Αριθμός απόφασης : 240/ 2022
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Συγκροτήθηκε από το Δικαστή Δημήτριο Καβαλλάρη, Εφέτη, που ορίσθηκε από την Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Διευθύνσεως του Εφετείου Πειραιώς, και από τη Γραμματέα Ε.Τ.
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις ……….. για να δικάσει τις υποθέσεις, μεταξύ :
A) ΤΗΣ ΕΚΚΑΛΟΥΣΑΣ: Της Ομόρρυθμης εταιρείας ………….η οποία εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο της δικηγόρο Ιωάννη Κοντούλα (με δήλωση κατ’ άρθρο 242 παρ. 2 Κ.Πολ.Δ.).
ΤΩΝ ΕΦΕΣΙΒΛΗΤΩΝ: 1) ……… ο οποίος εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο του Δικηγόρο Χρήστο Γεωργόπουλο (με δήλωση κατ’ άρθρο 242 παρ. 2 Κ.Πολ.Δ.) και 2) Της Αλλοδαπής ασφαλιστικής εταιρείας ………….., η οποία εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο της Δικηγόρο Νικόλαο Παπαχρονόπουλο (με δήλωση κατ’ άρθρο 242 παρ. 2 Κ.Πολ.Δ.).
Β) ΤΟΥ ΕΚΚΑΛΟΥΝΤΟΣ : ………….. ο οποίος εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο του Δικηγόρο Χρήστο Γεωργόπουλο (με δήλωση κατ’ άρθρο 242 παρ. 2 Κ.Πολ.Δ.)
ΤΗΣ ΕΦΕΣΙΒΛΗΤΗΣ : Της Ομόρρυθμης εταιρείας …………..η οποία εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο της δικηγόρο Ιωάννη Κοντούλα (με δήλωση κατ’ άρθρο 242 παρ. 2 Κ.Πολ.Δ.).
Ο ενάγων, εκκαλών – εφεσίβλητος ………… άσκησε στο Μονομελές Πρωτοδικείο Πειραιώς την από 25-7-2016 (αρ.εκθ.κατ………./2016) αγωγή του, η εναγόμενη αυτής την από 16-10-2016 (αρ.εκθ.κατ………./2016) προσεπίκληση σε αναγκαστική παρέμβαση και παρεμπίπτουσα αγωγή της και η παρεμπιπτόντως εναγόμενη την από 9.11.2016 και με αρ. καταθ ………./2016 πρόσθετη παρέμβασή της. Επί των υποθέσεων αυτών, αφού συνεκδικάσθηκαν, εκδόθηκαν οι με αρ.1847/2017 εν μέρει οριστική και 1806/2018 οριστική απόφαση του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου, η τελευταία από τις οποίες έκανε εν μέρει δεκτή την κύρια αγωγή. Τις αποφάσεις αυτές προσέβαλαν οι εκκαλούντες, με τις από α) από 30-08-2018 με αριθμό κατάθεσης δικογράφου ………/2018 και β) από 08-07-2019 με αριθμό κατάθεσης δικογράφου ………./2019 αντίστοιχα εφέσεις τους, η συζήτηση των οποίων ορίστηκε αρχικά για την δικάσιμο της 19.9.2019 οπότε και ματαιώθηκαν.
Ήδη φέρονται προς επανασυζήτηση δυνάμει των υπ΄ αρ. 51/2021 και 52/2021 Πράξεων της Προέδρου του Τριμελούς Συμβουλίου Διεύθυνσης του Εφετείου Πειραιώς με αριθμό έκθεσης κατάθεσης δικογράφου στη Γραμματεία του Δικαστηρίου τούτου 186/73/2021 και 187/74/2021 και ορίστηκαν για τη δικάσιμο που αναφέρθηκε στην αρχή της παρούσας.
Κατά τη συζήτηση των υποθέσεων, αφού συνεκφωνήθηκαν από το πινάκιο, οι πληρεξούσιοι Δικηγόροι των διαδίκων ανέπτυξαν τις απόψεις τους των εκκαλούντων αναφέρθηκαν στα πρακτικά και τις προτάσεις τους.
ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Oι κρινόμενες εφέσεις : α) από 30-08-2018 με αριθμό κατάθεσης δικογράφου ……../2018 και β) από 08-07-2019 με αριθμό κατάθεσης δικογράφου ………/2019 των εκκαλούντων κατά των με αρ. 1847/2017 εν μέρει οριστικής και με αρ. 1806/2018 οριστικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς με την οποία έγινε εν μέρει δεκτή ως ουσιαστικά βάσιμη η αγωγή του ενάγοντος και ήδη εφεσιβλήτου – εκκαλούντος, πρέπει, αυτεπαγγέλτως, κατά τις διατάξεις των άρθρων 246 και 524 § 1 ΚΠολΔ, να ενωθούν και να συνεκδικασθούν, λόγω της πρόδηλης συνάφειας τους, αλλά και διότι έτσι διευκολύνεται και επιταχύνεται η διεξαγωγή της δίκης και επέρχεται μείωση των εξόδων αυτής (άρθρα 246 και 524 § 1 του ΚΠολΔ και ΑΠ 427/2009, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ).
