Οι προβλέψεις νομοσχεδίου για οικόπεδα, οικισμούς και δασικές εκτάσεις
Σωρεία ρυθμίσεων για παρατάσεις και διευκολύνσεις σε ζητήματα που αφορούν στην οικοδομική δραστηριότητα περιλαμβάνει το νομοσχέδιο «Διατάξεις για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειες και την προστασία του φυσικού και χωροταξικού περιβάλλοντος» του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), το οποίο παρά τη fast track διαβούλευση των τεσσάρων ημερών συγκέντρωσε 580 σχόλια. Ειδικότερα, προωθούνται οι διορθώσεις σφαλμάτων ορίων οικισμών με υπουργική απόφαση (ΥΑ), ορίζονται οι προϋποθέσεις για συνενώσεις οικοπέδων καθώς και για την ανέγερση κτιρίων ευαγών ιδρυμάτων και προνοιακού χαρακτήρα.
Παράλληλα, προβλέπεται η εγκατάσταση σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων και σε δημόσια δάση, εκτός από ιδιωτικές εκτάσεις αμιγώς δασικού χαρακτήρα άνω των 500 στρεμμάτων που προβλέπεται σήμερα ενώ προτείνονται τροποποιήσεις στις ζώνες προστασίας των προστατευόμενων περιοχών που οδηγούν στην κατάργηση της επιλογής και εξειδίκευσης των χρήσεων γης. Επίσης, δίνονται παρατάσεις σε κτηνοτρόφους, εκκλησία και κατασκηνώσεις για νομιμοποίηση δραστηριοτήτων σε δάση καθώς και στην ισχύ παλαιών οικοδομικών αδειών και επιτρέπονται απαλλοτριώσεις εκτάσεων για διάνοιξη δρόμων που οδηγούν σε στρατηγικές επενδύσεις μέσω Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων κλπ. Ακόμη, για την εκτός σχεδίου δόμηση προτείνεται να συνεχιστεί έως το τέλος του 2024, με την αναγνώριση των κοινοχρήστων δρόμων να γίνεται βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας.
Παρατάσεις για νομιμοποιήσεις και εγκρίσεις
Με ειδική ρύθμιση παρατείνεται έως την 31η Δεκεμβρίου 2023 η προθεσμία για τη νομιμοποίηση των δραστηριοτήτων (κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις, κατασκηνώσεις, ιεροί ναοί, ιερές μονές, μετόχια, ιερά προσκυνήματα ) που λειτουργούν σε δάση, δασικές και χορτολιβαδικές εκτάσεις και σε ορισμένες αναδασωτέες εκτάσεις, χωρίς έγκριση καθώς και για τη νομιμοποίηση υφισταμένων κτιρίων και υποδομών εντός πάρκων και αλσών.
Επίσης, δίδεται παράταση έως την 31η Δεκεμβρίου 2024 για οικοδομικές άδεις που εκδόθηκαν βάσει τού από 8.7.1993 προεδρικού διατάγματος (Δ’ 795) προκειμένου να ολοκληρωθούν οι όψεις και η τυχόν στέγη κτιρίων. Για τις εργασίες δεν θα απαιτείται έκδοση αναθεώρησης οικοδομικής άδειας, παρά μόνον έγγραφη ενημέρωση της αρμόδιας Υπηρεσίας Δόμησης, η οποία θα συνοδεύεται από δήλωση ανάληψης επίβλεψης από αρμόδιο μηχανικό και θα γνωστοποιείται στο οικείο αστυνομικό τμήμα.
Παρατάσεις δίνονται και για την ισχύ προεγκρίσεων οικοδομικών αδειών. Με την προτεινόμενη ρύθμιση αντιμετωπίζεται το ζήτημα της μικρής χρονικής ισχύος της προέγκρισης οικοδομικών αδειών. Η επέκταση της χρονικής ισχύος για δύο έτη κρίνεται από τον νομοθέτη αναγκαία, προκειμένου να συγκεντρωθούν όλα τα απαραίτητα στοιχεία για την έκδοση μιας οικοδομικής άδειας. Ειδικά για τις περιπτώσεις προεγκρίσεων, οι οποίες έληξαν από την 1.1.2022 έως τη θεσμοθέτηση της προτεινόμενης ρύθμισης, προκειμένου να ισχύσει και για αυτές η ευνοϊκή ρύθμιση παρέχεται παράταση ισχύος για ένα έτος και σε κάθε περίπτωση τουλάχιστον έως την 1η Μαΐου 2023, ήτοι αν μία προέγκριση ετήσιας ισχύος έχει λήξει την 1.2.2022 αυτή δεν παρατείνεται μόνο έως την 1η Φεβρουαρίου 2023 αλλά έως την 1η Μαΐου 2023
Παράλληλα, προωθείται η ανέγερση νέων κτιρίων ευαγών ιδρυμάτων και κτιρίων προνοιακού χαρακτήρα και εκπαίδευσης σε γεωργική γη, στις περιπτώσεις ύπαρξης υφιστάμενων κτιρίων.
