Με κάμερες που θα εντοπίζουν και θα καταγράφουν παραβάσεις του Κώδικα Οδικής Κυκλφορίας, στις οποίες υποπέφτουν οι οδηγοί οχημάτων που κινούνται δίπλα τους θα εξοπλιστούν δημόσια οχήματα με την ολοκλήρωση του έργου που ξεκινά το υπουργείο υποδομών και Μεταφορών στο πλαίσιο της λήψης μέτρων αύξησης της οδικής ασφάλειας και μείωσης των παραβάσεων που σχετίζονται με την πρόκληση τροχαίων ατυχημάτων.
Οπως μάλιστα σημειώνουν στο «ethnos.gr» πηγές του υπουργείου, το σύστημα δε θα καταγράφει μόνο μία ενδεχόμενη παράβαση των ορίων ταχύτητας, αλλά θα είναι σε θέση να «δει» εάν οι επιβάτες φορούν ζώνη ασφαλείας, εάν οι αναβάτες των δικύκλων φορούν κράνος ή εάν οι οδηγοί μιλούν στο κινητό τους τηλέφωνο.
Ακολούθως και μέσω των στοιχείων κυκλοφορίας του οχήματος, θα γίνεται ταυτοποίηση του οδηγού, θα βεβαιώνεται η παράβαση και ο ιδιοκτήτης θα παραλαμβάνει την κλήση. Από τα στοιχεία κυκλοφορίας μάλιστα θα είναι άμεσα εμφανές εάν και το όχημα έχει περάσει από έλεγχο σε ΚΤΕΟ καθώς επίσης και εάν είναι ασφαλισμένο. Παράλληλα θα φαίνεται εάν ένα όχημα, το οποίο έχει δηλωθεί σε ακινησία, κυκλοφορεί στο δρόμο.
Αν και ακόμα δεν έχει αποφασιστεί ποια δημόσια οχήματα θα μπορούν να φέρουν αυτόν τον εξοπλισμό, καθώς το προσεχές διάστημα θα αναζητηθεί ο τεχνικός σύμβουλος που θα καταλήξει στις τεχνικές προδιαγραφές του συστήματος, ένα από τα πιθανότερα σενάρια είναι οι κάμερες αυτές να τοποθετηθούν σε οχήματα των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς (λεωφορεία, τρόλει, κλπ).
Το έργο έχει εξασφαλίσει ήδη χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ και θα αφορά την υλοποίηση ενός καθετοποιημένου συστήματος για την επιβολή κυρώσεων και προστίμων στους παραβάτες και την παρακολούθηση της διαδικασίας μέχρι την ολοκλήρωσή της. Πρόκειται για ένα ενοποιημένο σύστημα με ευφυείς υποδομές, το οποίο θα παρέχει παράλληλα τη δυνατότητα της ψηφιακής ενημέρωσης τόσο των Αρχών όσο και των ίδιων των οδηγών για τους βαθμούς ποινής που έχει συγκεντρώσει στο ΣΕΣΟ, το γνωστό point system.
Παράλληλα με τις κινητές μονάδες ελέγχου, θα αυξηθούν και θα αναβαθμιστούν και τα σταθερά σημεία ελέγχου, τα οποία ωστόσο οι οδηγοί γνωρίζουν με αποτέλεσμα στα συγκεκριμένα σημεία να φροντίζουν να είναι πιο «προσεκτικοί».
Οπως επεσήμανε κατά τη διάρκεια συζήτησης με τον κλάδο των εκπαιδευτών οδήγησης που διοργάνωσε το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών πριν λίγες ημέρες, ο γενικός γραμματέας μεταφορών του υπουργείου, Γιάννης Ξιφαράς, «πρόκειται για ένα πολύ φιλόδοξο σχέδιο συναρμοδιότητας αρκετών υπουργείων, το οποίο βρήκε φοβερή ανταπόκριση από την πλευρά της Ευρώπης, που έδειξε να ενδιαφέρεται για την όσο το δυνατόν πιο έγκαιρη ολοκλήρωσή του».
Το εγχείρημα θα προσπαθήσει να γεμίσει το κενό ενός κεντρικού συστήματος διαχείρισης παραβάσεων, το οποίο θα μπορεί «να μεγαλώνει», ανάλογα με τα δεδομένα που θα προκύπτουν, ενώ για την ολοκλήρωσή του πρέπει να προηγηθούν και νομοθετικές ρυθμίσεις καθώς επίσης και να επιλυθούν ζητήματα συμβατότητα με τους κανόνες του GDPR. Στο κεντρικό σύστημα που θα δημιουργηθει, θα μπορούν στη συνέχεια να «κουμπώνουν» και επιμέρους έργα των Περιφερειών καθώς θα έχει τη δυνατότητα διαρκούς διεύρυνσης.