Οι άνω εφέσεις έχουν ασκηθεί νομότυπα κι εμπρόθεσμα (ΚΠολΔ 518 παρ. 2) κι έχουν κατατεθεί τα αντίστοιχα παράβολα των 100 € (βλ. τα με αρ. ……….. e–παράβολο ως προς την (α) έφεση και τα με αρ. …, …. και …… παράβολα του Δημοσίου ως προς τη (β). Πρέπει επομένως να γίνουν τυπικά δεκτές και πρέπει να ερευνηθεί ως προς το παραδεκτό και βάσιμο των λόγων τους.
Με την από 25-7-2016 (αρ.εκθ.κατ………./2016) αγωγή του ο εφεσίβλητος – εκκαλών ……… εξέθετε ότι την 13-7-2015 περί ώρα 19.00 επισκεπτόμενος ως πελάτης το κατάστημα – εμπορική επιχείρηση της εναγομένης υπέστη με αποκλειστική υπαιτιότητα των προστηθέντων οργάνων αυτής ατύχημα, ήτοι πτώση στο έδαφος λόγω ολισθηρότητας του δαπέδου, με αποτέλεσμα να υποστεί υποκεφαλικό κάταγμα δεξιού ισχύου, υπό τις ειδικότερες συνθήκες και περιστάσεις, που αναλυτικώς εκθέτει στην αγωγή της. Με βάση το ως άνω ιστορικό, ζήτησε μετά από παραδεκτώς προβαλλόμενο και νόμιμο μερικό περιορισμό του καταψηφιστικού αιτήματος του, με δήλωση του στις έγγραφες προτάσεις του, να υποχρεωθεί η εναγομένη να του καταβάλει, το συνολικό ποσό των 82.022,75 €, ήτοι 22,75 € για δαπάνες αγοράς φαρμάκων, το ποσόν των 4.000 € ως πλασματική δαπάνη χρήσης αποκλειστικής νοσοκόμας, το ποσόν των 2.000 € και των 1.000 € ως μελλοντική δαπάνη για τη διεκπεραίωση νέας χειρουργικής επέμβασης και εκτέλεσης μελλοντικών φυσιοθεραπειών, καθώς και το συνολικό ποσόν των 75.000 €, ως χρηματική ικανοποίηση λόγω της ηθικής βλάβης (αφαιρώντας 40 €, το οποίο επιφυλάχθηκε να ζητήσει στο ποινικό Δικαστήριο), που υπέστη συνεπεία του επίδικου ατυχήματος, νομιμοτόκως από την επίδοση της αγωγής της και μέχρι την πλήρη εξόφληση, παραιτούμενος του δικογράφου της υπό κρίσιν αγωγής για την επιδίκαση αποζημίωσης στη διάταξη του άρθρου 931 ΑΚ. Με την από 16-10-2016 (αρ.εκθ.κατ…../2016) προσεπίκληση σε αναγκαστική παρέμβαση και παρεμπίπτουσα αγωγή της η εναγόμενη της κύριας αγωγής και ήδη προσεπικαλούσα-παρεμπιπτόντως ενάγουσα εξέθετε ότι δυνάμει της σε αυτήν ειδικότερα αναφερομένης έγκυρης σύμβασης ασφάλισης αστικής ευθύνης (του υπό στοιχεία …… ασφαλιστηρίου συμβολαίου αστικής ευθύνης προς τρίτους, σε συνδυασμό με το με αρ. ……. ανανεωτήριο για το συνολικό χρονικό διάστημα από τις 1-3-2015 έως και τις 16-3-2016], που ίσχυε κατά το χρόνο του αναφερομένου στην κυρία αγωγή επιδίκου συμβάντος, είχε ασφαλιστεί η αστική της ευθύνη για ζημίες σε βάρος τρίτων. Με βάση το ιστορικό αυτό ζήτησε να παρέμβει υπέρ αυτής στην κύρια δίκη και να υποχρεωθεί η παρεμπιπτόντως εναγόμενη να της καταβάλει με το νόμιμο τόκο, κάθε ποσό που αυτή τυχόν θα υποχρεωθεί να καταβάλει στον ενάγοντα της κύριας δίκης, έως το ποσό των 82.022,75 €, πλέον τόκων και δικαστικών εξόδων, καθώς και να καταδικαστεί στα δικαστικά της έξοδα. Η παρεμπιπτόντως εναγόμενη άσκησε την από 3.11.2016 και με αρ.καταθ. ………./2016 πρόσθετη παρέμβασή της. Επί των άνω υποθέσεων εκδόθηκαν οι συνεκκαλούμενες με αρ. 3030/2017 και 1806/2018 αποφάσεις του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, τακτικής διαδικασίας με την τελευταία από τις οποίες έγινε δεκτή η κύρια αγωγή, ενώ απορρίφθηκε η παρεμπίπτουσα αγωγή. Κατά της απόφασης αυτής βάλουν η εκκαλούσα – εναγόμενη της (α) έφεσης και ο εκκαλών – ενάγων της (β) έφεσης παραπονούμενοι, για λόγους που ανάγονται σε εσφαλμένη ερμηνεία κι εφαρμογή του νόμου κι εκτίμηση των αποδείξεων. Η δε εκκαλούσα της (α) έφεσης ασκεί επικουρική έφεση κατά της παρεμπιπτόντως εναγόμενης, παραπονούμενη και την απόρριψη της παρεμπίπτουσας αγωγής της, ώστε σε περίπτωση εξαφάνισης της απόφασης λόγω παραδοχής της έφεσής της ή αντίστοιχα της αντίθετης (β) έφεσης του ενάγοντος, να γίνει αντίστοιχα δεκτή η παρεμπίμπτουσα αγωγή της.
