Μετά τον αρνητικό Αύγουστο έρχεται ο θετικός Σεπτέμβριος, με ποιοτικά στοιχεία όμως που προκαλούν προβληματισμό. Γιατί δεν εφησυχάζουν στο υπ. Εργασίας. Τι δείχνουν οι αναλύσεις 9μήνου. Τα προειδοποιητικά μηνύματα.
Σε επιφυλακή έχει θέσει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης και δη την ηγεσία του υπουργείου Εργασίας το γεγονός ότι παρά τις θετικές επιδόσεις του Σεπτεμβρίου στον τομέα της Απασχόλησης, στο 9μηνο καταγράφεται από πλευράς εργοδοτών μια επιφυλακτική στάση, λόγω κυρίως της ενεργειακής κρίσης. Αυτό είναι άλλωστε και το δεύτερο καμπανάκι, μετά το πρώτο, του περασμένου Αυγούστου. Έτσι, πλέον, τα βλέμματα είναι στραμμένα στον παραδοσιακά «αρνητικό» Οκτώβριο.
Αναλυτικά, τα στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος Εργάνη για τον Σεπτέμβριο, που δημοσιοποιήθηκαν χθες, έδειξαν μεν θετικό πρόσημο στο ισοζύγιο προλήψεων – απολύσεων, που είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία 26.238 νέων θέσεων εργασίας, κατέγραψαν όμως παράλληλα μια υστέρηση ανάμεσα στο ούτως ή άλλως θετικό 9μηνο Ιανουάριος – Σεπτέμβριος 2022 και το αντίστοιχο διάστημα του 2021. Έτσι, σε μια χρονιά με υψηλή ανάπτυξη, σημαντική αύξηση της τουριστικής κίνησης και εξίσου σημαντική μείωση της ανεργίας, προκαλεί προβληματισμό το γεγονός ότι σωρευτικά οι νέες θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν, είναι κατά 21.394 λιγότερες από αυτές του προηγούμενου χρόνου.
Οι ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, επισημαίνοντας ότι οι αβεβαιότητες που δημιουργεί το υψηλό κόστος ενέργειας και ο συνεχιζόμενα υψηλός πληθωρισμός δεν θα μπορούσαν να μην επηρεάσου και την πορεία της απασχόλησης. Κάτι που καταγράφηκε τον Αύγουστο, όχι όμως και τον Σεπτέμβριο. Γεγονός που σύμφωνα με τον υπουργό Εργασίας Κωστή Χατζηδάκη αποδεικνύει ότι «η ελληνική οικονομία αντέχει».
Όπως δήλωσε ο υπουργός, τα στοιχεία Σεπτεμβρίου καταρρίπτουν τους φόβους που υπήρχαν ότι θα παρουσιαζόταν επιβράδυνση, «καθώς μπαίνουμε προς το φθινόπωρο, λόγω της κρίσης που βιώνουμε». «Για τον Σεπτέμβριο τουλάχιστον αυτό δεν ίσχυσε», δήλωσε ο κ. Χατζηδάκης μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό Real Fm. Για να συμπληρώσει ότι παρά τα υπαρκτά και σοβαρά προβλήματα, η ελληνική οικονομία αντέχει κι αυτό αποδεικνύεται από τις επενδύσεις οι οποίες έχουν αυξηθεί, από τις εξαγωγές που έχουν εκτοξευθεί, από την ανεργία η οποία συνεχίζει να μειώνεται, από την άνοδο του ΑΕΠ, αλλά και από την αύξηση των καταθέσεων.
Τα στοιχεία δείχνουν επίσης ότι με αιχμή τις 68.921 νέες θέσεις εργασίας που προέκυψαν στην εκπαίδευση, το ισοζύγιο απασχόλησης ήταν θετικό κατά 26.238 νέες θέσεις εργασίας. Και αυτό γιατί παράλληλα, υπήρξε απώλεια 39.021 θέσεων απασχόλησης στην εστίαση και άλλων 20.607 θέσεων στα τουριστικά καταλύματα, ως αποτέλεσμα της λήξης της θερινής τουριστικής περιόδου, αλλά και της έναρξης επιδότησης της εποχικής απασχόλησης, όπως επισημαίνουν οι ειδικοί. Να σημειωθεί ότι και το 2021 υπήρχαν αντίστοιχες απώλειες σε εστίαση και τουρισμό κατά 37.559 και 18.168 θέσεις αντίστοιχα.
