Αριθμός 169/2023
ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ
ΤΜΗΜΑ Γ΄
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 16 Σεπτεμβρίου 2021, με την εξής σύνθεση: Γεώργιος Τσιμέκας, Αντιπρόεδρος, Προεδρεύων, σε αναπλήρωση του Πρόεδρου του Τμήματος, που είχε κώλυμα, Βασίλειος Ανδρουλάκης, Σταυρούλα Κτιστάκη, Σύμβουλοι, Δημήτριος Βανδώρος, Τρισεύγενη Βαρουφάκη, Πάρεδροι. Γραμματέας ο Αντώνιος Γεωργακόπουλος.
Για να δικάσει την από 21 Φεβρουαρίου 2020 αίτηση:
των: 1. …. 76. …., οι οποίοι παρέστησαν με τον ως άνω δικηγόρο Απόστολο Παπακωνσταντίνου, που τον διόρισαν με πληρεξούσια, 77. …, η οποία δεν παρέστη και 78. …., ο οποίος παρέστη με τον ως άνω δικηγόρο, που τον διόρισε με πληρεξούσιο,
κατά των: 1. Ανωτάτου Συμβουλίου Επιλογής Προσωπικού (Α.Σ.Ε.Π.), που εδρεύει στην Αθήνα (Πουλίου 6), το οποίο παρέστη με τον Γεώργιο Χαλαζωνίτη, Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, ο οποίος κατέθεσε δήλωση, σύμφωνα με το άρθρο 26 του ν. 4509/2017, περί μη εμφανίσεώς του και 2. Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων, ο οποίος παρέστη με τις: α) Αθανασία Μήτρου, Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, η οποία κατέθεσε δήλωση, σύμφωνα με το άρθρο 26 του ν. 4509/2017, περί μη εμφανίσεώς της και β) Αφροδίτη Καρούκη, Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.
Με την αίτηση αυτή οι αιτούντες επιδιώκουν να ακυρωθεί η υπ’ αριθμ. 1ΓΕ/2019 προκήρυξη του Ανωτάτου Συμβουλίου Επιλογής Προσωπικού (τ. Α.Σ.Ε.Π. 45/24-12-2019) και κάθε άλλη σχετική πράξη ή παράλειψη της Διοικήσεως.
Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως του εισηγητή, Συμβούλου Βασιλείου Ανδρουλάκη.
Κατόπιν το δικαστήριο άκουσε τον πληρεξούσιο των αιτούντων που παρέστησαν, ο οποίος ανέπτυξε και προφορικά τους προβαλλόμενους λόγους ακυρώσεως και ζήτησε να γίνει δεκτή η αίτηση και την αντιπρόσωπο του Υπουργού, η οποία ζήτησε την απόρριψή της.
Μετά τη δημόσια συνεδρίαση το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του δικαστηρίου κ α ι
Α φ ο ύ μ ε λ έ τ η σ ε τ α σ χ ε τ ι κ ά έ γ γ ρ α φ α
Σ κ έ φ θ η κ ε κ α τ ά τ ο ν Ν ό μ ο
1. Επειδή, με την κρινόμενη αίτηση, για την άσκηση της οποίας έχει καταβληθεί το νόμιμο παράβολο (Κωδικός πληρωμής ηλεκτρονικού παραβόλου 326461074950 0427 0043/25-2-2020) ζητείται η ακύρωση της 1ΓΕ/2019 προκηρύξεως του Ανωτάτου Συμβουλίου Επιλογής Προσωπικού (τ. Α.Σ.Ε.Π. 45/24-12-2019 και 1/24-1-2020), με την οποία κλήθηκαν οι εκπαιδευτικοί πρωτοβάθμιας εκπαιδεύσεως, κλάδων ΠΕ60, ΠΕ70 και ΠΕ73 και δευτεροβάθμιας εκπαιδεύσεως, κλάδου/ειδικοτήτων ΠΕ79.01 και ΠΕ79.02, να υποβάλουν αίτηση για τη διαδικασία κατατάξεως με σειρά προτεραιότητας, κατά κλάδο και ειδικότητα, για την πλήρωση των κενών θέσεων εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας Γενικής Εκπαιδεύσεως, καθώς και για την κάλυψη των λειτουργικών αναγκών των οικείων βαθμίδων εκπαιδεύσεως, κατά το μέρος που η προκήρυξη εξαιρεί από την μοριοδότησης την πραγματική προϋπηρεσία στην ιδιωτική εκπαίδευση, εκτός εάν ο ιδιωτικός εκπαιδευτικός έχει απολυθεί λόγω καταργήσεως της σχολικής μονάδας ή λόγω καταγγελίας της συμβάσεως εργασίας.
2. Επειδή, οι 63ος και 77η εκ των αιτούντων, κατά την σειρά αναγραφής στο δικόγραφο της ένδικης αιτήσεως κατά την επ’ ακροατηρίω συζήτηση της υποθέσεως, δεν παρέστησαν με πληρεξούσιο δικηγόρο ούτε εμφανίσθηκαν για να δηλώσουν ότι εγκρίνουν την άσκηση της υπό κρίση αιτήσεως, ενώ, εξ άλλου, δεν προσκομίσθηκε στο Δικαστήριο συμβολαιογραφική πράξη παροχής πληρεξουσιότητας για τη νομιμοποίηση του δικηγόρου που υπογράφει το δικόγραφο και ως εκ τούτου, σύμφωνα με τις διατάξεις των παρ. 1 και 2 του άρθρου 27 του π.δ. 18/1989, όπως οι παράγραφοι αυτές αντικαταστάθηκαν από το άρθρο 4 παρ. 2α του ν. 2479/1997 (Α΄ 67), η υπό κρίση αίτηση πρέπει, ως προς αυτούς, να απορριφθεί ως απαράδεκτη.
3. Επειδή, στην παρούσα δίκη, στην οποία προσβάλλεται προκήρυξη εκδοθείσα από το Α.Σ.Ε.Π. αυτό νομιμοποιείται παθητικώς. Περαιτέρω, όπως έχει κριθεί (Σ.τ.Ε. 1866/2020 επταμ. σκ. 6) ναι μεν το Α.Σ.Ε.Π., ως ανεξάρτητη αρχή κατοχυρωμένη από το Σύνταγμα, χωρίς νομική προσωπικότητα και μη υποκείμενη σε εποπτεία από άλλες διοικητικές αρχές, διεξάγει το ίδιο τις δίκες που το αφορούν, πλην σε δίκες με αντικείμενο την συνταγματικότητα και εν γένει το κύρος των διατάξεων βάσει των οποίων εκδόθηκε η προσβαλλόμενη πράξη του Α.Σ.Ε.Π., πρέπει, κατ’ ανάλογη εν μέρει εφαρμογή του τελευταίου εδαφίου της περ. β´ της παρ. 2 του άρθρου 21 του π.δ. 18/1989 (Α΄ 8) και προς το συμφέρον της πλήρους και αποτελεσματικής διαγνώσεως της υποθέσεως, να κοινοποιείται αντίγραφο της αιτήσεως ακυρώσεως και στον Υπουργό, στην αρμοδιότητα του οποίου ανήκει η σχετική νομοθετική πρωτοβουλία εισαγωγής των διατάξεων αυτών και η εφαρμογή της νομοθεσίας στην οποία, ως εκ του περιεχομένου τους, ανήκουν, προκειμένου, εν όψει του ευλόγου ενδιαφέροντός του για την διατήρηση της ισχύος των διατάξεων αυτών, να ασκήσει παρέμβαση υπέρ του κύρους της προσβαλλόμενης πράξεως του Α.Σ.Ε.Π. Με τα ανωτέρω δεδομένα, στην παρούσα δίκη, όπου προσβάλλεται προκήρυξη του Α.Σ.Ε.Π. και τίθενται ζητήματα ως προς τη συνταγματικότητα διατάξεων του Κεφαλαίου Ε΄ (άρθρα 57 και 61) του ν. 4589/2019 (Α΄ 13), με τις οποίες εισήχθη νέο σύστημα διορισμού και προσλήψεων εκπαιδευτικών, μελών ειδικού εκπαιδευτικού προσωπικού (Ε.Ε.Π.) και ειδικού βοηθητικού προσωπικού (Ε.Β.Π.) της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαιδεύσεως, η παράσταση του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων, στον οποίο, άλλωστε, κοινοποιήθηκε η κρινόμενη αίτηση, λογίζεται ως προφορική παρέμβαση υπέρ του κύρους της προσβαλλόμενης προκηρύξεως του Α.Σ.Ε.Π.
4. Επειδή, με την προσβαλλόμενη προκήρυξη προκηρύχθηκε η διαδικασία κατατάξεως με σειρά προτεραιότητας, κατά κλάδο και ειδικότητα, υποψηφίων για την πλήρωση κενών θέσεων εκπαιδευτικών της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας Γενικής Εκπαιδεύσεως και για την κάλυψη λειτουργικών αναγκών των οικείων βαθμίδων εκπαιδεύσεως. Οι αιτούντες, που -όπως προκύπτει από τα προσκομισθέντα προαποδεικτικώς στοιχεία και δεν αμφισβητείται- υπηρετούν στην ιδιωτική εκπαίδευση και δεν ανήκουν στην κατηγορία των απολυθέντων εκπαιδευτικών (λόγω καταργήσεως της σχολικής μονάδας ή καταγγελίας της συμβάσεως εργασίας) υπέβαλαν αιτήσεις συμμετοχής στην διαδικασία. Δοθέντος δε ότι αμφισβητείται η μη μοριοδότηση της προϋπηρεσίας τους στην ιδιωτική εκπαίδευση, με έννομο συμφέρον ασκούν την ένδικη αίτηση ακυρώσεως. Δεν επηρεάζεται δε το έννομο συμφέρον των αιτούντων με αριθμό αναγραφής στο δικόγραφο 25, 39, 53 και 55 από το γεγονός ότι, όπως βεβαιώνεται στο 111265/Ε1/9-9-2021 έγγραφο του Υπουργείου Παιδείας (αρ. πρωτ. Σ.τ.Ε. ΕΠ 3171/10-9-2021), έχουν διοριστεί σε θέσεις εκπαιδευτικών του κλάδου ΠΕ 70, διότι σε περίπτωση τυχόν ευδοκιμήσεως της κρινόμενης αιτήσεως και μοριοδοτήσεώς τους η θέση τους στον οριστικό πίνακα κατατάξεως θα βελτιωθεί.
