Κώστας Κατίκος
Υψηλότερη σύνταξη ως και 226 ευρώ μπορούν να εξασφαλίσουν οι ασφαλισμένοι που είναι έτοιμοι για συνταξιοδότηση αξιοποιώντας πέντε συν ένα «κλειδιά» πριν καταθέσουν την αίτηση.
Τα 5+1 «κλειδιά» που πριμοδοτούν τις συντάξεις και μπορούν να αποφέρουν αύξηση ποσού είναι:
- Το έτος και ο μήνας συνταξιοδότησης. Οσοι αποχωρήσουν ως το τέλος του 2022 θα βγουν διπλά κερδισμένοι, καθώς θα πάρουν και την αύξηση του 2023 με ένα ποσοστό που «κλειδώνει» στο 8% ή και πιο πάνω. Οσοι αποχωρήσουν το 2023, είτε επειδή δεν θεμελιώνουν δικαίωμα φέτος είτε γιατί θέλουν να αυξήσουν τα χρόνια ασφάλισης αυξάνοντας έτσι και το τελικό ποσό σύνταξης, θα πρέπει να προσέξουν, γιατί δεν βγαίνουν όλοι κερδισμένοι σύμφωνα με τα αναλυτικά παραδείγματα που παραθέτει το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις».
- Το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης. Στην έξοδο με καθεστώς μειωμένης σύνταξης (π.χ. πριν τα 62 ή πριν τα 67) το όριο ηλικίας κόβει 115 ευρώ από την εθνική σύνταξη.
- Ο χρόνος ασφάλισης. Οσα περισσότερα είναι τα έτη με πληρωμένες εισφορές τόσο αυξάνεται η σύνταξη. Προσοχή, είναι άλλο το πόσα χρόνια εργασίας έχει ένας ασφαλισμένος και άλλο πόσα από αυτά τα χρόνια είναι με εισφορές. Σε πολλές περιπτώσεις έχουν χρόνια εργασίας χωρίς εισφορές, ενώ για τη σύνταξη μετρούν μόνον όσα είναι με εισφορές. Αυτή η παράμετρος κρύβει παγίδα μικρότερης σύνταξης.
- Ο μισθός εργασίας. Οι αποδοχές ανεβάζουν και το ποσό σύνταξης σε συνδυασμό με τα χρόνια ασφάλισης και την έξοδο με όριο ηλικίας για πλήρη σύνταξη. Και εδώ όμως υπάρχει παγίδα μικρότερης σύνταξης, αν για κάποιο διάστημα δεν υπάρχουν ασφαλισμένες αποδοχές, αλλά ο μισθός είναι αδήλωτος.
- Οι εξαγορές πλασματικών ετών. Συμφέρουν πάντα ή σχεδόν πάντα, γιατί αυξάνουν και το τελικό ποσό σύνταξης, ενώ προσθέτουν χρόνια ασφάλισης, οπότε διευκολύνουν όσους θέλουν να βγουν με πλήρη αντί με μειωμένη σύνταξη. Για παράδειγμα, ασφαλισμένος/ασφαλισμένη 63 ετών με 37 χρόνια θα περιμένει τα 67 για να πάρει πλήρη, διαφορετικά θα βγει με μειωμένη. Η διέξοδος που δίνουν τα πλασματικά έτη είναι ότι μπορεί να αναγνωρίσει 3 χρόνια για να συμπληρώσει 40 έτη ασφάλισης και έτσι να πάρει πλήρη σύνταξη στα 63 χωρίς να περιμένει τα 67. Προσοχή, συμφέρει οι εξαγορές να γίνουν με χαμηλό μισθό, γιατί το κόστος για κάθε μήνα εξαγοράς είναι 20% επί του μισθού. Με μισθό 1.000 ευρώ ο μήνας κοστίζει 200 ευρώ, με 1.500 ευρώ το κόστος βγαίνει στα 300 ευρώ και με μισθό 2.000 ευρώ στα 400 ευρώ. Για το κόστος εξαγοράς μετράει ο μισθός των τελευταίων 12 μηνών πριν την υποβολή της αίτησης.
Τα οφέλη με σύνταξη το 2022 και το 2023
Ενας ασφαλισμένος που έχει θεμελιωμένο δικαίωμα και μπορεί να βγει στη σύνταξη είναι προτιμότερο να κάνει αίτηση άμεσα και πάντως ως τον Δεκέμβριο του 2022, ώστε ως συνταξιούχος του 2022 να «κλειδώσει» και τις αυξήσεις σε ανταποδοτική και εθνική σύνταξη από 1ης/1/2023.
