ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
ΤΜΗΜΑ ΝΑΥΤΙΚΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ
ΤΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ 1860 /2021
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ
(Γ.Α.Κ./Ε.Α.Κ. : 2953/1428/26-05-2020 αγωγή)
(Γ.Α.Κ./Ε.Α.Κ. : 7292/3423/29-09-2020 ανταγωγή)
………………………………………
Αποτελούμενο από τη Δικαστή Μαρία Πίννα, Πρωτοδίκη, που ορίστηκε από τον Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Διοίκησης του Πρωτοδικείου και τη Γραμματέα Αθανασία Πουλοπούλου.
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του, στις 18 Μαΐου 2021, για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ:
ΤΗΣ ΕΝΑΓΟΥΣΑΣ-ΑΝΤΕΝΑΓΟΜΕΝΗΣ: Ναυτιλιακής Εταιρείας πλοίων αναψυχής με την επωνυμία … Δ.Ο.Υ. πλοίων, νομίμως εκπροσωπούμενης, για την οποία προκατέθεσε εμπρόθεσμα προτάσεις ο πληρεξούσιος δικηγόρος της Ευάγγελος Δρακόπουλος (Α.Μ./Δ.Σ.Π. 4495), και δεν παραστάθηκε στο ακροατήριο ούτε εκπροσωπήθηκε από πληρεξούσιο δικηγόρο.
ΤΗΣ ΕΝΑΓΟΜΕΝΗΣ-ΑΝΤΕΝΑΓΟΥΣΑΣ: Ναυτιλιακής Εταιρείας πλοίων αναψυχής με την επωνυμία …, Δ.Ο.Υ. πλοίων, νομίμως εκπροσωπούμενης, για την οποία προκατέθεσε εμπρόθεσμα προτάσεις η πληρεξούσια δικηγόρος της Θωμαϊς Χριστοδουλοπούλου (Α.Μ./Δ.Σ.Α. 33444), και δεν παραστάθηκε στο ακροατήριο ούτε εκπροσωπήθηκε από πληρεξούσιο δικηγόρο.
Η ενάγουσα ζητεί να γίνει δεκτή η από 12-03-2020 αγωγή της, η οποία κατατέθηκε στη Γραμματεία του παρόντος Δικαστηρίου με αριθμό κατάθεσης 2953/1428/26-05-2020 και προσδιορίστηκε για να συζητηθεί για τη δικάσιμο, που αναφέρεται στην αρχή της παρούσας και γράφτηκε στο πινάκιο.
Η αντενάγουσα ζητεί να γίνει δεκτή η από 29-09-2020 ανταγωγή της, η οποία κατατέθηκε στη Γραμματεία του παρόντος Δικαστηρίου με αριθμό κατάθεσης 7292/3423/29-09-2020 και προσδιορίστηκε για να συζητηθεί για τη δικάσιμο, που αναφέρεται στην αρχή της παρούσας και γράφτηκε στο πινάκιο.
Η υπόθεση εκφωνήθηκε από τη σειρά της στο πινάκιο και συζητήθηκε.
ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΚΑΤΑ ΤΟ ΝΟΜΟ
Από τον συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 294 και 297 του ΚΠολΔ, όπως αυτές ισχύουν μετά την αντικατάστασή τους από το άρθρο 1 άρθρο δεύτερο παρ. 2 του ν. 4335/2015 (με έναρξη ισχύος την 1η.1.2016, σύμφωνα με το άρθρο 1 άρθρο ένατο παρ. 4 του (ίδιου νόμου), συνάγεται ότι ο ενάγων μπορεί, με δήλωση που καταχωρίζεται στα πρακτικά ή με δικόγραφο που επιδίδεται στον αντίδικό του ή με σχετική δήλωση στις προτάσεις του, να παραιτηθεί από το δικόγραφο της αγωγής, χωρίς συναίνεση του εναγομένου, πριν αυτός προχωρήσει στην προφορική συζήτηση της ουσίας της υπόθεσης. Η παραίτηση του ενάγοντος από το δικόγραφο της αγωγής (άρθρα 294, 295 παρ. 1 εδ. α’, 297 ΚΠολΔ), εγκείμενη στην ανάκληση της ενυπάρχουσας σε αυτή (αγωγή) συγκεκριμένης αίτησης για παροχή δικαστικής προστασίας, υπό την έννοια της παραίτησης μόνο από την έναντι της πολιτείας αξίωση για έκδοση απόφασης επί συγκεκριμένης δίκης, χωρίς, επομένως, να θίγεται το επίδικο ουσιαστικό