5. Επειδή, σύμφωνα με το 111283/Ε1/9-9-2021 έγγραφο του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων (αρ. πρωτ. Σ.τ.Ε. ΕΠ3172/10-9-2021), η διαδικασία διορισμού των ενδιαφερομένων ολοκληρώθηκε μετά την άσκηση της υπό κρίση αιτήσεως με την έκδοση των σχετικών οριστικών πινάκων κατατάξεως και την δημοσίευσή τους στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Κατόπιν τούτου, η προσβαλλόμενη προκήρυξη έχει εξαντλήσει το ρυθμιστικό περιεχόμενό της (Σ.τ.Ε. 615/2020 επταμ., 3317/2014 Ολομ., 2770/2020 Ολομ.). Και ναι μεν η κρινόμενη αίτηση, παραδεκτώς ασκηθείσα κανονιστικής πράξεως, ήτοι της 1ΓΕ/2019 προκηρύξεως του Α.Σ.Ε.Π., ως αφορώσα -ήδη- διαφορά που αναφύεται σε σχέση με τον διορισμό υπαλλήλων με διαδικασία υποκείμενη στον έλεγχο του Α.Σ.Ε.Π., ανήκει ανεκκλήτως στην αρμοδιότητα του διοικητικού εφετείου, δυνάμει των άρθρων 1 παρ. 1 περ. α΄ του ν. 702/1977 (Α΄ 268), όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 1 παρ. 1 του ν. 2944/2001 (Α΄ 222), και 5Α του ίδιου νόμου, όπως αντικαταστάθηκε τελικά με το άρθρο 47 παρ. 3 του ν. 3900/2010 (Α΄ 213), δεδομένου, όμως, ότι με την αίτηση αυτή αμφισβητείται η νομιμότητα της προσβαλλόμενης κανονιστικού χαρακτήρα προκηρύξεως, το Τμήμα κρίνει ότι συντρέχει νόμιμος λόγος, συνιστάμενος στη σπουδαιότητα των τιθέμενων προς επίλυση με την κρινόμενη αίτηση ζητημάτων, που αφορούν τη συνταγματικότητα της διατάξεως του άρθρου 57 του ν. 4589/2019, κατά το μέρος που με αυτήν για την μοριοδότηση των υποψηφίων εκπαιδευτικών δεν προσμετρείται η προϋπηρεσία στην ιδιωτική εκπαίδευση, να διακρατήσει και να δικάσει την υπόθεση, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 34 παρ. 1 του ν. 1968/1991 (Α΄ 150· βλ. Σ.τ.Ε. 192/2022 Ολομ., 2775/2020 Ολομ.).
6. Επειδή, όπως έχει κριθεί (βλ. Σ.τ.Ε. 1866/2020 επταμ. σκ. 11, 1882/2017 επταμ. σκ. 9, 527/2015 Ολομ. σκ. 5, 3593/2008 Ολομ. σκ. 8), με την παράγραφο 7 του άρθρου 103 του Συντάγματος κατοχυρώνονται οι αρχές της αξιοκρατίας και της διαφάνειας κατά τον διορισμό των δημοσίων υπαλλήλων, οι οποίες συνάγονται, κατ’ αρχήν, και από τις γενικότερες διατάξεις της παραγράφου 1 του ίδιου άρθρου και αποτελούν ειδικότερη έκφραση της συνταγματικής αρχής της ισότητας και του δικαιώματος ελεύθερης αναπτύξεως της προσωπικότητας και συμμετοχής στην οικονομική ζωή της χώρας (άρθρα 4 παρ. 1 και 5 παρ. 1 Συντάγματος). Περαιτέρω, όπως παγίως έχει κριθεί, οι αρχές της ισότητας και της ίσης πρόσβασης στις δημόσιες θέσεις, τις οποίες καθιερώνει το άρθρο 4 παρ. 1 και 4 του Συντάγματος, αποτελούν συνταγματικό κανόνα που επιβάλλει την ομοιόμορφη μεταχείριση των προσώπων που τελούν υπό τις αυτές ή παρόμοιες συνθήκες. Ο κανόνας αυτός δεσμεύει τα συντεταγμένα όργανα της Πολιτείας και ειδικότερα τόσο τον κοινό νομοθέτη, όσο και την Διοίκηση, όταν θεσπίζει κανονιστικές ρυθμίσεις. Η παραβίαση των συνταγματικών αυτών αρχών ελέγχεται δικαστικώς, ώστε να διασφαλίζεται η πραγμάτωση του κράτους δικαίου και η ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας εκάστου με ίσους όρους. Κατά τον δικαστικό αυτόν έλεγχο, που είναι έλεγχος ορίων και όχι της ορθότητας των νομοθετικών επιλογών, αναγνωρίζεται στον νομοθέτη (κοινό ή κανονιστικό) η ευχέρεια να ρυθμίσει με ενιαίο ή με διαφορετικό τρόπο τις ποικίλες προσωπικές ή πραγματικές καταστάσεις και σχέσεις, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις υφιστάμενες κοινωνικές, οικονομικές, επαγγελματικές ή άλλες συνθήκες, που συνδέονται με κάθε μία από τις καταστάσεις ή σχέσεις αυτές, με βάση γενικά και αντικειμενικά κριτήρια, που βρίσκονται σε συνάφεια προς το αντικείμενο της ρυθμίσεως. Πρέπει, όμως, η επιλεγόμενη ρύθμιση να κινείται μέσα στα όρια που διαγράφονται από την αρχή της ισότητας, τα οποία αποκλείουν τόσο την έκδηλα άνιση μεταχείριση, με την μορφή της εισαγωγής καθαρά χαριστικού μέτρου μη συνδεόμενου προς αξιολογικά κριτήρια ή της επιβολής αδικαιολόγητης επιβαρύνσεως, όσο και την αυθαίρετη εξομοίωση διαφορετικών καταστάσεων ή την ενιαία μεταχείριση προσώπων που τελούν υπό διαφορετικές συνθήκες, με βάση όλως τυπικά ή συμπτωματικά ή άσχετα μεταξύ τους κριτήρια. Περαιτέρω, η αρχή της αξιοκρατίας, η οποία απορρέει από το άρθρο 5 παρ. 1 του Συντάγματος, υπαγορεύει, η πρόσβαση σε δημόσιες θέσεις και αξιώματα να γίνεται με κριτήρια που συνάπτονται με την προσωπική αξία και ικανότητα των ενδιαφερομένων για την κατάληψή τους (Σ.τ.Ε. 1866/2020 επταμ. σκ. 12, 645/2020 σκ. 11, 1738/2019 σκ. 5 κ.ά.). Και μπορεί μεν, σε όλως εξαιρετικές περιπτώσεις, ο νομοθέτης να θεσπίζει αποκλίσεις από τις συνταγματικές αρχές της ισότητας και της αξιοκρατίας, κατά την πρόσβαση στις δημόσιες θέσεις, υπό την προϋπόθεση όμως ότι οι σχετικές ρυθμίσεις δικαιολογούνται από επιτακτικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος, είναι πρόσφορες για την επίτευξη του επιδιωκόμενου σκοπού και τηρείται η αρχή της αναλογικότητας (Σ.τ.Ε. 645/2020 σκ. 11 κ.ά.). Περαιτέρω, ο νομοθέτης είναι ελεύθερος να καθορίζει το ειδικότερο ουσιαστικό περιεχόμενο των ανωτέρω κριτηρίων, έχοντας την ευχέρεια, εφ’ όσον κατά την κρίση του εξυπηρετείται το δημόσιο συμφέρον, ακόμη και να μεταβάλλει προϊσχύοντες κανόνες δικαίου, αδιαφόρως αν θίγονται δικαιώματα, συμφέροντα ή προσδοκίες στηριζόμενα σε αυτούς, αρκεί η επιχειρούμενη ρύθμιση να χωρεί κατά τρόπο απρόσωπο και αντικειμενικό (βλ. ΣτΕ 1866/2020 επταμ. σκ. 12, 1738/2019 σκ. 5 κ.ά.). Εξ άλλου, με το άρθρο 5 παρ. 1 του Συντάγματος κατοχυρώνεται η προσωπική και οικονομική ελευθερία, ειδικότερη εκδήλωση της οποίας αποτελεί η επαγγελματική ελευθερία, δηλαδή η ελευθερία επιλογής και ασκήσεως ορισμένου επαγγέλματος, ως αναγκαίου στοιχείου της προσωπικότητος του ατόμου. Στην ελευθερία αυτή ο κοινός νομοθέτης μπορεί να επιβάλει περιορισμούς, οι οποίοι είναι συνταγματικώς επιτρεπτοί, εφ’ όσον δικαιολογούνται από αποχρώντες λόγους δημοσίου ή κοινωνικού συμφέροντος, ορίζονται γενικά και κατά τρόπο αντικειμενικό, τελούν δε σε συνάφεια προς το αντικείμενο και τον χαρακτήρα του επαγγέλματος. Όταν δε ο θεσπιζόμενος περιορισμός αφορά την πρόσβαση στο επάγγελμα προσώπων που συγκεντρώνουν τα νόμιμα προσόντα, η αρχή της αναλογικότητας επιβάλλει να είναι εμφανής και σαφώς διαγνώσιμη η αναγκαιότητα επιβολής του για την επίτευξη του επιδιωκομένου από τον νόμο σκοπού (Σ.τ.Ε. 645/2020 σκ. 11 κ.ά.).
