1.Μερικώς απασχολούμενος αμειβόμενος με ημερήσιο μισθό ίσο ή μεγαλύτερο του Τ. Η. της 1ης Α.Κ. (11,92 €)
του Πέτρου Ραπανάκη (Σύμβουλος επ/σεων σε θέματα εργατικής νομοθεσίας & ανθρ. δυναμικού)
Ο υπολογισμός των ημερών εργασίας που αναγνωρίζονται στην ασφάλιση του τέως Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ., γίνεται σύμφωνα με την παράγραφο 3 του άρθρου 18 του Κ.Α. του Ι.Κ.Α.. Ειδικότερα αν ο ημερήσιος μισθός είναι ίσος ή μεγαλύτερος από το ποσό του τεκμαρτού ημερομισθίου (Τ.Η.) της 1ης ασφαλιστικής κλάσης (Α.Κ.), τότε αναγνωρίζονται ως ημέρες ασφάλισης οι εξής κατά κατηγόρια εργαζομένων:
Έμμισθοι (αμειβόμενοι με μηνιαίο μισθό):
- Οι ημέρες της πραγματικής απασχόλησης, εφόσον υπάρχει απασχόληση ορισμένες ημέρες τον μήνα και ο εργαζόμενος αμείβεται με μηνιαίο μισθό.
- 20-21-22-23 ημέρες επί πενθήμερης απασχόλησης
- 25 ημέρες επί 6ήμερης απασχόλησης, εφόσον ο εργαζόμενος αμείβεται με μηνιαίο μισθό.
Αμειβόμενοι με ημερομίσθιο:
- Όσες είναι οι ημέρες της πραγματικής απασχόλησης, εφόσον ο εργαζόμενος αμείβεται με ημερομίσθιο.
- 20-21-22-23 ημέρες επί πενθήμερης απασχόλησης
- 24-25-26-27 ημέρες επί 6ήμερης απασχόλησης, εφόσον ο εργαζόμενος αμείβεται με ημερομίσθιο.
Για τον υπολογισμό των ημερών εργασίας που αναγνωρίζονται στην ασφάλιση του τέως Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ., κατά τα ανωτέρω, προϋπόθεση αποτελεί το γεγονός ότι ο ημερήσιος μισθός του μερικώς απασχολούμενου πρέπει να είναι ίσος ή μεγαλύτερος από το ποσό του τεκμαρτού ημερομισθίου (Τ.Η.) της 1ης ασφαλιστικής κλάσης (Α.Κ.) ήτοι από 1/1/2023 τα 11,92 €, σύμφωνα με την Εγκύκλιο Ε.Φ.Κ.Α. 13/2023 με την οποία προέκυψε αναπροσαρμογή, από 01/01/2023, των ορίων των ημερήσιων μισθών και των τεκμαρτών ημερομισθίων των ασφαλιστικών κλάσεων του τέως Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ..
Παράδειγμα
Μερικώς απασχολούμενου υπαλλήλου, επί τριήμερο (Τρίτη, Πέμπτη και Σάββατο) και τετράωρο ημερησίως, κατά το μήνα Μάιο 2023 απασχολήθηκε ή είχε δικαίωμα αμοιβής για όλες τις ανωτέρω εργάσιμες ημέρες του μήνα. Ο συγκρίσιμος εργαζόμενος (ο πλήρως απασχολούμενος) αμείβεται με 800,00 €.
Μάιος 2023
| Δευτέρα | Τρίτη | Τετάρτη | Πέμπτη | Παρασκευή | Σάββατο | Ημέρες Εργασίας | Ημέρες Ασφάλισης |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 3 | 3 |
| 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 3 | 3 |
| 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 3 | 3 |
| 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 3 | 3 |
| 29 | 30 | 31 | 1 | 1 | |||
| Σύνολο | 13 | 13 | |||||
Ωρομίσθιο = 800,00 x 0,006= 4,80 €.
