Βιώσιμες ρυθμίσεις, διαφάνεια και «Ηρακλής» το βασικό… μενού της συνάντησης με το υπουργείο Οικονομικών
Αρτεμις Σπηλιώτη
Τα ζητήματα που αφορούν τις δύο βασικές αποστολές που έχουν οι εταιρείες διαχείρισης δανείων (servicers) καταρτίζουν την ατζέντα της αυριανής συνάντησης (Τετάρτη) που θα έχουν με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.
Οι βασικοί άξονες
Η πρώτη βασική αποστολή, είναι να βοηθήσουν μέσω βιώσιμων λύσεων να απαλλαγεί η ελληνική οικονομία – όχι απλώς οι ισολογισμοί των τραπεζών – από τα κόκκινα δάνεια και χιλιάδες νοικοκυριά και επιχειρήσεις να μπουν και πάλι σε έναν ενάρετο οικονομικό κύκλο.
Η δεύτερη, είναι να πετύχουν τους στόχους των business plans για τις τιτλοποιήσεις του προγράμματος «Ηρακλής» ώστε να μην καταπέσει ούτε μια, αν είναι δυνατόν, εγγύηση του ελληνικού δημοσίου επιβαρύνοντας ακόμα περισσότερο το δημόσιο χρέος. Οι εταιρείες αναμένεται να ενημερώσουν για την πορεία των business plans των τιτλοποιήσεων, με τις προ πανδημίας να είναι αυτές που «ζορίζονται» καθώς οι ανακτήσεις υπολείπονται των στόχων, ενώ για μεγάλο χρονικό διάστημα είναι «παγώσει» λόγω covid 19, όχι μονο οι νομικές ενέργειες -πλειστηριασμοί που αντιπροσωπεύουν περίπου το 17% των ανακτήσεων αλλά και οι ρυθμίσεις.
Αντίθετα, υπάρχουν τιτλοποιήσεις που υπεραποδίδουν με τη συνολική εικόνα να είναι θετική. Το ζητούμενο για τους servicers – και επί της ουσίας του ελληνικού δημοσίου – είναι ένα σταθερό και ξεκάθαρο πλαίσιο ώστε να επιτευχθούν τα business plans, με δεδομένο ότι βαδίζουμε ολοταχώς για τον «Ηρακλή ΙΙΙ» που θα πρέπει να λάβει όλες τις σχετικές εγκρίσεις από τις ευρωπαϊκές αρχές και να ξεκινήσει να «τρέχει» το τελευταίο τρίμηνο του 2023 – αυτός τουλάχιστον είναι ο στόχος – με την υπαγωγή τον τιτλοποιήσεων Frontier II (ΕΤΕ) και Sunrise III (Πειραιώς) και Solar (κοινή και των τεσσάρων συστημικών) και εν συνεχεία τιτλοποιήσεις μικρότερων τραπεζών.
Έτσι, ούτε από την αυριανή συνάντηση, που θα είναι εφ’ όλης της ύλης και θα έχει κυρίως ενημερωτικό χαρακτήρα θα λείψει ο «Ηρακλής».
Σε ότι αφορά την απαλλαγή της οικονομίας και της κοινωνίας από τα προβληματικά δάνεια σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΤτΕ (16/6/2023) η ονομαστική αξία των υπό διαχείριση δανείων μειώθηκε σε 70.583 εκατ. ευρώ στο τέλος του α΄ τριμήνου του 2023, από 70.679 εκατ. ευρώ στο τέλος του προηγούμενου τριμήνου. Τα 26.619 εκατ. ευρώ αφορούν δάνεια επιχειρήσεων, τα 9.556 εκατ. ευρώ ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες και ατομικές επιχειρήσεις και τα 37.408 εκατ. ευρώ ιδιώτες.
