Αντιμετωπίζει τη διευκόλυνση της αδειοδότησης των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και των συγγενικών δικαιωμάτων επί έργων και άλλων αντικειμένων προστασίας, που περιέχονται σε μεταδόσεις ορισμένων ειδών τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών προγραμμάτων.
Δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 218/Α/24-11-2022 ο Νόμος 4996/2022 με τίτλο “Καθορισμός κανόνων σχετικά με την άσκηση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και των συγγενικών δικαιωμάτων που ισχύουν για ορισμένες επιγραμμικές μεταδόσεις ραδιοτηλεοπτικών οργανισμών και αναμεταδόσεις τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών προγραμμάτων, με τη διατήρηση υψηλού επιπέδου προστασίας των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και των συγγενικών δικαιωμάτων στην ψηφιακή ενιαία αγορά και με το δικαίωμα του δημόσιου δανεισμού και την αναπαραγωγή πρόσθετου αντιτύπου από μη κερδοσκοπικές βιβλιοθήκες ή αρχεία – Τροποποίηση ν. 2121/1993 και ν. 4481/2017 – Ενσωμάτωση των Οδηγιών (ΕΕ) 2019/789, (ΕΕ) 2019/790 και 2006/115/ΕΚ”.
Το Μέρος Α’ του σχεδίου νόμου αντιμετωπίζει το ζήτημα της διευκόλυνσης της αδειοδότησης των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και των συγγενικών δικαιωμάτων επί έργων και άλλων αντικειμένων προστασίας, που περιέχονται σε μεταδόσεις ορισμένων ειδών τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών προγραμμάτων με σκοπό την ευρύτερη διάδοση στα κράτη μέλη των ραδιοτηλεοπτικών προγραμμάτων, τα οποία προέρχονται από άλλα κράτη μέλη προς όφελος των χρηστών σε ολόκληρη την Ένωση.
Στο Μέρος Β’ του σχεδίου νόμου προβλέπονται κανόνες για την προσαρμογή ορισμένων εξαιρέσεων και περιορισμών επί των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και συγγενικών δικαιωμάτων σε ψηφιακά και διασυνοριακά περιβάλλοντα, καθώς και μέτρα για τη διευκόλυνση ορισμένων πρακτικών χορήγησης αδειών, ιδίως όσον αφορά στη διάδοση έργων μη διαθέσιμων στο εμπόριο και άλλων αντικειμένων προστασίας και στην επιγραμμική διαθεσιμότητα οπτικοακουστικών έργων σε πλατφόρμες διάθεσης βίντεο κατά παραγγελία για τη διασφάλιση ευρύτερης πρόσβασης στο περιεχόμενο. Επίσης, περιέχονται κανόνες για τη διευκόλυνση της χρήσης του περιεχομένου που έχει καταστεί κοινό κτήμα.
Το Μέρος Γ’ του σχεδίου νόμου αντιμετωπίζει τη ρύθμιση του δικαιώματος δημοσίου δανεισμού. Σκοπός των άρθρων 33 έως 40 του σχεδίου νόμου είναι η ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία της Οδηγίας 2006/115/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 12ης Δεκεμβρίου 2006 σχετικά με το δικαίωμα εκμίσθωσης, το δικαίωμα δανεισμού και ορισμένα δικαιώματα συγγενικά προς την πνευματική ιδιοκτησία στον τομέα των προϊόντων της διάνοιας. Ειδικότερα με τα άρθρα 33 έως 40 του σχεδίου νόμου απαλείφεται το δικαίωμα του δικαιούχου να επιτρέπει ή να απαγορεύει τον δημόσιο δανεισμό των έργων του ενώ ταυτόχρονα εισάγεται σύστημα εύλογης αμοιβής, ως αντιστάθμισμα του δημόσιου δανεισμού χωρίς την άδεια του δικαιούχου.
Η ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ σημειώνει ότι με το σχέδιο νόμου που ψηφίστηκε:
- Ρυθμίζεται για πρώτη φορά η χρήση πνευματικών δημιουργημάτων και εν γένει προστατευόμενων από το δίκαιο της πνευματικής ιδιοκτησίας αντικειμένων σε ψηφιακές διδακτικές δραστηριότητες. Εναρμονίζεται η ανάγκη αξιοποίησης πνευματικών έργων σε ψηφιακές εκπαιδευτικές δραστηριότητες με το εύλογο συμφέρον των δικαιούχων να ελέγχουν τη χρήση των έργων τους, μέσω της κατάλληλης αδειοδότησης και να λαμβάνουν εύλογη αμοιβή για τις ανωτέρω χρήσεις.