7. Επειδή, στο άρθρο 53 του εντεταγμένου στο Κεφάλαιο Ε΄ του ν. 4589/2019, ο οποίος τιτλοφορείται «Σύστημα διορισμού και προσλήψεων εκπαιδευτικών, μελών ειδικού εκπαιδευτικού προσωπικού (Ε.Ε.Π.) και ειδικού βοηθητικού προσωπικού (Ε.Β.Π.) της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης», ορίζονται τα εξής: «Οι κενές οργανικές θέσεις εκπαιδευτικών της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, μελών Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού (Ε.Ε.Π.) και Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού (Ε.Β.Π.), καθώς και οι λειτουργικές ανάγκες της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, καλύπτονται με επιλογή προσωπικού που διενεργείται από το Ανώτατο Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού (Α.Σ.Ε.Π.) βάσει προτεραιότητας, σύμφωνα με τα επόμενα άρθρα» και στο άρθρο 54 ότι: «1. Το Α.Σ.Ε.Π. προκηρύσσει και διενεργεί κάθε δύο (2) σχολικά έτη διαδικασία κατάταξης με σειρά προτεραιότητας, κατά κλάδο και ειδικότητα, των υποψηφίων για την πλήρωση των κενών θέσεων εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, μελών Ε.Ε.Π. και Ε.Β.Π., καθώς και για την κάλυψη των λειτουργικών αναγκών της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Η προκήρυξη και η διαδικασία κατάταξης πραγματοποιούνται ύστερα από σχετικό αίτημα του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, το οποίο διατυπώνεται, σύμφωνα με τις εκπαιδευτικές ανάγκες, κατά κλάδο και ειδικότητα. Με την προκήρυξη καθορίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για τη διεξαγωγή της διαδικασίας. 2. Στη διαδικασία γίνονται δεκτοί οι υποψήφιοι εκπαιδευτικοί και μέλη Ε.Ε.Π. και Ε.Β.Π. που διαθέτουν τα ειδικά τυπικά προσόντα διορισμού στην πρωτοβάθμια ή τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. 3. Πρόσθετο τυπικό προσόν πλήρωσης των κενών θέσεων εκπαιδευτικών και μελών Ε.Ε.Π. αποτελεί η παιδαγωγική και διδακτική επάρκεια, η οποία πιστοποιείται είτε πριν από τον διορισμό, σύμφωνα με την παράγραφο 4, είτε μετά τον διορισμό, μέσω επιτυχούς παρακολούθησης ειδικών επιμορφωτικών προγραμμάτων. Οι υποψήφιοι οι οποίοι διαθέτουν πιστοποιημένη παιδαγωγική και διδακτική επάρκεια κατά τη λήξη της προθεσμίας υποβολής των αιτήσεων υποψηφιότητας, προτάσσονται των υποψηφίων που δεν τη διαθέτουν στους αξιολογικούς πίνακες κατάταξης. 4. Η παιδαγωγική και διδακτική επάρκεια πιστοποιείται: α) … β) … 5. …». Περαιτέρω, στο άρθρο 55 του νόμου προβλέπεται ότι: «Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλουν αίτηση υποψηφιότητας για τον διορισμό τους ως μόνιμων ή / και την πρόσληψή τους ως αναπληρωτών ή ωρομίσθιων εκπαιδευτικών ή μελών Ε.Ε.Π. και Ε.Β.Π., με τον τρόπο που ορίζεται στη σχετική προκήρυξη του Α.Σ.Ε.Π.», στο άρθρο 56 ότι: «1. Οι υποψήφιοι για διορισμό ή πρόσληψη κατατάσσονται κατά κλάδο και ειδικότητα … στους ακόλουθους αξιολογικούς πίνακες κατάταξης, οι οποίοι ισχύουν έως τη λήξη του δεύτερου σχολικού έτους που έπεται της λήξης του σχολικού έτους κατά το οποίο έλαβε χώρα η δημοσίευσή τους στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως: α) Πίνακας Α΄ (Εκπαιδευτικών Γενικής Εκπαίδευσης). β) Πίνακας Β΄ (Εκπαιδευτικών Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης – Ε.Α.Ε.). γ) Πίνακας Γ΄ (Ε.Ε.Π. και Ε.Β.Π.) … 2. … 3. Κατά τη διάρκεια ισχύος τους, οι αξιολογικοί πίνακες κατάταξης δεν τροφοδοτούνται με νέα στοιχεία» και στο άρθρο 57 ότι «Ο αξιολογικός πίνακας Α΄ καταρτίζεται με βάση τα ακόλουθα προκαθορισμένα και αντικειμενικά κριτήρια, κατά φθίνουσα σειρά συνολικής βαθμολογίας, όπως αυτή προκύπτει από την αθροιστική βαθμολόγηση των κριτηρίων αυτών, ως εξής: α) Ακαδημαϊκά Προσόντα: εκατόν είκοσι (120) μονάδες κατ’ ανώτατο όριο, οι οποίες αναλύονται για τους κλάδους της ΠΕ κατηγορίας ως εξής: αα) … β) (όπως η περίπτωση β΄ ίσχυε πριν την αντικατάστασή της με το άρθρο 42 του ν. 4692/2020, Α΄ 111) Εκπαιδευτική προϋπηρεσία: εκατόν είκοσι (120) μονάδες κατ’ ανώτατο όριο, οι οποίες αναλύονται ως εξής: μία (1) μονάδα ανά μήνα πραγματικής εκπαιδευτικής προϋπηρεσίας έως κατ’ ανώτατο όριο εκατόν είκοσι (120) μήνες. γ) Κοινωνικά κριτήρια: αα) …». Εξ άλλου, στο άρθρο 61 του νόμου ορίζεται ότι: «1. Το Α.Σ.Ε.Π. καταρτίζει κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στην οικεία προκήρυξη τους προσωρινούς αξιολογικούς πίνακες κατάταξης Α΄, Β΄ και Γ΄ (Γ1 και Γ2), καθώς και τον προσωρινό επικουρικό αξιολογικό πίνακα της παραγράφου 4 του άρθρου 58, οι οποίοι αναρτώνται στις ιστοσελίδες του Α.Σ.Ε.Π. και του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων. … 2. Οι υποψήφιοι μπορούν να υποβάλουν ένσταση κατά των ανωτέρω πινάκων σε αποκλειστική προθεσμία δέκα (10) ημερών από την επομένη της ανάρτησής τους στην ιστοσελίδα του Α.Σ.Ε.Π., σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται από τις οικείες περί Α.Σ.Ε.Π. διατάξεις. 3. Ύστερα από τον έλεγχο των ενστάσεων, καταρτίζονται από το Α.Σ.Ε.Π. οι τελικοί αξιολογικοί πίνακες κατάταξης Α΄, Β΄ και Γ΄ (Γ1´ και Γ2´), καθώς και ο τελικός επικουρικός αξιολογικός πίνακας της παραγράφου 4 του άρθρου 58, οι οποίοι δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, σύμφωνα με την περίπτωση ιε΄ της παρ. 2 του άρθρου 5 του ν. 3469/2006 (Α΄ 131). 4. Για την κατάταξη των υποψηφίων στους αξιολογικούς πίνακες, σύμφωνα με τα κριτήρια των προηγούμενων άρθρων: … στ) (όπως η περίπτωση στ΄ ίσχυε πριν από την αντικατάστασή της με το άρθρο 43 του ν. 4692/2020) Για τον υπολογισμό των μονάδων εκπαιδευτικής προϋπηρεσίας λαμβάνεται υπόψη η συνολική διάρκεια της πραγματικής εκπαιδευτικής προϋπηρεσίας προσωρινού αναπληρωτή, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 34 του άρθρου 6 του ν. 3027/2002 (Α΄ 152), της παρ. 4 του άρθρου 41 του ν. 3762/2009 (Α΄ 75) και της παρ. 4 του άρθρου 23, σε συνδυασμό με την παρ. 2 του άρθρου 6 και την παρ. 1. β του άρθρου 17 του ν. 3699/2008 (Α´ 199), που έχει πραγματοποιηθεί σε κλάδο της ίδιας εκπαιδευτικής κατηγορίας (ΠΕ, ΤΕ ή ΔΕ) με τον κλάδο για τον οποίο τίθεται η υποψηφιότητα. ζ) Η πραγματική προϋπηρεσία των εκπαιδευτικών όλων των κλάδων και ειδικοτήτων των ιδιωτικών σχολικών μονάδων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης προσμετράται μόνο εφόσον: αα) οι ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί έχουν απολυθεί για κατάργηση των ιδιωτικών σχολικών μονάδων, τάξεων ή τμημάτων ή με καταγγελία της σύμβασης εργασίας και ββ) έχουν συμπληρώσει κατά την ημέρα της απόλυσης συνεχή υπηρεσία τουλάχιστον δύο (2) σχολικών ετών με πλήρες εβδομαδιαίο ωράριο ή με αναγωγή αυτού στο υποχρεωτικό. Δεν προσμετράται η προϋπηρεσία των ιδιωτικών εκπαιδευτικών των οποίων η σχέση εργασίας λύεται λόγω παραίτησης, καθώς και των ιδιωτικών εκπαιδευτικών που απολύονται για τους λόγους των περιπτώσεων δ΄ και ε΄ της παρ. 3 του άρθρου 30 του ν. 682/1977 (Α΄ 244) [οι περιπτώσεις αυτές αφορούν καταγγελία της συμβάσεως εργασίας λόγω συμπληρώσεως του 70ου έτους της ηλικίας και λόγω σωματικής ή πνευματικής ανικανότητας, συμπληρώσεως ορίου ηλικίας συνταξιοδοτήσεως και επιβολής της πειθαρχικής ποινής απολύσεως]. Οι ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί για τους οποίους προσμετράται η προϋπηρεσία στην ιδιωτική εκπαίδευση σύμφωνα με την παρούσα περίπτωση, δεν διορίζονται αν κατά το χρόνο του διορισμού δεν έχουν συμπληρώσει υπηρεσία αναπληρωτή ή ωρομίσθιου σε δημόσια σχολεία επί δύο (2) τουλάχιστον πλήρη διδακτικά έτη. η) …», στο άρθρο 62 ότι «1. Οι υποψήφιοι που εντάσσονται στους τελικούς αξιολογικούς πίνακες Α΄, Β΄ και Γ´ (Γ1΄ και Γ2΄) μπορεί να διορίζονται κατά τη διάρκεια της ισχύος τους, ανάλογα με τις εκπαιδευτικές ανάγκες, σε κενές οργανικές θέσεις εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας ή δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, μελών Ε.Ε.Π. ή Ε.Β.Π., εφόσον πληρούν τα γενικά προσόντα διορισμού και δεν συντρέχουν στο πρόσωπό τους κωλύματα διορισμού στο Δημόσιο. 2. …», στο άρθρο 63 ότι «1. Οι υποψήφιοι που εντάσσονται στους τελικούς αξιολογικούς πίνακες Α΄, Β΄ και Γ΄ (Γ1´ και Γ2´), καθώς και στον τελικό επικουρικό αξιολογικό πίνακα της παραγράφου 4 του άρθρου 58, μπορεί να προσλαμβάνονται ως προσωρινοί αναπληρωτές ή ωρομίσθιοι με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, διάρκειας έως ενός (1) διδακτικού έτους, προκειμένου να καλυφθούν λειτουργικές ανάγκες της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, αν για οποιαδήποτε αιτία απουσιάζουν από σχολικές μονάδες εκπαιδευτικοί ή μέλη Ε.Ε.Π. ή Ε.Β.Π. ή δημιουργηθούν έκτακτα λειτουργικά κενά κατά τη διάρκεια του διδακτικού έτους. … 2. … 3. (πριν από την αντικατάσταση της εν λόγω παραγράφου 3 με το άρθρο 45 παρ. 1 του ν. 4692/2020) Η πρόσληψη αναπληρωτών εκπαιδευτικών ή μελών Ε.Ε.Π. ή Ε.Β.Π. διενεργείται με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, βάσει της σειράς κατάταξης των υποψηφίων στους τελικούς αξιολογικούς πίνακες, καθώς και των δηλωθεισών προτιμήσεων. … 4. Υποψήφιος εκπαιδευτικός ή μέλος Ε.Ε.Π. ή Ε.Β.Π. που προσλαμβάνεται ως αναπληρωτής παραμένει εγγεγραμμένος στους οικείους τελικούς αξιολογικούς πίνακες και δύναται να διοριστεί καθ’ όλη τη διάρκεια ισχύος των πινάκων. … 5. (πριν από την προσθήκη εδαφίων στην εν λόγω παράγραφο 5 με το άρθρο 114 του ν. 4763/2020, Α΄ 254) Σε εξαιρετικές περιπτώσεις κατά τις οποίες αντικειμενικοί λόγοι δεν επιτρέπουν την πρόσληψη προσωρινού αναπληρωτή, προσλαμβάνονται, ύστερα από δήλωση προτίμησης σύμφωνα με την παράγραφο 2, ωρομίσθιοι εκπαιδευτικοί με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου διάρκειας έως ενός (1) διδακτικού έτους. Η πρόσληψη ωρομίσθιων εκπαιδευτικών γίνεται από τον οικείο Διευθυντή Εκπαίδευσης βάσει της σειράς κατάταξης των υποψηφίων στους τελικούς αξιολογικούς πίνακες, καθώς και των δηλωθεισών προτιμήσεων. 6. … 7. … 8. Η υπηρεσία που προσφέρθηκε με την ιδιότητα του αναπληρωτή ή του ωρομισθίου λογίζεται ως πραγματική δημόσια εκπαιδευτική υπηρεσία και λαμβάνεται υπόψη μετά τον μόνιμο διορισμό στη δημόσια εκπαίδευση για κάθε συνέπεια», στο άρθρο 66 ότι «1. Κατά την πρώτη εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος Κεφαλαίου: α) Η προκήρυξη της παραγράφου 1 του άρθρου 54 εκδίδεται το αργότερο εντός ενός (1) μήνα από την έναρξη ισχύος του παρόντος. β) … γ) (η περίπτωση γ΄ καταργήθηκε με το άρθρο 64 του ν. 4692/2020) Οι τελικοί αξιολογικοί πίνακες κατάταξης ισχύουν για τα τρία (3) σχολικά έτη, που έπονται της λήξης του σχολικού έτους κατά το οποίο έλαβε χώρα η δημοσίευσή τους στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως δ) … 2. …». Τέλος, α) στο άρθρο 67 ορίζεται ότι καταργούνται -μεταξύ άλλων- οι διατάξεις των άρθρων 1 έως 4, οι παράγραφοι 2 και 3 του άρθρου 4Α, τα άρθρα 5 και 5Α, τα άρθρα 8 και 9 και το τελευταίο εδάφιο της παρ. 5 του άρθρου 47 του ν. 3848/2010 (περ. γ´).
