Σοφία Ραχμάνη
Στην τελική ευθεία βρίσκεται η ψήφιση του προγράμματος Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων “Το Σπίτι μου” που αφορά τους πολίτες ηλικίας 25-39 ετών για τη χορήγηση στεγαστικών δανείων.
Όπως γνωστοποίησε ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Κωστής Χατζηδάκης, «Το Σπίτι μου είναι ένα πρόγραμμα το οποίο έχει πολλούς πυλώνες και έχει τεθεί σε διαβούλευση το τελικό νομοσχέδιο. Τελειώνει η διαβούλευση στις 7 Δεκεμβρίου και ο στόχος μας είναι πριν από τα Χριστούγεννα να πάει στη Βουλή να ψηφιστεί και να γίνει νόμος του κράτους. Διότι θέλουμε δύο τουλάχιστον από τις παρεμβάσεις αυτές να τρέξουν, εάν είναι δυνατόν και το πρώτο τρίμηνο του 2023:
Η μία είναι τα χαμηλότοκα δάνεια για τους νέους.
Και άλλη είναι το υποπρόγραμμα «Κάλυψη», το οποίο αφορά πάρα πολύ φτωχούς συμπολίτες μας πολύτεκνους -κατά προτεραιότητα-, ανθρώπους με πάρα πολύ χαμηλό εισόδημα, για τους οποίους θέλουμε να εξασφαλίσουμε σε πρώτη φάση 1000 διαμερίσματα για τα οποία υπάρχουν οι βάσεις».
Επίσης εξήγησε γιατί μπήκε ανώτατο ηλικιακό όριο στο πρόγραμμα. «Το ανώτατο όριο υπάρχει γιατί το πρόγραμμα έχει κοινωνικό χαρακτήρα. Το κατώτατο όριο υπάρχει, τα 10.000 ευρώ, εισόδημα το χρόνο, που αντιστοιχεί στον κατώτατο μισθό. Υπάρχει γιατί κάπως πρέπει να ξεπληρώσεις το δάνειο. Εάν δεν έχεις καθόλου εισόδημα, πού θα βρεις τα λεφτά για να πληρώσεις τη δόση.
Η δόση είναι πάρα πολύ χαμηλή, επειδή τα τρία τέταρτα του δανείου είναι άτοκα λόγω του ότι τα επιδοτεί η Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης. Δηλαδή συμφέρουν τα δάνεια αυτά διότι θα δίνεις μία δόση που θα είναι χαμηλότερη από το νοίκι που θα πλήρωνες κανονικά και θα σου μείνει και το σπίτι», είπε.
Υπενθύμισε δε ότι υπάρχει ανώτατο όριο τιμής για το ακίνητο, που είναι στα 200.000 ευρώ, ενώ υπάρχει και μία ίδια συμμετοχή, η οποία έχει οριστεί στο 10%. «Όλα αυτά τα έχουμε συνεννοηθεί με την Ένωση Τραπεζών και βεβαίως για τη λήψη του δανείου θα πρέπει να συνεννοηθεί ο καθένας με την τράπεζά του και θα ισχύσουν, όπως αντιλαμβάνεστε, τα τραπεζικά κριτήρια.
Δεν είναι δηλαδή ένα πρόγραμμα το οποίο είναι απολύτως κρατικό, όπου το κράτος παρεμβαίνει από την αρχή μέχρι το τέλος. Έχει όμως ένα βασικό πλεονέκτημα, ότι σταθερά το επιτόκιο σε αυτά τα δάνεια θα είναι στο ένα τέταρτο των επιτοκίων της αγοράς για τα στεγαστικά δάνεια. Είναι θέμα συνεννόησης με τις τράπεζες και η λογική είναι ότι έχουμε στην άκρη κάποια λεφτά. Τα δίνουμε.
Σας είπα, τα τρία τέταρτα είναι άτοκα και από κει και πέρα αν εξαντληθεί ο προϋπολογισμός, υπάρχει μια συνεννόηση με το υπουργείο Οικονομικών να επανέλθουμε και με μια δεύτερη δόση»
Οροι και δόση δανείου
Το νομοσχέδιο του Υπουργείου Εργασίας «Σπίτι μου» για την απόκτηση κατοικιών από νέους και νέα ζευγάρια με ειδικά προνομιακά δάνεια βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση, στόχος να ψηφιστεί πριν τις γιορτές και να εφαρμοστεί το πρώτο τρίμηνο του 2023.
Το δάνειο που χορηγείται στο πλαίσιο του προγράμματος «Σπίτι μου» κατευθύνεται στην αγορά πρώτης κύριας κατοικίας αξίας μέχρι 200.000 ευρώ, όπως αυτή προσδιορίζεται στο συμβόλαιο αγοράς.
Η έκταση του ακινήτου δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 150 τετραγωνικά μέτρα (τ.μ.)