Κοινόχρηστοι δρόμοι για στρατηγικές επενδύσεις
Επίσης, το ΥΠΕΝ προτείνει τον προσδιορισμό κοινόχρηστης οδού μέσω των Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων. Μάλιστα, προωθεί την αναγκαστική απαλλοτρίωση ακινήτων για τη διάνοιξη νέας οδού ή τη βελτίωση της χάραξης υφισταμένης, ώστε να καταστεί η περιοχή επέμβασης κατάλληλη, είτε για τη δημιουργία οργανωμένων υποδοχέων δραστηριοτήτων, είτε επενδύσεων στρατηγικής σημασίας. Η απαλλοτρίωση μάλιστα θα εγκρίνεται με ειδικά αιτιολογημένη απόφαση της Διυπουργικής Επιτροπής Στρατηγικών Επενδύσεων (ΔΕΣΕ), εφόσον έχει αξιολογηθεί ως αναγκαία για την υλοποίηση και τη βιωσιμότητα του επενδυτικού σχεδίου στη σχετική έκθεση αξιολόγησης.
Επιπλέον, έως την κύρωση του συνολικού κοινόχρηστου δημοτικού οδικού δικτύου και σε κάθε περίπτωση έως την 31η Δεκεμβρίου 2024, θα εφαρμόζεται η ισχύουσα διαδικασία για την αναγνώριση ως κοινοχρήστων, κύριων δημοτικών οδών ή οδών προϋφιστάμενων του 1923, ώστε να δίνεται η δυνατότητα στους πολίτες να εκδίδουν άδειες δόμησης για εκτός σχεδίου οικόπεδα.
Παράλληλα, έως την έγκριση των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων, οι διορθώσεις σφαλμάτων ορίων οικισμών θα πραγματοποιούνται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κατόπιν γνωμοδότησης του Κεντρικού Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΚΕΣΥΠΟΘΑ), μετά από εισήγηση του Γενικού Γραμματέα Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ώστε να ξεμπλοκάρει η έκδοση οικοδομικών αδειών που έχει «παγώσει».
Περί συνενώσεων οικοπέδων και οικοδομικών αδειών
Το νομοσχέδιο θέτει και τις προϋποθέσεις για την επιτρεπτή συνένωση ομόρων οικοπέδων σε εκτός σχεδίου περιοχές. Ειδικότερα διευκρινίζεται ότι δεν απαγορεύεται, κατ΄ αρχήν, η λειτουργική συνένωση ακινήτων ενώ είναι και από συμβολαιογραφικής άποψης εφικτή, υπό τους γενικούς ή ειδικούς όρους που διαχρονικά τίθενται για κάθε περιοχή.
Με άλλες διατάξεις καθορίζεται το επιτρεπτό και η διαδικασία έκδοσης οικοδομικών αδειών σε μη ρυμοτομούμενα τμήματα ρυμοτομούμενων ακινήτων ενώ διατηρείται για το Πράσινο Ταμείο η δυνατότητα να καλύπτει το σύνολο της αποζημίωσης για την επανεπιβολή ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης για τη δημιουργία κοινόχρηστων χώρων.
Ακόμη, παρατείνεται έως τις 15 Σεπτεμβρίου 2023 ο χρόνος αναστολής οικοδομικών εργασιών στον Υμηττό, προκειμένου να μην δημιουργηθεί μη αναστρέψιμη κατάσταση επιβαρυντική περιβαλλοντικά της περιοχής έως τη θεσμοθέτηση του νέου προεδρικού διατάγματος περί καθορισμού μέτρων προστασίας της περιοχής του όρους Υμηττού και των Μητροπολιτικών Πάρκων Γουδή – Ιλισσίων.