Αν ο ίδιος ασφαλισμένος υποβάλει αίτηση τον Ιανουάριο του 2023, θα έχει αύξηση μόνον στο ποσό της εθνικής σύνταξης. Από την ανταποδοτική θα πάρει μια έμμεση αύξηση λόγω των μεγαλύτερων συντάξιμων αποδοχών από τον υψηλό πληθωρισμό του 2022, πλην όμως το κέρδος δεν θα είναι σημαντικό. Η ανταποδοτική του 2023 δεν θα αυξηθεί με το ποσοστό που θα ισχύσει για τους συνταξιούχους το 2022, ενώ ο ένας μήνας διαφορά στην υποβολή της αίτησης δεν θα καλύψει την απώλεια σε σχέση με το 2022. Για να κερδίσει περισσότερα απ’ ό,τι αν έβγαινε το 2022, ο ασφαλισμένος θα πρέπει να υποβάλει την αίτηση όσο πιο αργά γίνεται, και ιδανικά στο τέλος του 2023, για να πάρει και την προσαύξηση στο τελικό ποσοστό αναπλήρωσης για όλο το έτος.
Σε αριθμούς οι διαφορές στην έξοδο το 2022 και το 2023 σημαίνουν ότι:
- Ασφαλισμένος με 39 χρόνια και συντάξιμες αποδοχές 1.500 ευρώ βγαίνει στη σύνταξη μέχρι τον Δεκέμβριο του 2022 και παίρνει εθνική σύνταξη 384 ευρώ και ανταποδοτική σύνταξη 711,75 ευρώ με ποσοστό αναπλήρωσης 47,45%. Σύνολο 1.095,75 ευρώ. Ως συνταξιούχος το 2022 παίρνει αύξηση το 2023 σε εθνική και ανταποδοτική σύνταξη. Με ένα ποσοστό αύξησης 8%, η εθνική πάει στα 414,72 ευρώ, η ανταποδοτική στα 768,69 ευρώ και το σύνολο θα είναι 1.183,41 ευρώ.
- Ο ίδιος ασφαλισμένος, αν αποφασίσει να βγει τον Ιανουάριο του 2023, θα έχει περίπου 1.570 ευρώ συντάξιμες αποδοχές (σ.σ.: επίπτωση πληθωρισμού του 2022 στο σύνολο των συντάξιμων αποδοχών από 2002 ως 2022). Την εθνική σύνταξη θα την πάρει με την αύξηση του 8% στα 414,72 ευρώ, ενώ την ανταποδοτική θα την πάρει με το συντελεστή αναπλήρωσης των 39 ετών και 1 μήνα, ήτοι με 47,6625%. Η ανταποδοτική σύνταξη θα βγει λοιπόν στα 748,30 ευρώ και με την εθνική θα έχει σύνολο 1.163,02 ευρώ. Θα πάρει δηλαδή 20 ευρώ λιγότερα απ’ ό,τι αν έβγαινε το 2022.
- Ο ίδιος ασφαλισμένος βγαίνει κερδισμένος σε σχέση με το 2022, αν αποφασίσει να βγει τον Αύγουστο του 2023. Τότε θα πάρει εθνική σύνταξη 414,72 ευρώ, ενώ την ανταποδοτική θα την πάρει με το συντελεστή αναπλήρωσης των 39 ετών και 8 μήνες, ήτοι με 49,15%. Η ανταποδοτική σύνταξη θα βγει λοιπόν στα 771,65 ευρώ και με την εθνική θα έχει σύνολο 1.186,37 ευρώ. Αν βγει τον Σεπτέμβριο, θα έχει μεγαλύτερο κέρδος, ενώ, αν βγει Δεκέμβριο του 2023, η εθνική θα είναι 414,72 ευρώ, ενώ η ανταποδοτική θα υπολογιστεί με το συντελεστή των 40 ετών και θα πάρει 785 ευρώ, δηλαδή στο σύνολο θα πιάσει τα 1,199,72 ευρώ.
Ποιοι κερδίζουν με σύνταξη το 2022 και ποιοι το 2023
ΔΕΙΤΕ ΤΟΥΣ ΠΙΝΑΚΕΣ ΕΔΩ