δικαίωμα, που αποτελείτο υπόβαθρο του δικαστικού αγώνα (πρβλ. και άρθρο 296 ΚΠολΔ, καθώς και ΕφΘεσσ 2000/2017, ΜΕφΑθ 10/2019, δημοσιευμένες στην ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ), αποτελεί εκδήλωση της αρχής της διαθέσεως, που διέπει την πολιτική δίκη (άρθρο 106 ΚΠολΔ). Συνιστά δε μονομερή, απευθυντέα στον αντίδικο του παραιτουμένου αμιγή διαδικαστική πράξη, με την οποία ο ενάγων παραιτείται από την προβληθείσα δικονομική αξίωση παροχής έννομης προστασίας. Σύμφωνα, περαιτέρω, με τη διάταξη του άρθρου 295 παρ. 1 εδ. α’ ΚΠολΔ, «η παραίτηση από το δικόγραφο της αγωγής έχει ως αποτέλεσμα ότι η αγωγή θεωρείται πως δεν ασκήθηκε». Αναφορικά με το ακριβές νόημα της διάταξης αυτής σημειώνεται ότι, η νομότυπη παραίτηση από το αγωγικό δικόγραφο δεν θίγει την ίδια την υπόσταση της αγωγής, αλλά ανατρέπει αναδρομικά τις δεκτικές παραίτησης δικονομικές και ουσιαστικές έννομες συνέπειες, που επάγεται η άσκησή της, ενώ το δικαστήριο αποξενώνεται κάθε εξουσίας επ’ αυτής. Ειδικότερα, με την παραίτηση από το δικόγραφο της αγωγής επέρχεται ανατροπή της εκκρεμοδικίας, ως της κύριας δικονομικής συνέπειας της άσκησης της αγωγής, και καταργείται η όλη δίκη, που ανοίχθηκε με την αίτηση δικαστικής προστασίας, και στους δύο βαθμούς δικαιοδοσίας, η δε τυχόν εκδοθείσα και προσβληθείσα απόφαση καθίσταται -μετά τη χωρήσασα νομότυπη παραίτηση- ανενεργής. Περαιτέρω, ο τύπος της παραίτησης από το δικόγραφο της αγωγής καθορίζεται στο άρθρο 297 ΚΠολΔ. Στην εν λόγω διάταξη, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 1 άρθρο δεύτερο παρ. 2 του ν. 4335/2015 (ΦΕΚ Α1 87/23.7.2015), ορίζεται ότι «Η παραίτηση κατά τα άρθρα 294 και 296 γίνεται ή με δήλωση που καταχωρίζεται στα πρακτικά ή με δικόγραφο που επιδίδεται στον αντίδικο του παραιτουμένου ή με δήλωση στις προτάσεις». Εφόσον τηρηθεί ο ανωτέρω τύπος, η παραίτηση των άρθρων 294 και 296 ΚΠολΔ επιφέρει αυτομάτως την κατάργηση της δίκης. Διαφορετικά, η παραίτηση είναι ανίσχυρη και δεν συνεπάγεται έννομα αποτελέσματα (ΑΠ 295/2007, ΕΠολΔ 2008. 61, ΑΠ 902/2003, ΝοΒ 2004. 383). Περαιτέρω, η παραίτηση από το δικόγραφο της αγωγής, ως μονομερής διαδικαστική πράξη, δεν χρειάζεται κατ’ αρχάς να γίνει αποδεκτή από τον εναγόμενο. Τούτο, ωστόσο, υπό την προϋπόθεση ότι ο εναγόμενος δεν έχει προχωρήσει στη συζήτηση της ουσίας της υπόθεσης ή, στη (νέα] τακτική διαδικασία των άρθρων 237 και 238 ΚΠολΔ, όταν αυτός δεν έχει ακόμη καταθέσει προτάσεις (άρθρο 294 εδ. α’ ΚΠολΔ, πρβλ. και ΑΠ 568/2011, ΑΠ 65/2007, δημοσιευμένες στην ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Αντίθετα, η παραίτηση που γίνεται αργότερα (μετά την έναρξη της συζήτησης της ουσίας της υπόθεσης ή την κατάθεση προτάσεων) είναι απαράδεκτη, αν ο εναγόμενος αντιλέγει και πιθανολογεί ότι έχει συμφέρον από την περάτωση της δίκης με την έκδοση οριστικής απόφασης (άρθρο 294 εδ. β΄ ΚΠολΔ). Θεωρείται, δε, ότι υπάρχει έννομο συμφέρον, κατά την έννοια της παραπάνω διάταξης, όταν η παραίτηση προσβάλλει κεκτημένα δικαιώματα του εναγομένου, όπως