Ρυθμίσεις 3,5 δισ. το 2023
Οι εταιρείες διαχείρισης αναμένεται να δώσουν στον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη τα επικαιροποιημένα στοιχεία των ρυθμίσεων που κάνουν διμερώς, δηλαδή μέσω απευθείας διαπραγμάτευσης με τον οφειλέτη– εκτός εξωδικαστικού μηχανισμού που «ανεβάζει» συνεχώς ταχύτητες – και ανέρχονται σε περίπου 500 εκατ. ευρώ μηνιαίως.
Σύμφωνα με τα στοιχεία μέχρι και το α’ τετράμηνο του έτους οι servicers ήδη έχουν προχωρήσει σε ρυθμίσεις ύψους 37 δισ. ευρώ ενώ μόνο το 2023 έχουν γίνει ρυθμίσεις 3,5 δισ. ευρώ παρουσιάζοντας αύξηση 30% σε σχέση με πέρυσι.
Σχέδιο για βιώσιμες λύσεις
Με βασικό ζητούμενο οι ρυθμίσεις που γίνονται – είτε διμερώς, είτε μέσω εξωδικαστικού να είναι βιώσιμες και να μην «κοκκινίζουν» και πάλι τα δάνεια που ρυθμίζονται – προωθούνται βελτιώσεις στον Μηχανισμό (πχ στον αλγόριθμο), σε συνεργασία με την τ. Ειδική Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, αλλά και αλλαγές σε ότι αφορά τη λειτουργία των εταιρειών διαχείρισης και κυρίως στην αναλυτική και διαφανή ενημέρωση των οφειλετών, βάση και των όσων προβλέπει η κοινοτική οδηγία 2167/2021 (NPL Directive)
Το περασμένο Μάιο σε συνάντηση με την Τράπεζα της Ελλάδος είχε τεθεί το ζήτημα εξυπηρέτησης των οφειλετών με τους servicers να αναφέρουν ότι έχουν ήδη ήδη προχωρήσει σε σημαντικές τεχνολογικές επενδύσεις και έχουν αναβαθμίσει τα call centers τους που υποδέχονται 1,4 εκατ. κλήσεις ετησίως και με τον δείκτη ικανοποίησης εξυπηρέτησης να είναι στο 85%, ενώ έχουν απαντήσει εγγράφως σε 300.000 αιτήματα. Όπως σημειώνουν εξυπηρετούν 2,3 εκατ. δανειολήπτες και τα παράπονα δεν ξεπερνούν τις 8.000.
Η ίδρυση Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων και οι επιφυλάξεις
Τέλος, ένα ακόμα κρίσιμο ζήτημα είναι αυτό της ίδρυσης και λειτουργίας του Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων στον οποίο θα καταλήγουν τα ακίνητα – πρώτες κατοικίες των ευάλωτων που πτωχεύουν αλλά θα διατηρούν το δικαίωμα στέγασης τους σε αυτές έναντι ενοικίου που θα επιδοτείται από το δημόσιο και θα έχουν δικαίωμα επαναγοράς μετά από 12 χρόνια.
Παράγοντες της αγοράς εκφράζουν ισχυρές επιφυλάξεις για το αν τελικά θα βρεθεί ιδιώτης επενδυτής, με δεδομένη μάλιστα τη δυσκολία εύρεσης ιδιωτικών κεφαλαίων, καθώς διατηρούνται οι αβεβαιότητες στις αγορές. Για τον λόγο αυτό προτρέπουν να εξεταστούν και άλλες λύσεις, με εμπλοκή του δημοσίου τη στιγμή μάλιστα που η κυβέρνηση προτίθεται να λάβει πρωτοβουλίες στεγαστικής πολιτικής.
Υπενθυμίζεται ότι κατ’ αρχήν ενδιαφέρον έχουν εκδηλώσει Fortress, Davidson Kempner, Bain, Bracebridge και CRC συμμετέχοντας στον ανταγωνιστικό διάλογο. Οι επενδυτές έχουν ζητήσει διευκρινήσεις για μια σειρά θεμάτων όπως πχ φορολογικά (ΕΝΦΙΑ, φόρος μεταβίβασης κλπ) τις οποίες θα κληθεί να δώσει η νέα πολιτική ηγεσία του υπουργείου.