8. Επειδή, στην αιτιολογική έκθεση της τροπολογίας με την οποία εισήχθησαν οι παραπάνω διατάξεις του ν. 4589/2019 αναφέρονται τα εξής: «… Πρόκειται για ένα σύστημα επιλογής προσωπικού το οποίο θα διέπει εφεξής κατά πάγιο τρόπο τη διαδικασία διορισμού ή πρόσληψης εκπαιδευτικών, θέτοντας τέλος στη μακρά περίοδο εφαρμογής των μεταβατικών διατάξεων του ν. 3848/2010 (Α΄ 71), σύμφωνα με την αρχή του κράτους δικαίου και τη σχετική νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας που έκρινε ανεπίτρεπτη την εξακολούθηση της εφαρμογής των μεταβατικών αυτών διατάξεων πέραν του σχολικού έτους 2018-2019 (1883/2017 απόφαση του Γ΄ Τμήματος). Το προτεινόμενο σύστημα προβλέπει διαδικασία κατάταξης των υποψηφίων σε αξιολογικούς πίνακες βάσει σειράς προτεραιότητας και όχι με γραπτό διαγωνισμό, κάτι το οποίο απλοποιεί και επιταχύνει σημαντικά τις σχετικές διαδικασίες. Σε κάθε περίπτωση, το προτεινόμενο σύστημα, με κατάταξη των υποψηφίων από το Ανώτατο Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού (Α.Σ.Ε.Π.), είναι σύμφωνο με τις συνταγματικές αρχές της διαφάνειας, της ισότητας και της αξιοκρατίας και, ειδικότερα, της ελεύθερης πρόσβασης και σταδιοδρομίας κάθε έλληνα πολίτη στις δημόσιες θέσεις κατά το λόγο της προσωπικής του αξίας και ικανότητας, σύμφωνα με τα άρθρα 4 παρ. 1, 5 παρ. 1 και 103 παρ. 7 του Συντάγματος, καθώς θέτει προκαθορισμένα, αντικειμενικά και μετρήσιμα κριτήρια για την κατάταξη των υποψηφίων, τα οποία αφορούν τα ακαδημαϊκά τους προσόντα και την εκπαιδευτική προϋπηρεσία, αλλά και κοινωνικά κριτήρια. Ειδικότερα, για την εκπαιδευτική προϋπηρεσία μοριοδοτείται η προϋπηρεσία για χρονικό διάστημα έως 120 μήνες, το οποίο αποτελεί ένα εύλογο χρονικό διάστημα μοριοδότησης των εκπαιδευτικών που έχουν μακρά προϋπηρεσία και, ως εκ τούτου, διαθέτουν εμπειρία και έχουν προσφέρει σημαντικές υπηρεσίες στην εκπαίδευση, το δε χρονικό διάστημα των 120 μηνών στην παρούσα χρονική περίοδο ταυτίζεται ουσιαστικά με το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από τον τελευταίο διαγωνισμό του Α.Σ.Ε.Π. για τον διορισμό εκπαιδευτικών το έτος 2008 μέχρι σήμερα, δηλαδή το χρονικό διάστημα κατά το οποίο δεν υπήρχε, λόγω των δημοσιονομικών περιορισμών, η δυνατότητα διεκδίκησης διορισμού σε μόνιμη θέση από τους υποψηφίους. Στο πλαίσιο αυτό, η ισόρροπη προσμέτρηση ακαδημαϊκών προσόντων σε συνδυασμό με την προϋπηρεσία εξασφαλίζει τη βέλτιστη επιλογή έμπειρου και επιστημονικά καταρτισμένου εκπαιδευτικού προσωπικού και ταυτόχρονα δίνει τη δυνατότητα διεκδίκησης θέσεων σε υποψηφίους με υψηλά ακαδημαϊκά προσόντα με ελάχιστη ή μηδενική προϋπηρεσία. Περαιτέρω, με τη μοριοδότηση των κοινωνικών κριτηρίων, εκδηλώνεται η πρόνοια του νομοθέτη για την προστασία της οικογένειας και των ατόμων με αναπηρία».
9. Επειδή, ως προς το επίδικο ζήτημα της μοριοδοτήσεως της προϋπηρεσίας στην ιδιωτική εκπαίδευση κατά την διαδικασία καταρτίσεως πινάκων διοριστέων στην δημόσια εκπαίδευση (πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια), οι διαδοχικώς ισχύσασες διατάξεις που αφορούν τον διορισμό εκπαιδευτικών προέβλεπαν τα ακόλουθα: α) Σύμφωνα με το άρθρο 15 του ν. 1566/1985 (Α΄ 167) οι διορισμοί των εκπαιδευτικών στα δημόσια σχολεία γίνονταν από ετήσιους πίνακες διοριστέων, με σειρά καθοριζόμενη, για τους εκπαιδευτικούς της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης από το βαθμό του πτυχίου και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης. Και στις δύο περιπτώσεις, οριζόταν ότι κατά τη σύνταξη των πινάκων διοριστέων, προτάσσονταν υποχρεωτικά και ανεξάρτητα από το βαθμό πτυχίου τους όσοι είχαν μεταπτυχιακό ή διδακτορικό τίτλο αντίστοιχα, καθώς και όσοι πληρούσαν ορισμένα κοινωνικά κριτήρια, ενώ δεν προβλεπόταν συνυπολογισμός τυχόν προϋπηρεσίας για την ένταξη στους πίνακες. β) Ακολούθως, και μετά τη θέσπιση του ν. 2190/1994 (Α΄ 28) περί Α.Σ.Ε.Π., δημοσιεύθηκε ο ν. 2525/1997 (Α΄ 188) με το άρθρο 6 του οποίου καταργήθηκε από το έτος 1998 το σύστημα καταρτίσεως πινάκων διοριστέων μόνιμων εκπαιδευτικών με βάση τη σειρά εγγραφής στην επετηρίδα και αντικαταστάθηκε από σύστημα καταρτίσεως πινάκων διοριστέων με βάση την επιτυχία σε διαγωνισμό διενεργούμενο ανά διετία, με αφετηρία το έτος 1998, από το Α.Σ.Ε.Π. (παρ. 1 και 3). Προβλέφθηκε δε μεταβατική περίοδος πέντε ετών (1998-2002) παράλληλης λειτουργίας των δύο συστημάτων, με διαδοχικά μειούμενο το ποσοστό των διοριζομένων με βάση την επετηρίδα (παρ. 2). Κατά την ως άνω μεταβατική περίοδο προβλέφθηκε ειδική ευνοϊκή ρύθμιση για τους εκπαιδευτικούς που υπηρέτησαν ως προσωρινοί αναπληρωτές ή ωρομίσθιοι, συνιστάμενη στην, υπό προϋποθέσεις, προσαύξηση της βαθμολογίας τους στους διαγωνισμούς του Α.Σ.Ε.Π. (παρ. 5). Ειδικότερα, με το άρθρο 6 παρ. 5 του ν. 2525/1997 εδάφιο πρώτο ορίσθηκε ότι οι επιτυχόντες στο διαγωνισμό κατατάσσονται κατά τη σειρά της βαθμολογίας τους σε πίνακες επιτυχίας, στο δε εδάφιο τέταρτο προβλέφθηκε ότι στους διαγωνισμούς που θα διενεργούνταν κατά το μεταβατικό στάδιο της πενταετίας 1998-2002, η συνολική βαθμολογία των επιτυχόντων στον διαγωνισμό που υπηρέτησαν ως προσωρινοί αναπληρωτές και ωρομίσθιοι εκπαιδευτικοί σε δημόσια σχολεία, εφ’ όσον αυτοί είχαν συμπληρώσει προϋπηρεσία δύο τουλάχιστον διδακτικών ετών με πλήρες διδακτικό ωράριο, θα προσαυξανόταν με ποσοστό 2% για κάθε διδακτικό έτος. Ακολούθως, όμως, με το άρθρο 6 παρ. 1 του ν. 2740/1999 (Α΄ 186) ορίσθηκε ότι: «Το τέταρτο εδάφιο της παραγράφου 5 του άρθρου 6 του ν. 2525/1997 εφαρμόζεται και για τους υποψήφιους εκπαιδευτικούς που έχουν συμπληρώσει την απαιτούμενη προϋπηρεσία στα ιδιωτικά σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, …». γ) Με τον ν. 2834/2000 (Α’ 160) επιχειρήθηκε η μεταρρύθμιση του ν. 2525/1997. Προς τούτο, προβλέφθηκε, μεταξύ άλλων, η κατάταξη των υποψηφίων στους πίνακες διοριστέων ύστερα από συνεκτίμηση του βαθμού πτυχίου, των μεταπτυχιακών τίτλων σπουδών, του διδακτορικού και της προηγούμενης εκπαιδευτικής εμπειρίας και αντικαταστάθηκε, η παρ. 5 του άρθρου 6 του ν. 2525/1995 ως εξής: «Προϋπηρεσία αποτελεί η απασχόληση ως προσωρινού αναπληρωτή ή ωρομίσθιου εκπαιδευτικού σε δημόσια σχολεία πρωτοβάθμιας ή δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, στη Σιβιτανίδειο Δημόσια Σχολή Τεχνών και Επαγγελμάτων, στις σχολές μαθητείας ταυ Ο.Α.Ε.Δ. του άρθρου 9 παρ. ΙΙ του Ν. 1566/1985, στα μεταλυκειακά προπαρασκευαστικά κέντρα του άρθρου 59 του Ν. 1566/1985, στα ναυτικά λύκεια, η υπηρεσία εκπαιδευτικών στα τμήματα ενισχυτικής διδασκαλίας του Εθνικού Ιδρύματος Νεότητας για μουσουλμάνους μαθητές και η προϋπηρεσία των εκπαιδευτικών των ιδιωτικών σχολείων πρωτοβάθμιας ή δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης». Επισημαίνεται ότι μετά τον ν. 2525/1997, και παρότι είχε προβλεφθεί η ως άνω πενταετής μεταβατική περίοδος (1998-2002) παράλληλης λειτουργίας των δύο συστημάτων (επετηρίδας και διαγωνισμού), μετά τη λήξη της οποίας (δηλ. από το έτος 2003) οι διορισμοί θα διενεργούνταν μόνο από πίνακες καταρτιζόμενους ύστερα από διαγωνισμό του Α.