Από Benjamin Fox | EURACTIV.com | Μεταφρασμένο από Σπύρος Σιδέρης
Το «καθεστώς διευθέτησης» του Ηνωμένου Βασιλείου για τους υπηκόους της ΕΕ που ζουν και εργάζονται στη Βρετανία ενέχει τον κίνδυνο να κινδυνεύσουν παράνομα 2,6 εκατομμύρια άνθρωποι να απελαθούν- δήλωσαν οι δικηγόροι στο Ανώτατο Δικαστήριο του Λονδίνου.
Κατά τις ακροάσεις στο δικαστήριο την Τρίτη (1 Νοεμβρίου) στο πλαίσιο της δικαστικής επανεξέτασης του καθεστώτος εγκατάστασης, ο Ρόμπερτ Πάλμερ, δικηγόρος της Ανεξάρτητης Αρχής Ελέγχου, δήλωσε στο δικαστήριο ότι όσοι δεν υποβάλουν άλλη αίτηση εντός πέντε ετών από τη χορήγηση του καθεστώτος προεγκατάστασης θα χάσουν αυτόματα το δικαίωμά τους για διαμονή στο Ηνωμένο Βασίλειο, καθιστώντας τους παράνομα υπεράριθμους που υπόκεινται σε κράτηση και απέλαση».
Περίπου το 50% των σχεδόν 7 εκατομμυρίων υπηκόων της ΕΕ που υπέβαλαν αίτηση στο πλαίσιο του προγράμματος έλαβαν το «καθεστώς προ-εγκατάστασης», το οποίο τους παρέχει καθεστώς μόνιμου κατοίκου στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ωστόσο, σε πάνω από το 40% χορηγήθηκε το «προ-εγκατεστημένο καθεστώς», το οποίο τους παρέχει δικαιώματα παραμονής μόνο για πέντε χρόνια, αν και με ισότιμη πρόσβαση στην κοινωνική πρόνοια και άλλες κρατικές παροχές, στο τέλος των οποίων πρέπει να υποβάλουν εκ νέου αίτηση.
Η μη έγκαιρη υποβολή αίτησης θα έχει ως αποτέλεσμα την αυτόματη απώλεια του δικαιώματος εργασίας, πρόσβασης σε στέγαση, εκπαίδευση και διεκδίκησης επιδομάτων, με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν με απέλαση.
Σε αντίθεση με τις αιτήσεις για καθεστώς εγκατάστασης από υπηκόους τρίτων χωρών, η υποβολή αίτησης για το καθεστώς εγκατάστασης της ΕΕ είναι δωρεάν.
Ο Πάλμερ δήλωσε στο Ανώτατο Δικαστήριο ότι η διάταξη αυτή είναι «ευθέως ασυμβίβαστη με τη συμφωνία αποχώρησης, η οποία δεν επιτρέπει την απώλεια του δικαιώματος διαμονής σε πολίτες της ΕΕ υπό αυτές τις συνθήκες».
Η Ανεξάρτητη Αρχή Παρακολούθησης (ΑΑΠ), ο ανεξάρτητος φορέας που συστάθηκε με τη συμφωνία αποχώρησης για να διασφαλίζει τα δικαιώματα των υπηκόων της ΕΕ στο Ηνωμένο Βασίλειο, υποστηρίζει ότι νομικά, τα δικαιώματα των πολιτών της ΕΕ «δεν λήγουν», εκτός εάν χαθούν ή ανακληθούν για λόγους που ορίζονται στη συμφωνία αποχώρησης.
Η ΑΑΠ κίνησε διαδικασία δικαστικής επανεξέτασης κατά του Υπουργείου Εσωτερικών νωρίτερα φέτος, υποστηρίζοντας ότι έχοντας ήδη αποδείξει το δικαίωμά τους να παραμείνουν στο Ηνωμένο Βασίλειο, δεν θα πρέπει να υπάρχουν λόγοι για τα άτομα με προεγκατεστημένο καθεστώς να αντιμετωπίζουν απέλαση ή απώλεια των δικαιωμάτων τους.
Από την αρχή της διαδικασίας, το Υπουργείο Εσωτερικών υποστήριξε ότι το καθεστώς εγκατάστασης είναι πιο γενναιόδωρο από ό,τι υποχρεούται νομικά να προσφέρει το Ηνωμένο Βασίλειο και ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή γνώριζε ότι οι υπήκοοι της ΕΕ με προεγκατεστημένο καθεστώς θα έπρεπε να υποβάλουν δεύτερη αίτηση για μόνιμη διαμονή καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας του Brexit.
Στις ανακοινώσεις του, το Υπουργείο Εσωτερικών τόνισε ότι θα αναζητήσει λόγους για να χορηγήσει το καθεστώς προεγκατάστασης παρά να απορρίψει τις αιτήσεις.
Κάνοντας δηλώσεις εκ μέρους του Υπουργείου Εσωτερικών, ο Ντέιβιντ Μπλούντελ υποστήριξε ότι η συμφωνία αποχώρησης παρέχει μόνο «περιορισμένη αμοιβαία προστασία» των δικαιωμάτων και ότι το καθεστώς εγκατάστασης δεν μπορεί να συγκριθεί με τα δικαιώματα που παρέχει η ελεύθερη κυκλοφορία.