Ποιο ατύχημα χαρακτηρίζεται ως εργατικό;
Εργατικό ατύχημα χαρακτηρίζεται η ανικανότητα ή ο θάνατος του εργαζόμενου για εργασία που προκλήθηκε από ένα βίαιο περιστατικό που έγινε κατά την εκτέλεση της εργασίας ή εξαιτίας αυτής. Σαν τέτοιο περιστατικό θεωρείται κάθε βίαιο εξωτερικό γεγονός που προκάλεσε την πάθηση ή βλάβη ή την επιδείνωση προϋπάρχουσας νόσου, εφόσον έγινε κατά την εκτέλεση της εργασίας ή με αφορμή αυτή και συνδέεται με την εργασία άμεσα ή έμμεσα σε σχέση αιτίου και αποτελέσματος. Για να αναγνωριστεί το ατύχημα από τον ΕΦΚΑ Μισθωτών (τ. ΙΚΑ – ΕΤΑΜ), είτε πρόκειται για εργατικό είτε εκτός εργασίας είναι απαραίτητο να αναγγελθεί εμπρόθεσμα στις υπηρεσίες του.
Δήλωση Ατυχήματος
Κάθε ατύχημα που γίνεται κατά την εκτέλεση της εργασίας ή με αφορμή την εργασία αυτή και έχει ως αποτέλεσμα τον τραυματισμό ή την αδυναμία για συνέχιση της εργασίας ή το θάνατο προσώπου και έχει υπαχθεί στην ασφάλιση του ΕΦΚΑ Μισθωτών (τ. ΙΚΑ – ΕΤΑΜ), αναγγέλλεται υποχρεωτικά στον Φορέα από τον εργοδότη ή τον αντιπρόσωπό του, από τον παθόντα ασφαλισμένο και σε περίπτωση αδυναμίας ή θανάτου του, από τα πρόσωπα που από την ασφάλισή του έλκουν δικαιώματα και κάθε υπάλληλο του ΕΦΚΑ Μισθωτών που λόγω της υπηρεσίας του έλαβε γνώση του ατυχήματος.
Η αναγγελία του ατυχήματος μπορεί να γίνει και από οποιοδήποτε τρίτο που έλαβε γνώση αυτού.
Ποιες είναι οι προθεσμίες αναγγελίας του εργατικού ατυχήματος;
Η αναγγελία του εργατικού ατυχήματος στον ΕΦΚΑ πρέπει να γίνεται μέσα σε πέντε (5) εργάσιμες ημέρες από την επόμενη ημέρα που αυτό θα συμβεί. Ο γιατρός όμως και κάθε υπάλληλος του Φορέα πρέπει να αναγγείλουν το ατύχημα μέσα σε 24 ώρες από τότε που θα το μάθουν.
Ο εργοδότης υποχρεούται να αναγγέλλει το εργατικό ατύχημα στις αρμόδιες Επιθεωρήσεις Εργασίας, εντός 24 ωρών.
Ο εργοδότης έχει την δυνατότητα να αναγγέλλει το ατύχημα μέσω της ιστοσελίδας του ΣΕΠΕ, (https: sepenet.gr) κάνοντας χρήση των ηλεκτρονικών υπηρεσιών, είτε με αποστολή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου είτε και με φυσική παρουσία στην αρμόδια υπηρεσία (Τμήμα Επιθεώρησης Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία)
Ποια δικαιολογητικά απαιτούνται για τη χορήγηση επιδόματος εργατικού ατυχήματος σε μισθωτούς;
1) Δήλωση ατυχήματος: Το έντυπο αυτό δίνεται από την υπηρεσία του ΕΦΚΑ Μισθωτών συμπληρώνεται από τον ασφαλισμένο και σφραγίζεται από τον εργοδότη και υπογράφεται από τους μάρτυρες. Μπορεί να αναζητηθεί από την ηλεκτρονική σελίδα του ΕΦΚΑ,
2) Έντυπο αναγγελίας ατυχήματος: Το έντυπο δίνεται από την υπηρεσία του ΕΦΚΑ Μισθωτών και συμπληρώνεται από τους Ιατρούς-Ελεγκτές του Νοσοκομείου, στο οποίο πήγε ο ασφαλισμένος ή από συμβεβλημένο Ιατρό του ΕΟΠΥΥ,