Σ.Ε.Π., ο νομοθέτης θέσπισε αλλεπάλληλες ρυθμίσεις που αποσκοπούσαν στον διορισμό εκπαιδευτικών που είχαν υπηρετήσει ως αναπληρωτές στη δημόσια εκπαίδευση, παράλληλα με το κύριο σύστημα των διορισμών κατόπιν διαγωνισμού Α.Σ.Ε.Π. δ) Εν συνεχεία, ο ν. 3848/2010 (Α’ 71) εισήγαγε με το άρθρο 1 την αρχή ότι οι κενές θέσεις εκπαιδευτικών και οι λειτουργικές ανάγκες της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαιδεύσεως καλύπτονται από όσους συγκεντρώνουν βαθμολογία πάνω από τη βάση σε διαγωνισμό του Α.Σ.Ε.Π., όπως ειδικότερα οριζόταν με τις διατάξεις του ίδιου νόμου. Σε αρμονία προς την αρχή αυτήν προβλέφθηκε η ανά τριετία (διετία αρχικώς) διεξαγωγή διαγωνισμού για την κατάρτιση πίνακα κατατάξεως, με βάση την οποία (κατάταξη) θα γίνονταν τόσο οι διορισμοί των μονίμων, όσο και οι προσλήψεις των αναπληρωτών και ωρομισθίων εκπαιδευτικών για ορισμένο χρόνο (άρθρα 2, 3, 4 και 5 ν. 3848/2010). Στο άρθρο 3 του ν. 3848/2010 αναφορικά με τους τελικούς πίνακες κατατάξεως εκπαιδευτικών ορίσθηκε ότι: «1. … Η σειρά κατάταξης των μετεχόντων στον τελικό πίνακα προσδιορίζεται από τις μονάδες που συγκέντρωσαν στο διαγωνισμό, από ακαδημαϊκά κριτήρια, από την προϋπηρεσία τους ως εκπαιδευτικών και από κοινωνικά κριτήρια ως ακολούθως: (α) μονάδες από το διαγωνισμό: … (β) ακαδημαϊκά κριτήρια: … (γ) Πραγματική εκπαιδευτική Προϋπηρεσία: … Λαμβάνεται υπόψη η συνολική διάρκεια της πραγματικής εκπαιδευτικής προϋπηρεσίας, όπως αυτή ορίζεται στις διατάξεις της παραγράφου 5 του άρθρου 6 του ν. 2525/1997 … και της παραγράφου 34 του άρθρου 6 του ν. 3027/2002 …, όπως ισχύουν. Σε περιπτώσεις Προϋπηρεσίας με μειωμένο ωράριο γίνεται αναγωγή στο εκάστοτε υποχρεωτικό εβδομαδιαίο ωράριο διδασκαλίας. (δ) Κοινωνικά κριτήρια: … 2. …». Συνεπώς, και υπό το πάγιο καθεστώς που προβλέφθηκε με το ν. 3848/2010 ως προϋπηρεσία λαμβανόμενη υπ’ όψιν προς καθορισμό της σειράς κατάταξης στους τελικούς πίνακες ήταν αυτή που είχε αποκτηθεί από αναπληρωτές της δημόσιας εκπαίδευσης και από ιδιωτικούς εκπαιδευτικούς. Επισημαίνεται ότι ο νόμος αυτός περιείχε μεταβατικές διατάξεις, ορισμένες από τις οποίες κρίθηκαν αντισυνταγματικές με την απόφαση Σ.τ.Ε. 527/2015 Ολομ. (αφορά τον σε ποσοστό 40% διορισμό μονίμων εκπαιδευτικών από τον ενιαίο πίνακα αναπληρωτών), ενώ άλλες (αφορώσες την πρόσληψη αναπληρωτών εκπαιδευτικών) με τις Σ.τ.Ε. 4303/2015 και 1882/2017 κρίθηκαν ανεκτές συνταγματικώς εφ’ όσον θα ίσχυαν για εύλογο χρονικό διάστημα. Τέλος, ε) ακολούθησε ο ν. 4589/2019, που περιλαμβάνει την αμφισβητούμενη με την υπό κρίση αίτηση διάταξη, με τον οποίο εισήχθησαν εκ νέου πάγιες ρυθμίσεις σχετικά με την στελέχωση της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας δημόσιας εκπαιδεύσεως. Πέραν των ανωτέρω, με διάφορες διατάξεις ο νομοθέτης μεριμνούσε ώστε οι ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί που απολύονταν λόγω καταργήσεως σχολείων ή τμημάτων ή με καταγγελία της συμβάσεως εργασίας τους, να προσλαμβάνονται στη δημόσια εκπαίδευση με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου, εφ’ όσον πληρούσαν συγκεκριμένες προϋποθέσεις σχετικά με τον χρόνο υπηρεσίας τους (βλ. την περ. α’ της παρ. 2 του άρθρου 13 του ν. 2986/2002 [Α΄ 24], όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 5 του ν. 3194/2003 [Α΄ 267], την καταργηθείσα με την παρ. 13 του άρθρου 9 του ν. 3848/2010, παρ. 1 του άρθρου 62 του ν. 1566/1985 [Α΄ 167] και την καταργηθείσα με την παρ. 13 του άρθρου 95 του ν. 1566/1985, παρ. 9 του άρθρου 30 του ν. 682/1977 [Α΄ 244]). Εξ άλλου, με την περίπτωση β΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 13 του ν. 2986/2002 (Α΄ 24), όπως η εν λόγω περίπτωση β΄ αντικαταστάθηκε με το άρθρο 5 παρ. 1 του ν. 3194/2003 (Α΄ 267) και τελικώς με το άρθρο 9 παρ. 6 του ν. 3391/2005 (Α΄ 240) προβλέφθηκε ότι ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί, που απολύονται για τους λόγους που προαναφέρθηκαν εγγράφονται στους πίνακες αναπληρωτών και ωρομίσθιων εκπαιδευτικών των παραγράφων 2 και 5 του άρθρου 6 του ν. 3255/2004 (Α΄ 138), εφ’ όσον συμπληρώνουν συγκεκριμένη προϋπηρεσία στην ίδια σχολική μονάδα, δεν παρέχεται δε δυνατότητα εγγραφής στους πίνακες αυτούς σε όσους παραιτήθηκαν από την εργασία τους. Όσοι εγγράφονται στον πίνακα αναπληρωτών δεν μπορούν να διορισθούν σε θέσεις μόνιμων εκπαιδευτικών κατά τις διατάξεις του άρθρου 6 παρ. 2 του ν. 3255/2004 (Α΄ 138) πριν συμπληρώσουν υπηρεσία αναπληρωτή ή ωρομίσθιου σε δημόσια σχολεία επί δύο τουλάχιστον πλήρη διδακτικά έτη από την εγγραφή τους στον πίνακα. Με την απόφαση Σ.τ.Ε. 1882/2017 επταμ. κρίθηκε ότι οι ανωτέρω διατάξεις του ν. 2986/2002 δεν αντίκεινται σε καμία συνταγματική διάταξη ή αρχή.
10. Επειδή, στο άρθρο 16 του Συντάγματος ορίζεται ότι: «1. … 2. Η παιδεία αποτελεί βασική αποστολή του Κράτους και έχει σκοπό την ηθική, πνευματική, επαγγελματική και φυσική αγωγή των Ελλήνων, την ανάπτυξη της εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης και τη διάπλασή τους σε ελεύθερους και υπεύθυνους πολίτες. 3. … 8. Νόμος ορίζει τις προϋποθέσεις και τους όρους χορήγησης αδείας για την ίδρυση και λειτουργία εκπαιδευτηρίων που δεν ανήκουν στο Κράτος, τα σχετικά με την εποπτεία που ασκείται πάνω σ’ αυτά, καθώς και την υπηρεσιακή κατάσταση του διδακτικού προσωπικού τους. Η σύσταση ανώτατων σχολών από ιδιώτες απαγορεύεται. 9. …». Όπως έχει κριθεί (βλ. Σ.τ.Ε. 2114/2021 Ολομ. και παγίως), από τις ανωτέρω συνταγματικές διατάξεις συνάγεται ότι, εν όψει της αναγωγής της παιδείας σε βασική αποστολή του Κράτους, θεσπίζεται η εποπτεία του τελευταίου επί των ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων, με συνέπεια την έντονη ρυθμιστική παρέμβαση του νομοθέτη στην οργάνωση και λειτουργία τους, καθώς και στην υπηρεσιακή κατάσταση του προσωπικού τους. Με τις ανωτέρω συνταγματικές διατάξεις, με τις οποίες αναγνωρίζεται ατομικό δικαίωμα ίδρυσης και λειτουργίας ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων (βλ. και Σ.τ.Ε. 14/1988 Ολομ.), για την πληρέστερη ανάπτυξη της παιδείας, που αποτελεί βασική αποστολή του Κράτους, δεν παρέχεται η δυνατότητα ασκήσεως απλώς ιδιωτικής επιχειρήσεως στο πλαίσιο του άρθρου 5 του Συντάγματος, αλλά δημοσίου λειτουργήματος από ιδιωτικό φορέα υποκείμενο σε κρατικό έλεγχο και εποπτεία. Για τούτο, τα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια υποχρεούνται να τηρούν κατά βάση το ίδιο πρόγραμμα σπουδών, για τα έτη υποχρεωτικής φοίτησης, και να αποβλέπουν στους ίδιους συνταγματικούς στόχους, όπως αυτοί διακηρύσσονται στην παρ. 2 του άρθρου 16, ενώ δεν επιτρέπεται να περιορίζουν την εκπαιδευτική ύλη ή να αλλοιώνουν τους στόχους αυτούς.
