Κώστας Κατίκος
Αυξήσεις συντάξεων με 4 ευνοϊκές αλλαγές για παλαιούς, νέους και μελλοντικούς συνταξιούχους προβλέπουν οι διατάξεις του νέου ασφαλιστικού νομοσχεδίου, που παρουσιάζεται στις 11 Οκτωβρίου στο Υπουργικό Συμβούλιο.
Η πρώτη αλλαγή αφορά στους συνταξιούχους που συνεχίζουν να εργάζονται καθώς από 1ης/1/2024, καοώς καταργείται η ποινή 30% στη σύνταξη και στη θέση της οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι θα έχουν κράτηση 10% από το μισθό τους, που θα πηγαίνει στον ΕΦΚΑ.
Από τη διάταξη επωφελούνται περίπου 43.000 συνταξιούχοι που ήδη απασχολούνται με το παλιό καθεστώς και θα δουν μια σημαντική αύξηση στη σύνταξή τους από την κατάργηση της ποινής 30%.
Επωφελούνται, όμως, και άλλοι 80.000 συνταξιούχοι που έχουν αδήλωτη απασχόληση, καθώς με τη νέα ρύθμιση δεν επικρέμεται η «δαμόκλειος σπάθη» της περικοπής 30% στη σύνταξή τους, αλλά θα δίνουν μόνον ένα 10% του μισθού τους ως κράτηση λόγω απασχόλησης, οπότε έχουν κάθε λόγο να τη δηλώσουν και να είναι νόμιμοι.
Σημειωτέον ότι και με το παλιό αλλά και με το νέο καθεστώς οι συνταξιούχοι που θα εντοπιστούν να εργάζονται χωρίς να το έχουν δηλώσει στον ΕΦΚΑ επιστρέφουν τις συντάξεις ενός έτους.
Τα οφέλη που θα έχουν οι συνταξιούχοι που εργάζονται με το νέο καθεστώς φαίνονται στα παραδείγματα που δημοσιεύει το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις»:
- Συνταξιούχος με σύνταξη 580 ευρώ και μισθό από εργασία 600 ευρώ, με το νέο καθεστώς θα έχει κράτηση 60 ευρώ, ενώ αν έμενε το ισχύον σύστημα, θα είχε μείωση σύνταξης κατά 174 ευρώ. Κερδίζει δηλαδή 114 ευρώ.
- Συνταξιούχος με σύνταξη 1.156 ευρώ και μισθό από εργασία 1.260 ευρώ, με το νέο καθεστώς θα έχει κράτηση 126 ευρώ, ενώ αν έμενε, το ισχύον σύστημα θα είχε μείωση σύνταξης κατά 347 ευρώ. Κερδίζει δηλαδή 221 ευρώ.
- Συνταξιούχος με σύνταξη 1.828 ευρώ και μισθό από εργασία 2.030 ευρώ, με το νέο καθεστώς θα έχει κράτηση 203 ευρώ, ενώ αν έμενε, το ισχύον σύστημα θα είχε μείωση σύνταξης κατά 548 ευρώ. Κερδίζει δηλαδή 345 ευρώ.
Η δεύτερη αλλαγή αφορά στην έκδοση σύνταξης για όσους χρωστούν από 20.000 ως 30.000 ευρώ σε ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ και από 6.000 ως 10.000 ευρώ στον ΟΓΑ. Με το ισχύον σύστημα δεν παίρνουν σύνταξη, εκτός αν καταβάλουν εντός δύο μηνών το χρέος άνω των 20.000 ή άνω των 6.000 ευρώ. Με τη νέα ρύθμιση θα παίρνουν το 30% ή 40% της σύνταξης και το 70% ή 60% θα παρακρατείται μέχρι να «σβήσει» η οφειλή. Μόλις πέσει στις 20.000 ευρώ ή στις 6.000 ευρώ, τότε η υπόλοιπη οφειλή θα παρακρατείται σε 60 δόσεις από το ποσό της σύνταξης.
Για τους ελεύθερους επαγγελματίες, η προϋπόθεση για την έκδοση σύνταξης με χρέη ως 30.000 ευρώ είναι να έχουν πληρώσει τις εισφορές για 20 έτη.
Επίσης, για να ενταχθούν στην ευνοϊκή αυτή διάταξη, δεν πρέπει να έχουν καταθέσεις πάνω από 12.000 ευρώ.
Η τρίτη αλλαγή αφορά στην έκδοση όλων των επικουρικών συντάξεων από ένα Ταμείο ή με διαδοχική ασφάλιση, με ελάχιστο χρόνο ασφάλισης τη 15ετία.
Κερδισμένοι είναι οι ασφαλισμένοι που χρειάζονταν 20ετία, 25ετία ή 35ετία στα επικουρικά του Δημοσίου και άλλων Ταμείων, τα οποία συμπλήρωναν με πλασματικούς χρόνους, ενώ τώρα θα γλιτώσουν το κόστος των εξαγορών και θα βγαίνει πιο γρήγορα η επικουρική τους. Εκτιμάται ότι θα ξεκολλήσουν από τον ΕΦΚΑ πάνω από 50.000 επικουρικές που καθυστερούν ως και 2 ή περισσότερα χρόνια.
Η τέταρτη αλλαγή αφορά στους σημερινούς ασφαλισμένους και μελλοντικούς συνταξιούχους, καθώς στο «μίνι ασφαλιστικό» θα προβλέπεται και συμπλήρωμα σύνταξης 15% με την ασφάλισή τους σε επαγγελματικά ταμεία.
Η συμμετοχή σε τέτοια Ταμεία δεν θα είναι υποχρεωτική, αλλά η εμπειρία στην Ευρώπη έχει διδάξει ότι η συμπληρωματική ασφάλιση είναι κερδοφόρα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, θα μπορούν να ασφαλίζονται νέοι και παλαιοί ασφαλισμένοι με όριο ηλικίας για την εγγραφή τους το 57ο ή το 58ο έτος.
Οι ασφαλισμένοι θα μπορούν να επιλέγουν το ύψος των εισφορών τους σε μια κλίμακα από 2% και άνω και θα παίρνουν ένα συμπλήρωμα σύνταξης που μπορεί να φτάνει ως και το 15% της κύριας σύνταξής τους. Αν δηλαδή ένας ασφαλισμένος πάρει 1.000 ευρώ από την κύρια σύνταξη, τότε η σύνταξη από το επαγγελματικό ταμείο θα είναι γύρω στα 150 ευρώ. Η σύνταξη που θα δίνουν τα ταμεία επαγγελματικής ασφάλισης θα υπόκειται σε κράτηση 10% για μηνιαία καταβολή και 15% για πληρωμή όλου του ποσού ως εφάπαξ.
Πότε θα πληρωθεί η έξτρα σύνταξη για συνταξιούχους που εργάζονται και πόση θα είναι αυτή;
Από τις αρχές του 2024 θα ξεκινήσει ο υπολογισμός της προσαύξησης που δικαιούνται οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι. Η προσαύξηση θα έχει και αναδρομικά για συνταξιούχους που εργάζονται από 1ης/1/2017 και μετά.
Η προσαύξηση για την κύρια σύνταξη υπολογίζεται με ποσοστό αναπλήρωσης 0,77% επί του μισθού για κάθε έτος απασχόλησης.
Για παράδειγμα, συνταξιούχος με απασχόληση για 5 έτη θα πάρει συμπλήρωμα σύνταξης με ποσοστό 3,85% επί του μέσου όρου του μηνιαίου μισθού της 5ετίας. Με μέσο μισθό 1.000 ευρώ, θα έχει προσαύξηση 38,5 ευρώ το μήνα. Αν η απασχόληση είναι για 60 μήνες, τότε θα πάρει αναδρομικά προσαύξησης 2.310 ευρώ.
Για την επικουρική σύνταξη χορηγείται ποσό που προκύπτει με βάση τον υπολογισμό της.
Οι αλλαγές για συνταξιούχους που εργάζονται
(*) Ασφαλιστικές κρατήσεις εργαζομένου στο μισθό με 13,85%.