Όμως, ο προβληματισμός για τον φετινό Σεπτέμβριο έρχεται ως συνέχεια του Αυγούστου, όταν και χάθηκαν συνολικά 23.091 θέσεις εργασίας, με στελέχη του υπουργείου Εργασίας να χαρακτηρίζουν τη μαζική κατάρρευση της απασχόλησης κατά τον μήνα αυτό ως «μαύρη τρύπα». Είναι, δε, χαρακτηριστικό ότι τον περασμένο Αύγουστο, οι περισσότερες χαμένες θέσεις προήλθαν από τους κλάδους του τουρισμού και επισιτισμού, την ίδια στιγμή που οι εργοδότες διαμαρτύρονταν πως δεν βρίσκουν εργαζόμενους για να καλύψουν τις (αυξημένες σε σχέση με το 2021) ανάγκες τους.
Όπως επισημαίνουν στελέχη του υπουργείου Εργασίας, το γεγονός οφείλεται κατά κύριο λόγο στην αβεβαιότητα που κυριαρχεί στους κόλπους κυρίως των μικρών επιχειρήσεων στον τομέα του επισιτισμού και δευτερευόντως του τουρισμού, εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης και των συνεπειών τους στην εγχώρια επιχειρηματικότητα. Στην πράξη, μικρές επιχειρήσεις προχώρησαν κατά τον Αύγουστο σε μαζικότερες απολύσεις, φοβούμενοι τις συνέπειες του υψηλού κόστους ενέργειας, καλύπτοντας τις ανάγκες τους με τους εναπομείναντες εργαζόμενους.
Υπό παρακολούθηση είναι από το υπουργείο Εργασίας και το γεγονός ότι κατά το εννεάμηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2022, η θετική πορεία της αγοράς εργασίας με τις +263.463 νέες θέσεις εργασίας υπολείπεται κατά 21.394 θέσεις, των 284.857 νέων θέσεων εργασίας που είχαν καταγραφεί το 2021, κατά το αντίστοιχο διάστημα. Ειδικοί επισημαίνουν πως το φαινόμενο οφείλεται κατά κύριο λόγο στο γεγονός ότι τον προηγούμενο χρόνο, ήταν ακόμη σε ισχύ οι πρόνοιες που προβλέπονταν για την προστασία της απασχόλησης μετά τη λήξη των ειδικών μέτρων στήριξης στις επιχειρήσεις, λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού.
Επίσης, σημειώνουν ότι φέτος είχαμε επιπλέον 491.680 προσλήψεις, γεγονός που καταδεικνύει την αναπτυξιακή πορεία της οικονομίας, παράλληλα βέβαια με επιπλέον 513.074 απολύσεις, κυρίως στον τομέα της εποχικής απασχόλησης. Η θετική πορεία του Σεπτεμβρίου πάντως είναι η τρίτη καλύτερη της τελευταίας 20αετίας, κατά τον ίδιο μήνα. Μόνο το 2013, με 63.122 νέες θέσεις εργασίας και το 2020, με 38.529, προέκυψε καλύτερο αποτέλεσμα. Όμως ακόμα και έτσι, το αποτέλεσμα του συγκεκριμένου μήνα υπολείπεται κατά 6.728 θέσεις, των 32.966 που χάθηκαν απροσδόκητα ένα μήνα νωρίτερα, δηλαδή τον φετινό Αύγουστο.
Αναλύοντας την πορεία της αγοράς εργασίας ανά ηλικιακή ομάδα, προκύπτει ότι τον Σεπτέμβριο μεγάλοι χαμένοι ήταν οι νέοι 15 – 24 ετών, αφού εκεί καταγράφηκε απώλεια 26.118 θέσεων, αποδεικνύοντας ότι οι απώλειες αφορούν κατά κύριο λόγο θέσεις εποχικής απασχόλησης.
Τα στοιχεία του Σεπτεμβρίου δείχνουν ότι κυριάρχησαν πάλι οι ευέλικτες μορφές εργασίας στις νέες προσλήψεις και συγκεκριμένα το 52,64% των νέων προσλήψεων του μηνός Σεπτεμβρίου αφορούν συμβάσεις με ευέλικτες μορφές εργασίας. Το ποσοστό αυτό έρχεται σε πλήρη αντιδιαστολή με την πορεία που έχει καταγράψει η αγορά εργασίας στο σύνολο του 9μήνου, όπου οι συμβάσεις πλήρους απασχόλησης αφορούν το 52,27% των προσλήψεων.