11. Επειδή, κατ’ εφαρμογή της ανωτέρω διατάξεως του άρθρου 16 παρ. 8 εδ. α´ του Συντάγματος εκδόθηκε ο ν. 682/1977 «Περί Ιδιωτικών Σχολείων Γενικής Εκπαιδεύσεως και Σχολικών Οικοτροφείων» (Α΄ 244), ο οποίος ρύθμισε γενικώς τα θέματα της ιδρύσεως και λειτουργίας και του διδακτικού προσωπικού όλων των ιδιωτικών σχολείων γενικής εκπαίδευσης. Ειδικότερα, στο άρθρο 1 του ως άνω νόμου, όπως αυτός ίσχυε κατά τον χρόνο δημοσιεύσεως των προσβαλλομένων πράξεων, ορίζεται ότι: «Ιδιωτικά σχολεία γενικής εκπαιδεύσεως, κατά την έννοιαν του παρόντος νόμου, είναι τα αντίστοιχα προς τα δημόσια σχολεία γενικής δημοτικής ή μέσης Εκπαιδεύσεως τα μη ανήκοντα εις το Κράτος, αλλά ιδρυόμενα και συντηρούμενα υπό φυσικών ή νομικών προσώπων, κατά τα ειδικώτερον εις τον παρόντα νόμον οριζόμενα» στο άρθρο 2, ότι: «1. Τα Ιδιωτικά σχολεία γενικής εκπαιδεύσεως υπάγονται εις την αρμοδιότητα του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, ασκούντος την επ’ αυτών εποπτείαν δια των περιφερειακών εποπτικών οργάνων. … 5. (όπως η παρ. 5 προστέθηκε με το άρθρο 41 του ν. 4301/2014, Α΄ 223) Για την πειθαρχική ευθύνη και την εν γένει διαδικασία και κάθε άλλο σχετικό θέμα που αφορά την πειθαρχική δίωξη και ποινές για τους εκπαιδευτικούς των ιδιωτικών σχολείων γενικής εκπαίδευσης εφαρμόζονται αναλογικά οι διατάξεις του ν. 3528/2007», στο άρθρο 3 ότι: «1. Τα ιδιωτικά σχολεία γενικής εκπαιδεύσεως είναι των αυτών μετά των δημοσίων σχολείων βαθμίδων και τύπων, πλην της εξαιρέσεως της παρ. 3 του παρόντος άρθρου. 2. Απαγορεύεται η ίδρυσις και λειτουργία Ιδιωτικών νυκτερινών σχολείων δημοτικής εκπαιδεύσεως. 3. Κατ’ εξαίρεσιν της διατάξεως της παρ. 1 του παρόντος άρθρου, επιτρέπεται η ίδρυσις και λειτουργία πειραματικού τύπου ιδιωτικών σχολείων. …», στο άρθρο 4 ότι: «1. Τα υπό του παρόντος νόμου προβλεπόμενα σχολεία έχουν την αυτήν οργάνωσιν με τα αντίστοιχα δημόσια σχολεία και ακολουθούν το ισχύον εκάστοτε δι’ αυτά ωρολόγιον και αναλυτικόν πρόγραμμα διδασκαλίας. 2. Παρέκκλιση ως προς το ωρολόγιο πρόγραμμα διδασκαλίας και πρόσθετες εκπαιδευτικές δραστηριότητες πέραν του ωρολογίου προγράμματος, ιδίως ενισχυτική διδασκαλία, πρόσθετη διδακτική στήριξη, ενίσχυση της γλωσσομάθειας κ.λπ. επιτρέπονται, κατόπιν ελέγχου νομιμότητας ως προς το πρόγραμμα σπουδών και το παιδαγωγικό περιεχόμενο της διδασκαλίας από την κατά περίπτωση αρμόδια Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας ή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων. Οι προϋποθέσεις για την παρέκκλιση και τις πρόσθετες εκπαιδευτικές δραστηριότητες πέραν του ωρολογίου προγράμματος είναι οι ακόλουθες: … (Επισημαίνεται ότι παρομοίου περιεχομένου διατάξεις περιέχει το άρθρο 3 του ν. 4713/2020 [Α΄ 147], με το οποίο αντικαταστάθηκε η παρ. 4 του ν. 682/1977), στο άρθρο 14 ότι: «1. Έκαστον ιδιωτικόν σχολείον δέον να έχη αριθμόν μαθητών ανάλογον προς τας αιθούσας διδασκαλίας, τα εποπτικά μέσα, τον αύλειον χώρον, τους κοινοχρήστους χώρους και τας εγκαταστάσεις αθλήσεως. 2. Ο αριθμός των μαθητών κατά τμήμα δεν δύναται να είναι ανώτερος του οριζομένου υπό των εκάστοτε ισχυουσών διατάξεων δια τα δημόσια σχολεία. 3. Εξαιρετικώς εις τα ιδιωτικά νηπιαγωγεία και δημοτικά σχολεία ο αριθμός των μαθητών δύναται να υπερβαίνη κατά 10% τον οριζόμενον υπό της προηγουμένης παραγράφου», στο άρθρο 15 ότι: «1. Αι ισχύουσαι εκάστοτε διατάξεις ημερών αργίας, διακοπών και εορτών των δημοσίων σχολείων ισχύουν και δια τα αντίστοιχα ιδιωτικά. …», στο άρθρο 16 ότι: «1. Αι ισχύουσαι εκάστοτε διατάξεις περί ενάρξεως και λήξεως του σχολικού και διδακτικού έτους, εγγραφών, μετεγγραφών, απουσιών, διεξαγομένων δοκιμασιών, βαθμολογίας, πειθαρχικών ποινών των μαθητών των δημοσίων σχολείων ισχύουν και δια τους μαθητάς των αντιστοίχων ιδιωτικών σχολείων, πλην των εις τας επομένας παραγράφους αναφερομένων εξαιρέσεων (Επισημαίνεται ότι παρομοίου περιεχομένου διατάξεις περιέχει η παρ. 2 του άρθρου 7 του ν. 4713/2020, με την οποία αντικαταστάθηκε η παρ. 1 του άρθρου 16). 2. Αι προαγωγικαί από τάξεως εις τάξιν εξετάσεις των μαθητών, ως και αι απολυτήριοι εξετάσεις του δημοτικού σχολείου και γυμνασίου, ενεργούνται ενώπιον του διδακτικού προσωπικού του ιδιωτικού σχολείου και συμφώνως προς τας ισχυούσας εκάστοτε διατάξεις δια τα δημόσια σχολεία. 3. Αι απολυτήριοι εξετάσεις των μαθητών των ιδιωτικών λυκείων διεξάγονται ενώπιον επιτροπών αποτελουμένων εκ δημοσίων εκπαιδευτικών και εκπαιδευτικών του ιδιωτικού λυκείου. Τα της διεξαγωγής των εξετάσεων, της συνθέσεως και των αρμοδιοτήτων της Επιτροπής, της εποπτείας γενικώς ως και παν συναφές θέμα ρυθμίζονται δια Πρ. Διατάγματος εκδιδομένου τη προτάσει του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων μετά γνώμην του ΚΕΜΕ. ….», στο άρθρο 17 ότι: «1. Οι παρεχόμενοι υπό των ιδιωτικών νηπιαγωγείων, δημοτικών σχολείων και γυμνασίων τίτλοι σπουδών είναι κατά πάντα ισότιμοι προς τους των αντιστοίχων δημοσίων σχολείων. 2. Οι τίτλοι προαγωγής από τάξεως εις τάξιν των ιδιωτικών λυκείων καθίστανται ισότιμοι προς τους του δημοσίου μετά προηγουμένην επιτυχή κατατακτήριον εξέτασιν εις δημόσιον λύκειον κατά τας κειμένας διατάξεις. Των διατάξεων του προηγουμένου εδαφίου εξαιρούνται τα αναγνωριζόμενα ως ισότιμα προς τα δημόσια σχολεία. 3. Μαθηταί υποστάντες την κατά την προηγουμένην παράγραφον εξέτασιν αποστερούνται εφεξής παντός δικαιώματος απορρέοντος εκ του χορηγηθέντος εις αυτούς υπό των ιδιωτικών λυκείων τίτλου σπουδών, η δε περαιτέρω μαθητική των κατάστασις καθορίζεται αποκλειστικώς και μόνον εκ της κατατάξεώς των συνεπεία των εξετάσεων τούτων. 4. Μετά την έκδοσιν των τελικών αποτελεσμάτων των εξετάσεων εκάστης τάξεως ο Διευθυντής του ιδιωτικού σχολείου υποχρεούται να εκδίδη και να παραδίδη εις τους κηδεμόνας των μαθητών τον τίτλον σπουδών, επί τη καταβολή μόνον των αναλόγων εκπαιδευτικών τελών. 5. …», στο άρθρο 24 ότι: «1. Η σύνθεσις του διδακτικού προσωπικού εκάστου δημοτικού σχολείου και νηπιαγωγείου είναι ιδία κατ’ αριθμόν με την σύνθεσιν του διδακτικού προσωπικού των δημοσίων σχολείων, ανάλογος προς τα λειτουργούντα τμήματα και ανεξάρτητος της κατά φύλον συνθέσεως. 2. Η σύνθεσις του διδακτικού προσωπικού εκάστου γυμνασίου και λυκείου, είναι ανάλογος προς το αναλυτικόν και ωρολόγιον πρόγραμμα. 3. Το διδακτικόν προσωπικόν των ιδιωτικών σχολείων δέον να έχη τα και δια το διδακτικόν προσωπικόν των δημοσίων σχολείων απαιτούμενα προσόντα, πλην των κατωτέρω εξαιρέσεων: α) Επιτρέπεται όπως Έλληνες πολίται υπηρετήσαντες μέχρι και του σχολικού έτους 1976-77, ως καθηγηταί Ξένων Γλωσσών, Οικοκυρικών, Τεχνικών και Μουσικής εις ιδιωτικά σχολεία και μη έχοντες τα τυπικά προσόντα σπουδών διορίζωνται εις Ιδιωτικά σχολεία, … β) Επιτρέπεται η πρόσληψις διδασκαλισσών εις θέσεις, νηπιαγωγών, εφ’ όσον κατά διαπίστωσιν του οικείου Επιθεωρητού δεν προσφέρονται προς πρόσληψιν νηπιαγωγοί. γ) Επιτρέπεται η πρόσληψις ιδιωτικών εκπαιδευτικών ασχέτως ορίου ηλικίας ουχί όμως πέραν του 70ου έτους. δ) Επιτρέπεται η πρόσληψις ιδιωτικών εκπαιδευτικών μη εκπληρωσάντων τας στρατιωτικάς υποχρεώσεις των», στο άρθρο 26 ότι: «1. Τα ειδικώτερα καθήκοντα και υποχρεώσεις των διευθυντών των Ιδιωτικών σχολείων και του διδακτικού προσωπικού αυτών είναι τα αυτά προς τα οριζόμενα εκάστοτε δια τους εκπαιδευτικούς των δημοσίων σχολείων, φυλαττομένης της ισχύος της παραγρ. 1 του άρθρου 27 του παρόντος. 2. Δεν επιτρέπεται εις τους διδάσκοντας όπως, κατά την διδασκαλίαν και την εν γένει αυτών δραστηριότητα εις το σχολείον, αναπτύσσουν απόψεις αντικειμένας εις τους υπό του Συντάγματος καθοριζομένους σκοπούς της Παιδείας, ως και να προβαίνουν εις πάσης μορφής εκδηλώσεις και δραστηριότητας υπέρ πολιτικών κομμάτων και ομάδων. 3. Ο διευθυντής ιδιωτικού σχολείου είναι υπεύθυνος δια την από εκπαιδευτικής πλευράς ομαλήν λειτουργίαν του σχολείου. Οφείλει να συνεργάζεται μετά του ιδιοκτήτου γνωστοποιών εις αυτόν τας παρουσιαζομένας ελλείψεις και υποδεικνύων την συμπλήρωσιν αυτών. Εις περίπτωσιν αμελείας του ιδιοκτήτου ο Διευθυντής οφείλει να αναφέρη σχετικώς εις τον οικείον Επιθεωρητήν, υποκείμενος άλλως εις πειθαρχικόν έλεγχον», στο άρθρο 27 ότι: «1. Το όριον των καθ’ εβδομάδα ωρών διδασκαλίας των ιδιωτικών εκπαιδευτικών πλήρους απασχολήσεως, είναι το ισχύον εκάστοτε δια τους δημοσίους εκπαιδευτικούς των δημοσίων σχολείων. Πέραν των ωρών διδασκαλίας, ο ιδιωτικός εκπαιδευτικός υποχρεούται εις την παροχήν και άλλων υπηρεσιών, συνδεομένων προς το εν γένει εκπαιδευτικόν έργον, ως συμμετοχή εις διαφόρους συνεδριάσεις των συλλόγων των διδασκόντων, συμμετοχή εις εορτάς και άλλας εκδηλώσεις, ενημέρωσις γονέων κ.λπ., παραμένων εις το σχολείον κατά τας ώρας και ημέρας λειτουργίας αυτού, και πάντως ουχί πέραν των 30 ωρών εν τω συνόλω εβδομαδιαίως, δια τους κατά πλήρες διδακτικόν ωράριον απασχολουμένους εκπαιδευτικούς της Μέσης Εκπαιδεύσεως και κατ’ αναλογίαν δια τους απασχολουμένους με ηλαττωμένον διδακτικόν ωράριον. 