Από όλα τα έγγραφα, που οι διάδικοι νόμιμα προσκόμισαν με επίκληση, τα οποία λαμβάνονται υπόψη του Δικαστηρίου, είτε ως αυτοτελή αποδεικτικά μέσα (άρθρα 432 επ. ΚΠολΔ), είτε για τη συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων (άρθρα 336 § 3, 339 και 395 ΚΠολΔ), μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται ιδίως : α) οι καταθέσεις της ποινικής διαδικασίας (Α.Π 58/1993 Ε.Δ 95.1108, Α.Π. 884/76 NOB 77.340), β) η από 9-11-2017, με αριθμό έκθεσης κατάθεσης …/3-11-2017, πραγματογνωμοσύνη του ιατρού χειρουργού ορθοπεδικού …. ….., γ) οι από 5-2-2018 και 25-10-2015 ιατρικές γνωματεύσεις των ιατρών ……. και ………, ορθοπαιδικών-χειρουργών, οι οποίες εκτιμώνται ελεύθερα (άρθρο 390 ΚΠολΔ), δ) των με αρ. ….. και ……/6.12.2016 ενόρκων βεβαιώσεων που ελήφθησαν με την επιμέλεια του ενάγοντος ενώπιον της συμβολαιογράφου Σαλαμίνας Αθηνάς ……….., μετά από νομότυπη κι εμπρόθεσμη κλήτευση της εναγόμενης (βλ. την με αρ. ………../1.12.2016 έκθεση επιδόσεως του δικ. Επιμελητή στο Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης ………… και την με αρ. ……/1.12.2016 έκθεση επιδόσεως του δικ. Επιμελητή στο Εφετείο Αθηνών ……… και των με αρ. ….. και …./6.12.2016 ενόρκων βεβαιώσεων μαρτύρων, που ελήφθησαν με την επιμέλεια της εναγόμενης, κατόπιν νομότυπης κι εμπρόθεσμης κλήτευσης του ενάγοντος και της παρεμπιπτόντως εναγόμενης (βλ. τις με αρ…../1.12.2016 και ……/1.12.2016 εκθέσεις επιδόσεως του δικ. Επιμελητή του Εφετείου Αθηνών ………), αποδεικνύονται τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά : Στις 13.7.2015 περί ώρα 19.00 μμ. ο ενάγων επισκέφθηκε ως πελάτης το κατάστημα – εμπορική επιχείρηση υπεραγορά (σούπερ μάρκετ) της εναγόμενης στη …… για να αγοράσει προϊόντα και να ενημερωθεί για τις προσφορές αυτής. Δεν βρήκε όμως κάτι της αρεσκείας του και επιχείρησε να εξέλθει του καταστήματος από το χώρο των ταμείων αυτής. Την χρονική αυτή στιγμή στο διάδρομο του ταμείου 3, όπου εργαζόταν η ταμίας ………….., είχαν πέσει υγρά στο πάτωμα και η ως άνω ταμίας ενημέρωσε τους πελάτες, που βρίσκονταν πίσω από την πελάτισσα που εξυπηρετούσε την ώρα εκείνη και μεταξύ αυτών τον ενάγοντα, ότι δεν ήταν δυνατή η διέλευση από το ταμείο της. Παρ’ όλα αυτά ο ενάγων επιχείρησε να διέλθει από το διάδρομο του συγκεκριμένου ταμείου, πατώντας άκρη – άκρη, όμως λόγω της ολισθηρότητας του δαπέδου έχασε την ισορροπία του και έπεσε στο πάτωμα με αποτέλεσμα να επέλθει ο τραυματισμός του. Τα άνω πραγματικά περιστατικά προκύπτουν προεχόντως από την προανακριτική κατάθεση της …………. και του επίσης ταμία του καταστήματος ………, οι οποίοι είχαν βάρδια την ημέρα εκείνη και αναζητήθηκαν αυτεπαγγέλτως από την προανάκριση ως αυτόπτες μάρτυρες του περιστατικού, ενώ οι μάρτυρες που εξετάστηκαν για λογαριασμό του ενάγοντος δεν ήταν αυτόπτες. Ο ενάγων υποστηρίζει μία διάφορη εκδοχή, ότι είχε επιλέξει να αποχωρήσει από τον πρώτο διάδρομο δεξιά στη φορά προς την έξοδο του καταστήματος, ο οποίος ήταν ελεύθερος και τη στιγμή που έστριψε πίσω από τα ταμεία προς την παρακείμενη έξοδο, δεξιά του ανωτέρω διαδρόμου, γλίστρησε λόγω των υγρών που είχαν πέσει στο πάτωμα, χωρίς να είχε γίνει καμία προειδοποίηση με σήμανση ή άλλο τρόπο (προφορική) για ύπαρξη υγρών. Όμως δεν είναι δυνατό να υπήρχε απολύτως ελεύθερος διάδρομος για την έξοδο από το κατάστημα, χωρίς η δίοδος αυτή να διέρχεται μέσω των ταμείων,καθώς η έξοδος του πελάτη που δεν έχει αγοράσει προϊόντα, είναι μεν ελεύθερη, γίνεται όμως πάντοτε από τα ήδη λειτουργούντα ταμεία. Από την άλλη μεριά όμως τα όσα προσθέτουν στις ένορκες βεβαιώσεις τους (υπ.αρ. ….. και …/6.12.2016) οι ανωτέρω, ότι η ……… είχε καλέσει την συνάδελφότης υπεύθυνη καθαριότητας, η οποία είχε σφουγγαρίσει το χώρο πριν περάσει ο ενάγων που αναφέρεται ως ιδιαίτερα βιαστικός, κρίνεται ότι επίσης δεν αποδίδουν τις συνθήκες του ατυχήματος. Αν είχε επιληφθεί η αρμόδια για τον καθαρισμό είναι βέβαιο ότι θα είχαν αναφερθεί τα στοιχεία της, ώστε να δώσει και αυτή κατάθεση, το δε πάτωμα δεν θα ήταν τόσο ολισθηρό. Συνεπώς ο ενάγων διήλθε από το χώρο των ταμείων για την έξοδό του από το κατάστημα κι ενώ είχε προηγηθεί μόνο η σύσταση της ………. να αποφύγει το σημείο εκείνο, λόγω της πτώσης υγρών (απορρυπαντικών ή άλλο αδιευκρίνιστου υγρού). Με τα δεδομένα αυτά ο τραυματισμός του ενάγοντος οφείλεται κατά πρώτο λόγο στην αμελή συμπεριφορά των υπαλλήλων της εναγόμενης, οι οποίοι ενώ είχαν πέσει υγρά στο πάτωμα του διαδρόμου πριν το ταμείο 3 (που είχε διαπιστώσει η ………, αλλά είχε δει και ο ………… σε παρακείμενο ταμείο), δεν μερίμνησαν για τον άμεσο αποκλεισμό αυτού (με τοποθέτηση ειδικής κορδέλας πέριξ του σημείου αποκλεισμού ή κώνου), μέχρι την αποπεράτωση του πλήρους καθαρισμού με την παράλληλη διοχέτευση του αγοραστικού κοινού στους λοιπούς παρακειμένους διαδρόμους, ώστε να μην υπάρξει κίνδυνος να γλιστρήσει πελάτης. ¨Όμως συνυπαίτιος του τραυματισμού του είναι και ο ενάγων, ο οποίος διήλθε από το διάδρομο 3, παρόλο που είχε γίνει επισήμανση σ΄αυτόν από υπάλληλο του καταστήματος για την πτώση υγρών και την αποφυγή διέλευσης από το συγκεκριμένο σημείο. Το ποσοστό συνυπαιτιότητας του ενάγοντος είναι 30 % κατά τον βάσιμο ισχυρισμό της εκκαλούσας της (β) έφεσης, τον οποίο επαναφέρει με την έφεσή της (ΑΚ 300). Το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, το οποίο απέρριψε την άνω ένσταση έσφαλε και κατά παραδοχή του 2ου λόγου της (α) έφεσης θα πρέπει να εξαφανισθεί η εκκαλούμενη απόφαση. Αποδείχθηκε περαιτέρω ότι από την πτώση στου στο πάτωμα ο ενάγων τραυματίστηκε και ειδικότερα υπέστη ενσφηνωμένο υποκεφαλικό κάταγμα του δεξιού ισχίου. Mεταφέρθηκε στο ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών. Για την αντιμετώπισή του υποβλήθηκε στις 13.7.2015 σε χειρουργική επέμβαση εσωτερικής κοχλίωσης του κατάγματος (τοποθέτηση κοχλιών) και εξήλθε από το άνω νοσοκομείο στις 15.7.2015, με οδηγίες για βάδιση με βακτηρίες μασχάλης, χωρίς φόρτιση του σκέλους. Για δαπάνη για την αγορά φαρμάκων δαπάνησε το συνολικό ποσόν των 22,75 €, όπως προκύπτει από την προσκομιζόμενη υπ’ αρ. ……/16-7-2015 απόδειξη της ΟΕ με την επωνυμία «.………». Εξάλλου κατά το συνολικό χρονικό διάστημα της νοσηλείας του από 13-7-2015 έως και τις 15-7-2015 στο Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών, ο ενάγων είχε ανάγκη των υπηρεσιών αποκλειστικής νοσοκόμας, την οποία, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, ιδίως τις νυχτερινές ώρες δεν ήταν δυνατό να του παρέχει συνεχώς το νοσηλευτικό προσωπικό. Τις υπηρεσίες αυτές παρείχε σ΄αυτόν η σύζυγός του με εντατικοποίηση των προσπαθειών της σε τουλάχιστον δύο οκτάωρες νυχτερινές βάρδιες, αν δε προσλάμβανε τρίτο πρόσωπο θα δαπανούσε το ποσόν των 160 € (ήτοι το ποσόν των 80 € για εκάστη νυκτερινή βάρδια Χ 2 ημέρες = 160 €). Το μετέπειτα χρονικό διάστημα για 3 μήνες, είχε οδηγίες να βαδίζει με βακτηρίες και δεν φόρτιζε καθόλου το δεξί του άκρο, ώστε λόγω επίσης της δυσκολίας του αυτοεξυπηρέτησης είχε ανάγκη τις υπηρεσίες τρίτου προσώπου – οικιακής βοηθού (όχι όμως και αποκλειστικής νοσοκόμου, αφού δεν απαιτείτο η μόνιμη κατάκλισή του στο κρεββάτι), που προσέφερε ομοίως η ανωτέρω, αν δε προσλάβανε τρίτο πρόσωπο θα κατέβαλε το ποσό των 400 € μηνιαίως (η συνηθισμένη αμοιβή) Χ 3 μήνες = 1.200 ευρώ. Συνεπώς θα του επιδικασθεί για την αιτία αυτή το συνολικό ποσό των 1.200 + 160 = 1.260 €, ως προς το οποίο δεν απαλλάσσεται η εναγόμενη κατ’ άρθρο 930 § 3 ΑΚ, αφού η οικειοθελής εκ μέρους των οικείων του προσφορά των υπηρεσιών αυτών, δεν αποβαίνει, σύμφωνα με την ανωτέρω διάταξη, προς όφελος του υποχρέου της αποζημίωσης, ενώ τα σχετικά κονδύλια (όπως εκτίθενται στο δικόγραφο) είναι πλήρως ορισμένα (βλ. ΑΠ 132/2010 σε ΝΟΜΟΣ, ΑΠ 833/2005, ΑΠ 371/2001 Επ.Συγκ.Δ. 2001/493, Κρητικός Αποζημίωση από αυτοκινητικά ατυχήματα, έκδοση 2008, § 17 αρ. 13, σ.257). Εξάλλου για την τωρινή κατάσταση της υγείας του ενάγοντος αποφασίστηκε από την με αρ. 1847/2018 μη οριστική απόφαση του Δικαστηρίου η διενέργεια πραγματογνωμοσύνης η οποία διενεργήθηκε από τον χειρουργό ορθοπεδικό ………, οποίος εξέτασε τον ενάγοντα τον ενάγοντα στις 5.10.2017. Από την κλινική εξέταση του ενάγοντος ο άνω πραγματογνώμων διαπίστωσε ότι ο ενάγων βαδίζει με μικρού βαθμού χωλότητα και οι κινήσεις του πάσχοντος άκρου είναι ελαφρά περιορισμένες σε σχέση με το υγιές, με πρόκληση άλγους στις ακραίες θέσεις κάμψεως των στροφών αυτού, το οποίο εντοπίζει κυρίως στην έξω επιφάνεια του ισχίου (περιοχή του μείζονος τροχαντήρα), αλλά και στην πρόσθια επιφάνεια της αρθρώσεως. Υπάρχει βράχυνση του χειρουργηθέντος κάτω άκρου (ανισοσκελία) κατά 2,5 εκ., ο δε δεξιός ακέφαλος μυς παρουσιάζει ατροφία η οποία μετράται στο 1,5 εκ. συνοδευόμενη από μερικού βαθμού μυϊκή αδυναμία αυτού. Λόγω του πόνου που υπάρχει στο ισχύο του ενάγοντος, δεν χρησιμοποιεί πλήρως και σωστά το δεξιό κάτω άκρο του με αποτέλεσμα την ατροφία των μυών του μηρού και την πρόκληση της παρατηρούμενης μυϊκής αδυναμίας. Μέρος του προκαλουμένου πόνου ενδέχεται να οφείλεται στις προεξέχουσες κεφαλές των βιδών, ώστε είναι σκόπιμο ο ενάγων να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση αφαίρεσης τους, οπότε και στην περίπτωση αυτή ενδέχεται να απαιτηθούν φυσιοθεραπείες μετεγχειρητικά. Την δαπάνη της εγχείρισης αυτής, που ομοίως κρίνει αναγκαία, προσδιορίζει ο ορθοπεδικός χειρουργός ……… (βλ. την από 25.10.2015 ιατρική γνωμάτευση) στο συνολικό ποσό των 2.000 € και ειδικότερα 800 € για αμοιβή του χειρουργού, 200 € αμοιβή του αναισθησιολόγου, 400 € έξοδα χειρουργείου, και έξοδα κλινικής για νοσηλεία 2 ημερών 600 €. Εκτός από τα ανωτέρω θα απαιτηθούν 20 φυσικοθεραπείες με 50 € εκάστη και ειδικότερα το επιπλέον ποσό των 1.000 € (βλ. την ίδια ως άνω ιατρική γνωμάτευση). Οι δαπάνες αυτές έπεται ότι αφορούν ιδιωτική κλινική, χωρίς να υποχρεωμένος ο ενάγων επιλέξει το κρατικό Νοσοκομείο, ενόψει της σημασίας που έχει η αποκατάσταση της υγείας για τον άνθρωπο (βλ. Α. Κρητικό, ό.π., § 17, αριθ. 21). Η περίπτωση να υποβληθεί στο μέλλον ο ενάγων σε εγχείρηση ολικής αρθροπλαστικής, εξαρτάται μόνο από τον βαθμό επιδείνωσης που θα παρουσιάσει η μετατραυματική αρθρίτιδα του ισχίου του, οπότε και λαμβάνοντας υπ’ όψιν την έως σήμερα ταχύτητα αναπτύξεως της αλλά και την ηλικία του παθόντα, θεωρείται πολύ πιθανό να καταστεί αναγκαία η πραγματοποίηση της στο μέλλον (Δεν υπάρχει και σχετικό κονδύλιο). Η ανισοσκελία αποτελεί έναν από τους γενεσιουργούς παράγοντες οσφυαλγίας και κατά συνέπεια, με κανένα τρόπο δεν μπορεί να αποκλεισθεί, ότι τα ενοχλήματα που αναφέρει ο ενάγων είναι πραγματικά και αποτελούν παρενέργεια του κατάγματος του ισχίου. Τέλος, ως συνέπεια της μετατραυματικής αρθρίτιδας που παρουσιάζει σήμερα το ισχίο του ενάγοντα, σε συνδυασμό με τις επώδυνες, έστω και σχετικά ήπια περιορισμένες κινήσεις αυτού, δίδουν στον παθόντα ποσοστό αναπηρίας 10%, ενώ στην περίπτωση που η μετατραυματική αρθρίτιδα εξελιχθεί σε σημαντικό βαθμό θα αυξάνεται αναλόγως και ο βαθμός αναπηρίας του παθόντα, σε σημείο που θα απαιτηθεί τότε η εκτέλεση ολικής αρθροπλαστικής, αλλά και σε αυτή την περίπτωση και εφόσον το χειρουργικό αποτέλεσμα είναι απολύτως επιτυχές, ο ενάγων θα έχει δια βίου ποσοστό αναπηρίας 20%. Στις διαπιστώσεις αυτές συμφωνεί και ο τεχνικός σύμβουλος της εναγόμενης χειρούργος – ορθοπεδικός ……….. (βλ. την 5-2-2018 ιατρική έκθεση αυτού). Με βάση τις ανωτέρω παραδοχές η συνολική περιουσιακή ζημία του ενάγοντος ανέρχεται στο ποσό των 22,75 + 1.260 + 3.000 = 4.282,75 € και με συνυπολογισμό του ποσοστού του συνυπαιτιότητας (30 %)σε 2.997,92 €. Το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο,το οποίοαπέρριψε ολικώς το κονδύλιο μελλοντικής χειρουργικής επέμβασης κι επιδίκασε τα ποσά των 900 € ως δαπάνη οικιακής βοηθού παρασχεθείσα από τη σύζυγο του ενάγοντος και 500 € ως μελλοντικές φυσικοθεραπείες, έσφαλε και συνακόλουθα θα πρέπει να γίνουν δεκτοί οι αντίστοιχοι λόγοι (1ος και 2ος) της (β) έφεσης του εκκαλούντος – ενάγοντος. Εξάλλου, ο ενάγων από τον τραυματισμό του έχει υποστεί ηθική βλάβη και δικαιούται εύλογη χρηματική ικανοποίηση, κατά τη διάταξη του άρθρου 932 του ΑΚ. Η έκταση αυτής, αφού ληφθούν υπόψη οι συνθήκες κάτω από τις οποίες έλαβε χώρα ο τραυματισμός και η φύση αυτού (και ιδίως τογεγονός ότι η υγεία του δεν έχει πλήρως αποκατασταθεί κι έχει ποσοστό αναπηρίας 10 %, το οποίομπορεί να γίνει και 20 %) η ηλικία του κατά το