Ο σχεδιασμός της αρχιτεκτονικής του συστήματος και ο καθορισμός των προδιαγραφών θα αποτελέσει ένα από τα βασικά αντικείμενα του τεχνικού συμβούλου του έργου καθώς αυτά θα πρέπει να ευθυγραμμίζονται απολύτως με την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.
Στο πλαίσιο του έργου θα υλοποιηθεί και το Εθνικό Παρατηρητήριο Οδικής Ασφάλειας, το οποίο θα συλλέγει και θα επεξεργάζεται δεδομένα ατυχημάτων και δυστυχημάτων, στοιχεία κυκλοφορίας, θα τα αναλύει και θα δημοσιοποιεί αξιόπιστα στατιστικά στοιχεία. Στόχος είναι, βάσει αυτών των αναλύσεων, να ακολουθούν στοχευμένες παρεμβάσεις για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας σε πολλαπλά επίπεδα, από την εκπαίδευση και τις υποδομές έως την ανταπόκριση του συστήματος υγείας. Κι αυτό γιατί έως σήμερα δεν υπάρχει μία πλήρης καταγραφή των στοιχείων ώστε με την απαραίτητη ανάλυση να εξασφαλίζονται στοχευμένες παρεμβάσεις παρά το γεγονός ότι είναι κρίσιμης σημασίας να γνωρίζει η κεντρική διοίκηση εάν σε μία περιοχή προκαλούνται συχνά θανατηφόρα τροχαία, εάν αυτά προκαλούνται από αστοχίες ή επικινδυνότητα των υποδομών, κλπ.
Για το έργο έχει εξασφαλιστεί χρηματοδότηση ύψους 80 εκατομμυρίων ευρώ από το ΕΣΠΑ 2021 – 2027, ενώ οι βασικές αρχές του απορρέουν από την Εθνική Στρατηγική Οδικής Ασφάλειας, η κατάρτιση της οποίας έγινε από τον τομέα Μεταφορών του ΕΜΠ.
Να σημειωθεί ότι παρά τη σημαντική μείωση των θυμάτων από τροχαία που κατέγραψε η χώρα μας την τελευταία δεκαετία, παραμένει στην 6η θέση από το τέλος στη σχετική κατάταξη με τους νεκρούς ανά εκατομμύριο κατοίκων να φτάνουν τους 57 το 2021, όταν ο ευρωπαικός μέσος όρος βρίσκεται στους 45, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαικής Επιτροπής. Οι περισσότεροι νεκροί την ίδια χρονιά καταγράφηκαν στη Ρουμανία (92 ανά εκατομμύριο κατοίκων), τη Βουλγαρία (81) και τη Λετονία (78).
Πλήρη εφαρμογή του νέου συστήματος εξετάσεων οδήγησης από το 2023
Στο μεταξύ αποφασισμένο να επιβάλει την πλήρη εφαρμογή του νέου συστήματος εξετάσεων για την απόκτηση άδειας οδήγησης από τη φετινή χρονιά είναι το υπουργείο.
Αν και το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο έχει ολοκληρωθεί εδώ και πολύ καιρό και ήδη από τον περασμένο Ιούλιο έχουν εκδοθεί από το υπουργείο και οι τεχνικές προδιαγραφές των συστημάτων παρακολούθησης των θεωρητικών εξετάσεων, οι Περιφέρειες ακόμα δεν έχουν καταφέρει να το εφαρμόσουν με αποτέλεσμα οι εξετάσεις να διενεργούνται ακόμα με τον …παραδοσιακό τρόπο.
Υπενθυμίζεται ότι βάσει του νέου συστήματος, αυστηροποιείται ο έλεγχος της διεξαγωγής των θεωρητικών εξετάσεων με τον καθορισμό ελέγχου ταυτοπροσωπίας σε δύο στάδια, ενώ προβλέπεται η χρήση ηλεκτρονικών μέσων για εισαγωγή στο εξεταστικό σύστημα, δηλαδή η χρήση ψηφιακών διαπιστευτηρίων με δυνατότητα ταυτοποίησης δύο παραγόντων μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης.