Το ακίνητο θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 15 ετών και δεν θα πρέπει να ανήκει σε συγγενή πρώτου ή δεύτερου βαθμού του αγοραστή
Το ύψος του δανείου δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των 150.000 ευρώ.
Η διάρκεια του δανείου δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 30 έτη.
Το δάνειο δεν μπορεί να καλύπτει περισσότερο από το 90% της αξίας του ακινήτου που αποκτάται. Το υπολειπόμενο τίμημα θα καλύπτεται με ίδια συμμετοχή από τον αγοραστή.
Το δάνειο (το 90% της αξίας) χρηματοδοτείται κατά εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%) από τη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (Δ.ΥΠ.Α.) και είναι άτοκο. Το υπολειπόμενο ποσό δανείου χορηγείται από τις τράπεζες
Αν ο δανειολήπτης είναι ή καθίσταται, κατά τη διάρκεια του δανείου, τρίτεκνος ή πολύτεκνος τότε το δάνειο είναι άτοκο.
Παραδείγματα δόσεων
Δικαιούχος με κατοικία 200.000€ θα μπορέσει να πάρει δάνειο έως 150.000 ευρώ (το μέγιστο ποσό), ενώ τα υπόλοιπα 50.000 ευρώ θα πρέπει να αποτελούν ίδια συμμετοχή του δικαιούχου.
Για μια κατοικία 100.000 ευρώ αντίστοιχα, ο δικαιούχος θα μπορεί να πάρει δάνειο 90.000 ευρώ, η ίδια συμμετοχή του περιορίζεται στις 10.000 ευρώ.
Τα ψιλά γράμματα
Τα δάνεια αυτά ωστόσο θα υπόκεινται σε προϋποθέσεις και συγκεκριμένα:
Ηλικιακό όριο
Θα πρέπει να είναι νέοι και νέα ζευγάρια της ηλικιακής ομάδας 25 με 39 ετών που πρακτικά σημαίνει οτι αποκλείονται άτομα μεγαλύτερης ηλικίας.
Εισοδηματικά κριτήρια
Πρέπει να έχουν κατώτατο εισοδηματικό όριο 10.000 ευρώ και ανώτερο αντίστοιχο με αυτό για το επίδομα θέρμανσης (δηλαδή, όπως είχε ανακοινώσει ο κ. Σταϊκούρας 16.000 ευρώ για τον άγαμο και 24.000 ευρώ ευρώ για τον έγγαμο, προσαυξανόμενα κατά 3.000 ευρώ για κάθε παιδί).
Αναλυτικά, δηλαδή το ετήσιο συνολικό οικογενειακό εισόδημα, ανεξάρτητα από την πηγή προέλευσής του, πραγματικό και τεκμαρτό, θα πρέπει να ανέρχεται έως 14.000 ευρώ για άγαμο υπόχρεο ή υπόχρεο σε κατάσταση χηρείας ή εν διαστάσει και 20.000 ευρώ για έγγαμο υπόχρεο ή τους έγγαμους ή τα μέρη του συμφώνου συμβίωσης που υποβάλλουν ξεχωριστή φορολογική δήλωση ή τους έγγαμους που υποβάλλουν φορολογική δήλωση ή τα φυσικά πρόσωπα που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης και έχουν υποβάλει κοινή φορολογική δήλωση χωρίς τέκνα, το οποίο προσαυξάνεται κατά 3.000 ευρώ για κάθε τέκνο.
Ομοίως, για τη μονογονεϊκή οικογένεια το ως άνω εισόδημα ανέρχεται σε 23.000 ευρώ, το οποίο προσαυξάνεται κατά 3.000 ευρώ για κάθε τέκνο μετά το πρώτο. Στο ετήσιο συνολικό οικογενειακό εισόδημα δεν περιλαμβάνεται εκείνο το οποίο αθροιστικά απαλλάσσεται από τον φόρο εισοδήματος και από την εισφορά αλληλεγγύης.
Κριτήρια παλαιότητας και τετραγωνικών
Το δάνειο θα μπορεί να πάρει έγκριση μόνο αν αφορά πρώτη κατοικία έως 120 τ.μ. και έτος κατασκευής έως το 2007. Αποκλείονται δηλαδή, όσα έχουν χτιστεί πρόσφατα ή είναι μεγαλύτερα από 120 τ.μ.
Εξηγώντας o Υπουργός γιατί μπήκε το όριο των 120τ.μ. είπε οτι αυτό αποφασίστηκε γιατί μιλάμε για κοινωνικό πρόγραμμα και το όριο του 2007 για να αλλάξει το στοκ των κατοικιών. Σύμφωνα με τον ίδιο με τα μέτρα αυτά το επιτόκιο αντί να είναι 4% όπως θα είναι 1%.
