Αλεξάνδρα Φωτάκη
Στο στόχαστρο της Τουρκίας μπαίνει για μία ακόμα φορά η Κυπριακή Δημοκρατία και δη το ενεργειακό πρόγραμμα της Λευκωσίας, μετά τις ανακοινώσεις για τη νέα ανακάλυψη στην ερευνητική γεώτρηση «Zeus-1», εντός του Τεμαχίου 6 της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, που δημιουργεί νέα δεδομένα. Καθώς είναι η τρίτη ανακάλυψη στο ίδιο τεμάχιο και βρίσκεται κοντά στο κοίτασμα «Γλαύκος» στο τεμάχιο 10, που ανακαλύφθηκε από την ExxonMobil.
Με όχημα τα «δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων» στους ενεργειακούς πόρους του νησιού, ο τούρκος υπουργός Ενέργειας και Φυσικών Πόρων, Φατίχ Ντονμέζ, επιχείρησε να δικαιολογήσει παρέμβαση της Αγκυρας, παρακάμπτοντας το γεγονός ότι η γεώτρηση «Ζeus-1» είναι εκτός των τουρκικών διεκδικήσεων, στο τεμάχιο 6, το οποίο βρίσκεται και εκτός των περιοχών που η Τουρκία θεωρεί «ιδιοκτησία» του ψευδοκράτους.
«Το 6ο οικόπεδο είναι εκτός δικαιοδοσίας της Τουρκίας, αλλά θα κάναμε λάθος αν βλέπαμε την Κύπρο να αποτελείται μόνο από τη μία πλευρά. Ολοι όσοι ζουν στο νησί της Κύπρου έχουν δικαίωμα να επωφεληθούν από τους πόρους. Θεωρούμε ότι δεν είναι δίκαιες οι συναλλαγές που γίνονται όταν αγνοούν το άλλο μέρος» υποστήριξε ο Ντονμέζ, ενώ επανέλαβε ότι η Τουρκία θα συνεχίσει τις έρευνές της εντός της «υφαλοκρηπίδας» της στη Μεσόγειο.
Προειδοποιητικές «βολές»
Είχε προηγηθεί σκληρή προειδοποίηση του τουρκικού ΥΠΕΞ στις 23 Δεκεμβρίου, στην οποία ανέφερε ότι «οι δραστηριότητες της ελληνοκυπριακής διοίκησης Νότιας Κύπρου διεξάγονται μονομερώς χωρίς τη συγκατάθεση της «ΤΔΒΚ», συνιδιοκτήτριας όλων των φυσικών πόρων του νησιού, παραβιάζουν τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων, αυξάνουν την ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο και απειλούν την ειρήνη και τη σταθερότητα».
Ενώ σχετικό δημοσίευμα της «Μιλιέτ» υπογράμμιζε ότι η ανακάλυψη στο τεμάχιο 6 της Κυπριακής ΑΟΖ θα κλιμακώσει την ένταση στο τρίγωνο Τουρκίας, Ελλάδας και Κύπρου.
Υπενθυμίζεται ότι και σε επιστολή της στον ΟΗΕ τον Απρίλιο του 2017 η Τουρκία χαρακτήριζε «προκλητική ενέργεια της ελληνοκυπριακής διοίκησης να προσφέρει την άδεια για έρευνες και εξόρυξη υδρογονανθράκων για το λεγόμενο οικόπεδο 6, το οποίο μερικώς κείται εντός των εξωτερικών ορίων της τουρκικής υφαλοκρηπίδας στην Ανατολική Μεσόγειο», απειλώντας ευθέως τόσο τις εταιρείες όσο και τη Λευκωσία.
Τι έδειξαν οι έρευνες
Το κυπριακό υπουργείο Ενέργειας ανακοίνωσε επίσημα στις 21/12 την επιτυχή ολοκλήρωση της ερευνητικής γεώτρησης «Zeus-1» εντός του Τεμαχίου 6 της κυπριακής ΑΟΖ από την κοινοπραξία ΕΝΙ-Total.
Σημείωνε δε ότι η γεώτρηση η οποία έγινε «σε απόσταση 162 χιλιομέτρων από τις ακτές της Κύπρου, 5 χιλιόμετρα δυτικά της γεώτρησης «Cronos-1″ και σε βάθος νερού 2.300 μέτρων, κατέδειξε την ύπαρξη στήλης καθαρού φυσικού αερίου 105 μέτρων, με ποσότητες που σύμφωνα με τις προκαταρκτικές εκτιμήσεις ανέρχονται συνολικά σε 2 με 3 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια (Tcf)».
Σύμφωνα με τη Λευκωσία η ανακάλυψη «Zeus-1», η τρίτη στη σειρά της κοινοπραξίας ΕΝΙ-TOTAL στο Τεμάχιο 6, μετά τις «Calypso-1» και «Cronos-1», έχει επίσης τύχει «επιτυχούς δοκιμής όσον αφορά τα ποιοτικά τεχνικά χαρακτηριστικά της και επιβεβαιώνει εκ νέου τις υποσχόμενες προοπτικές της περιοχής».
Γεγονός που οδηγεί την Κυπριακή Δημοκρατία σε συνεργασία με την κοινοπραξία να αναζητήσει τρόπους για την επίσπευση και καλύτερη δυνατή αξιοποίηση των ανακαλύψεων. Το κοίτασμα στον στόχο «Ζeus-1» εκτιμάται μεγαλύτερο από αυτό στον στόχο «Κρόνος 1», που είχε ανακοινωθεί στις 22/8. Βάσει όσων έχουν δημοσιευθεί στον κυπριακό Τύπο, οι ανακαλύψεις στους στόχους «Ζευς-1», «Κρόνος 1», «Γλαύκος», αλλά και της «Αφροδίτης» ανεβάζουν σημαντικά τη δυνητική δυναμικότητα της Κύπρου πάνω από 15 τρισ. κυβικά πόδια, χωρίς να υπολογίζονται τα αποθέματα του κοιτάσματος «Καλυψώ», που δεν έχει επιβεβαιωμένο στόχο.
Κοιτάσματα τα οποία θεωρείται ότι μπορούν να αλλάξουν τα δεδομένα σε μία περίοδο που η Ευρώπη αναζητεί νέες πηγές φυσικού αερίου, στην προσπάθεια απεξάρτησής της από τη Ρωσία.
Δημιουργούν δε και εύλογα ερωτήματα για τις δυνατότητες νέων ενεργειακών δρόμων, σε συνδυασμό και με τις έρευνες που πραγματοποιούνται νοτιοδυτικά της Κρήτης, από την ExxonMobil.
Στο κάδρο μπαίνει και η Αίγυπτος, η οποία ανακοίνωσε νέο διεθνή διαγωνισμό για δικαιώματα έρευνας για πετρέλαιο και αέριο στο Δέλτα του Νείλου και τη Μεσόγειο Θάλασσα. Ο διαγωνισμός ορίστηκε για 12 οικόπεδα, χωρισμένα εξίσου ανάμεσα σε χερσαίες και θαλάσσιες περιοχές και η προθεσμία για τις προσφορές ορίστηκε για τις 30 Απριλίου 2023.