Μηνιαίος μισθός μερικώς απασχολούμενου επί 4ωρο για 3 ημέρες της εβδομάδας = 12 ώρες x 4,80 x 4,166 = 240,00 €.
Με δεδομένο ότι εργάζεται ορισμένες ημέρες τον μήνα και ο ημερήσιος μισθός του είναι μεγαλύτερος από το ποσό του τεκμαρτού ημερομισθίου της 1ης ασφαλιστικής κλάσης (11,92 €), οι ημέρες ασφάλισης του είναι ίσες με τις ημέρες της πραγματικής του απασχόλησης, ήτοι εν προκειμένω, ημέρες ασφάλισης = 13.
2. Μερικώς απασχολούμενος αμειβόμενος με ημερήσιο μισθό μικρότερο του Τ. Η. της 1ης Α.Κ. (11,92€) και μεγαλύτερο του Τ.Η. της 1ης Ειδικής Α.Κ. (8,65€).
Οι ημέρες ασφάλισης του μερικώς απασχολούμενου μισθωτού υπολογίζονται σύμφωνα με τις κοινές διατάξεις του τ. Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. όπως προβλέπεται από τα άρθρα 8 παρ. 2, άρθρα 25 παρ. 4,5,7,8,9 του Α.Ν. 1846/1951 και του άρθρου 18 του Κανονισμού Ασφάλισης του τ. Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ., όπως ισχύουν, συνυπολογίζοντας πάντοτε, τον τρόπο αμοιβής (μισθός, ημερομίσθιο), το μειωμένο ωράριο απασχόλησης, τις ημέρες εργασίας, καθώς το σύστημα λειτουργίας της επιχείρησης (πενθήμερο, εξαήμερο κ.λπ.). Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να γίνεται σύγκριση του ημερήσιου μισθού με το τεκμαρτό ημερομίσθιο (Τ.Η.) της 1ης ασφαλιστικής κλάσης (Α.Κ.), όπως αυτό ισχύει κάθε φορά. Για τον τρόπο υπολογισμού των ημερών εργασίας που αναγνωρίζονται στην ασφάλιση του τέως Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ., κατά τα ανωτέρω οριζόμενα, όταν ο ημερήσιος μισθός είναι μικρότερος του Τεκμαρτού Ημερομισθίου (Τ.Η.) της 1ης Ασφαλιστικής Κλάσης(Α.Κ.), στην περίπτωση αυτή σαφώς ορίζεται ότι οι ημέρες εργασίας υπολογίζονται κατά μήνα, δια της διαιρέσεως του συνόλου των μηνιαίων αποδοχών δια του ποσού του εκάστοτε ισχύοντος τεκμαρτού ημερομισθίου της 1ης ασφαλιστικής κλάσης (Α.Κ.).
Κατά συνέπεια των μερικώς απασχολούμενων μισθωτών που αμείβονται με ημερήσιο μισθό μικρότερο του Τεκμαρτού Ημερομισθίου (Τ.Η.) της 1ης Ασφαλιστικής Κλάσης (11,92 €) και ταυτόχρονα μεγαλύτερο του Τ.Η. της 1ης Ειδικής Ασφαλιστικής Κλάσης, (8,65 €) ανεξάρτητα από τον τρόπο αμοιβής (μηνιαίος μισθός ή ημερομίσθιο), οι ημέρες ασφάλισης που τους αναγνωρίζονται είναι όσες ημέρες προκύψουν από τη διαίρεση του συνόλου των μηνιαίων αποδοχών δια του εκάστοτε ισχύοντος τεκμαρτού ημερομισθίου της 1ης ασφαλιστικής κλάσης.
Παράδειγμα
Μερικώς απασχολούμενου ημερομίσθιου, επί εξαήμερο (Δευτέρα έως Σάββατο) και δίωρο ημερησίως, κατά το μήνα Μάρτιο 2023 απασχολήθηκε ή είχε δικαίωμα αμοιβής για όλες τις εργάσιμες ημέρες του μήνα. Ο συγκρίσιμος εργαζόμενος (ο πλήρως απασχολούμενος) αμείβεται με βάση το νόμιμο νομοθετημένο κατώτατο ημερομίσθιο ήτοι 31,85 €.