Μιλάμε για το χαμηλότερο δάνειο που υπάρχει στην αγορά είπε ο κ. Χατζηδάκης εξηγώντας ότι αν κάποιος έχει πάρει δάνειο 100.000 ευρώ για σπίτι η αποπληρωμή θα είναι 275-285 ευρώ το μήνα και θα του μείνει και το σπίτι. Το δάνειο θα είναι άτοκο για τρίτεκνούς ή πολύτεκνούς αλλά και για όσους αποκτήσουν τρία παιδιά κατά τη διάρκεια της αποπληρωμής, τόνισε ο υπουργός Εργασίας.
Μόλις ολοκληρωθεί η σύναψη των συμβολαίων αγοράς του ακινήτου ξεκινά ο Γολγοθάς των εξόδων.
Συμβολαιογράφος, ΄έξοδα μετεγγραφής ακινήτου στο κτηματολόγιο, έξοδα φακέλου στο τραπεζικό ίδρυμα που χορηγεί το δάνειο, έξοδα υποθήκης και πολλά άλλα είναι μόνο λίγα από τα έξοδα που θα κληθεί να καταβάλει από την τσέπη του αγοραστής. Ας τα δούμε όμως αναλυτικά χρησιμοποιώντας ένα από τα παραπάνω παραδείγματα.
Ο αγοραστής και ωφελούμενος του επιδοτούμενου στεγαστικού δανείου έχει ήδη υπογράψει συμβόλαιο για αγορά ακινήτου αξίας 150.000 ευρώ και αντικειμενικής αξίας 120.000 ευρώ. Κατ ελάχιστο τα έξοδα του συμβολαιογράφου για αξία ακινήτου 120.000 ευρώ θα ανέλθουν στα 1200 ευρώ. Εφόσον ο αγοραστής χρειάζεται και την νομική φροντίδα από δικηγόρο (κάτι που ισχύει σχεδόν στο 100% των αγοραπωλησιών) θα πρέπει να προσθέσει κατά μέσο όρο και 600 ευρώ για τις υπηρεσίες αυτές.
Τα έξοδα μετεγγραφής στο κτηματολόγιο ανέρχονται περίπου στα 900 ευρώ ενώ ακολουθούν και τα έξοδα δήλωσης της υποθήκης από το τραπεζικό ίδρυμα, επίσης στο κτηματολόγιο με την τελική έγκριση του δανείου τα οποία ανέρχονται περίπου στα 1.200 ευρώ.
Βέβαιά έχουν προηγηθεί τα έξοδα φακέλου, τα έξοδα τεχνικού και νομικού ελέγχου και έκδοσης των απαραίτητων πιστοποιητικών τα οποία ανέρχονται κατά μέσο όρο και ανάλογα την τράπεζα σε τουλάχιστον 700 ευρώ. Αν τα προσθέσουμε όλα μαζί τα έξοδα ανέρχονται σε 4.600 ευρώ. Αν τώρα χρησιμοποιήσει και βοήθεια μεσίτη, ο υποψήφιος αγοραστής θα κληθεί να καταβάλει και μεσιτική αμοιβή ύψους 2% κατ ελάχιστον. Δηλαδή συν 3.000 ευρώ. Το σύνολο δηλαδή των εξόδων πέραν του τιμήματος θα ανέλθει τουλάχιστον στα 7.600 ευρώ.
Αν τώρα λάβουμε υπόψιν τα εισοδηματικά κριτήρια για την συμμετοχή στο πρόγραμμα επιδότησης στεγαστικών δανείων μπορούμε να αντιληφθούμε ότι μάλλον η βοήθεια από συγγενείς θα κριθεί απαραίτητη για να ολοκληρωθεί η διαδικασία αγοράς και δανειοδότησης αν και επιδοτούμενης από το κράτος.
Να υπενθυμίσουμε ότι τα εισοδηματικά κριτήρια που έχει ανακοινώσει η κυβέρνηση για το εν λόγο πρόγραμμα είναι αυτά του επιδόματος θέρμανσης και αναμένεται να καθοριστούν ως εξής:
* Έγγαμος με ετήσιο εισόδημα έως 24.000 ευρώ
* Έγγαμος με 1 παιδί και ετήσιο εισόδημα έως 27.000 ευρώ.
* Έγγαμος με 2 παιδιά και ετήσιο εισόδημα έως 30.000 ευρώ.
* Έγγαμος με 3 παιδιά και ετήσιο εισόδημα έως 33.000 ευρώ.
Με τα παραπάνω δεδομένα που σας παραθέτει το Dnews γίνεται αντιληπτό ότι η συμμετοχή στο πρόγραμμα για τα νέα ζευγάρια δεν θα είναι στρωμένη με ροδοπέταλα. Οι επιλογές είναι δύο, ή θα πρέπει να έχουν αποταμιεύσεις ή θα πρέπει να ζητήσουν την πάντα πολύτιμη βοήθεια από την οικογένεια.