Σημαντικές εξελίξεις στο πεδίο των κοινωνικών δικαιωμάτων και των εργασιακών σχέσεων –πυλώνας που όταν αρχικά υιοθετήθηκε το 2017 κανείς δεν πίστευε ότι θα λειτουργήσει αποτελεσματικά εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης– αναμένουμε το επόμενο διάστημα
Ρούλα Σαλούρου
Η Ε.Ε. θα επιβάλει σε κάθε κράτος με λιγότερο από 80% κάλυψη από Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας (όπως η Ελλάδα) να καταστρώσει σχέδιο δράσης για την αύξηση του ποσοστού κάλυψης. Φωτ. REUTERS
Σημαντικές εξελίξεις στο πεδίο των κοινωνικών δικαιωμάτων και των εργασιακών σχέσεων –πυλώνας που όταν αρχικά υιοθετήθηκε το 2017 κανείς δεν πίστευε ότι θα λειτουργήσει αποτελεσματικά εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης– αναμένουμε το επόμενο διάστημα. Ηδη υιοθετήθηκε η οδηγία για τον κατώτατο μισθό, ενώ συζητούνται και άλλες δύο ιδιαίτερα κρίσιμες οδηγίες, με ζητήματα εργατικού και ευρύτερα κοινωνικού δικαίου – μια για τις συνθήκες εργασίας στις πλατφόρμες και άλλη μια για τη μισθολογική διαφάνεια. Παράλληλα η χώρα μας, όπως και πολλές άλλες χώρες-μέλη της Ε.Ε., οφείλει να υιοθετήσει έστω και καθυστερημένα την οδηγία για διαφανείς και προβλέψιμους όρους εργασίας.
Με τη βοήθεια του γνωστού εργατολόγου – δικηγόρου Γιάννη Καρούζου, η «Κ» παρουσιάζει σήμερα συνοπτικά τις 3+1 βαρύνουσας σημασίας εξελίξεις σε Ευρώπη και Ελλάδα.
• Τι περιμένουμε από τις Βρυξέλλες:
1. Ηδη από τις 4 Οκτωβρίου υιοθετήθηκε οδηγία για τον κατώτατο μισθό. Εν αναμονή της ανάγνωσης του επίσημου κειμένου, αυτά που γνωρίζουμε είναι:
α) Δεν εισάγεται ενιαίος ενωσιακός κατώτατος μισθός.
β) Απαιτεί από τα κράτη-μέλη την τακτική αξιολόγηση (και επαναξιολόγηση) του επιπέδου του κατώτατου μισθού, αποσκοπώντας στην επάρκεια αυτού.
γ) Αποσκοπεί στην ενίσχυση του ρόλου των συλλογικών διαπραγματεύσεων στον καθορισμό των μισθών και θα επιβάλει σε κάθε κράτος με λιγότερο από 80% κάλυψη από ΣΣΕ (όπως η Ελλάδα) να καταστρώσει σχέδιο δράσης για την αύξηση του ποσοστού κάλυψης.
2. Στις 9 Δεκεμβρίου 2021 η επιτροπή κατέθεσε πρόταση για οδηγία για τις συνθήκες εργασίας στην οικονομία της πλατφόρμας. Εκτοτε το κείμενο βρίσκεται σε αδιάκοπη σκληρή διαπραγμάτευση, με κάποιες χώρες να επιζητούν ισχυρότερη προστασία των εργαζομένων, ενώ άλλες να δίνουν προτεραιότητα στην επιχειρηματική ελευθερία των πλατφορμών.
Με τις μέχρι σήμερα πληροφορίες, η οδηγία πρόκειται να περιλαμβάνει:
Υιοθετήθηκε η οδηγία για τον κατώτατο μισθό – Στο επίκεντρο οι συνθήκες απασχόλησης στις πλατφόρμες.
α) Ενα σύνθετο μαχητό τεκμήριο για την ύπαρξη εξαρτημένης εργασίας, το οποίο θα αποτελείται από περισσότερα κριτήρια. Η συνδρομή δύο μόνο κριτηρίων θα αρκεί για να θεωρείται ο παρέχων τις υπηρεσίες του στην πλατφόρμα εργαζόμενος, πλην «αποδείξεως του εναντίου».
β) Κανόνες αναφορικά με την αλγοριθμική διοίκηση. Αρχικά ο εργαζόμενος θα μπορεί κατά κάποιον τρόπο να αμφισβητήσει αυτοματοποιημένα ληφθείσες αποφάσεις της πλατφόρμας που θεωρεί ότι τον αδικούν. Επίσης, θα επιχειρηθεί να υπάρξει επιθεώρηση των εργασιακών συνθηκών από ανθρώπινο παράγοντα.
3. Toν Μάρτιο του 2021 η επιτροπή κατέθεσε πρόταση οδηγίας για τη μισθολογική διαφάνεια. Παρότι αφορά άπαντες τους εργαζομένους, ξεκάθαρη στόχευση της πρωτοβουλίας αυτής είναι η μείωση του μισθολογικού χάσματος ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες και μεταξύ άλλων προβλέπει:
α) Κατά το στάδιο πριν από την πρόσληψη, ο εργοδότης θα πρέπει να αναφέρει με σαφή και διαφανή τρόπο τους προτεινόμενους μισθολογικούς όρους, με βάση αντικειμενικά και ανεξάρτητα του φύλου κριτήρια.
β) Κατοχυρώνεται ατομικό δικαίωμα των εργαζομένων να πληροφορούνται για το επίπεδο αμοιβής τους σε σχέση με τα μέσα επίπεδα αμοιβής, κατανεμημένα ανά φύλο, για κατηγορίες εργαζομένων που εκτελούν όμοια εργασία ή εργασία ίσης αξίας.
• Τι περιμένει η Ε.Ε. από εμάς:
Από το 2019 έχει ψηφιστεί από την Ε.Ε. η οδηγία 1152 για διαφανείς και προβλέψιμους όρους εργασίας, με στόχευση τη ρύθμιση των σύγχρονων, ατυπικών μορφών απασχόλησης, που ήδη χαρακτηρίζονται από ρευστοποίηση του χρόνου εργασίας, έλλειψη προβλεψιμότητας και διαφάνειας και μετακύλιση του επιχειρηματικού κινδύνου στους εργαζομένους. Στο πλαίσιο αυτό, επιχειρείται να τεθούν ορισμένα όρια εγγυημένης απασχόλησης και να ενισχυθεί η διαφάνεια στην εν γένει λειτουργία των συμβάσεων αυτών.
Η προθεσμία για τη μεταφορά της οδηγίας αυτής ήταν η 1η Αυγούστου του 2022 και η Ελλάδα καλείται έστω καθυστερημένα να μεταφέρει την εν λόγω οδηγία στο εθνικό δίκαιο.
