Οι συνέπειες στην αγορά εργασίας και την ανάπτυξη
Ύψιστη απειλή για την οικονομία αποτελεί το δημογραφικό πρόβλημα, το οποίο έχει συνέπειες για το εργατικό δυναμικό της χώρας. Είναι χαρακτηριστικό ότι με βάση όσα ανέφερε υποδιοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος, Θόδωρος Πελαγίδης, μιλώντας σε συνέδριο, «ο αριθμός των νέων μεταξύ 20 – 29 ετών έχει μειωθεί στο μισό (από το 1.200.000 στις 600.000) και η χώρα θα αντιμετωπίσει τα επόμενα χρόνια ένα σημαντικό πρόβλημα με το εργατικό της δυναμικό, το οποίο με τη σειρά του θα επηρεάσει αρνητικά και τους ρυθμούς ανάπτυξης της οικονομίας».
Κι αυτό την ώρα που, όπως ανέφερε ο κ. Πελαγίδης, «η Ελλάδα τα επτά τελευταία τρίμηνα καταγράφει ρυθμούς ανόδου του ΑΕΠ της τάξεως του 6% με 8%, έχοντας παράλληλα πληθωρισμό 9%». Ούτε λίγο ούτε πολύ, ο ίδιος περιέγραψε τη μεγάλη απειλή που αντιμετωπίζει η χώρα.
Άλλωστε, με τους θανάτους να ξεπερνούν τις γεννήσεις και την Ελλάδα να έχει έναν από τους πιο γερασμένους πληθυσμούς στην Ευρώπη, κοινός τόπος είναι πως το δημογραφικό αδιέξοδο παραμένει ένα από τα κορυφαία ζητήματα.
Η Ελλάδα βρίσκεται σε ένα δημογραφικό αδιέξοδο που δεν πλήττει μόνο τον πληθυσμό της, αλλά υπονομεύει την οικονομική ανάκαμψη της χώρας, εκτιμούσε μελέτη και της PwC. Στο σενάριο βάσης των δημογραφικών προβολών, σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, ο πληθυσμός της Ελλάδας θα κυμανθεί στα 8,1 εκατ. έως το 2100. Με βάση πρόσφατη έρευνα της διαΝΕΟσις για το δημογραφικό, το 2050 ο πληθυσμός της χώρας υπολογίζεται ότι θα είναι ανάμεσα σε 10 εκατ. (σύμφωνα με το πιο αισιόδοξο σενάριο) και τα 8,3 εκατ. (στο πιο απαισιόδοξο).
Οπως εκτιμά, πολιτικές τόνωσης της γονιμότητας και οι παρεμβάσεις μεταναστευτικής πολιτικής μπορούν να περιορίσουν τις απώλειες στο ΑΕΠ το 2100 κατά έως και 10 ή 7 ποσοστιαίες μονάδες, αντίστοιχα. Απαιτείται χάραξη εθνικής στρατηγικής, ειδάλλως στο βασικό σενάριο, το ΑΕΠ θα μειωθεί κατά 58 δισ. ευρώ (ή 31%) σε σχέση με το 2019, η απασχόληση κατά 2,1 εκατομμύρια άτομα (ή 48%), τα δημοσιονομικά έσοδα κατά €14 δισ. (ή 19%) και το κατά κεφαλήν ΑΕΠ κατά περίπου €1.740 (ή 10%), σε σταθερές τιμές του 2019.
Τι δείχνει η κατανομή του πληθυσμού στην Ελλάδα
Στο μεταξύ με βάση την ΕΛΣΤΑΤ, και την τελευταία απογραφή του 2021, σήμερα, ο μόνιμος πληθυσμός είναι 10.432.481 άτομα και ο αριθμός είναι μειωμένος κατά 383.805 άτομα ή 3,5% σε σχέση με τους 10.816.286 κατοίκους που είχαν καταγραφεί στην απογραφή το 2011. Οι γυναίκες συνεχίζουν να αποτελούν την πλειονότητα, καθώς ανέρχονται σε 5.357.232 άτομα (51,4% του συνολικού πληθυσμού) και υπερτερούν κατά 281.983 άτομα έναντι των ανδρών (5.075.249 άτομα ή 48,6% του συνόλου).
Από την ανάλυση των προσωρινών αποτελεσμάτων της απογραφής 2021 που διενήργησε η ΕΛΣΤΑΤ, προκύπτουν τα εξής:
– Αττική, με 3.792.469 άτομα, αριθμός μειωμένος κατά 35.965 άτομα ή 0,9% σε σύγκριση με τα 3.828.434 άτομα το 2011.
– Κεντρική Μακεδονία, με πληθυσμό 1.792.069 άτομα, που είναι μειωμένος κατά 90.039 άτομα ή 4,8% σε σύγκριση με τους 1.882.108 της προηγούμενης απογραφής.
– Θεσσαλία, με 687.527 άτομα, έναντι των 732.762 ατόμων το 2011 (μείωση κατά 45.235 άτομα ή 6,2%).
– Δυτική Ελλάδα, με πληθυσμό 643.349 ατόμων, από 679.796 άτομα το 2011 (μείωση κατά 36.447 άτομα ή 5,4%).
– Κρήτη, με 617.360 κατοίκους, αριθμός που μειώθηκε κατά 5.705 άτομα ή 0,9% σε σχέση με τους 623.065 το 2011.
Αξίζει να σημειωθεί ότι μόνο στο Νότιο Αιγαίο υπήρξε αύξηση πληθυσμού κατά 15.527 άτομα σε σχέση με το 2011. Αντίθετα, μεγάλη είναι η μείωση σε περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας, όπου καταγράφεται σε επίπεδο περιφέρειας μείωση 10%, από 283.689 κατοίκους το 2011, στους 255.056 κατοίκους το 2021. Αλλά και στην περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας- Θράκης καταγράφεται μείωση 7,6%, με τον πληθυσμό να ανέρχεται σε 562.069 άτομα από 608.182 άτομα το 2011.