όταν η δίκη εξελίσσεται ευνοϊκά για αυτόν ή όταν έχει ασκηθεί ανταγωγή ή αντίθετη αγωγή, που στηρίζεται στα ίδια κατά βάση περιστατικά, και η κρίση του δικαστηρίου θα έχει επίδραση στις εν λόγω συναφείς δίκες ή όταν η έκδοση απόφασης θα αποτελέσει οιονεί πρόκριμα, που θα αποτρέψει τον ενάγοντα να ασκήσει παρόμοιες αγωγές. Η κρίση του δικαστηρίου της ουσίας ως προς τη συνδρομή ή όχι εννόμου συμφέροντος του αντιδίκου του παραιτουμένου για την έκδοση οριστικής απόφασης δεν ελέγχεται αναιρετικά, διότι απόκειται στην κυριαρχική του κρίση (ΑΠ 1198/2012, ΑΠ 557/2006, δημοσιευμένες στην ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, ΑΠ 398/1997, ΕλλΔνη 1997. 1783, Κ. Μακρίδου, ό.π., άρθρο 294 αρ. 7). Εξάλλου, κατά την προκρινόμενη από το παρόν Δικαστήριο ως ορθότερη άποψη, γίνεται δεκτό όσον αφορά τις αγωγές, που εκδικάζονται με την τακτική διαδικασία, όπως αυτή έχει αναμορφωθεί με τον ν. 4335/2015, ότι το γεγονός, ότι η παρουσία του εναγόμενου -για να αντιλέξει στην παραίτηση- κατά την τυπική συζήτηση είναι δυνητική (βλ. άρθρο 237 παρ. 4 εδ. ζ ΚΠολΔ), δεν ανατρέπει τη δυνατότητα του ενάγοντος να παραιτηθεί με δήλωση στη συζήτηση (βλ. σχετικά και την αιτιολογική έκθεση του ν. 4335/2015, υπό στοιχ. Γ.ΙΙ. αριθμ. 11.4), ακόμη και όταν ο αντίδικός του έχει προκαταθέσει προτάσεις, καθώς αυτός δικαιούται ούτως ή άλλως να παραστεί κατά την τυπική συζήτηση, ώστε η απουσία του να μην ισοδυναμεί με δήλωση αντίθεσης προς την παραίτηση. Συγκεκριμένα, αυτός, γνωρίζοντας ότι διαδικαστικές πράξεις, όπως η παραίτηση από το δικόγραφο της αγωγής, είναι δυνατό να διενεργηθούν ενώπιον του ακροατηρίου, οφείλει να αναμένει ότι αυτές μπορούν να λάβουν χώρα και χωρίς την παρουσία του, σταθμίζοντάς και επιλέγοντας τη μη παράστασή του στην εκδίκαση της υπόθεσης. Εξάλλου, στο πλαίσιο της θεμελιώδους δικονομικής αρχής της διαθέσεως (άρθρο 106 ΚΠολΔ) αναγνωρίζεται το δικαίωμα και η δυνατότητα στον ενάγοντα να παραιτηθεί, με προφορική δήλωση στην τυπική συζήτηση, ακόμη και στην περίπτωση που δεν εμφανίστηκε κατά τη συζήτηση ο εναγόμενος, για να αντιλέξει (πρβλ. ΟλΑΠ 1/2017, ΑΠ 249/2014, δημοσιευμένες στην ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ), ενώ ενδεχόμενος αποκλεισμός αυτού του δικαιώματος, αφενός, θα αντιστρατευόταν τη διάταξη του άρθρου 294 ΚΠολΔ και, αφετέρου, θα μετακύλιε το ζήτημα της παραίτησης στον δεύτερο βαθμό -με λόγο έφεσης του ενάγοντος – εκκαλούντος την προϋφιστάμενη παραίτηση- σε βάρος κάθε έννοιας οικονομίας της δίκης [πρβλ. Κ. Μακρίδου, ό.π., άρθρο 294 αρ. 7, η ίδια, Ολική και μερική παραίτηση από το αγωγικό δικόγραφο, ΕΠολΔ 2019. 