου 2006 και 31ης Δεκεμβρίου 2011 αλλά για τον οποίο ο εργοδότης του δεν κατέβαλε ένσημα για απασχόλησή του εντός του χρονικού αυτού διαστήματος, επιτρέπεται ο e-ΕΦΚΑ να ολοκληρώσει τον ουσιαστικό έλεγχο της απασχόλησής του αυτής, είτε αυτεπάγγελτα, είτε κατόπιν καταγγελιών που έχουν υποβληθεί μέχρι 30 Ιουνίου 2022 και να ενημερώσει την ασφαλιστική ιστορία του μισθωτού εργαζομένου με τα μη δηλωθέντα ένσημα, χωρίς ταυτόχρονα να καταλογίσει τις σχετικές απαιτήσεις σε βάρος του εργοδότη, εφόσον κατά τη στιγμή του ελέγχου το δικαίωμα καταλογισμού έχει παραγραφεί.