- Οι δικαιούχοι δημιουργοί και εκδότες έργων λαμβάνουν για πρώτη φορά δίκαιη αποζημίωση για τις ψηφιακές χρήσεις των έργων τους ή άλλων αντικειμένων προστασίας δυνάμει της εξαίρεσης για τη χρήση χάριν παραδείγματος κατά τη διδασκαλία.
- Εισάγεται στο ελληνικό δίκαιο η διευρυμένη συλλογική διαχείριση, ένας θεσμός που λειτουργεί επικουρικά προς τη συλλογική διαχείριση πνευματικών δικαιωμάτων, όπως ρυθμίζεται ήδη από την ισχύουσα νομοθεσία, με στόχο τον αποκλεισμό της χρήσης προστατευόμενων έργων ή ερμηνειών χωρίς αμοιβή, υποστηρίζοντας τόσο τα συμφέροντα των δικαιούχων για λήψη αμοιβών από τη χρήση των δικαιωμάτων τους, όσο και των χρηστών, για ασφάλεια κατά τη χρήση έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας.
- Θεσπίζεται για πρώτη φορά νέο συγγενικό δικαίωμα για την αναπαραγωγή και τη διάθεση στο κοινό εκδόσεων τύπου από εκδότες, όσον αφορά επιγραμμικές (on line) χρήσεις των εκδόσεών τους, από διαδικτυακές πλατφόρμες. Έτσι, αναγνωρίζεται εμπράκτως και ενθαρρύνεται η περαιτέρω οργανωτική και οικονομική συμβολή των εκδοτών, στην παραγωγή εκδόσεων τύπου, ώστε να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του εκδοτικού κλάδου και να εξασφαλιστεί η διαθεσιμότητα αξιόπιστων πληροφοριών.
- Ο προσδιορισμός της αμοιβής, που δικαιούνται οι εκδότες μπορεί να γίνεται, αν δεν καταρτιστεί συμφωνία μεταξύ των μερών, είτε με γνωμοδότηση της ΕΕΤΤ, είτε από τα αρμόδια δικαστήρια. Ταυτόχρονα, ορίζεται ρητώς στο νόμο ότι για πρώτη φορά οι δημιουργοί έργων (δημοσιογράφοι, φωτογράφοι κλπ), που έχουν ενσωματωθεί σε έκδοση τύπου, θα λαμβάνουν ποσοστό επί των ετήσιων εσόδων που αποκομίζουν οι εκδότες τύπου, για τη χρήση των εκδόσεων τύπου από διαδικτυακές πλατφόρμες. Είμαστε ένα από τα ελάχιστα κράτη μέλη που θέσπισαν συγκεκριμένα ποσοστά, τα οποία θα λαμβάνουν οι δημιουργοί έργων από τα έσοδα των εκδοτών, χωρίς να εξαιρείται κανείς.
- Εισάγεται, για πρώτη φορά, αποτελεσματικός μηχανισμός προστασίας των πνευματικών δημιουργημάτων και των δικαιωμάτων των ερμηνευτών για τη χρήση των έργων τους από τις διαδικτυακές πλατφόρμες, ώστε να διασφαλίζεται αφενός ότι η χρήση των δικαιωμάτων θα γίνεται κατόπιν άδειας και αφετέρου ότι έτσι θα διασφαλίζονται τα εύλογα συμφέροντα των δικαιούχων ώστε να λαμβάνουν αμοιβή για τη χρήση των έργων τους, στο διαδίκτυο.
- Διασφαλίζεται, αποτελεσματικότερα, η δέουσα και αναλογική προς την εκμετάλλευση των έργων και όλων των δικαιωμάτων, αμοιβή των πνευματικών δημιουργών και των ερμηνευτών.
- Θεσπίζεται για πρώτη φορά ο δημόσιος δανεισμός ως δικαίωμα εύλογης αμοιβής. Ο δημόσιος δανεισμός, δηλαδή η δωρεάν διάθεση στο κοινό αντιτύπων έργων από βιβλιοθήκες, γινόταν μέχρι σήμερα χωρίς καμία αμοιβή για τον δημιουργό.
Διαβάστε αναλυτικά