Ωρομίσθιο = 31,85 x (6/40)= 4,78 €.
Ημερομίσθιο μερικώς απασχολούμενου επί 2ωρο = 2 x 4,78 = 9,56€
Αποδοχές μηνός Μαρτίου 2023 ημερομίσθιου = 27 x 8,72 = 258,12 €.
Οι ημέρες ασφάλισης υπολογίζονται εν προκειμένω ως εξής:
Ημέρες ασφάλισης = Σύνολο αποδοχών μισθωτού / Τ.Η. 1ης Ασφαλιστικής Κλάσης
Ημέρες ασφάλισης = 258,12 = 21,65 = 22 ημέρες ασφάλισης / 11,92
3. Ασφάλιση μερικώς απασχολουμένων αμειβόμενων με ημερήσιο μισθό ίσο ή μικρότερο της 1ης ειδικής ασφαλιστικής κλάσης (8,65) €
Ο νόμος που καθιέρωσε τη μερική απασχόληση στην Ελλάδα είναι ο Ν. 1892/1990. Με τις διατάξεις των άρθρων 38 και 39 του Ν.1892/1990 (εγκύκλιος Ι.Κ.Α. 95/1992) όπως ισχύουν σήμερα ρυθμίζονται τα θέματα της ασφάλισης των μερικώς απασχολουμένων που αμείβονται με ημερήσιο μισθό ίσο ή μικρότερο από την 1η ειδική ασφαλιστική κλάση όπως ισχύει κάθε φορά (από 1/1/2023 ορίζεται σε 8,65 €).
Σχετικά με τις ημέρες εργασίας που αναγνωρίζονται στην ασφάλιση του τ. Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. στην περίπτωση αυτή, ορίζονται τα εξής:
Οι μερικώς απασχολούμενοι και αμειβόμενοι με ημερήσιο μισθό ίσο ή μικρότερο από την 1η ειδική ασφαλιστική κλάση αναγνωρίζουν στην ασφάλιση όλες τις ημέρες που πραγματοποιούν σε κάθε μισθολογική περίοδο καταβάλλοντας τις εισφορές που αναλογούν στο Τ.Η. της 1ης ειδικής ασφαλιστικής κλάσης.
Επίσης στο άρθρο 39, παρ.4 του Ν.1892/1990 ορίζεται ότι «Οι εισφορές υπολογίζονται στις καταβαλλόμενες αποδοχές, σε καμιά όμως περίπτωση για τον υπολογισμό των εισφορών για κάθε ημέρα εργασίας που αναγνωρίζεται στην ασφάλιση κατά τους ορισμούς της προηγουμένης παραγράφου, δεν μπορεί να ληφθούν υπόψη αποδοχές μικρότερες των αντιστοιχουσών στο εκάστοτε τεκμαρτό ημερομίσθιο της ειδικής ασφαλιστικής κλάσης του Ι.Κ.Α.».
Παράδειγμα
Μερικώς απασχολούμενου έμμισθου επί πενθήμερο (Δευτέρα έως Παρασκευή) με ημερήσιο ωράριο εργασίας μιας (1) ώρας και 7,00 € ωρομίσθιο, ενταγμένου στην 1η ειδική ασφαλιστική κλάση του τέως Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ., πως υπολογίζονται οι αποδοχές, οι ημέρες ασφάλισης και οι ασφαλιστικές εισφορές του μηνός Απριλίου 2023 (θεωρείται ως δεδομένο ότι απασχολήθηκε ή είχε αξίωση για αποδοχές καθ’ όλες τις εργάσιμες ημέρες του υπό εξέταση μηνός).