χρόνο του ένδικου ατυχήματος (66 ετών) η συνυπαιτιότητα του ιδίου στον τραυματισμό του ιδίου, η κοινωνική και οικονομική κατάσταση των μερών, πρέπει να καθορισθεί στο ποσό των 24.000,00 € (χωρίς να συνυπολογισθεί το ποσό των 40 € που επιφυλάχθηκε να ζητήσει από το ποινικό Δικαστήριο) σταθμίζοντας το είδος της προσβολής και της βλάβης που επήλθε και εκτιμώντας τα προαναφερθέντα στοιχεία κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας (ΑΠ 211/2017, ΑΠ 705/2016, ΑΠ 324/2016 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Το ποσό αυτό είναι εύλογο (άρθρο 932 ΑΚ), ήτοι ανάλογα με τις ως άνω συγκεκριμένες περιστάσεις της κρινόμενης υπόθεσης, αλλά και σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας (ΑΠ 553/2019, ΑΠ 944/2017 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ- άρθρ. 25 § 1 του ισχύοντος Συντάγματος και 2, 9 § 2 και 10 § 2 της ΕΣΔΑ), όπως η αρχή αυτή, χωρίς να έχει άμεση εφαρμογή στην ένδικη περίπτωση, εξειδικεύεται με τη διάταξη του άρθρου 932 του ΑΚ για τον προσδιορισμό του ύψους της χρηματικής ικανοποίησης. Το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, το οποίο επιδίκασε το ποσό των 19.960 € ως χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης, έσφαλε. Κατά συνέπεια θα πρέπει να γίνουν δεκτές οι εφέσεις και ως ουσιαστικά βάσιμες κατά παραδοχή των αντίστοιχων λόγων αυτών, να εξαφανισθεί η προσβαλλόμενη απόφασηκαι να διαταχθεί η επιστροφή των παραβόλων των εφέσων (άρθρο 495 ΚΠολΔ). Αφού δε διακρατηθεί η υπόθεση από το παρόν Δικαστήριο θα πρέπει η κύρια αγωγή να γίνει δεκτή και ως ουσιαστικά βάσιμη και να υποχρεωθεί η εναγόμενη να καταβάλει στον ενάγοντα το ποσό των 2.997,92 + 24.000 = 26.997,92 €, με το νόμιμο τόκο από την επίδοση της αγωγής. Σε βάρος της εναγόμενης θα πρέπει να επιβληθούν τα δικαστικά έξοδα του ενάγοντος των δύο βαθμών δικαιοδοσίας (άρθρα 179 και 183 ΚΠολΔ).
Αποδείχθηκε περαιτέρω ότι δυνάμει του με αρ. ……. ασφαλιστηρίου συμβολαίου ασφάλισης επαγγελματικής αστικής ευθύνης, το οποίο είχε ανανεωθεί για το διάστημα από τις 1-3-2015 έως και τις 1-3-2016 με το με αρ. …….. ανανεωτήριο, η προσεπικαλούμενη – παρεμπιπτόντως εναγόμενη ασφαλιστική εταιρία είχε ασφαλίσει την αστική ευθύνη της κυρίως εναγόμενης, για σωματικές βλάβες και υλικές ζημίες (κάλυψη Α), με όριο ευθύνης ποσό 2.000.000 € για κάθε γεγονός. Δεν καλύπτονταν ιατρικές δαπάνες (κάλυψη Γ), ενώ για ζημίες σε μισθωμένους χώρους, χώρους στάθμευσης, ανελκυστήρες και εργατικό δυναμικό υπήρχε μερικότερο όριο 100.000 €. Με βάση ειδικό όρο τιτλοφορούμενο ως απαλλαγή, όλες οι αξιώσεις από περιουσιακές ζημίες ευθύνης υπόκειντο σε ίδια κράτηση του ασφαλισμένου στο ποσό των 40.000 € για κάθε ζημία. Εξάλλου εφαρμοστέο δίκαιο ήταν το Ελληνικό Δίκαιο. Με βάση τον όρο αυτό η εναγόμενη απαλλασσόταν από την υποχρέωση καταβολής του ασφαλίσματος για οφειλόμενη αποζημίωση λόγω περιουσιακής ζημίας που θα προκαλούσε η εναγόμενη σε τρίτο μέχρι του ποσού των 40.000 €, όχι όμως και για την αποζημίωση λόγω ηθικής βλάβης (βλ. ΕφΑθ 3390/2019 προσκομιζόμενη), η οποία με βάση τη διάταξη