Του Προκόπη Χατζηνικολάου
Τα λάθη του παρελθόντος, η ολιγωρία του κράτους, η διαχρονική κρατική επιβράβευση του θράσους και της αυθαιρεσίας και σε αρκετές περιπτώσεις μηχανισμοί που λειτουργούσαν εντός του ελληνικού δημοσίου επιτρέποντας ανέγερση οικοδομών σε κρατική γη είχε σαν αποτέλεσμα το ελληνικό δημόσιο να απολέσει σημαντική περιουσία. Και τώρα με νόμο που ψηφίστηκε στις καθυστερήσεις της προηγούμενης κυβερνητικής θητείας οι παρανομούντες, αυθαιρετούντες και καταπατητές δικαιώνονται και παίρνουν και κρατικό τίτλο ιδιοκτησίας.
Ο νόμος που ψηφίσθηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση για την απόδοση των καταπατημένων εκτάσεων του ελληνικού δημοσίου, με όρους και προϋποθέσεις αλλά και εκπτώσεις που φθάνουν έως και το 80%, αποκαλύπτει ότι το κράτος δεν μπόρεσε ακόμα και στο κοντινό παρελθόν να προστατεύσει την περιουσία του, αλλά έρχεται σήμερα να αποδεχθεί και να “νομιμοποιήσει”, έναντι κάποιου τιμήματος, πράξεις που το ζημιώνουν κατάφορα. Την ίδια ώρα με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο οι νόμιμοι, όσοι αγόρασαν ένα οικόπεδο για να χτίσουν με αιματηρές οικονομίες και κόπο παίρνουν το παράσημο του μεγάλου κορόιδου.
Οι πράξεις και παραλείψεις της πολιτείας είχε σαν αποτέλεσμα ακόμη και να χτιστούν σε περιουσία του δημοσίου εγκαταστάσεις επιχειρήσεων ενώ σε άλλες περιπτώσεις ανεγέρθηκαν ακόμη και πολυκατοικίες. Βέβαια, δεν είναι όλες οι περιπτώσεις ίδιες καθώς η εξαγορά σε κάποιες, λίγες περιπτώσεις, εξυπηρετεί σκοπούς δημοσίου συμφέροντος που συνίστανται στην οριστική διευθέτηση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος της ιδιωτικής περιουσίας του Δημοσίου, ακόμα και στην τακτοποίηση των ανταλλάξιμων κτημάτων.
Σήμερα, υπολογίζεται σήμερα ότι ένα μεγάλο τμήμα της ιδιωτικής περιουσίας του δημοσίου βρίσκεται σήμερα στα “χέρια” καταπατητών (περίπου το 40% της γνωστής δημόσιας ακίνητης περιουσίας). Οι καταπατητές, εμφανίζονται ως νόμιμοι ιδιοκτήτες των ακινήτων με τίτλους ιδιοκτησίας που είτε δημιούργησαν οι ίδιοι ή δικαιοπάροχοί τους ή έχουν τίτλους που δημιούργησαν πριν ακόμα και 130 χρόνια.
Είναι εντυπωσιακό ότι οι περίεργες καταστάσεις οικοδομικών αδειών δεν είναι παλαιό φαινόμενο καθώς τέτοιες περιπτώσεις συναντά κάποιος και στις αρχές του 2.000. Συγκεκριμένα, στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης κάποιος αναρωτήθηκε εάν έχει δυνατότητα εξαγοράς της καταπατημένης έκτασης στην οποία έχει χτίσει πολυκατοικία με οικοδομική άδεια μεταγενέστερη της 31ης Δεκεμβρίου 1991. Πώς πήρε άδεια οικοδομής σε έκταση για την οποία δεν είχε καν τίτλο ιδιοκτησίας;
Ένα άλλο ενδιαφέρον σημείο που συναντάμε στο νόμο και συγκεκριμένα στο άρθρο 8 παράγραφος 2, προβλέπει ότι ο αιτών που έχει αναγραφεί ως κύριος του Δημοσίου Ακινήτου στις πρώτες κτηματολογικές εγγραφές και έχει ασκηθεί αγωγή από το ελληνικό δημόσιο ή δεν έχει παρέλθει η προθεσμία για άσκηση αγωγής, δικαιούται να υποβάλει αίτηση εξαγοράς χωρίς να πληρούνται οι προϋποθέσεις που ορίζουν το χρονικό διάστημα κατοχής του ακινήτου (30 ή 40 έτη κατά περίπτωση) με έκπτωση 50%. Δηλαδή, όποιος πήγε στο Κτηματολόγιο και δήλωσε ιδιοκτήτης δημόσιου ακινήτου και το Δημόσιο τον αντιλήφθηκε και κινήθηκε εναντίον του, τώρα μπορεί να το εξαγοράσει και μάλιστα στη μισή του αξία.
Παράλληλα αίσθηση προκαλούν και οι μεγάλες εκπτώσεις που παρέχονται. Συγκεκριμένα, η τιμή εξαγοράς των καταπατημένων ακινήτων ορίζεται η αντικειμενική αξία, επί της οποίας εφαρμόζεται σειρά εκπτώσεων που μπορεί να φτάσουν ακόμα και το 80%.
Προκειμένου να μπορέσει κάποιος να αιτηθεί την εξαγορά του ακινήτου που διατηρεί θα πρέπει να το κατέχει αδιαλείπτως 40 έτη, ενώ στην περίπτωση που διαθέτει τίτλο αν και δημόσιο ακίνητο θα πρέπει να το έχει στην κατοχή του 30 έτη. Ο νόμος ορίζει και το μέγεθος της έκτασης που μπορεί να εξαγορασθεί κατά περίπτωση απαγορεύοντας την εξαγορά άνω των 10 στρεμμάτων. Ωστόσο, η έκταση υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις μπορεί να φθάσει και τα 30 στρέμματα εφόσον αυτή καλύπτεται από κτίσματα ή από αναγκαία έργα υποδομής ή εγκαταστάσεις. Στην περίπτωση εφάπαξ καταβολής του τιμήματος προβλέπεται επιπλέον έκπτωση 10% διαφορετικά το ποσό μπορεί να καταβληθεί σε 60 άτοκες μηνιαίες δόσεις.
Σημειώνεται ότι με την υποβολή της αίτησης εξαγοράς καταβάλλεται παράβολο 300 ευρώ, το οποίο συμψηφίζεται με το τίμημα εξαγοράς. Μετά την υποβολή της αίτησης και στην περίπτωση που εγκριθεί από την αρμόδια επιτροπή εντός 5 ημερών εκδίδεται πιστοποιητικό αποδοχής το οποίο κοινοποιείται στον αιτούντα.
Στο πιστοποιητικό αποδοχής περιλαμβάνονται η περιγραφή του εξαγοραζόμενου ακινήτου (εμβαδόν και όρια), τα στοιχεία του αιτούντος, το τίμημα εξαγοράς καθώς και το ποσό της εφάπαξ και τμηματικής καταβολής. Το τίμημα εξαγοράς εξοφλείται είτε εφάπαξ είτε τμηματικά σε 60 ισόποσες άτοκες μηνιαίες δόσεις.
Ο νόμος παρέχει το δικαίωμα εξαγοράς ακινήτων του δημοσίου τα οποία χρησιμοποιούνται για επιχειρηματικές δραστηριότητες. Για τα ακίνητα αυτά που ανήκουν στην ιδιωτική περιουσία του υπουργείου Οικονομικών μπορούν να εξαγορασθούν στο διπλάσιο της αντικειμενικής αξίας προσαυξανόμενο κατά 25% για τις εγκαταστάσεις. Συγκεκριμένα η διάταξη ορίζει ότι: “τμήματα ακινήτων που ανήκουν στην ιδιωτική περιουσία του δημοσίου και υπάγονται στην αρμοδιότητα του υπουργείου Οικονομικών, σε όμορα προς τα οποία τμήματα των ιδίων ακινήτων έχουν ανεγερθεί βιοτεχνικές, βιομηχανικές αγροτικές, κτηνοτροφικές και τουριστικές επιχειρήσεις, εγκαταστάσεις πάσης φύσεως που αποτελούν ενιαίο λειτουργικό σύνολο με τις υπόλοιπες εγκαταστάσεις της επεκταθείσας επιχείρησης, εκποιούνται απευθείας στις επιχειρήσεις αυτές, κατόπιν σχετικής τους αίτησης με αντάλλαγμα ίσο με το 200% της αντικειμενικής αξίας προσαυξανόμενο κατά 25% για τις εγκαταστάσεις”. Οι εκποιήσεις αυτές επιτρέπονται μόνον εφόσον:
-το εκποιούμενο τμήμα προς την όμορη επιχείρηση είναι μη άρτιο και μη οικοδομήσιμο και εντάσσεται υποχρεωτικά στο όμορο άρτιο και οικοδομήσιμο ακίνητο της επιχείρησης.
-οι υφιστάμενες εγκαταστάσεις επί των τμημάτων αυτών από τις όμορες επιχειρήσεις έχουν ανεγερθεί μέχρι την 28-7-2011
-η εκποίηση του τμήματος προς την όμορη επιχείρηση δεν είναι αντίθετη στον ισχύοντα χωροταξικό σχεδιασμό