Μηνιαίες αποδοχές μερικώς απασχολούμενου υπαλλήλου = «Εβδομαδιαίες ώρες» x 4,166 x «Ωρομίσθιο» = 5 ώρες x 4,166 x 7,00€ = 145,81 € (Βλέπε Έγγραφο Υπουργείου Εργασίας Αριθ. Πρωτ.: 41815/Δ.10.199/16-9-2016).
Ημέρες Ασφάλισης = 25
Μηνιαίες αποδοχές για τον υπολογισμό των Ασφαλιστικών Εισφορών = 8,65 x 25= 216,25 €. Στην υπόψη περίπτωση οι εισφορές υπολογίζονται με βάση τα σε 216,25 € και όχι στις πραγματικές αποδοχές της περιόδου, ύψους 145,81 €.
4. Ημέρες ασφάλισης μισθωτού που απασχολείται επί πενθήμερο με 7 ώρες ημερήσιο ωράριο
Οι έξι (6) ώρες και σαράντα (40) λεπτά συνιστούν το πλήρες ημερήσιο ωράριο επί εξαήμερης απασχόλησης. Στην περίπτωση πενθήμερης απασχόλησης για επτά (7) ώρες ημερησίως, ο εργαζόμενος απασχολείται πέραν των έξι (6) ωρών και σαράντα (40) λεπτών, για είκοσι (20) λεπτά. Τα 20 αυτά λεπτά πέραν των 6 ωρών και 40 λεπτών (6 ώρες + 40 λεπτά + 20 λεπτά = 7 ώρες) x 5 ημέρες ανέρχονται εβδομαδιαίως σε 100 λεπτά, δηλαδή σε μια (1) ώρα και σαράντα λεπτά (δηλαδή 1,667 για το λόγο ότι είναι συμμιγής αριθμός). Αν η αμοιβή του εργαζόμενου που αντιστοιχεί στο διάστημα αυτό, είναι ίση ή μεγαλύτερη του τεκμαρτού ημερομισθίου της 1ης ασφαλιστικής κλάσης (του ποσού των 11,92 €), τότε ο εργαζόμενος δικαιούται είκοσι πέντε (25) ημέρες ασφάλισης κατά μήνα.
Άρα 1,667 x Ωρομίσθιο = 11,92€, τότε Ωρομίσθιο = (11,92/ 1,667) = 7,15 €, γεγονός που σημαίνει ότι στην περίπτωση που το ωρομίσθιο ενός εργαζόμενου είναι ίσο ή μεγαλύτερο των 7,15 € και εφόσον απασχολείται επί πενθήμερο με 7 ώρες ημερήσιο ωράριο (35ωρο εβδομαδιαία), παγιώνει δικαίωμα:
- ο έμμισθος 25 ημερών ασφάλισης μηνιαίως ή
- ο ημερομίσθιος 24-25-26-27 ημερών ασφάλισης μηνιαίως (ή σταθερά 26 ημέρες κατά μέσο όρο κατά μήνα)
Ευνόητο είναι ότι οι αποδοχές των 35 ωρών εβδομαδιαίας εργασίας του ημερομίσθιου, θα πρέπει να ανέρχονται τουλάχιστον σε 250,25 € (35 ώρες x 7,15 € = 250,25€).
Όσον αφορά τον έμμισθο, που εργάζεται 35 ώρες την εβδομάδα για να θεμελιώσει δικαίωμα, 25 ημερών ασφάλισης μηνιαίως, ο μηνιαίος μισθός του συγκρίσιμου εργαζόμενου (του πλήρως απασχολούμενου επί σαράντα ώρες εβδομαδιαίως) θα πρέπει εν προκειμένω να ανέρχεται τουλάχιστον, σε Μηνιαίο μισθό = Ωρομίσθιο x 40 ώρες x (25/6) = 7,15 x 40 x (25/6) = 1.191,67€.
Το κείμενο αποτελεί απόσπασμα από το ομώνυμο άρθρο του κ. Πέτρου Ραπανάκη που δημοσιεύθηκε στο τεύχος Απριλίου 2023 του περιοδικού Epsilon7.