2. Οι ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί δύνανται να διδάσκουν πέραν των υπό του παρόντος προβλεπομένου ανωτάτου ορίου ωρών υποχρεωτικής διδασκαλίας και μέχρι δέκα ωρών εβδομαδιαίως, μαθήματα της ειδικότητός των, εις το σχολείον εις το οποίον υπηρετούν ή εις έτερα σχολεία, επί ωριαία αντιμισθία ίση τουλάχιστον προς την αντίστοιχον τοιαύτην, των δημοσίων εκπαιδευτικών. Η ανάθεσις της υπερωριακής διδασκαλίας ενεργείται προτάσει του ιδιοκτήτου, μετ’ έγκρισιν του οικείου Επιθεωρητού εις τον οποίον υπάγεται το σχολείον, κοινοποιουμένην και εις την Επιθεώρησιν του σχολείου εις το οποίον κυρίως απασχολείται», στο άρθρο 28 ότι: «1. Εκπαιδευτικοί έχοντες τα υπό του παρόντος νόμου οριζόμενα προσόντα εγγράφονται εις την Επετηρίδα ιδιωτικών εκπαιδευτικών, τηρουμένων παρά τη Κεντρική Υπηρεσία του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, κατόπιν αιτήσεως των ενδιαφερομένων, συνοδευομένην υπό των προβλεπομένων προς διορισμόν δικαιολογητικών και γραμματίου καταθέσεως του προβλεπομένου ποσού υπέρ του “Λογαριασμού Ιδιωτικής Γενικής Εκπαιδεύσεως”. … 5. Τα του τρόπου συντάξεως και τηρήσεως της Επετηρίδος, κοινοποιήσεώς της προς τας Επιθεωρήσεις ως και πάσα αναγκαία λεπτομέρεια αυτής καθορίζονται δι’ αποφάσεως του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων», στο άρθρο 29 ότι: «1. Το διδακτικόν προσωπικόν των ιδιωτικών σχολείων, επιλέγεται υπό των ιδιοκτητών αυτών εκ των εγγεγραμμένων εις τους πίνακας της επετηρίδος ιδιωτικών εκπαιδευτικών, ως και εξ υπαλλήλων του Δημοσίου ή Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου και διορίζεται υπό του οικείου Επιθεωρητού, κατόπιν προτάσεως του ιδιοκτήτου του σχολείου. Ο ιδιοκτήτης κατά την επιλογήν, δεν δεσμεύεται εκ της σειράς εγγραφής εις τον πίνακα», στο άρθρο 34 ότι: «1. Οι ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί προάγονται ή λαμβάνουν τον μισθόν του ανωτέρου μισθολογικού κλιμακίου, αναλόγως προς τα προσόντα, το ευδόκιμον και τον χρόνον υπηρεσίας των εις τον αυτόν βαθμόν ή κλιμάκιον κατά τα ισχύοντα εκάστοτε δια την προαγωγήν των δημοσίων εκπαιδευτικών λειτουργών και κατόπιν αιτήσεώς των. 2. Η βαθμολογική και μισθολογική κατάταξη, προαγωγή και προώθηση των ιδιωτικών εκπαιδευτικών γίνεται με πράξη του οικείου Διευθυντή Εκπαίδευσης, σύμφωνα με τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία που προβλέπονται για τους εκπαιδευτικούς της δημόσιας εκπαίδευσης», στο άρθρο 35 ότι: «1. Οι εκπαιδευτικοί λειτουργοί των ιδιωτικών σχολείων δικαιούνται εις εξαιρετικάς περιπτώσεις, 10ημέρου κανονικής αδείας μετά πλήρων αποδοχών κατά την διάρκειαν του διδακτικού έτους. Αι κανονικαί αύται άδειαι χορηγούνται υπό των οικείων Επιθεωρητών, κατόπιν αιτήσεως των ενδιαφερομένων και εκτιμήσεως των λόγων ένεκα των οποίων επιβάλλεται η χορήγησις, μετά προηγουμένην γνωμάτευσιν του διευθυντού και του ιδιοκτήτου του σχολείου. 2. Αναρρωτικαί άδειαι χορηγούνται κατά τας προϋποθέσεις και την διαδικασίαν, την ισχύουσαν δια τον ασφαλιστικόν φορέα, εις τον οποίον είναι ησφαλισμένοι. 3. Αι κυοφορούσαι ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί δικαιούνται της ειδικής αδείας λόγω κυήσεως και τοκετού, η οποία προβλέπεται υπό του ασφαλιστικού φορέως εις ον υπάγονται» και στο άρθρο 36 ότι: «1. Οι Ιδιωτικοί Εκπαιδευτικοί λαμβάνουν τουλάχιστον τας εκάστοτε αποδοχάς των ομοβάθμων των δημοσίων εκπαιδευτικών μετά των πάσης φύσεως επιδομάτων περιλαμβανομένου και του προσωρινού επιδόματος, το οποίον προβλέπεται υπό της παρ. 2 του άρθρου 6 του Ν. 754/1978 “περί ρυθμίσεως των αποδοχών των δημοσίων υπαλλήλων, πολιτικών και στρατιωτικών, των υπαλλήλων των Ν.Π.Δ.Δ. και άλλων τινών συναφών διατάξεων”».
12. Επειδή, με την 1ΓΕ/2019 προκήρυξη του Α.Σ.Ε.Π. (τ. Α.Σ.Ε.Π. 45/24-12-2019 και 1/24-1-2020) κλήθηκαν οι εκπαιδευτικοί Πρωτοβάθμιας Εκπαιδεύσεως, κλάδων ΠΕ60, ΠΕ70 και ΠΕ73 και Δευτεροβάθμιας Εκπαιδεύσεως, κλάδου/ειδικοτήτων ΠΕ79.01 και ΠΕ79.02, να υποβάλουν, εφ’ όσον κατέχουν τα γενικά και απαιτούμενα προσόντα, «ΑΙΤΗΣΗ – ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΗΛΩΣΗ» (ηλεκτρονική) για τη διαδικασία κατάταξης με σειρά προτεραιότητας, κατά κλάδο και ειδικότητα, καθώς και ανά μουσική ειδίκευση, για τον κλάδο/ειδικότητες ΠΕ79.01 και ΠΕ79.02, για την πλήρωση των κενών θέσεων εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας Γενικής Εκπαιδεύσεως, καθώς και για την κάλυψη των λειτουργικών αναγκών των οικείων βαθμίδων εκπαιδεύσεως. Στο προοίμιο της προκηρύξεως περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, οι διατάξεις των άρθρων 53-67 του προαναφερθέντος ν. 4589/2019 (δηλαδή το Κεφάλαιο Ε΄ του νόμου αυτού), ενώ, περαιτέρω, στο Κεφάλαιο Δ αναφορικά με τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και συγκεκριμένα στην παράγραφο 8 «Αποδεικτικά/Βεβαιώσεις εκπαιδευτικής προϋπηρεσίας» επαναλαμβάνονται οι ως άνω ρυθμίσεις του άρθρου 61 παρ. 4 στ και ζ του ν. 4589/2019, διευκρινίζονται δε τα εξής: «1. … 2. Για την προσμέτρηση ιδιωτικής προϋπηρεσίας σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 4ζ) του άρθρου 61 του ν. 4589/2019, οι υποψήφιοι καταθέτουν: • Βεβαίωση προϋπηρεσίας (συγκεντρωτική) από την οικεία Δ/νση Εκπ/σης στην οποία ανήκει το ιδιωτικό σχολείο, όπου θα αναγράφονται τα ακριβή χρονικά διαστήματα κατά τα οποία παρασχέθηκε η προϋπηρεσία, καθώς και το ωράριο εβδομαδιαίας διδασκαλίας τους. • Έγγραφο απόλυσης της οικείας Δ/νσης Εκπ/σης, στο οποίο θα αναγράφεται η πράξη-απόφαση της κατάργησης-αναστολής σχολικής μονάδας κ.λπ. ή της καταγγελίας σύμβασης. • Υπεύθυνη Δήλωση του άρθρου 8 του ν. 1599/1986, στην οποία θα δηλώνεται ότι δεν εργάζονται σε άλλη σχολική μονάδα του ίδιου ή άλλου ιδιοκτήτη ιδιωτικού σχολείου (Γνωμ. ΝΣΚ 35/2006). 3. Για την προσμέτρηση εκπαιδευτικής προϋπηρεσίας σε κράτη-μέλη Ε.Ε.: Βεβαίωση πρόσληψης από τον αρμόδιο/αρμόδιους φορείς οι οποίοι τελούν υπό τη διοικητική εποπτεία του αρμόδιου, σε κάθε κράτος, Υπουργείου και συνοδευόμενη από επίσημη μετάφραση στην οποία να αναγράφεται: -ότι τα σχολεία πρόσληψης ανήκουν στη δημόσια Γενική ή Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση -η ακριβής διάρκεια του διδακτικού έτους -τα ακριβή χρονικά διαστήματα κατά τα οποία παρασχέθηκε η ανωτέρω προϋπηρεσία -η εργασιακή σχέση με την οποία αποκτήθηκε η αναφερόμενη στα παραστατικά προϋπηρεσία -το υποχρεωτικό ωράριο διδασκαλίας του μονίμου, αναπληρωτή ή ωρομίσθιου εκπαιδευτικού -οι ώρες απασχόλησης ανά μήνα για τους ωρομίσθιους εκπαιδευτικούς και -ο φορέας πρόσληψης και το Υπουργείο στη διοικητική εποπτεία του οποίου ανήκει. Σύμφωνα με την αριθμ. 360/2011 Γνωμοδότηση της Ολομέλειας του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, η οποία έχει γίνει δεκτή από την Υπουργό Παιδείας, προϋπηρεσία που έχει αποκτηθεί σε δημόσια σχολεία των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τους, κατά περίπτωση όρους, και προϋποθέσεις που ορίζονται από την οικεία νομοθεσία, δύναται να αναγνωριστεί ως προϋπηρεσία για την ένταξη στους πίνακες αναπληρωτών και ωρομισθίων, ακόμα και αν έχει προσφερθεί πριν από την ημερομηνία της ακαδημαϊκής/επαγγελματικής αναγνώρισης στην ημεδαπή του αλλοδαπού τίτλου. ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ (επί των προϋπηρεσιών): Διευκρινίζεται ότι, βάσει των διατάξεων του άρθρου 10 “Χρόνος συνδρομής προϋποθέσεων διορισμού” του ν. 3528/2007 (ΦΕΚ 26 Α΄), για την κατάταξη στους οικείους πίνακες, θα ληφθεί υπόψη προϋπηρεσία προσφερθείσα μέχρι και την καταληκτική ημερομηνία της προθεσμίας υποβολής αιτήσεων της παρούσης». Τέλος, στο Κεφάλαιο Ε της προκηρύξεως αναφορικά με τη διαδικασία επιλογής και τις ενστάσεις ορίζονται τα εξής: «Ο κάθε υποψήφιος, εφόσον κατέχει τα γενικά και ειδικά προσόντα συμμετοχής και διορισμού βαθμολογείται με βάση τη μοριοδότηση των κριτηρίων που προβλέπονται στο άρθρο 57 του ν. 4589/2019. Το Α.Σ.Ε.Π. καταρτίζει, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στην οικεία προκήρυξη, τους προσωρινούς αξιολογικούς πίνακες κατάταξης και απορριπτέων, οι οποίοι αναρτώνται στις ιστοσελίδες του Α.Σ.Ε.Π. και του Υπουργείου Παιδείας, και Θρησκευμάτων. … Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι τα δηλωθέντα προσόντα, κριτήρια/ιδιότητες δεν αποδεικνύονται με βάση τα δικαιολογητικά που υποβάλλονται ή εάν τα δικαιολογητικά δεν υποβληθούν στις οικείες Δ/νσεις Εκπαίδευσης, δεν λαμβάνονται υπόψη τα προσόντα, κριτήρια/ιδιότητες που δηλώνονται με την αίτηση συμμετοχής τους στη διαδικασία. Επίσης προσόντα, κριτήρια/ιδιότητες τα οποία δεν θα δηλωθούν στην Αίτηση – Υπεύθυνη Δήλωση (ηλεκτρονική), δεν θα ληφθούν υπόψη, ακόμη και αν υποβληθούν τα σχετικά δικαιολογητικά στις Διευθύνσεις Εκπαίδευσης. … Οι ανωτέρω προσωρινοί πίνακες κατάταξης και απορριπτέων καταρτίζονται από την Κεντρική Επιτροπή, που είναι αρμόδια για την τήρηση της όλης διαδικασίας και καταχωρίζονται στον διαδικτυακό τόπο του ΑΣΕΠ (www.asep.gr) και του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων (www.minedu.gov.gr). Παράλληλα, το ΑΣΕΠ αποστέλλει στον τύπο για δημοσίευση ανακοίνωση με την οποία γνωστοποιείται η σχετική καταχώριση. Κατά των ανωτέρω προσωρινών πινάκων επιτρέπεται η άσκηση ενστάσεως, μέσα σε αποκλειστική προθεσμία δέκα (10) ημερών, που αρχίζει από την επομένη της, κατά τα ανωτέρω, καταχώρισής τους στον διαδικτυακό τόπο του ΑΣΕΠ (www.asep.gr). Επιπλέον, η προθεσμία αυτή ορίζεται και αναφέρεται ρητώς τόσο στην οικεία καταχώριση στον διαδικτυακό τόπο του ΑΣΕΠ όσο και στη σχετική ανακοίνωση στον τύπο. Η άσκηση της ενστάσεως γίνεται αποκλειστικά μέσω του διαδικτυακού του τόπου (www.asep.gr) … Για την ένσταση απαιτείται και παράβολο είκοσι ευρώ (20€), άλλως η ένσταση δεν εξετάζεται. … Το Α.Σ.Ε.Π. εξετάζει τις υποβληθείσες ενστάσεις και ελέγχει τη νομιμότητα των πινάκων κατάταξης υποψηφίων. Ύστερα από τον έλεγχο των ενστάσεων, καταρτίζονται από το Α.Σ.Ε.Π. οι τελικοί αξιολογικοί πίνακες κατάταξης, οι οποίοι δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, σύμφωνα με την περίπτωση ιε΄ της παρ. 2 του άρθρου 5 του ν. 3469/2006 (Α΄ 131). Οι ανωτέρω πίνακες θα ισχύσουν για τα τρία σχολικά έτη που θα ακολουθήσουν τη λήξη του σχολικού έτους κατά το οποίο θα λάβει χώρα η δημοσίευση των τελικών αξιολογικών πινάκων στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Κατά τη διάρκεια της ισχύος των τελικών αξιολογικών πινάκων, οι υποψήφιοι που θα ενταχθούν σε αυτούς μπορεί: (α) να διορίζονται, σύμφωνα με τις εκπαιδευτικές ανάγκες, σε κενές οργανικές θέσεις εκπαιδευτικών ΓΕ της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ή (β) να προσλαμβάνονται ως προσωρινοί αναπληρωτές ή ωρομίσθιοι εκπαιδευτικοί ΓΕ στην πρωτοβάθμια ή στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου διάρκειας έως ενός (1) διδακτικού έτους. Η ένταξη στους τελικούς αξιολογικούς πίνακες δεν δημιουργεί δικαίωμα διορισμού ή πρόσληψης. Οι διορισμοί ή οι προσλήψεις θα πραγματοποιούνται, κατά την διάρκεια ισχύος των πινάκων, σύμφωνα με τις εκπαιδευτικές ανάγκες, με βάση τη σειρά κατάταξης και τις δηλώσεις προτίμησης των υποψηφίων, με τη διαδικασία των άρθρων 62 και 63 του ν. 4589/2019. Κατά τη διάρκεια ισχύος τους, οι τελικοί αξιολογικοί πίνακες κατάταξης δεν τροφοδοτούνται με νέα στοιχεία».
