Τα τεκμήρια για τις κατοικίες υπολογίζονται με τις νέες, αυξημένες αντικειμενικές αξίες, με αποτέλεσμα όσοι συμπληρώνουν τη φορολογική τους δήλωση να διαπιστώνουν με έκπληξη αλλαγές στα τεκμαρτά τους εισοδήματα
Στην «παγίδα» των τεκμηρίων διαβιωσης πιάνονται φέτος αρκετοί φορολογούμενοι που προχώρησαν στην αγορά ενός περιουσιακού στοιχείου ή απέκτησαν κάποιο ακίνητο με γονική παροχή ή κληρονομιά, με αποτέλεσμα το τεκμαρτό τους εισόδημα να υπερβαίνειτο πραγματικό εισόδημα. Τα τεκμήρια για τις κατοικίες υπολογίζονται με τις νέες, αυξημένες αντικειμενικές αξίες με αποτέλεσμα όσοι συμπληρώνουν τη φορολογική τους δήλωση να διαπιστώνουν με έκπληξη αλλαγές στα τεκμαρτά τους εισοδήματα.
To πιο μεγάλο πρόβλημα με τα τεκμήρια έχουν φέτος, οι φορολογούμενοι που κατέχουν ακίνητα σε περιοχές, οι οποίες μέχρι και το 2021 είχαν τιμή ζώνης έως 2.800 ευρώ ή έως 5.000 ευρώ και από την 1η/1/2022, οι αντικειμενικές τιμές αυξήθηκαν.
Eπίσης αναπροσαρμόζεται το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα από εκμίσθωση η δωρεάν παραχώρηση χρήσης ακινήτου και τεκμαρτό εισόδημα ιδιοχρησιμοποίησης επαγγελματικής στέγης καθώς υπολογίζεται με συντελεστή 3% επί της αντικειμενικής αξίας.
Αυτό σημαίνει αύξηση της τεκμαρτής δαπάνης για ορισμένες κατηγορίες φορολογουμένων, ειδικά σε όσους κατέχουν ακίνητα σε περιοχές που αυξήθηκε αισθητά η αντικειμενική αξία. Σημειώνεται ότι και πριν τη αύξηση των αντικειμενικών τιμών των ακινήτων, στην παγίδα των τεκμηρίων πέφτουν κάθε χρόνο πάνω από 2 εκατομμύρια φορολογούμενοι.
Οι ανατροπές
Ειδικότερα η αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων έφερε ανατροπές στο χάρτη των τεκμηρίων διαβιώσεως.
Συγκεκριμένα:
- Στις περιοχές που οι αντικειμενικές τιμές ζώνης έκαναν άλμα και βρέθηκαν πάνω από τα 2.800 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο, οι φορολογούμενοι θα δουν το τεκμήριο διαβίωσης της κατοικίας το οποίο που λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό του φορολογητέου εισοδήματός τους να έχει «φουσκώσει» κατά 40%.
- Σε ακριβές περιοχές όπου οι αντικειμενικές τιμές εκτοξεύτηκαν πάνω από τις 5.000 ευρώ ανά τ.μ., τα τεκμήρια των κατοικιών αυξήθηκαν κατά 21,43%.
- Στα τεκμήρια κινδυνεύουν να «πιαστούν» οι κάτοικοι του Δήμου Αθηναίων, όπου η τιμή ζώνης σε αρκετές περιοχές ηυξήθη από 2.300 ευρώ σε 3.200 ευρώ, του Δήμου Θεσσαλονίκης, της Σαντορίνης και της Μυκονου όπου η ανώτατη τιμή ζώνης περνάει πλέον το όριο των 5.000 ευρώ ,στο Μαρουσι, το Χαλάνδρι,το Χαιδάρι, τον Αγιο Δημήτριο, το Μοσχάτο και σε άλλες περιοχές σε όλη τη χώρα. Οσοι δεν μπορούν να καλύψουν τα τεκμήρια θα πληρώσουν επιπλέον φόρους.
Πώς υπολογίζονται
Το τεκμήριο διαβίωσης για την κύρια κατοικία του φορολογούμενου υπολογίζεται με βάση την επιφάνειά της, με την ακόλουθη κλίμακα:
- μέχρι και 80 τ.μ. κύριοι χώροι, 40 ευρώ ανά τ.μ.
- από 81 τ.μ. μέχρι και 120 τ.μ. κύριοι χώροι, 65 ευρώ ανά τ.μ.
- από 121 τ.μ. μέχρι και 200 τ.μ. κύριοι χώροι, 110 ευρώ ανά τ.μ.
- από 201 τ.μ. μέχρι και 300 τ.μ. κύριοι χώροι, 200 ευρώ ανά τ.μ.
- από 301 τ.μ. και άνω κύριοι χώροι, 400 ευρώ ανά τ.μ.
Για τους βοηθητικούς χώρους της κύριας κατοικίας το τεκμήριο είναι 40 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, ανεξάρτητα από το μέγεθος της επιφάνειας του ακινήτου.
Ομως, οι τεκμαρτές δαπάνες που προκύπτουν από την παραπάνω κλίμακα, προσαυξάνονται:
- Κατά 40% για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενικές τιμές από 2.800 έως 4.999 ευρώ το τ.μ., και
- Κατά 70% για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενικές τιμές από 5.000 ευρώ ανά τ.μ. και άνω.
Για τις μονοκατοικίες, τα παραπάνω ποσά λαμβάνονται υπόψη αυξημένα κατά 20%, ενώ για τις δευτερεύουσες κατοικίες τα παραπάνω ποσά «αντικειμενικών δαπανών διαβίωσης» λαμβάνονται υπόψη μειωμένα κατά 50%.
Σημειώνεται δε, ότι τα τεκμήρια διαβιώσεως για τις κατοικίες βαρύνουν τους φορολογούμενους είτε είναι οι ίδιοι ιδιοκτήτες των ακινήτων αυτών, είτε τα νοικιάζουν, είτε τους έχουν παραχωρηθεί δωρεάν.