ΣτΕ Γ´ 5μ. 2760/2022
Πρόεδρος: Δ. Σκαλτσούνης, Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας
Εισηγητής: Δ. Βανδώρος, Πάρεδρος
Ανάκληση διορισμού υπαλλήλου. Κατάθεση πλαστών δικαιολογητικών. Δεν συνιστά «ποινή» κατ’ άρθρο 4 του 7ου ΠΠ ΕΣΔΑ. Εφαρμογή αρχής αναλογικότητας.
Με την απόφαση 2760/2022 5μ. κρίθηκε ότι η πράξη ανάκλησης του διορισμού υπαλλήλου δεν συνιστά «ποινή» κατά την αυτοτελή έννοια του όρου στο άρθρο 4 του 7ου πρόσθετου πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ (ne bis in idem) και, ως εκ τούτου δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του. Το Δικαστήριο εφάρμοσε, σύμφωνα με τη νομολογία του ΕΔΔΑ, τα κριτήρια Engel. Η πράξη ανάκλησης διορισμού: α) δεν είναι ποινή (του ποινικού δικαίου) κατά το εθνικό δίκαιο, αλλά διοικητικό μέτρο, β) αφορά περιορισμένο, ειδικά προσδιορισμένο, κύκλο προσώπων (τους δημόσιους υπαλλήλους) και όχι το σύνολο των κοινωνών ή ευρεία κατηγορία προσώπων, και δεν θάλπει σκοπούς αντίστοιχους με αυτούς του ποινικού δικαίου, αλλά αποσκοπεί στην αποκατάσταση της διαταραχθείσας νομιμότητας προς υλοποίηση της συνταγματικής αρχής του Κράτους Δικαίου, στην καλή λειτουργία της υπηρεσίας και στην υλοποίηση των αρχών της ισότητας και της αξιοκρατίας, γ) δεν προσιδιάζει σε ποινή του ποινικού δικαίου, δηλαδή δεν επιβάλλεται με αυτήν ούτε ποινή στερητική της ελευθερίας (κάποιας βαρύτητας) ούτε εξαιρετικά υψηλή χρηματική κύρωση. Εξάλλου, δεν ασκεί επιρροή το γεγονός ότι η συμπεριφορά του υπαλλήλου που προκάλεσε ή υποβοήθησε την παρανομία (μπορεί να) συνιστά και ποινικό αδίκημα.
Με την ίδια απόφαση το Δικαστήριο, δικάζοντας την έφεση, έκρινε, αν με βάση τα στοιχεία τα οποία η εκκαλούσα, υπάλληλος της Βουλής, επικαλέστηκε και υπέβαλε ενώπιον της αρμόδιας Υπηρεσίας ή επικαλέστηκε ότι υπήρχαν στον υπηρεσιακό της φάκελο, η ανάκληση του διορισμού της παραβίασε την αρχή της αναλογικότητας. Σύμφωνα με την απόφαση, η εκκαλούσα δεν ισχυρίστηκε ότι υπέβαλε στη Βουλή στοιχεία από τα οποία να προκύπτουν το εισόδημα, αλλά και η περιουσία της, ούτε για το γεγονός ότι ήταν ανύπαντρη και μητέρα τέκνου 14 ετών, ούτε ισχυρίστηκε ότι σχετικά στοιχεία υπάρχουν στον υπηρεσιακό της φάκελο. Περαιτέρω, δεν επικαλέστηκε προβλήματα υγείας της ίδιας ή του τέκνου της. Λαμβανομένων υπόψη των ανωτέρω, η πάροδος 16 ετών από τον διορισμό της, σε συνδυασμό με την υπηρεσιακή της απόδοση (στις εκθέσεις αξιολόγησης χαρακτηριζόταν άριστη και είχε ευμενή σχόλια), ακόμη δε και αν γινόταν δεκτό ότι ήταν ανύπαντρη μητέρα τέκνου 14 ετών, δεν συνιστούν, μόνα αυτά, όλως εξαιρετικές περιστάσεις τέτοιες, που, κατά την έννοια του άρθρου 20 παρ. 2 του Υπαλληλικού Κώδικα, ερμηνευόμενου υπό το φως της αρχής της αναλογικότητας, να καθιστούν μη νόμιμη την ανάκληση του διορισμού της.