του άρθρου 299 ΑΚ συνιστά μη περιουσιακή ζημία, που δεν αποτιμάται σε χρήμα (βλ. Σταθόπουλος στον ΑΚ Γεωργιάδη – Σταθόπουλο άρθρο 299 αρ. 1). Κατά συνέπεια, η παρεμπιπτόντως – εναγόμενη οφείλει να καταβάλει το ποσό της ηθικής βλάβης των 24.000 € στην κυρίως ενάγουσα. Επομένως, το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, το οποίο με την εκκαλούμενη απόφασή του, απέρριψε την παρεμπίπτουσα αγωγή έσφαλε. Κατά συνέπεια, πρέπει να εξαφανισθεί η εκκαλούμενη απόφαση, κατά παραδοχή του σχετικού λόγου της (α) έφεσης και ως προς το κεφάλαιό της που αφορά την παρεμπίπτουσα αγωγή με δεδομένο ότι έγινε δεκτή η κύρια αγωγή (επικουρική έφεση) να υποχρεωθεί η παρεμπιπτόντως εναγόμενη να καταβάλει στην ενάγουσα το ποσό των 24.000 €, με το νόμιμο τόκο, από την ημέρα καταβολής, μετά των νόμιμων τόκων και της δικαστικής δαπάνης από την καταβολή της της παρεμπιπτόντως ενάγουσας και υπό τον όρο της καταβολής αυτής. Τέλος σε βάρος της παρεμπιπτόντως εναγόμενης θα πρέπει να επιβληθούν τα δικαστικά έξοδα της παρεμπιπτόντως ενάγουσας των δύο βαθμών δικαιοδοσίας (άρθρο 178, 183 ΚΠολΔ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΣΥΝΕΚΔΙΚΑΖΕΙ τις α) από 30-08-2018 με αριθμό κατάθεσης δικογράφου ………./2018 και β) από 08-07-2019 με αριθμό κατάθεσης δικογράφου ………/2019 αντίστοιχα εφέσεις.
ΔΕΧΕΤΑΙ τυπικά και στην ουσία τους αυτές.
ΕΞΑΦΑΝΙΖΕΙ τις με αρ. 1847/2017 και 1806/2018 συνεκκαλούμενες αποφάσεις του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, τακτικής διαδικασίας.
ΔΙΑΤΑΣΣΕΙ την απόδοση των παραβόλων των εκατό (100,00) €, που αναφέρθηκαν στο σκεπτικό της παρούσας στους καταθέσαντες εκκαλούντες.
ΚΡΑΤΕΙ την υπόθεση.
ΣΥΝΕΚΔΙΚΑΖΕΙ την από 25-7-2016 (αρ.εκθ.κατ. ………./2016) αγωγή, την από 16-10-2016 (αρ.εκθ.κατ. ………/2016) προσεπίκληση σε αναγκαστική παρέμβαση και παρεμπίπτουσα αγωγή και την από 9.11.2016 και με αρ. καταθ …………./2016 πρόσθετη παρέμβαση
ΔΕΧΕΤΑΙ από 25-7-2016 (αρ.εκθ.κατ. ………../2016) αγωγή, εν μέρει.
ΥΠΟΧΡΕΩΝΕΙ την εναγόμενη να καταβάλει στον ενάγοντα, το ποσό των είκοσι έξι χιλιάδων εννιακοσίων ενενήντα εννιά ευρώ και ενενήντα δύο λεπτών (26.997,92) €, με το νόμιμο τόκο από την επίδοση της αγωγής.
ΕΠΙΒΑΛΛΕΙ σε βάρος της εναγόμενης τα δικαστικά έξοδα του ενάγοντος των δύο βαθμών δικαιοδοσίας, τα οποία ορίζει στο ποσό των χιλίων επακοσίων ( 1.700,00) €.
ΔΕΧΕΤΑΙ την από 16-10-2016 (αρ.εκθ.κατ. ………./2016) παρεμπίπτουσα αγωγή.
ΥΠΟΧΡΕΩΝΕΙ την παρεμπιπτόντως εναγόμενη να καταβάλει στην παρεμπιπτόντως ενάγουσα, το ποσό των είκοσι τεσσάρων χιλιάδων ευρώ σαράντα τριών χιλιάδων (24.000) € ευρώ, πλέον τόκων και δικαστικών εξόδων, με το νόμιμο τόκο από την καταβολή της παρεμπιπτόντως ενάγουσας και υπό τον όρο της καταβολής αυτής.
ΕΠΙΒΑΛΛΕΙ σε βάρος της παρεμπιπτόντως εναγόμενης τα δικαστικά έξοδα της παρεμπιπτόντως ενάγουσας, τα οποία καθορίζει στο ποσό των τριακοσίων πενήντα (350) €.
ΚΡΙΘΗΚΕ αποφασίσθηκε και δημοσιεύθηκε στο ακροατήριό του στον Πειραιά, απόντων των διαδίκων και των πληρεξουσίων τους Δικηγόρων, την 28.4.2022.
Ο ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
