Πληθαίνουν οι φωνές που προειδοποιούν για τους κινδύνους θέσπισης ενός οποιουδήποτε πλαφόν
Άλκης Καλογήρου
Μία νέα πρόταση για πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου στα 188 ευρώ, πολύ χαμηλότερα από τις μέχρι τώρα προτάσεις που έχουν συζητηθεί, αναπτερώνει τις ελπίδες για πιθανή συμφωνία κατά τη σημερινή συνεδρίαση των υπουργών Ενέργειας της ΕΕ.
Σύμφωνα με το προσχέδιο που επικαλείται το Reuters, η Τσεχική Δημοκρατία, η οποία ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ, έχει συντάξει νέα συμβιβαστική πρόταση, προκειμένου να αρθεί το αδιέξοδο στη σημερινή συνεδρίαση. Η πρότασή της θα ενεργοποιούσε ένα ανώτατο όριο εάν οι τιμές στο συμβόλαιο μηνός του κόμβου φυσικού αερίου της Ολλανδίας Title Transfer Facility (TTF) υπερβούν τα 188 ευρώ ανά μεγαβατώρα για τρεις ημέρες.
Αυτό είναι πολύ χαμηλότερα από τα 275 ευρώ/MWh που είχε αρχικά προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, επίπεδο που χώρες όπως το Βέλγιο, η Πολωνία και η Ελλάδα, είχαν απορρίψει ως πολύ υψηλό. Επεσήμαναν ότι το ανώτατο όριο πρέπει να είναι κάτω από 200 ευρώ, εάν πρόκειται να αντιμετωπιστούν οι υψηλές τιμές του φυσικού αερίου που έχουν εκτοξεύσει το κόστος για τους καταναλωτές.
Ωστόσο, η Γερμανία, η Ολλανδία και η Αυστρία είναι μεταξύ εκείνων που φοβούνται ότι το ανώτατο όριο θα μπορούσε να διαταράξει τις ενεργειακές αγορές της Ευρώπης και να εκτρέψει τα τόσο αναγκαία φορτία φυσικού αερίου μακριά από την ΕΕ.
Καθώς οι θέσεις ορισμένων χωρών είναι ακόμη ασαφείς, ορισμένοι διπλωμάτες της ΕΕ είπαν ότι και οι δύο πλευρές μπορεί να έχουν αρκετές ψήφους για να εμποδίσουν μια συμφωνία.
Μόλις ενεργοποιηθεί, το ανώτατο όριο θα αποτρέψει τη διεξαγωγή συναλλαγών σε συμβόλαια TTF μηνός έως και έτους σε τιμή μεγαλύτερη από 35 ευρώ/MWh πάνω από μια τιμή αναφοράς που αποτελείται από εκτιμήσεις τιμών υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG).
Σύμφωνα με την τελευταία πρόταση, που κοινοποιήθηκε στις χώρες της ΕΕ το Σάββατο, το ανώτατο όριο τιμής της ΕΕ δεν θα πέσει κάτω από τα 188 ευρώ/MWh, ακόμη και αν η τιμή αναφοράς LNG υποχωρούσε σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα.Αλλά εάν η τιμή αναφοράς LNG αυξηθεί σε υψηλότερα επίπεδα, τότε το ανώτατο όριο της τιμής του φυσικού αερίου της ΕΕ θα κινηθεί μαζί του, ενώ θα παρέμενε 35 ευρώ/MWh πάνω από την τιμή του LNG – ένα σύστημα που έχει σχεδιαστεί για να διασφαλίζει ότι το μπλοκ μπορεί να υποβάλει προσφορές πάνω από τις τιμές της αγοράς, εάν χρειαστεί για να προσελκύσει καύσιμα.
Τον σκεπτικισμό ορισμένων χωρών σχετικά με το ανώτατο όριο της τιμής του φυσικού αερίου συμμερίστηκαν οι συμμετέχοντες στην αγορά, συμπεριλαμβανομένου του Intercontinental Exchange, το οποίο φιλοξενεί τις συναλλαγές TTF στο Άμστερνταμ. Προειδοποίησε την περασμένη εβδομάδα ότι θα μπορούσε να μεταφέρει την πλατφόρμα εκτός ΕΕ εάν το μπλοκ περιορίσει τις τιμές.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, με γνωμοδότησή της την προηγούμενη εβδομάδα επεσήμανε ότι ένα ανώτατο όριο θα μπορούσε «σε ορισμένες περιπτώσεις να θέσει σε κίνδυνο τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα στη ζώνη του ευρώ».
Μπρα ντε φερ για την τιμή
Το πόσο ψηλά πρέπει να μπει το ανώτατο όριο τιμών φυσικού αερίου αποτελεί αντικείμενο μιας διαρκούς αντιδικίας τις τελευταίες εβδομάδες.
Η Επιτροπή πρότεινε αρχικά ανώτατο όριο 275 ευρώ ανά MWh όταν οι τιμές έφτασαν σε αυτό το επίπεδο για 10 ημέρες, και υπό την προϋπόθεση ότι οι τιμές του φυσικού αερίου θα είναι 58 ευρώ ανά MWh υψηλότερες από τον μέσο όρο των παγκόσμιων τιμών LNG.
Ακολούθησε η συμβιβαστική πρόταση που κατέθεσε η τσεχική προεδρία με χαμήλωμα του ορίου για το πλαφόν στα 220 ευρώ/MWh από 275 που είχε προτείνει η Κομισιόν και σε αυτήν την πρόταση αντέδρασε έντονα το γερμανο-ολλανδικό μπλοκ (έξι χώρες Γερμανία, Ολλανδία, Αυστρία, Δανία, Εσθονία, Λουξεμβούργο).
Τελικά, το προηγούμενο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας, που δεν κατέληξε σε συμφωνία για την τιμή του πλαφόν, συμφώνησε μόνο ότι θα μπορούν τα κράτη μέλη να μην εφαρμόζουν το πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου. Μάλιστα συμφωνήθηκε αν κάποια χώρα δεν έχει τη δυνατότητα να εξασφαλίσει φυσικό αέριο με την τιμή του πλαφόν, όταν αυτό θα έχει ενεργοποιηθεί τότε θα κινητοποιείται μηχανισμός υποστήριξης της από άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
