Συντάξεις: Νέα δικαστική «μάχη» για αναδρομικά 5ετίας αντί 2ετίας στις αντισυνταγματικές περικοπές των συντάξεων του Δημοσίου ξεκίνησε εδώ και μερικά 24ωρα με προσφυγή συνταξιούχων που συζητήθηκε στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) την Πέμπτη 13 Οκτωβρίου.
Οι συνταξιούχοι ζητούν να ακυρωθεί η απόφαση 1975/2021 της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου με την οποία μπήκε φραγμός σε αναδρομικά πέραν της διετίας που συμπληρώνεται από την απαρχή των αξιώσεων επικαλούμενοι μέσω των δικηγόρων τους, πρώτον, ότι ο χρόνος παραγραφής των αξιώσεων δεν ήταν το αντικείμενο πάνω στο οποίο κλήθηκε να αποφασίσει το Ελεγκτικό Συνέδριο και, δεύτερον, ότι το αρμόδιο τμήμα του Ελ. Συνεδρίου είχε λάβει εκ διαμέτρου αντίθετη απόφαση, ότι δηλαδή ισχύει η παραγραφή στην 5ετία και όχι στη 2ετία.
Σημειώνεται ότι στις διεκδικήσεις επί αναδρομικών για τους συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα ισχύει η 5ετής παραγραφή. Αυτό σημαίνει για παράδειγμα ότι από τη στιγμή που γεννάται η αξίωση επιστροφής περικοπών που κρίθηκαν αντισυνταγματικές, όπως έγινε με τις μειώσεις κύριων και επικουρικών συντάξεων που βγήκαν αντισυνταγματικές τον Ιούνιο του 2015, οι θιγόμενοι συνταξιούχοι έχουν διορία 5 έτη για να ζητήσουν τα αναδρομικά τους. Εν προκειμένω για τις περικοπές που βγήκαν αντισυνταγματικές το 2015, οι αγωγές διεκδικήσεων των συνταξιούχων θα έπρεπε να ασκηθούν μέσα σε 5 χρόνια (ως το 2020) για να μη χαθούν αναδρομικά. Μετέπειτα βέβαια το ΣτΕ έκρινε ότι τα αναδρομικά που διεκδικούνταν εντός της 5ετίας θα είναι μόνο για τους 11 μήνες που μεσολάβησαν από τον Ιούνιο του 2015 μέχρι τον Μάιο του 2016, διότι όπως έκρινε (το ΣτΕ) οι μειώσεις νομοθετήθηκαν εκ νέου σε άλλη βάση και νομιμοποιήθηκαν με την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου (ν. 4387/2015).
Ενώ λοιπόν το ΣτΕ δίνει 5ετή παραγραφή αξιώσεων από διεκδικήσεις για τους συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα, το Ελεγκτικό Συνέδριο βάζει την παραγραφή στη 2ετία παρότι το 3ο τμήμα του συμφωνεί με την 5ετία.
Αν το ΣτΕ πάρει θέση υπέρ της 5ετίας, τότε ανοίγει ο δρόμος στους συνταξιούχους του Δημοσίου για επιστροφές από την κράτηση ΕΑΣ (ή ΑΚΑΓΕ) από το 2017 ως και το 2021. Αν το ΣτΕ συνταχθεί με το Ελεγκτικό Συνέδριο, τότε τα αναδρομικά περιορίζονται στη διετία 2017-2018, πλην όμως υπάρχει ενδεχόμενο η 2ετής παραγραφή να επεκταθεί και στις όποιες διεκδικήσεις έχουν ή θα εγείρουν στο μέλλον οι συνταξιούχοι του ιδιωτικού τομέα.
Συντάξεις: Λύση-πακέτο για πληρωμές-εξπρές στα αναδρομικά [πίνακες]
«Ο περιορισμός της παραγραφής στη 2ετία έρχεται σε αντίθεση με τις αποφάσεις του μισθοδικείου και την πάγια νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου», σημειώνει ο δικηγόρος-εργατολόγος Λουκάς Αποστολίδης που άσκησε την προσφυγή στο ΣτΕ για λογαριασμό των συνταξιούχων του Δημοσίου, προσθέτοντας ότι σε περίπτωση αρνητικής έκβασης θα προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ).
Από το ΣτΕ θα εξαρτηθεί αν δικαιωθούν με αποζημιώσεις 5ετίας για τις αντισυνταγματικές μειώσεις της περιόδου 2017-2018 οι συνταξιούχοι που κατέθεσαν προσφυγές κατά τα έτη 2018, 2019, 2020 και 2021.
Ως προς το επίμαχο αυτό ζήτημα η υπ’ αριθμ. 1975/2021 απόφαση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου έκρινε ότι «Οταν η σύνταξη έχει νομίμως κανονισθεί και, εντούτοις, λόγω της νομικώς πλημμελούς εκκαθάρισής της, ακόμη και αναγομένης στην εφαρμογή αντισυνταγματικού νόμου, η συνταξιοδοτική παροχή δεν καταβάλλεται, η απαίτηση του συνταξιούχου υπόκειται σε διετή παραγραφή». Η κρίση αυτή της Ολομέλειας έρχεται σε αντίθεση με την παγιωθείσα νομολογία τόσο του Ελεγκτικού Συνεδρίου όσο και του Ειδικού Δικαστηρίου του άρθρου 88, παρ. 2 του Συντάγματος, σύμφωνα με την οποία οι αξιώσεις των συνταξιούχων παραγράφονται μετά την παρέλευση πέντε ετών, ισχυρίστηκε ο κ. Αποστολίδης, τονίζοντας ότι η Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου δεν είχε τη δικαιοδοσία να κρίνει επί του ζητήματος παραγραφής των αγωγικών αξιώσεων των συνταξιούχων, καθώς τέτοιο προδικαστικό ερώτημα δεν είχε αχθεί ενώπιόν της προς κρίση.
«Εν κατακλείδι», σημειώνει, «τονίσαμε και ισχυριστήκαμε κατά την εκδίκαση της υπόθεσης την 13η.10.2022 ότι το Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου (σ.σ.: που τάχθηκε υπέρ της 5ετίας στην παραγραφή των αξιώσεων) δεν δεσμεύεται από την απόφαση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου περί διετούς παραγραφής των αξιώσεων και οφείλει να διαλάβει εκ νέου κρίση για το φλέγον ζήτημα της παραγραφής των αγωγικών αξιώσεων των συνταξιούχων».
Υπενθυμίζεται ότι η απόφαση για τη μείωση της παραγραφής στη 2ετία ελήφθη με διαφορά μόλις 2 ψήφων, καθώς υπήρξε ισχυρή μειοψηφία στην Ολομέλεια του Ελ. Συνεδρίου που έκρινε ότι οι αξιώσεις παραγράφονται μετά την παρέλευση 5ετίας.