Σύμφωνα με τη σχετική εγκύκλιο του υπουργείου, εντός 6 μηνών οι Περιφέρειες όφειλαν να προμηθευτούν, να εγκαταστήσουν και να έχουν θέσει σε λειτουργία τον εξής εξοπλισμό:
- Φορητή συσκευή ανίχνευσης επικοινωνίας για τον εντοπισμό κρυμμένων συσκευών.
- Οθόνη αναπαραγωγής οπτικοακουστικού υλικού,
- Φορητή κάμερα λήψης φωτογραφιών: Με την κάμερα η οποία θα αποθηκεύει τις φωτογραφίες σε αποσπώμενη κάρτα μνήμης, θα πραγματοποιείται στιγμιαία λήψη φωτογραφίας πορτρέτου κάθε υποψηφίου και του Δ.Ε.Ε. του εξεταζόμενου κατά την είσοδό του στο εξεταστικό κέντρο, πριν την έναρξη της διαδικασίας θεωρητικής εξέτασης. Μελλοντικά με την λειτουργία του Πληροφοριακού Συστήματος «Τέθριππον» το Δ.Ε.Ε. του εξεταζόμενου θα υπάρχει σε ηλεκτρονική μορφή και δεν θα απαιτείται η φωτογράφισή του κατά την είσοδο του εξεταζόμενου στην αίθουσα παρά μόνο η φωτογραφία πορτραίτου του εξεταζόμενου.
- Κάρτες μνήμης: Η αποσπώμενη κάρτα μνήμης θα παρέχει αυτόματη κρυπτογράφηση και θα αποθηκεύει τα αρχεία των φωτογραφιών που λαμβάνει η κάμερα ώστε να αποτρέπεται η μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση στα ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα. Η αποσπώμενη κάρτα μνήμης δεν θα επιτρέπει την επεξεργασία, μετατροπή ή διαγραφή των φωτογραφιών των υποψήφιων της θεωρητικής εξέτασης μετά την αφαίρεσή της από την κάμερα. Στόχος είναι να αποτρέπεται αποτελεσματικά η μη εξουσιοδοτημένη αποκάλυψη, ο χειρισμός ή η διαγραφή εγγραφών φωτογραφιών που έχουν ληφθεί από την κάμερα από μη εξουσιοδοτημένα άτομα.
Παρότι παρήλθε όμως η 6μηνη προθεσμία, καμία Περιφέρεια δε φαίνεται έτοιμη να εφαρμόσει το νέο σύστημα με τις πληροφορίες να θέλουν πιο κοντά στον στόχο μόνο την Περιφέρεια Μακεδονίας. Για το λόγο αυτό η ηγεσία του υπουργείου θα αποστείλει επιστολές στους Περιφερειαρχες προκειμένου να ενημερωθεί τόσο για το επίπεδο προετοιμασίας τους, αλλά και να πιέσει για την ταχύτερη εφαρμογή του.
Σε ό,τι αφορά την πρακτική εξέταση, για την οποία επίσης θα χρησιμοποιηθεί οπτικοακουστικός εξοπλισμός, στο επόμενο δίμηνο το Εθνικό Κέντρο Ερευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ), αναμένεται να έχει ολοκληρώσει τον καθορισμό των τεχνικών προδιαγραφών για τις κάμερες εντός των οχημάτων, οι οποίες θα «βλέπουν» τόσο τον εσωτερικό όσο και τον εξωτερικό χώρο των οχημάτων χωρίς όμως να αποκαλύπτουν δεδομένα προσώπων και πινακίδων κυκλοφορίας καθώς θα έχουν ενσωματωθεί οι απαραίτητοι αλγόριθμοι, όπως επεσήμανε ο Κώστας Βότης εκ μέρους του ΕΚΕΤΑ.
Το σύστημα θα χρησιμοποιηθεί πιλοτικά σε ορισμένα οχήματα με στόχο εντός του α΄ εξαμήνου του 2023 να μπορεί να εφαρμοστεί κανονικά.
Την ίδια στιγμή το υπουργείο έχει ήδη φροντίσει να προχωρήσουν οι διαδικασίες εκπαίδευσης νέων εξεταστών οδήγησης, ώστε σε περίπτωση που αποχωρήσουν ορισμένοι παλαιοί εξαιτίας της αλλαγής του συστήματος να μην μπει φρένο στις εξετάσεις νέων οδηγών.