3) Φωτοτυπία του εγγράφου αναγγελίας της πρόσληψης για τους εργαζόμενους Ιδιωτικού Δικαίου Ορισμένου Χρόνου (ΙΔΟΧ) και Σημείωμα Υπηρεσιακών Μεταβολών για τους εργαζόμενους Δημοσίου Δικαίου (ΔΔ) και Ιδιωτικού Δικαίου Αορίστου Χρόνου (ΙΔΑΧ),
4) Φωτοτυπία κατάστασης Επιθεώρησης Εργασίας και βάρδιες ή πρόγραμμα εργασίας,
5) Βεβαίωση εργοδότη με υπογραφή – σφραγίδα του, που να αναφέρει:
- Από πότε έγινε η πρόσληψη του ασφαλισμένου
- Το ωράριο εργασίας την ημέρα του ατυχήματος του ασφαλισμένου
- Την ακριβή ώρα του ατυχήματος
- Συνοπτική περιγραφή του ατυχήματος και που προσφέρθηκαν οι πρώτες βοήθειες
- Ότι την ημέρα του ατυχήματος ο ασφαλισμένος δεν είχε άδεια ασθενείας, κανονική άδεια ή ρεπό
- Σε περίπτωση που το ατύχημα συνέβη εκτός του χώρου απασχόλησης, να βεβαιώνεται και να αποδεικνύεται (Δελτίο Κίνησης ή Εντολή Εργασίας κλπ.) ότι βρισκόταν σε εντεταλμένη υπηρεσία,
6) Φωτοτυπία παρουσιολογίου ή κάρτας εργασίας, (όπου υπάρχει)
7) Μαρτυρικές καταθέσεις σε δήλωση του Ν1599/1986, με γνήσιο υπογραφής από ΚΕΠ ή Αστυνομία. Ο μάρτυρας περιγράφει τι είδε ή άκουσε για το ατύχημα, αναφέροντας την ημέρα και ώρα του ατυχήματος. Ο μάρτυρας, αν είναι συνάδελφος, πρέπει να συμπεριλαμβάνεται στην κατάσταση Επιθεώρησης Εργασίας και στο πρόγραμμα ή τις βάρδιες,
8) Σε τροχαίο ατύχημα ζητείται φωτοτυπία δελτίου συμβάντων από ΤΟΤΑ (Τροχαία),
9) Αν η μεταφορά του ασφαλισμένου στο Νοσοκομείο έγινε με ασθενοφόρο ζητείται η βεβαίωση του ΕΚΑΒ,
10) Σε περίπτωση νοσηλείας σε Νοσοκομείο ζητείται φωτοτυπία εξιτηρίου,
11) Σε περίπτωση θανατηφόρου ατυχήματος ζητείται Ληξιαρχική Πράξη Θανάτου και ιατροδικαστική έκθεση και
12) Σε περίπτωση ατυχήματος υπαιτιότητας τρίτου ατόμου ζητούνται στοιχεία υπαιτίου και υπεύθυνη δήλωση ότι έχει ή δεν έχει ασκήσει αγωγή αποζημίωσης ή συμβιβασμού κατά του υπαιτίου. Αν ασκήσει αγωγή στην υπεύθυνη δήλωση αναγράφεται ότι υποχρεούται ο ασφαλισμένος να ενημερώσει τον ΕΦΚΑ Μισθωτών καταθέτοντας αντίγραφο αγωγής.
Μπορεί εκπρόσωπος του/της ασφαλισμένου/ης, να υποβάλλει τα δικαιολογητικά για το επίδομα εργατικού ατυχήματος;
Σύμφωνα με την εγκύκλιο 23/2018 του ΕΦΚΑ, μπορεί να υποβάλει τα δικαιολογητικά εκπρόσωπος του ασφαλισμένου. Ωστόσο ο εκπρόσωπος θα πρέπει να είναι νόμιμα εξουσιοδοτημένος είτε με συμβολαιογραφικό πληρεξούσιο είτε με άλλη εξουσιοδότηση η οποία να έχει επικυρωθεί για το γνήσιο της υπογραφής του εντολέα από οποιαδήποτε διοικητική αρχή. Ειδικά για τους δικηγόρους η εγκύκλιος 28/2018, αναφέρει ότι οι δικηγόροι δεν θεωρούνται τρίτα πρόσωπα όταν εκπροσωπούν τους εντολείς τους και δικαιούνται να παραλαμβάνουν έγγραφα διοικητικών υπηρεσιών χωρίς έγγραφη εξουσιοδότηση ή πληρεξούσιο, αφού ως εξουσιοδότηση προς το πρόσωπο του τελευταίου ισχύει και αρκεί η νόμιμη προφορική εντολή που του δίδεται.
