Τα χρόνια των μνημονίων, η πανδημία και η ενεργειακή κρίση φαίνεται ότι έχουν δώσει νέο χτύπημα στην εγχώρια παραγωγή κυρίως στον πρωτογενή τομέα, με το πρόβλημα να οξύνεται περαιτέρω
Ανησυχητικές διαστάσεις παίρνει η διεύρυνση της «τρύπας» στο ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών, καθώς στο οκτάμηνο το έλλειμμα ξεπέρασε τα 10 δισ. ευρώ, αυξημένο κατά 33%.
Και αυτό, παρά την αύξηση των εσόδων από τον τουρισμό, που βρίσκονται πολύ κοντά στα έσοδα της χρονιάς ρεκόρ του 2019. Η αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών οφείλεται στην αύξηση των εισαγωγών, η οποία ήταν μεγαλύτερη από εκείνη των εξαγωγών σε απόλυτους όρους.
Παρά το γεγονός ότι αναγνωρίζεται πως αυτό είναι αποτέλεσμα και της ενεργειακής κρίσης, τα στοιχεία αναδεικνύουν τη συνεχιζόμενη αδυναμία της ελληνικής οικονομίας να υποκαταστήσει τις εισαγωγές μέσω της αναδιάρθρωσης του παραγωγικού προτύπου που θα οδηγούσε σε εξισορρόπηση του εμπορικού ισοζυγίου.
Η εξάρτηση της οικονομίας από τις εισαγωγές φαίνεται πιο καθαρά από το γεγονός ότι, παρά τη μεγάλη αύξηση που είχαν οι εξαγωγές, συνεχίζουν ως αξία να υπολείπονται σημαντικά των εισαγωγών.
Τα χρόνια των μνημονίων, η πανδημία και η ενεργειακή κρίση φαίνεται ότι έχουν δώσει νέο χτύπημα στην εγχώρια παραγωγή κυρίως στον πρωτογενή τομέα, με το πρόβλημα να οξύνεται περαιτέρω.
Tα στοιχεία αναδεικνύουν τη συνεχιζόμενη αδυναμία της ελληνικής οικονομίας να υποκαταστήσει τις εισαγωγές μέσω της αναδιάρθρωσης του παραγωγικού προτύπου που θα οδηγούσε σε εξισορρόπηση του εμπορικού ισοζυγίου.
Τρύπα 10 δισ. στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών
Την περίοδο Ιανουαρίου – Αυγούστου 2022, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε κατά 4,2 δισεκ. ευρώ σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2021 και διαμορφώθηκε σε 10,8 δισεκ. ευρώ.
Η αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών οφείλεται στην αύξηση των εισαγωγών με ρυθμό ταχύτερο του ρυθμού αύξησης των εξαγωγών.
Οι εξαγωγές σημείωσαν αύξηση κατά 43,3% σε τρέχουσες τιμές (7,0% σε σταθερές τιμές) και οι εισαγωγές κατά 48,1% σε τρέχουσες τιμές (21,6% σε σταθερές τιμές). Ειδικότερα, σε τρέχουσες τιμές οι εξαγωγές και οι εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα αυξήθηκαν κατά 27,5% και 30,5% αντίστοιχα (10,4% και 21,5% σε σταθερές τιμές).
Αυτό δείχνει ότι η μεγάλη διεύρυνση του εμπορικού ελλείμματος δεν οφείλεται μόνο στις υψηλές τιμές των καυσίμων, καθώς εάν εξαιρεθούν αυτά προκύπτει επίσης μεγάλο άνοιγμα της ψαλίδας ανάμεσα στις εισαγωγές και τις εξαγωγές αγαθών.
Σε περίπτωση επιβράδυνσης ή ακόμα και ύφεσης της οικονομίας θα προκληθεί σημαντικό πρόβλημα στην εθνική οικονομία, δεδομένου ότι θα μειωθούν με μεγαλύτερο ρυθμό οι εξαγωγές από ό,τι οι εισαγωγές, καθώς η χώρα, ακόμη και υπό συνθήκες μείωσης της καταναλώσεως, δεν είναι αυτάρκης σε πολλά βασικά αγαθά.
Είναι χαρακτηριστικές οι προβλέψεις του ΔΝΤ που προβλέπει ότι το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών στην χώρα μας αναμένεται να γίνει ακόμα πιο ελλειμματικό φέτος (- 6,7% του ΑΕΠ από 6,5% του ΑΕΠ το 2021) με μικρή βελτίωση το 2023 (έλλειμμα στο 6,3% του ΑΕΠ).
Το 2023 το εξωτερικό αυτό έλλειμμα της χώρας εκτιμάται μάλιστα πως θα είναι από τα μεγαλύτερα μεταξύ των αναπτυγμένων οικονομικά κρατών (σ.σ. το δεύτερο πιο μεγάλο μετά από αυτό της Κύπρου).
Είναι φανερό ότι όσο θα αυξάνονται οι τιμές των εισαγόμενων αγαθών, θα επηρεάζει αρνητικά το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, αφού τα ακριβότερα εισαγόμενα προϊόντα αντισταθμίζουν την αύξηση των εξαγωγών.
Βαρόμετρο και για την εξέλιξη του ελλείμματος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών θα είναι η πορεία του πληθωρισμού, για τον οποίο οι προβλέψεις αναφέρουν ότι θα παραμείνει σε υψηλό επίπεδο και το 2023.
Σε περίπτωση επιβράδυνσης ή ακόμα και ύφεσης της οικονομίας θα προκληθεί σημαντικό πρόβλημα στην εθνική οικονομία, δεδομένου ότι θα μειωθούν με μεγαλύτερο ρυθμό οι εξαγωγές από ό,τι οι εισαγωγές, καθώς η χώρα, ακόμη και υπό συνθήκες μείωσης της καταναλώσεως, δεν είναι αυτάρκης σε πολλά βασικά αγαθά.
Eισαγωγές προϊόντων από 200 χώρες
Διαχρονικά η χώρα μας εισάγει την πλειονότητα των προϊόντων από ευρωπαϊκές χώρες. Η πρώτη χώρα απ’ όπου εισάγουμε τα περισσότερα προϊόντα είναι η Ολλανδία με την συνολική αξία των εισαγωγών να φτάνει τα 428,2 εκατ. ευρώ το πρώτο πεντάμηνο του έτους.
Ακολουθεί η Γερμανία με την αξία των εισαγωγών να ανέρχεται στα 402,8 εκατ. ευρώ ενώ έπονται η Βουλγαρία, η Ιταλία, η Γαλλία, η Ισπανία, η Πολωνία, το Βέλγιο και η Τουρκία.
► Διαβάστε επίσης: Στον «πάγο» παραμένει ο φόρος υπεραξίας 15% στις μεταβιβάσεις ακινήτων
Στη δέκατη θέση ευρίσκεται η Ρουμανία με την αξία των εισαγωγών να φτάνει τα 81 εκατ. ευρώ.
Στην πρώτη 20άδα με τις χώρες από τις οποίες κάνουμε τις μεγαλύτερες εισαγωγές είναι ο Ισημερινός, η Ινδονησία και η Αίγυπτος ενώ εισαγωγές η χώρα μας πραγματοποιεί από χώρες όπως η Κιργιζία, η Ακτή Ελεφαντοστού, η Ναμίμπια, οι Βερμούδες και το Ναούρου της Μικρονησίας.