3, βλ. ωστόσο, και αντίθετη άποψη, κατά την οποία, κατά τελολογική συστολή της διάταξης του άρθρου 294 εδ. β’ ΚΠολΔ, η παραίτηση από το δικόγραφο της αγωγής είναι σε κάθε περίπτωση απαράδεκτη μετά την κατάθεση των προτάσεων από τον εναγόμενο, λόγω του τυπικού χαρακτήρα της συζήτησης και της μη υποχρεωτικής παράστασης του εναγομένου σε αυτή (έτσι: ΠΠΡοδόπης 18/2017, δημοσιευμένη στην ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, ΠΠΘεσσ 3074/2017, ΕλλΔνη 2017.1145, Γ. Διαμαντόπουλος, Αστικό Δικονομικό Δίκαιο & Νομολογιακό Γίγνεσθαι, 2019, § 4, σελ 98-99 αρ. 5)]. Περαιτέρω, αν η παραίτηση γίνεται με δήλωση του δικηγόρου του διαδίκου, πρέπει να έχει προηγηθεί νόμιμος διορισμός του ως πληρεξουσίου του παραιτούμενου (ΑΠ 138/2014, ΑΠ 243/2007, δημοσιευμένες στην ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ), αρκούσας της ύπαρξης γενικής πληρεξουσιότητας στο πρόσωπο αυτού (ΑΠ 52/2020, ΑΠ 93/2020, ΑΠ 469/2020, δημοσιευμένες στην ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Γίνεται, πάντως, δεκτό ότι η δήλωση παραίτησης από το δικόγραφο μπορεί να γίνει και από τον υπογράφοντα αυτό πληρεξούσιο δικηγόρο (ΑΠ 144/2018, Αρμ 2018. 437, ΑΠ 834/2017, δημοσιευμένη στην ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, ΑΠ 1317/2003, ΕλλΔνη 2005. 87, Μ. Μαργαρίτη – Ά. Μαργαρίτη, ό.π., άρθρο 297 αρ. 5). Σημειωτέον δε ότι, κατ’ άρθρο 98 εδ. β΄ ΚΠολΔ, για την παραίτηση από το δικαίωμα της αγωγής απαιτείται ειδική πληρεξουσιότητα στον δικηγόρο του διαδίκου, καθώς η παραίτηση αυτή έχει ως συνέπεια την απαλλοτρίωση του δικαιώματος (ΠΠρΑθ 2381/2012, ΝΟΜΟΣ, Β. Βαθρακοκοίλη Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας, τόμος Α΄, άρθρο 98, στοιχ.3 περ. ε΄). Περαιτέρω, η παραίτηση έχει ως αποτέλεσμα την αναδρομική κατάργηση της δίκης, χωρίς να είναι αναγκαία η έκδοση απόφασης βεβαιωτικής της κατάργησης. Δεν αποκλείεται όμως και η έκδοση απόφασης του δικαστηρίου που να αναγνωρίζει το κύρος της παραίτησης και να κηρύσσει καταργημένη τη δίκη, οπότε με την απόφαση αυτή γίνεται και η εκκαθάριση των δικαστικών εξόδων, εφόσον υποβλήθηκε σχετικό αίτημα (ΑΠ 437/2016 , ΑΠ 378/2016, ΑΠ 1377/2015, ΕφΠειρ 136/2016 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ).
Στην προκείμενη περίπτωση, από την προεπισκόπηση των εγγράφων της σχηματισθείσας δικογραφίας προκύπτει ότι η ενάγουσα, με το από 10-02-2021 και με Γενικό Αριθμό Κατάθεσης 1006/10-02-2021 και Ειδικό Αριθμό Κατάθεσης 33/10-02-2021 δικόγραφο δήλωσης παραίτησης που κατέθεσε, προέβη σε ρητή παραίτηση από το δικόγραφο και από το δικαίωμα της υπό κρίση από 12-03-2020 (και με αριθμό κατάθεσης 2953/1428/26-05-2020) αγωγής της, κατ’ άρθρα 237, 294 και 297 ΚΠολΔ. Η δε εναγόμενη στην οποία κατά τα άρθρα 297 επεδόθη η ανωτέρω δήλωση παραίτησης στις 19-02-2021 (βλ. την υπ’ αριθμ. … του δικαστικού επιμελητή της περιφέρειας του Εφετείου Πειραιώς με έδρα το Πρωτοδικείο Αθηνών …), προκατέθεσε νομίμως και εμπροθέσμως προτάσεις, σύμφωνα με το άρθρο 237 ΚΠολΔ και δεν παραστάθηκε κατά την εκφώνηση της υπόθεσης από το πινάκιο. Ενόψει, συνεπώς, όλων των ανωτέρω και όσων προαναφέρθηκαν στην μείζονα σκέψη της παρούσας, επειδή η ενάγουσα προέβη με παραδεκτό και νόμιμο τρόπο σε παραίτηση από το δικόγραφο της υπό κρίση αγωγής της, με την επισήμανση ότι εν προκειμένω η απουσία της εναγομένης δεν ισοδυναμεί με δήλωση αντίθεσης προς την παραίτηση, η αγωγή της θεωρείται ότι δεν ασκήθηκε και πρέπει να κηρυχθεί καταργημένη η δίκη επί αυτής (άρθρα 294 εδ.