13. Επειδή, ο όρος της προκηρύξεως, που περιέχεται στο παρατεθέν στην προηγούμενη σκέψη Κεφάλαιο Δ΄ αυτής, σύμφωνα με τον οποίο κατά την σύνταξη των αξιολογικών πινάκων κατατάξεως υποψηφίων για διορισμό ή πρόσληψη λαμβάνεται υπ’ όψιν και μοριοδοτείται η προϋπηρεσία υποψηφίων ως αναπληρωτών ή ωρομισθίων στην δημόσια εκπαίδευση, κατ’ εξαίρεση δε η προϋπηρεσία στην ιδιωτική, όρος ο οποίος επαναλαμβάνει τις ρυθμίσεις του άρθρου 61 παρ. 4 περ. ζ΄ του ν. 4589/2019, δεν είναι σύμφωνος με τις συνταγματικές αρχές της ισότητας και αξιοκρατίας, οι οποίες, όπως εκτέθηκε ανωτέρω στην έκτη σκέψη, διέπουν την στελέχωση της δημόσιας υπηρεσίας, για τους ακόλουθους λόγους: Όπως έχει κριθεί (πρβ. Σ.τ.Ε. 1866/2020 επταμ., 527/2015 Ολομ., 3593/2008 Ολομ. κ.ά.), η εκπαιδευτική προϋπηρεσία αποτελεί γενικό και αντικειμενικό κριτήριο επιλογής, συναπτόμενο με την ικανότητα των υποψηφίων να ασκήσουν με επιτυχία τα εκπαιδευτικά καθήκοντά τους και συνάδει με τις αρχές της ισότητας και αξιοκρατίας, από τις οποίες, όπως εκτίθεται στην ως άνω σκέψη, ο νομοθέτης μπορεί αιτιολογημένα να αποκλίνει, εφ’ όσον συντρέχουν εξαιρετικοί λόγοι δημοσίου συμφέροντος. Στην προκειμένη, όμως, περίπτωση καίτοι ουδόλως σύμφωνα με τις ως άνω διατάξεις του ν. 4589/2019 λαμβάνεται υπ’ όψιν κατά την διαδικασία συντάξεως των πινάκων κατατάξεως η προϋπηρεσία στην ιδιωτική εκπαίδευση (παρά μόνον κατ’ εξαίρεση στην περίπτωση της απολύσεως λόγω καταργήσεως της σχολικής μονάδας, τάξεως ή τμήματος, ή λόγω καταγγελίας της συμβάσεως εργασίας), από κανένα στοιχείο του φακέλου ή την παρατεθείσα στην όγδοη σκέψη εισηγητική έκθεση, δεν προκύπτουν οι λόγοι αυτής της διαφοροποιήσεως της προϋπηρεσίας που παρασχέθηκε στην ιδιωτική εκπαίδευση σε σχέση με την παρασχεθείσα στην δημόσια, αν και η ιδιωτική προϋπηρεσία αναγνωρίζεται, κατά τα προεκτεθέντα, σε ειδικές περιπτώσεις, γεγονός που επιβεβαιώνει ότι αυτή, κατ’ αρχήν, ποιοτικά δεν διαφοροποιείται από την παρασχεθείσα σε δημόσια εκπαιδευτήρια. Εξ άλλου, όπως εκτέθηκε στην ένατη σκέψη, σε προηγουμένως ισχύσαντα πάγια συστήματα διορισμού, ασχέτως της εν τοις πράγμασι πλήρους ή μη εφαρμογής αυτών, η προϋπηρεσία στον ιδιωτικό τομέα της εκπαιδεύσεως λαμβανόταν υπ’ όψιν και εμοριοδοτείτο, ενώ, λόγω της αυστηρής συνταγματικής πλαισιώσεως της ιδιωτικής εκπαιδεύσεως, η παρεχόμενη στα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια εκπαίδευση είναι, σύμφωνα με τον νόμο (βλ. αναλυτικά τις διατάξεις που παρατέθηκαν στην ενδέκατη σκέψη) κατά βάση ομοίου τύπου και περιεχομένου με την παρεχόμενη από τα κρατικά (πρβ. Σ.τ.Ε. 14/1988 Ολομ.), για τούτο οι χορηγούμενοι από αυτά τίτλοι σπουδών είναι ισότιμοι με τους παρεχόμενους από τα δημόσια εκπαιδευτήρια, το δε υπηρεσιακό καθεστώς των υπηρετούντων εκπαιδευτικών προσεγγίζει αυτό των υπηρετούντων στην δημόσια εκπαίδευση, ενώ εξ άλλου, το διδακτικό προσωπικό των ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων έχει τα ίδια προσόντα που απαιτούνται για το προσωπικό των δημόσιων σχολείων. Για τους ανωτέρω λόγους μόνη η διαφοροποίηση στον τρόπο προσλήψεως των ιδιωτικών εκπαιδευτικών, την οποία επικαλείται τόσο το Α.Σ.Ε.Π. στις από 15-7-2020 απόψεις του (αρ. πρωτ. Α.Σ.Ε.Π. 13848/01/2020), όσο και ο καθ’ ου Υπουργός Παιδείας στις 16640/Ε1/11-2-2021 απόψεις του στο από 23-2-2021 υπόμνημά του, δεν αποτελεί επαρκές αιτιολογικό έρεισμα της μη αναγνωρίσεως της προϋπηρεσίας τους, δοθέντος ότι πρόκειται για κριτήριο το οποίο δεν συνάπτεται με ικανότητα των υποψηφίων να ασκήσουν εκπαιδευτικό έργο. Τέλος, είναι μεν θεμιτό ο νομοθέτης να επιδιώκει να ενισχύσει όσους έχουν υπηρετήσει ως αναπληρωτές ή ωρομίσθιοι στην δημόσια εκπαίδευση και ως εκ τούτου διαθέτουν σημαντική εμπειρία, έχουν δε προσφέρει σημαντικές υπηρεσίες σε αυτήν, ιδίως κατά την προηγηθείσα μακρά περίοδο, κατά την οποία, λόγω σοβαρότατων δημοσιονομικών περιορισμών ήταν εξαιρετικά δυσχερής έως αδύνατη η εφαρμογή παγίου συστήματος διορισμών, πλην τούτο δεν μπορεί να οδηγήσει σε κατ’ ουσίαν παντελή παραγνώριση της προϋπηρεσίας στην ιδιωτική εκπαίδευση. Για τον λόγο αυτόν, ο οποίος βασίμως προβάλλεται, πρέπει η υπό κρίση αίτηση να γίνει δεκτή, παρέλκει δε ως αλυσιτελής η εξέταση των λοιπών λόγων ακυρώσεως.
14. Επειδή, με βάση τα ανωτέρω το Τμήμα άγεται σε αντισυνταγματικότητα της διατάξεως του άρθρου 61 παρ. 4 περ. ζ΄ του ν. 4589/2019, σύμφωνα με την οποία η προϋπηρεσία των εκπαιδευτικών στις ιδιωτικές σχολικές μονάδες μοριοδοτείται κατ’ εξαίρεση. Σύμφωνα, όμως, με τα οριζόμενα στην παράγραφο 5 του άρθρου 100 του Συντάγματος, η οποία προστέθηκε με το από 6-4-2001 Ψήφισμα της Ζ΄ Αναθεωρητικής Βουλής (Α΄ 84), το ζήτημα της αντιθέσεως ή μη προς το Σύνταγμα της εν λόγω διατάξεως τυπικού νόμου πρέπει να παραπεμφθεί προς επίλυση στην Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας,
Δ ι ά τ α ύ τ α
Απορρίπτει την αίτηση ακυρώσεως για τους 63ο και 77η κατά την σειρά αναγραφής στο δικόγραφο διαδίκους.
Απέχει να αποφανθεί οριστικώς για τους λοιπούς και
Παραπέμπει την υπόθεση στην Ολομέλεια και ορίζει εισηγητή τον Σύμβουλο Βασίλειο Ανδρουλάκη.
Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα, στις 16 Φεβρουαρίου 2022
Ο Προεδρεύων Αντιπρόεδρος Ο Γραμματέας
Γεώργιος Τσιμέκας Αντώνιος Γεωργακόπουλος
και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση της 2ας Φεβρουαρίου 2023.
Ο Πρόεδρος του Γ´ Τμήματος Η Γραμματέας του Γ´ Τμήματος
Γεώργιος Τσιμέκας Κωνσταντίνα Γκιώκα