Σε ποιες ενέργειες πρέπει να προβεί ο/η ασφαλισμένος /η σε περίπτωση που αμφισβητεί την απόφαση χαρακτηρισμού του ατυχήματος ως μη εργατικού;
Σε περίπτωση που ο ασφαλισμένος αμφισβητεί την απόφαση χαρακτηρισμού του ατυχήματος ως μη εργατικού θα πρέπει να κάνει ένσταση.
Σε ποιες ενέργειες πρέπει να προβεί ο/η ασφαλισμένος /η ή ο εκπρόσωπος σε περίπτωση εκπρόθεσμης κατάθεσης αίτησης;
Καταθέτει την αίτηση με τα απαιτούμενα δικαιολογητικά. Αν είναι εκπρόθεσμη η αίτηση θα ενημερωθεί ο άμεσα ενδιαφερόμενος για την απόρριψη του αιτήματός του. Παράλληλα θα ενημερωθεί για το δικαίωμα της ένστασης και τη διαδικασία που πρέπει να ακολουθήσει.
Ποια στοιχεία οφείλει να τηρεί ο εργοδότης;
Ο εργοδότης οφείλει να τηρεί ειδικό βιβλίο ατυχημάτων στο οποίο να αναγράφονται τα αίτια και η περιγραφή του ατυχήματος και να το θέτει στη διάθεση των αρμόδιων αρχών. Τα μέτρα που λαμβάνονται για την αποτροπή επανάληψης παρόμοιων συμβάντων, καταχωρούνται στο ειδικό βιβλίο.
Επίσης οφείλει να τηρεί κατάλογο των εργατικών ατυχημάτων που είχαν ως συνέπεια για τον εργαζόμενο ανικανότητα εργασίας μεγαλύτερη των τριών εργάσιμων ημερών.
Τι θεωρείται επαγγελματική ασθένεια;
Η επαγγελματική ασθένεια ορίζεται με δύο διαφορετικούς τρόπους:
Σύμφωνα με τον ορισμό που δίνει η επιστήμη της ιατρικής, επαγγελματική ασθένεια είναι η νόσος που σχετίζεται με το είδος των κινδύνων στους οποίους εκτέθηκε ο πάσχων λόγω της εργασίας του. Είναι κάθε νόσος που αποδεδειγμένα, στη βάση ιατρικών κριτηρίων, μπορεί να αποδοθεί στο είδος της εργασίας και τους κινδύνους στους οποίους λόγω της εργασίας έχει εκτεθεί ο εργαζόμενος.
Ο δεύτερος ορισμός βασίζεται στην ασφαλιστική πραγματικότητα που ισχύει στην κάθε χώρα. Δηλαδή, επαγγελματική ασθένεια είναι η νόσος που αναγνωρίζεται ως τέτοια από το ισχύον ασφαλιστικό σύστημα, με τους όρους και τους περιορισμούς που κάθε φορά αυτό θέτει.
Στην χώρα μας ο ιατρός εργασίας υποχρεούται να αναγγέλλει μέσω της επιχείρησης στην Επιθεώρηση Εργασίας ασθένειες των εργαζομένων που οφείλονται στην εργασία.
Τι δικαιούται ο εργαζόμενος;
Σε περίπτωση εργατικού ατυχήματος ο εργαζόμενος δικαιούται ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη.
Επίσης δικαιούται αναρρωτική άδεια και επίδομα ασθένειας το οποίο καταβάλλεται από την πρώτη ημέρα της δήλωσης του ατυχήματος, χωρίς χρονικές προϋποθέσεις απασχόλησης στον εργοδότη. Αρκεί δηλαδή και μία ημέρα απασχόλησης. Το ύψος του επιδόματος υπολογίζεται με τον ίδιο τρόπο που ισχύει για το επίδομα ασθένειας.
Σε περίπτωση μόνιμης ανικανότητας ή θανάτου λόγω του ατυχήματος, χορηγείται αναπηρική σύνταξη ή σύνταξη επιζώντων αντίστοιχα, σύμφωνα με τα όσα ορίζονται στο πλαίσιο των συντάξεων λόγω αναπηρίας και των συντάξεων λόγω θανάτου.
Τέλος, σε κάθε περίπτωση ο εργαζόμενος μπορεί να αξιώσει χρηματική ικανοποίηση για την ηθική του βλάβη σύμφωνα με τις διατάξεις του αστικού δικαίου, εφόσον το ατύχημα οφείλεται σε πταίσμα του εργοδότη.