α΄, 295 παρ.1 εδ.α΄, 297 ΚΠολΔ). Θα πρέπει, ωστόσο, να σημειωθεί ότι η παραίτηση από το δικαίωμα της αγωγής, στην οποία προέβη με την ανωτέρω δήλωσή της η ενάγουσα δεν παράγει έννομες συνέπειες, αφού η τελευταία δεν προσκομίζει ειδικό πληρεξούσιο προς τον δικηγόρο της για την παραίτηση αυτή, όπως απαιτείται, σύμφωνα με τα προαναφερόμενα στη μείζονα σκέψη. Περαιτέρω, από την προεπισκόπηση των εγγράφων της σχηματισθείσας δικογραφίας προκύπτει ότι η αντενάγουσα, με το από 10-02-2021 και με Γενικό Αριθμό Κατάθεσης 1007/10-02-2021 και Ειδικό Αριθμό Κατάθεσης 34/10-02-2021 δικόγραφο δήλωσης παραίτησης που κατέθεσε, προέβη σε ρητή παραίτηση από το δικόγραφο και από το δικαίωμα της υπό κρίση από 29-09-2020 (και με αριθμό κατάθεσης 7292/3423/29-09-2020) ανταγωγής της, κατ’ άρθρα 237, 294 και 297 ΚΠολΔ. Η δε αντεναγόμενη στην οποία κατά τα άρθρα 297 επεδόθη η ανωτέρω δήλωση παραίτησης στις 28-04-2021 (βλ. την υπ’ αριθ. … του δικαστικού επιμελητή της περιφέρειας του Εφετείου Πειραιά … προκατέθεσε νομίμως και εμπροθέσμως προτάσεις, σύμφωνα με το άρθρο 237 ΚΠολΔ και δεν παραστάθηκε κατά την εκφώνηση της υπόθεσης από το πινάκιο. Ενόψει, συνεπώς, όλων των ανωτέρω και όσων προαναφέρθηκαν στην μείζονα σκέψη της παρούσας, επειδή η αντενάγουσα προέβη με παραδεκτό και νόμιμο τρόπο σε παραίτηση από το δικόγραφο της υπό κρίση ανταγωγής της, με την επισήμανση ότι εν προκειμένω η απουσία της αντεναγομένης δεν ισοδυναμεί με δήλωση αντίθεσης προς την παραίτηση, η ανταγωγή της θεωρείται ότι δεν ασκήθηκε και πρέπει να κηρυχθεί καταργημένη η δίκη επί αυτής (άρθρα 294 εδ.α΄, 295 παρ.1 εδ.α΄, 297 ΚΠολΔ). Θα πρέπει, ωστόσο, να σημειωθεί ότι η παραίτηση από το δικαίωμα της ανταγωγής δεν παράγει έννομες συνέπειες, αφού η αντενάγουσα δεν προσκομίζει ειδικό πληρεξούσιο προς τον δικηγόρο της για την παραίτηση αυτή, όπως απαιτείται, σύμφωνα με τα προαναφερόμενα στη μείζονα σκέψη. Τέλος, διάταξη περί καταβολής δικαστικής δαπάνης σε βάρος της ενάγουσας και της αντενάγουσας που παραιτήθηκαν δε θα συμπεριληφθεί στην παρούσα, διότι δεν έχουν υποβληθεί σχετικά αιτήματα για επιδίκαση δικαστικών εξόδων σε βάρος τους (ΑΠ 437/2016, ΕφΠειρ 136/2016 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ) (άρθρα 106, 176 επ., 188 παρ.1, 191 παρ. 2).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΘΕΩΡΕΙ ως μη ασκηθείσες α) την από 12-03-2020 (και με γενικό αριθμό κατάθεσης 2953/26-05-2020 και με ειδικό αριθμό κατάθεσης 1428/26-05-2020) αγωγή και β) την από 29-09-2020 (και με γενικό αριθμό κατάθεσης 7292/29-09-2020 και ειδικό αριθμό κατάθεσης 3423/29-09-2020) ανταγωγή, που εκκρεμούν ενώπιον του παρόντος δικαστηρίου.
ΚΗΡΥΣΣΕΙ καταργημένες τις εκκρεμείς ως άνω δίκες που είχαν ανοιγεί μεταξύ των διαδίκων.
ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίσθηκε και δημοσιεύθηκε, σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του στον Πειραιά, στις 8-9-2021.
H ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
