Είναι πλέον γνωστό σε όλους το θέμα που προέκυψε για τις μειωμένες ( πρόωρες) συνταξιοδοτήσεις σε ηλικίες πριν τα 62 στο Δημόσιο. Είχαμε φροντίσει να το αναδείξουμε πρώτοι εδώ πολύ καιρό πριν διάφοροι από τους εμπλεκόμενους συνειδητοποιήσουν ή παραδεχτούν ότι υπάρχει σοβαρό θέμα.
Διευκρινίζαμε ήδη από τότε, ότι η όποια λύση, δυσάρεστη ή ευχάριστη για τους ενδιαφερόμενους ασφαλισμένους, γινόταν να δοθεί μόνο με ειδική νομοθετική διάταξη, η οποία θα τροποποιούσε αναλόγως το συνταξιοδοτικό δίκαιο του Δημοσίου, ήτοι τον Κώδικα των Στρατιωιτικών και Πολιτικών Συντάξεων, όπως είναι γνωστό το προεδρικό διάταγμα 169/2007. Επίσης υποστηρίζαμε ότι σε κάθε περίπτωση, δεν είναι δυνατόν ασφαλισμένοι οι οποίοι είχαν ήδη παραιτηθεί από τις υπηρεσίες τους, έχοντας κάνει αίτηση απονομής μειωμένης σύνταξης εντός του 2022, με τις προϋποθέσεις που ίσχυαν και δεν είχαν αλλάξει νομοθετικά, να παραμένουν στον αέρα και ακόμα περισσότερο να κινδυνεύσουν με απόρριψη της αίτησής τους. Αυτό θα αντίκειτο στην αρχή της χρηστής διοίκησης, της προστασίας της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης του διοικουμένου αλλά και στην αρχή της εύνοιας προς τον ασφαλισμένο που διατρέχει το κοινωνικοασφαλιστικό δίκαιο.
Το Υπουργείο Εργασίας λοιπόν, ερχόμενο αντιμέτωπο με αυτό το προβληματικό τοπίο που διαμορφώθηκε, μετά και τη γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους επί του θέματος και ζυγίζοντας προφανώς τα οφέλη και τις συνέπειες για τους ασφαλισμένους και το ασφαλιστικό σύστημα, κατέληξε στην παρακάτω λύση, η οποία προσπαθεί να εξισορροπήσει τα αντικρουόμενα συμφέροντα και να μετριάσει τις δεδομένες αντιδράσεις που έχουν εκδηλωθεί.
Η διάταξη η οποία συμπεριλήφθηκε στο υπό διαβούλευση αυτή την στιγμή νομοσχέδιο με τον τίτλο
«Εξορθολογισμός ασφαλιστικής και συνταξιοδοτικής νομοθεσίας, ενίσχυση ευάλωτων κοινωνικών ομάδων και άλλες διατάξεις» και συγκεκριμένα στο άρθρο 16 αυτού είναι η εξής:
“Ηλικιακές προϋποθέσεις για χορήγηση μειωμένης σύνταξης σε ασφαλισμένους του πρώην Δημοσίου που έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι και τις 31.12.2012
1. Από την έναρξη ισχύος του ν. 4336/2015 (Α΄ 94) μέχρι και τις 31.12.2022, οι ασφαλισμένοι του πρώην Δημοσίου που έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι και τις 31.12.2012 θεμελιώνουν δικαίωμα για άμεση καταβολή μειωμένης σύνταξης της περ. β΄ της παρ. 2 του άρθρου 56 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων (π.δ. 169/2007, Α΄ 210), με βάση τα όρια ηλικίας που προβλέπονταν μέχρι και τις 18.8.2015 και μπορούν να ασκήσουν το δικαίωμά τους οποτεδήποτε.
2. Από 1η.1.2023 το όριο ηλικίας της περ. β΄ της παρ. 2 του άρθρου 56 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων για τους ασφαλισμένους του πρώην Δημοσίου που α) έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι και τις 31.12.2012 και β) δεν έχουν θεμελιώσει μέχρι και τις 31.12.2022 δικαίωμα για άμεση καταβολή μειωμένης σύνταξης της περ. β΄ της παρ. 2 του άρθρου 56 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων, με βάση τα όρια ηλικίας που προβλέπονταν μέχρι και τις 18.8.2015, διαμορφώνεται στο εξηκοστό δεύτερο έτος.”
ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ Η ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΔΙΑΤΑΞΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΟΥΣ
Προτού εξηγήσουμε τις συνέπειες, ας υπενθυμίσουμε ποιους ασφαλισμένους στο Δημόσιο αφορά η δυνατότητα λήψης μειωμένης σύνταξης πριν τα 62.
Αφορά γυναίκες με 25ετία μέχρι το 2010 όριο ηλικίας τα 55 έτη
Γυναίκες και άνδρες με 25ετία το 2011 με όριο ηλικίας 56 έτη
Γυναίκες και άνδρες με 25ετία το 2012 με όριο ηλικία 58 έτη
Η συγκεκριμένη διάταξη λοιπόν σημαίνει με απλά λόγια τα παρακάτω για τους ενδιαφερόμενους:
1. Όσοι είχαν υποβάλει παραιτήσεις εντός του 2022, με τις παραπάνω προϋποθέσεις θα λάβουν κανονικά σύνταξη εάν συμπλήρωναν τις σχετικές ηλικίες εντός του 2022.
2. Όσοι καταθέσουν παραιτηθούν και καταθέσουν αίτηση απονομής μειωμένης σύνταξης εντός του 2022 και έχουν συμπληρώσει με οποιονδήποτε τρόπο( και με πλασματικά έτη) τις απαραίτητες 25ετίες το 2010, 2011 ή 2012 και τις απαραίτητες ηλικίες 55, 56 ή 58 μέσα στο 2022, θα λάβουν κανονικά μειωμένη σύνταξη.
3. Και πιο σημαντικό θεωρούμε διότι υπάρχουν πολλοί οι οποίοι αδυνατούν να κατανοήσουν ακόμα και σήμερα την έννοια του θεμελιωμένου δικαιώματος: Όσοι συμπληρώνουν τις παραπάνω προϋποθέσεις με οποιονδήποτε τρόπο μέχρι τις 31.12.2022 ( δηλαδή και με εξαγορά πλασματικών ακόμα και από το 2023 και μετά), μπορούν να λάβουν μειωμένη πριν τα 62 και το 2023 και το 2024 κοκ και όποτε σε κάθε περίπτωση συμπληρώνουν τις σχετικές ηλικίες.
4. Τα θεμελιωμένα δικαιώματα γονέων ανηλίκων, τριτέκνων ή συγγενών ανίκανων για κάθε εργασία στο Δημόσιο, δεν θίγονται επ’ ουδενί από την δυσμενή εξέλιξη από το 2023 για τις μειωμένες συντάξεις, καθώς η σύνταξη την οποία μπορούν να λάβουν με τις ειδικές αυτές προϋποθέσεις, δεν συνιστά μειωμένη σύνταξη κατά την έννοια του νόμου, αλλά πλήρη-αναλογική των ετών ασφάλισής τους, επομένως δεν αποτελεί αντικείμενο αυτής της ρύθμισης.
ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ:
1.Γυναίκα η οποία με εξαγορά χρόνου τέκνων είχε 25ετία μέχρι 31.12.2010 και έγινε 55 ετών τον Φεβρουάριο του 2022 και είχε υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης τον Μάρτιο μπορεί να πάρει μειωμένη σύνταξη.
2. Άνδρας με 25ετία μέχρι 31.12.2011 με εξαγορά του απαραίτητου χρόνου σπουδών γίνεται 56 ετών τον Νοέμβριο του 2022. Μπορεί να υποβάλει τότε παραίτηση και αίτηση για μειωμένη σύνταξη.
3. Υπάλληλος Δημοσίου που χωρίς πλασματικά συμπληρώνει 25ετία μέχρι 31.12.2012 και γίνεται 58 ετών τον Δεκέμβρη του 2022, βγαίνει σε μειωμένη σύνταξη πριν τα 62 και το 2023 και το 2024 και το 2025 εάν το επιθυμεί.
4. Υπάλληλος Δημοσίου που συμπληρώνει 25ετία το 2011 αλλά γίνεται 56 ετών από 1.1.2023 και μετά, θα λάβει μειωμένη σύνταξη από τα 62 και μετά. Αυτονόητο όμως σε αυτό το σενάριο ότι στα 62 θα έχει παραπάνω απο 40 χρόνια ασφάλισης, επομένως θα μπορεί να αιτηθεί πλήρη και όχι μειωμένη σύνταξη.