Όσον αφορά στις Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες (ΕΠΜ) οι τροποποιήσεις που προτείνονται στις ζώνες προστασίας οδηγούν στην κατάργηση της επιλογής και εξειδίκευσης των χρήσεων γης, αποδεσμεύοντας τις Ζώνες Προστασίας στις περιοχές Natura από τις γενικές χρήσεις γης του πολεοδομικού σχεδιασμού. Ωστόσο, όπως αναφέρει στα σχόλια της διαβούλευσης το Green Tank, “αυτό δεν συμβαίνει, με αποτέλεσμα να παραμένει ένα νομικό κενό σύνδεσης των ζωνών προστασίας με τις χρήσεις γης, εκτός και αν ο νομοθέτηw καλύπτει το κενό με την παρ. 6 του άρθρου 21 του ν. 4685 που προβλέπει την επιλογή χρήσεων γης για τις εκτάσεις που εντάσσονται σε ζώνες προστασίας”.
Τουρισμός στα δάση
Παράλληλα, ρυθμίζονται και τουριστικές επενδύσεις σε δάση. Ειδικότερα, η ισχύουσα νομοθεσία περί εγκαταστάσεων τουριστικού χαρακτήρα προβλέπει την εγκατάσταση σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων σε εκτάσεις αμιγώς δασικού χαρακτήρα υπό τον όρο ότι το εμβαδόν αυτών ισούται κατ’ ελάχιστον με 500 στρέμματα. Αλλά όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση, «στην πράξη είναι πολύ δύσκολο να ανευρεθούν κατάλληλες για τον ως άνω σκοπό ιδιωτικές δασικού χαρακτήρα εκτάσεις με το ανωτέρω εμβαδόν». Γι΄ αυτό προτείνεται τροποποίηση της νομοθεσίας ώστε να παρέχεται η δυνατότητα δημιουργίας σύνθετου τουριστικού καταλύματος (και δη ανάπτυξης των ξενοδοχείων και των ειδικών τουριστικών υποδομών αυτού) και σε δημόσια δάση, δημόσιες δασικές εκτάσεις, ή δημόσιες χορτολιβαδικές και βραχώδεις εκτάσεις καθώς και υπό τον όρο της εγκατάστασης των τουριστικών επιπλωμένων κατοικιών του σύνθετου, είτε επί εκτάσεων, μη υπαγομένων στη δασική νομοθεσία, είτε επί ιδιωτικών δασών και δασικών εκτάσεων.
Έτσι θα εφαρμόζεται και σε αυτές τις περιπτώσεις η πρόβλεψη για έκδοση προεδρικού διατάγματος χαρακτηρισμού και οριοθέτησης του σύνθετου τουριστικού καταλύματος, αντί Κοινής Υπουργικής Απόφασης. Περαιτέρω με την προτεινόμενη τροποποίηση επεκτείνεται και στα ξενοδοχεία, τα σύνθετα τουριστικά καταλύματα, τα μικτά τουριστικά καταλύματα μικρής κλίμακας καθώς και στις εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής, η ήδη προβλεπόμενη ως προς τις περιοχές των οργανωμένων υποδοχέων τουριστικών δραστηριοτήτων δυνατότητα συμπερίληψης στη συνολική αξιοποιούμενη έκταση των συγκεκριμένων εγκαταστάσεων τουριστικού χαρακτήρα, χωρίς διάσπαση του ενιαίου αυτής και των δασικού χαρακτήρα εκτάσεων, υπό τους ειδικότερους όρους και τις προϋποθέσεις της προτεινόμενης ρύθμισης. Στις τουριστικές εγκαταστάσεις που επιτρέπονται στα δάση, στις δασικές και στις δημόσιες χορτολιβαδικές και βραχώδεις εκτάσεις προστίθενται και τα κάμπινγκ.
Επίσης, παρέχονται διευκολύνσεις για τις Περιοχές Ολοκληρωμένης Τουριστικής Ανάπτυξης (ΠΟΤΑ) ως προς την παραχώρηση απλής χρήση αιγιαλού και παραλίας, όπως συμβαίνει σήμερα σε δημόσια ακίνητα που αξιοποιούνται μέσω Ειδικού Σχεδίου Χωρικής Ανάπτυξης του Δημοσίου Ακινήτου (ΕΣΧΑΔΑ) από το ΤΑΙΠΕΔ, ή σε στρατηγικές επενδύσεις, για τις οποίες εκπονούνται Ειδικά Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικής Επένδυσης (ΕΣΧΑΣΕ).
Παράλληλα, ορίζεται _ αντιστοίχως με τα ισχύοντα για τις τουριστικές επιπλωμένες κατοικίες εντός σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων _ ότι και η απόσταση τουριστικών επιπλωμένων κατοικιών εντός μικτών τουριστικών καταλυμάτων μικρής κλίμακας στα τουλάχιστον 30 μέτρα από τη γραμμή αιγιαλού.
