Γιατί η Ευρώπη επιμένει στην αδιαφορία;
Ανδρέας Ανδριανόπουλος
Η Ευρώπη θα πάψει να είναι η ίδια με διαφορετικούς ανθρώπους να την κατοικούν. Το έχει διαβάσει άραγε ο έλληνας επίτροπος της ΕΕ για τον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής;
Για πόσον καιρό ακόμη παθητικά θα παρακολουθούμε τις εξελίξεις; Καθημερινά διαβάζουμε στην ειδησεογραφία για διάσωση δεκάδων ή συχνά εκατοντάδων ανθρώπων στις ελληνικές θάλασσες ή για ατυχήματα σε δρόμους της Βόρειας κυρίως Ελλάδας που αποκαλύπτουν μεταφορές παράνομα πολλών από αυτούς. Οταν τα χερσαία σύνορα είναι, υποτίθεται, κλειστά. Και η «σύμμαχος» Τουρκία τους προωθεί επίμονα μέσω θαλάσσης!
Κι όλοι αυτοί τι γίνονται; Κάποιες τυπικές συλλήψεις πραγματοποιούνται, κάποιοι προωθούνται σε δομές αλλά οι περισσότεροι χάνονται. Οπως η γυναίκα που ηγείτο αυτών που είχαν «συλληφθεί» στον Εβρο. Χωρίς κανείς να γνωρίζει με βεβαιότητα πόσοι είναι και πού βρίσκονται. Η συντριπτική πλειοψηφία δεν έχει προφίλ πραγματικού πρόσφυγα. Οι περισσότεροι είναι νέοι, σε ηλικία στράτευσης, που κανείς δεν γνωρίζει πώς και με ποια αιτία άφησαν τις χώρες τους – πολλοί από τα βάθη της Αφρικής – για να βρεθούν εδώ. Κοινό τους χαρακτηριστικό είναι πως είναι μουσουλμάνοι. Διωγμένοι, υποτίθεται από τις χώρες τους, που συνήθως όμως δεν τις αποκαλύπτουν και οι οποίες διώκουν αποκλειστικά τους εκεί χριστιανούς. Οι οποίοι όμως δεν φεύγουν. Γιατί πιθανότατα δεν μπορούν. Και δεν έχουν κάποιον πίσω τους να χρηματοδοτεί τη μετακίνησή τους. Χάνουν επίσης συχνότατα τα διαβατήριά τους, αν έχουν, αλλά ποτέ τα κινητά τους τηλέφωνα και τους αριθμούς των διακινητών, των επαφών τους και διάφορων «πρόθυμων» ΜΚΟ. Η τελική κατάληξη είναι κάποια στιγμή να έρθουν, από χαμένοι, στην επιφάνεια συμμετέχοντας σε κινητοποιήσεις διεκδίκησης δικαιωμάτων και πρόκλησης αναταραχών.
Γιατί κανείς δεν κάνει προβολές στο μέλλον τέτοιων καταστάσεων; Στη Γαλλία, στη μοναδική ίσως ευρωπαϊκή χώρα που το ζήτημα αντιμετωπίζεται με εύλογη ανησυχία αλλά και με μέτρα αντίδρασης, η κυβέρνηση ακολουθεί μια στάση όπου η μαζική παρουσία φανατικών μουσουλμανικών νησίδων στη χώρα – που δεν ενσωματώνονται και που αμφισβητούν την κυρίαρχη κοινωνική κουλτούρα και τις πατροπαράδοτες αξίες του λαού της χώρας – θεωρείται πρόκληση για τη δημοκρατική και κοσμική κοσμοθεωρία και αντίληψη της χώρας. Διότι, σωστά, κάποιοι δεν ξεχνούν τη διδασκαλία του Κορανίου πως «υποχρέωση των πιστών είναι η μετακίνηση σε εδάφη απίστων»!
Σε ένα νέο του βιβλίο ο συνάδελφός μου στο Woodrow Wilson Center της Ουάσιγκτον, και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Hull στην Αγγλία, Raphael Cohen Almagor («The Republic, Secularism and Security: France versus the Burqa and the Niqab», 2022), περιγράφει πώς η γαλλική ιστορία διαμόρφωσε την ιδεολογία της εκκοσμίκευσης (secularism) και μιας αντίληψης περί θρησκείας που δεν έχει σχέση με το κράτος αλλά με τις συμπεριφορές των ατόμων στον καθαρά ιδιωτικό τους χώρο ως πολίτες.
Το πρόβλημα επίσης διογκώνεται στις κοινωνίες που τείνουν να χαϊδεύουν το Ισλάμ και να μη βλέπουν το πρόβλημα. «Αν σχεδόν όλοι στον κόσμο (πρόεδροι, πρωθυπουργοί, ο Πάπας και επίσκοποι, καλλιτέχνες, συγγραφείς κ.λπ.) συμφωνούν σε κάτι», γράφει ο διάσημος πια Charles Murray στο βιβλίο του «Islamophilia», 2020 (Ισλαμοφιλία), «τότε μάλλον θα έχουν δίκιο. Ε, λοιπόν όχι. Εχουν απόλυτο άδικο. Που δέχονται και δεν καταδικάζουν το Ισλάμ». Δεν αμφισβητεί πως υπάρχουν μουσουλμάνοι που είναι πιστοί στην ειρήνη, κοιτούν τη δουλειά τους και δεν θέλουν να κάνουν κακό σε κανέναν. Αλλά η δαιμονοποίηση της κάθε κριτικής για το Ισλάμ είναι επικίνδυνη και αδιέξοδη.
Οπως έγραψε κι ο Caldwell στο πρωτοποριακό του βιβλίο το 2010, «Reflections on the Revolution in Europe: Immigration, Islam and the West» (Σκέψεις για την Επανάσταση στην Ευρώπη: Μετανάστευση, Ισλάμ και η Δύση), αυτή η κατάσταση θα οδηγήσει, αν δεν υπάρξει ουσιαστική αντίδραση, σε ένα δυσάρεστο τέλος. Η Ευρώπη θα πάψει να είναι η ίδια με διαφορετικούς ανθρώπους να την κατοικούν. Το έχει διαβάσει άραγε ο έλληνας επίτροπος της ΕΕ για τον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής;