ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΑΤΡΩΝ
ΔΙΑΤΑΓΗ ΠΛΗΡΩΜΗΣ
ΑΡΙΘΜΟΣ ΔΔΠ 127/2023
Η Δικαστής του Μονομελούς Διοικητικού Εφετείου Πατρών (Τμήμα Γ΄) Ελένη Παπαδάκη, Εφέτης Δ.Δ.,
Αφού έλαβε υπόψη την με ημερομηνία κατάθεσης 16.2.2023 (αριθ. καταχώρησης ΑΔΠ …/16-2-2023) αίτηση,
του …., κάτοικο Ναυπάκτου ( οδός …),
κατά 1) του Ν.Π.Δ.Δ. με την επωνυμία «ΔΗΜΟΣ ….» με έδρα στην … ( ….), όπως εκπροσωπείται νόμιμα και 2) του Ν.Π.Ι.Δ. με την επωνυμία «ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΥΔΡΕΥΣΗΣ-ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ … ( ….) με έδρα την …. ( …), όπως εκπροσωπείται νόμιμα.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΚΑΤΑ ΤΟ ΝΟΜΟ
1. Επειδή, με την κρινόμενη αίτηση, για την οποία καταβλήθηκε το ανάλογο δικαστικό ένσημο για κεφάλαιο και τόκους (σχετ. τα e-παράβολα της ΓΓΠΣ με κωδικό …. ποσού 1.665,85 ευρώ και με κωδικό …. ποσού 128,17 ευρώ), κοινοποιήθηκε δε νομίμως στους καθ’ ων (σχετ. οι …. εκθέσεις επίδοσης του δικαστικού επιμελητή του Εφετείου Πατρών, …), ζητείται να εκδοθεί διαταγή πληρωμής επί χρηματικών αξιώσεων του αιτούντος ποσού 157.275,10 ευρώ πλέον τόκων υπερημερίας ανερχομένων από 24-4-2021 έως 10-4-2022 σε 12.099,41 ευρώ άλλως νομιμοτόκως μέχρι πλήρους εξοφλήσεως που πηγάζουν από την …./1-4-2019 σύμβαση κατασκευής του έργου «ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΔΙΚΤΥΩΝ ΥΔΡΕΥΣΗΣ Τ.Κ. … ποσού 260.318,13 ευρώ ( άνευ ΦΠΑ).
2. Επειδή κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 175 του ν. 4412/2016 ( ΦΕΚ Α’ 147) « Δημόσιες Συμβάσεις Εργων, Προμηθειών και Υπηρεσιών ( προσαρμογή στις Οδηγίες 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ)», όπως αυτό αντικαταστάθηκε με το άρθρο 21 ν. 4491/2017 (152/13.10.2017) «1. Κάθε διαφορά μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών που προκύπτει από τη σύμβαση κατασκευής δημόσιου έργου, ανεξάρτητα από τον χαρακτήρα της σύμβασης ως διοικητικής ή ως ιδιωτικού δικαίου, επιλύεται με την άσκηση προσφυγής ή αγωγής στο διοικητικό εφετείο της περιφέρειας, στην οποία εκτελείται το έργο…».
3. Eπειδή, στο άρθρο 1 του ν. 1069/1980, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 1 του ν. 4483/2017 (Α΄ 107/31.07.2017 και διόρθωση σφάλματος στο Α΄147/2017), ορίζεται ότι: «1. Οι Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης (Δ.Ε.Υ.Α.) αποτελούν νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου της παρ. 4 του άρθρου 252 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων (ΚΔΚ), όπως κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 3463/2006 (Α΄ 114), έχουν κοινωφελή και μη κερδοσκοπικό χαρακτήρα και διέπονται από τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας, εφόσον δεν ορίζεται διαφορετικά από άλλες ειδικές διατάξεις του παρόντος, του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων και του ν. 3852/2010 (Α΄ 87)». Εξάλλου, με την …2011 ( ΦΕΚ Β’ ….) απόφαση , του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου, εγκρίθηκε η … απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου … περί σύστασης στο Δήμο …, επιχείρησης με την επωνυμία «ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ …». Η εν λόγω συσταθείσα δημοτική επιχείρηση ορίζεται ότι αποτελεί ίδιο νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου κοινωφελούς χαρακτήρα και σκοπού. Διέπεται δε, ως προς την οργάνωση, εκτέλεση, λειτουργία και συντήρηση των έργων της αρμοδιότητάς της καθώς και τις πηγές χρηματοδότησής της από τις διατάξεις του ν. 1069/80 και κατά τα λοιπά εφαρμόζονται οι διατάξεις του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα ( ν. 3463/2006) και του ν. 3852/2010 και οι κανόνες τις ιδιωτικής οικονομίας εφόσον δεν ορίζεται διαφορετικά από το νόμο ( άρθρο 1 παρ. 3 του ν. 1069/1980).
4. Επειδή, στον ν. 2717/1999 «Κώδικας Διοικητικής Δικονομίας» (Α΄ 97) ορίζεται, μεταξύ άλλων, στο άρθρο 272 Α ότι: «Η έκδοση διαταγής πληρωμής για χρηματικές αξιώσεις μη αμφισβητούμενες κατά την έννοια του άρθρου 3 παρ. 1 του Κανονισμού (ΕΚ) 805/2004 (EE L 143) μπορεί να ζητηθεί εφόσον: α) πηγάζουν από δημόσια σύμβαση που έχει συναφθεί στο πλαίσιο εμπορικής συναλλαγής, κατά την έννοια της υποπαραγράφου Ζ.3 της παραγράφου Ζ΄ του άρθρου πρώτου του ν. 4125/2013 (Α΄107) και β) έχει ολοκληρωθεί ο προληπτικός έλεγχος της σχετικής δαπάνης και έχει αποβεί θετικός για την πληρωμή της» (η προαναφερόμενη περίπτωση α) παρατίθεται ως άνω όπως ισχύει μετά την αντικατάσταση της λέξης «διοικητική» από τη λέξη «δημόσια» σύμφωνα με το άρθρο 60 του ν. 4689/2020 – ΦΕΚ Α΄ 103/27.5.2020), στο άρθρο 272Γ ότι: «1. Η διαταγή πληρωμής εκδίδεται ύστερα από αίτηση του δικαιούχου της αξίωσης, που υπογράφεται κατά τις διατάξεις του άρθρου 27 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας και κατατίθεται στη γραμματεία του αρμόδιου Δικαστηρίου. (…) 2. Η αίτηση πρέπει να περιέχει: α)…..δ) την αιτία πληρωμής και το ακριβές ποσό, κατά κεφάλαιο και τόκους. 3. Στην αίτηση πρέπει να αναφέρονται και να επισυνάπτονται όλα τα έγγραφα από τα οποία προκύπτει η αξίωση και το ύψος της. 4. Η αίτηση συνοδεύεται από το ανάλογο τέλος δικαστικού ενσήμου, το οποίο κατατίθεται, με ποινή το απαράδεκτο, έως και την τριακοστή (30η) ημέρα από την κοινοποίηση της αίτησης στον αντισυμβαλλόμενο. 5. Αντίγραφο της αίτησης κοινοποιείται στον αντισυμβαλλόμενο, μέσα σε οκτώ (8) ημέρες από την κατάθεσή της, με επιμέλεια του αιτούντος, ο οποίος υποχρεούται επιπλέον να προσκομίσει αμελλητί στη γραμματεία του Δικαστηρίου τα σχετικά αποδεικτικά επίδοσης. Ο αντισυμβαλλόμενος οφείλει να προσκομίσει στη γραμματεία του Δικαστηρίου, εντός τριάντα (30) ημερών από την κοινοποίηση της αίτησης, βεβαίωση της υπηρεσίας, που είναι αρμόδια για την εκκαθάριση και την έκδοση της εντολής πληρωμής, ως προς την ολοκλήρωση ή μη και το αποτέλεσμα του προληπτικού ελέγχου όπου αυτός προβλέπεται. Αν παρέλθει άπρακτη η προθεσμία του προηγούμενου εδαφίου ή αν, εντός της ως άνω προθεσμίας, αναφέρεται ότι ο προληπτικός έλεγχος συνεχίζεται, τότε τεκμαίρεται ότι αυτός έχει αποβεί θετικός. Σε περίπτωση εφαρμογής του τεκμηρίου του προηγούμενου εδαφίου, η συνδρομή της συγκεκριμένης προϋπόθεσης μπορεί να αμφισβητηθεί μόνο με την ανακοπή του άρθρου 272Η» και στο άρθρο 272Δ ότι: «1. Για την έκδοση της διαταγής πληρωμής δεν γίνεται συζήτηση στο ακροατήριο. 2. Ο δικαστής εκδίδει (…) τη διαταγή πληρωμής κατά το μέρος που πληρούνται οι προϋποθέσεις για την έκδοσή της και διατάσσει τον καθ’ ου να πληρώσει το οφειλόμενο ποσό και τα δικαστικά έξοδα. 3. Ο δικαστής απορρίπτει την αίτηση εάν δεν συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις για την έκδοσή της. Η απόρριψη της αίτησης σημειώνεται πάνω στην αίτηση με σύντομη αναφορά του λόγου απόρριψης. 4. Σε περίπτωση συνολικής ή μερικής απόρριψης της αίτησης δεν αποκλείεται η άσκηση αγωγής ή προσφυγής ή η υποβολή νέας αίτησης».
5. Επειδή, από τα παρακάτω σχετικά στοιχεία, προσκομισθέντα από τον αιτούντα, προκύπτουν τα ακόλουθα: Με την με αρ. πρωτ. ….-2019 εργολαβική σύμβαση μεταξύ του αιτούντος της Δ.Ε.Υ.Α. … ως κύριο του έργου και του Δήμου … ως φορέα υλοποίησης, ο πρώτος ανέλαβε την εκτέλεση του έργου «ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΔΙΚΤΥΩΝ ΥΔΡΕΥΣΗΣ Τ.Κ. …. ΚΑΙ …» έναντι εργολαβικού ανταλλάγματος 260.318,13 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ) και με συμβατικό χρόνο περαίωσης δώδεκα (12) μήνες, ήτοι έως 31-3-2020. Η εν λόγω σύμβαση, σύμφωνα με όσα διαλαμβάνονται σε αυτήν διέπεται από τον Ν. 4412/2016 ( ΦΕΚ Α 147). Ειδικότερα, στο άρθρο 9 της προαναφερθείσας εργολαβικής σύμβασης ορίζονται τα εξής : « Oι λογαριασμοί των κατά την σύμβαση οφειλομένων ποσών συντάσσονται με μέριμνα του αναδόχου κατά μηνιαία χρονικά διαστήματα και υποβάλλονται για έλεγχο στη Διευθύνουσα Υπηρεσία ( Διεύθυνση Τεχνικών Εργων του Δήμου …) σύμφωνα με το άρθρο 152 του Ν. 4412/2016. Κανένας λογαριασμός δεν θα εγκρίνεται από τη Δ/νουσα Υπηρεσία αν δεν έχουν τηρηθεί τα επιτάγματα του άρθρου 151 του Ν. 4412/2016….». Επίσης, στο άρθρο 12 της ίδιας ως άνω εργολαβικής σύμβασης ορίζεται ότι : «Σύμφωνα με το άρθρο 8 της εγκεκριμένης Διακήρυξης του έργου, το εν λόγω έργο απαλλάσσεται του ΦΠΑ και βρίσκει εφαρμογή η παρ. 10 του άρθρου 1 του Ν. 4281/2014 σχετικά με την αντιστροφή της υποχρέωσης απόδοσης ΦΠΑ, δηλαδή ο ανάδοχος δεν θα χρεώσει ΦΠΑ στα εκδιδόμενα Τιμολόγια, αλλά υπόχρεος ορίζεται ο λήπτης του Τιμολογίου κύριος του Έργου ( ΔΕΥΑ …), οπότε τον ΦΠΑ αποδίδει ο αναθέτων φορέας και όχι ο ανάδοχος, ο οποίος τιμολογεί χωρίς ΦΠΑ….. Οι πληρωμές θα γίνονται σύμφωνα με το άρθρο 152 του ν. 4412/2016 και το αντίστοιχο άρθρο της Ε.Σ.Υ…..». Ειδικότερα στην από μηνός Μαϊου 2017 Ειδική Συγγραφή Υποχρεώσεων ορίζεται ότι : «…ΧΧΧΙΙ ΣΥΜΒΑΤΙΚΟ ΤΙΜΗΜΑ ΚΑΙ ΠΛΗΡΩΜΕΣ» …….Επιμετρήσεις-Πιστοποιήσεις-Λογαριασμοί….Γενικά ισχύουν τα Αρθρα 151 και 152 του Ν. 4412/2016 με τις εξής διευκρινήσεις: (1) Το συμβατικό τίμημα θα πληρώνεται με βάση τμηματικές πιστοποιήσεις του αναδόχου. Οι πιστοποιήσεις θα συντάσσονται για τις εργασίες που έχουν εκτελεστεί και θα έχουν εγκριθεί από την Διευθύνουσα Υπηρεσία. (2) Στο λογαριασμό θα επισυνάπτονται όλα τα σχετικά δικαιολογητικά σύμφωνα με τον Ν. 4412/2016 και την οικεία Διακήρυξη….ΧΧΧV. ΑΝΑΛΗΨΗ ΚΙΝΔΥΝΩΝ ΚΑΙ ΕΥΘΥΝΕΣ…..Πληρωμές. Ισχύουν τα οριζόμενα στα άρθρα 152 έως 156 του Ν. 4412/2016. Καθυστέρηση πληρωμών Ισχύουν τα οριζόμενα στο άρθρο 137 και στην παρ. 9 του Αρθρου 152 του Ν. 4412/2016».Εξάλλου, στην ανωτέρω εργολαβική σύμβαση προβλέπεται ότι το ως άνω έργο χρηματοδοτείται από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα ( Ε.Π.) «Δυτική Ελλάδα» του άξονα Προτεραιότητα 2, με τίτλο «ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ-ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΣΕ ΜΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΦΙΛΙΚΗ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ» του Ε. Δυτικής Ελλάδας, σύμφωνα με την 3751/2016 απόφαση ένταξης του Περιφερειάρχη Δυτικής Ελλάδας. Ενόψει αυτού, όπως προκύπτει από το περιεχόμενο του άρθρου 2 της ίδιας ανωτέρω εργολαβικής σύμβασης, έχει συναφθεί προγραμματική σύμβαση μεταξύ του Δήμου … και της Δ.Ε.Υ.Α. …, την οποία έχει αποδεχθεί ο αιτών με την προσφορά του. Ειδικότερα σύμφωνα με την …/2016 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου …, της οποίας γίνεται μνεία στην ανωτέρω εργολαβική σύμβαση, αποφασίστηκε η σύναψη προγραμματικής σύμβασης κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 100 του ν. 3852/2010 ( Α’ 87), με αντικείμενο την υλοποίηση της πράξης «ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΔΙΚΤΥΩΝ ΥΔΡΕΥΣΗΣ Τ.Κ. …. ΚΑΙ …» από τον φορέα υλοποίησης, ο οποίος αναλαμβάνει την άσκηση, για λογαριασμό του κυρίου του έργου, της αρμοδιότητας να λειτουργήσει ως δικαιούχους του έργου έναντι της ειδικής υπηρεσίας Διαχείρισης του Ε. Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας 2014-2020 και συντάχθηκε σχετικό προσχέδιο αυτής. Μετά από διαδοχικές τροποποιήσεις της εν θέματι προγραμματικής σύμβασης, με την ….-2017 απόφαση του ως άνω Δημοτικού Συμβουλίου διαμορφώθηκε το τελικό κείμενο αυτής και ορίστηκε με το άρθρο 1 ότι ο Φορέας Υλοποίησης αναλαμβάνει «….να εκτελέσει τις παρακάτω ενέργειες ( ενδεικτικά): .1…5. Διενέργεια διαδικασιών ανάθεσης και επιλογής αναδόχου…6. Υπογραφή των σχετικών συμβάσεων με αναδόχους, οι οποίες συνυπογράφονται από τον Κύριο του Έργου, εφόσον οι υπηρεσίες τιμολογούνται σε αυτόν.7…8. Διαχείριση και παρακολούθηση υλοποίησης του Έργου.9. Παρακολούθηση χρηματοροών. 10. Παραλαβή του έργου στο σύνολό του…11…. Ο Φορέας υλοποίησης ……ασκεί όλα τα καθήκοντα Προϊσταμένης Αρχής και Διευθύνουσας Υπηρεσίας, όπως αυτά προβλέπονται στη νομοθεσία Δημοσίων Εργων. Διευκρινίζεται ρητά στην περίπτωση αυτή, ότι οι ανάδοχοι των τεχνικών έργων εκτελούν το έργο για λογαριασμό του Κυρίου του Έργου και ότι ο Φορέας Υλοποίησης ασκεί για λογαριασμό του Κυρίου του Έργου την αρμοδιότητα του δικαιούχου και της Αναθέτουσας». Επίσης στο άρθρο 2 αναφέρεται ότι «…2.1. Ο Κύριος του Έργου αναλαμβάνει…. Να παρακολουθεί τις χρηματοροές του Έργου σε συνεργασία με το Φορέα Υλοποίησης και να εκτελεί τις αντίστοιχες πληρωμές. Να προβαίνει στις απαιτούμενες ενέργειες για τη διασφάλιση της ομαλής χρηματοδότησης του Έργου, σε περίπτωση που ο Φορέας Υλοποίησης δεν έχει δική του ΣΑΕ….Να εξασφαλίσει τη χρηματοδότηση του Έργου μεριμνώντας για την εγγραφή του σε συλλογική απόφαση χρηματοδότησης και για την ετήσια κατανομή πιστώσεων. Να ορίσει στις έγγραφες συμφωνίες ότι ο λήπτης των παραστατικών του αναδόχου είναι ο Κύριος του Έργου και να φυλάσσει τα τιμολόγια και τα προβλεπόμενα στον ΚΦΑΣ φορολογικά στοιχεία, που εκδίδονται στο όνομα του Κυρίου του Έργου, προκειμένου για διευκολύνονται οι έλεγχοι….. 2.2 Ο Φορέας Υλοποίησης αναλαμβάνει …. Να παρακολουθεί τις χρηματοροές του Έργου και να φυλάσσει αντίγραφα όλων των παραστατικών ( τιμολόγια, εξοφλητικές αποδείξεις, αντίγραφα επιταγών κλπ) για τη διασφάλιση της διαδρομής ελέγχου…». Ακολούθως, ο αιτών λόγω μη πληρωμής του 1ου Λογαριασμού-Πιστοποίησης, ποσού 4.758,60 ευρώ και του 2ου Λογαριασμού-Πιστοποίησης, ποσού 38.875 ευρώ, που εγκρίθηκαν αντιστοίχως στις 11-7-2019 και στις 8-8-2019, κατέθεσε την ….-2019 ειδική δήλωση διακοπής εργασιών προς τον Προϊστάμενο της Διευθύνουσας Υπηρεσίας ( Διεύθυνση Τεχνικών Εργων του Δήμου …). Με την ….2019 απόφαση της Διευθύνουσας Υπηρεσίας του επίμαχου έργου, έγινε δεκτή η από 6-9-2019 ειδική δήλωση διακοπής, η οποία δεν οφείλεται σε υπαιτιότητα του αναδόχου, αφού ελήφθη υπόψη ότι δεν έχουν πληρωθεί οι ανωτέρω λογαριασμοί λόγω μη ορισμού τελικού υπολόγου. Τούτο διότι, παρά τα όσα αναφέρονται στο 1 παρ. 10 του ν. 4281/2014 αναφορικά με την αντιστροφή της υποχρέωσης απόδοσης του ΦΠΑ στα εκδιδόμενα Τιμολόγια, από τον λήπτη του τιμολογίου και κυρίου του έργου ( ΔΕΥΑ …), ο Περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας, με την ….2018 απόφασή του είχε ορίσει ως υπόλογο, τον Ταμίας του Δήμου … με αποτέλεσμα να ανακύψει η ανάγκη της αλλαγής του υπολόγου, ώστε να καταστεί υπόλογος, ο Ταμίας της Δ.Ε.Υ.Α. …. Ακολούθως, ο αιτών υπέβαλε την ….-2020 αίτηση προς την Διευθύνουσα Υπηρεσία του επίμαχου έργου και ζήτησε την παράταση της προθεσμίας περαίωσης του έργου έως 30-9-2020, λόγω της διακοπής των εργασιών του έργου, στην οποία προέβη χωρίς υπαιτιότητά του σύμφωνα με την ….2019 απόφαση της Διευθύνουσας Υπηρεσίας. Στη συνέχεια, ο Πρόεδρος του Δ.Σ. της Δ.Ε.Υ.Α. …, ενημέρωσε τον αιτούντα ότι μπορεί να απομακρύνει τα μηχανήματα που απασχολεί για το έργο, μέχρι να διευθετηθεί το πρόβλημα της αποπληρωμής των λογαριασμών, ώστε να τα χρησιμοποιήσει σε άλλα έργα. Ο αιτών με την ….2020 επιστολή του προς την Διευθύνουσα Υπηρεσία, ζήτησε εκ νέου την παράταση της προθεσμίας παράτασης του έργου έως 31-12-2020, δεδομένου ότι λόγω της ως άνω διακοπής των εργασιών χωρίς δική του υπαιτιότητα, δεν εκτελέστηκαν εργασίες στο επίμαχο έργο από 7-9-2019 έως 5-8-2020, οι οποίες άρχισαν εκ νέου στις 6-8-2020 και δεδομένου ότι εξοφλήθηκαν τελικά οι οφειλόμενοι λογαριασμοί. Η Οικονομική Επιτροπή του Δήμου … με την ../2020 απόφασή της ( αριθμός πρακτικού 25/2020), αποφάσισε την παράταση της αρχικής προθεσμίας του επίμαχου έργου έως 17-10-2020, ήτοι κατά 200 ημέρες από την ημερομηνία λήξης της συμβατικής προθεσμίας του έργου (31-3-2020), με αναθεώρηση, αφού η καθυστέρηση των εργασιών δεν οφείλεται σε υπαιτιότητα του αναδόχου. Ειδικότερα, έλαβε μεταξύ άλλων υπόψη και τα εξής : α) την …2019 απόφαση της Διευθύνουσας Υπηρεσίας περί αποδοχής της από 6-9-2019 ειδικής δήλωσης διακοπής των εργασιών β) τον αρχικό χρόνο περαίωσης του έργου ήτοι έως την 31-3-2020, γ) το γεγονός ότι στις 30-7-2020 εξοφλήθηκαν τελικά τρείς (3) εγκριθέντες λογαριασμοί –πιστοποιήσεις του επίμαχου έργου συνολικού ποσού 79.795,60 ευρώ, με απόδοση του ΦΠΑ από την ΔΕΥΑ …, η οποία σύμφωνα με το άρθρο 1 παρ. 10 του ν. 4281/2014 ( ΦΕΚ Α’ 160) περί αντιστροφής της υποχρέωσης απόδοσης του ΦΠΑ, αποτελεί την λήπτρια των σχετικών τιμολογίων, ώστε να αρθεί οριστικά ο λόγος διακοπής των εργασιών από την πλευρά του αναδόχου, δ) ότι ο αιτών σε καμία περίπτωση δεν ευθύνεται για την καθυστέρηση εξόφλησης των τριών εγκεκριμένων λογαριασμών παράλληλα δε, καταδεικνύει την πρόθεσή του να ολοκληρώσει το έργο και η διαγωγή του κρίνεται άριστη κινούμενος σε πνεύμα συνεργασίας με την Διευθύνουσα Υπηρεσία. Περαιτέρω, ο αιτών, μεταξύ άλλων νεότερων λογαριασμών, υπέβαλε στις 22-2-2021 τον 7ο Λογαριασμό-Πιστοποίηση ποσού 157.275,10 ευρώ που αφορά αποζημίωση λόγω θετικών ζημιών βάσει της …2019 ειδικής δήλωσης διακοπής εργασιών που δεν οφείλεται σε υπαιτιότητα του αναδόχου, συνοδευόμενη από την 7η Συνοπτική Επιμέτρηση και την από μηνός Δεκεμβρίου 2020 έκθεση αποτίμησης δαπάνης υπερημερίας. Ο Λογαριασμός αυτός και η συνοπτική επιμέτρηση που τον συνοδεύει, υπογράφηκε από τον επιβλέποντα το έργο μηχανικό και θεωρήθηκε από την Αναπληρώτρια Διευθύντρια των Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου … στις 22-3-2021. Επίσης ο επιβλέπων μηχανικός υπέγραψε στις 22-3-2021 την 7η Εντολή Πληρωμής για την συνημμένη πιστοποίηση ποσού 157.275,10 ευρώ, η οποία θεωρήθηκε την ίδια ημέρα από την Αναπληρώτρια Διευθύντρια των Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου Δυτικής. Τέλος, η 7η Εντολή Πληρωμής και ο 7ος Λογαριασμός-Πιστοποίηση, αφού έλαβαν αριθμό πρωτοκόλλου ….2021 από την ως άνω Διευθύνουσα Υπηρεσία, απεστάλησαν στην ΔΕΥΑ … για την λογιστική τακτοποίηση και την έκδοση του σχετικού χρηματικού εντάλματος.
6. Επειδή, στην προκείμενη περίπτωση, η ένδικη χρηματική αξίωση για την ικανοποίηση της οποίας ζητείται η έκδοση διαταγής πληρωμής πηγάζει από δημόσια σύμβαση κατασκευής έργου για τις ανάγκες των ανωτέρω τοπικών κοινοτήτων του Δήμου …, συναφθείσα την 1η-4-2019, μεταξύ του αιτούντος, του Δήμου … με την ιδιότητα του φορέα υλοποίησης και της επιχείρησης με την επωνυμία «ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ …» με την ιδιότητα του κυρίου του έργου. Με τα δεδομένα αυτά, η κρινόμενη αίτηση, ανεξάρτητα από το αν ο κύριος του έργου είναι ν.π.ι.δ. ( 2η καθής), ασκείται αρμοδίως ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου.
7. Επειδή, όπως έχει κριθεί εργοδότης ή κύριος του έργου είναι το Δημόσιο ή το νομικό πρόσωπο του δημοσίου τομέα, για λογαριασμό του οποίου καταρτίζεται η σύμβαση ή κατασκευάζεται το έργο ( πρβλ. ΣτΕ 3309/2015). Περαιτέρω, εν προκειμένω σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 5, εφόσον κύριος του έργου είναι η «ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ …» ( 2η καθής), η οποία είναι η λήπτρια των τιμολογίων που εκδίδει ο ανάδοχος και επιπλέον ο Ταμίας της είναι υπόλογος του έργου, ενώ ο Δήμος … αποτελεί απλώς τον φορέα υλοποίησης του έργου, ο οποίος προβαίνει σε συγκεκριμένες ενέργειες χάριν του κυρίου του έργου, μη νομίμως η ένδικη αίτηση στρέφεται κατά του Δήμου …, ο οποίος δεν νομιμοποιείται παθητικά.
8. Επειδή κατά τα λοιπά η κρινόμενη αίτηση ασκείται παραδεκτώς και πρέπει να εξεταστεί περαιτέρω.
9. Επειδή ακολούθως, στο άρθρο 152 με τίτλο «Λογαριασμοί-Πιστοποιήσεις» του ν. 4412/2016- όπως το άρθρο αυτό ίσχυε, κατά τον κρίσιμο στην προκείμενη περίπτωση, χρόνο, πριν την αντικατάστασή του, από το ισχύον από 1.9.2021, άρθρο 71 του ν.4782/2021 (Α΄ 36/9.3.2021), κατά τις συνδυασμένες διατάξεις των άρθρων 140 (παρ.5) και 142 (παρ.1 περ. β΄) του ίδιου ν. 4782/2021- ορίζεται ότι : « 1. Η πληρωμή στον ανάδοχο του εργολαβικού ανταλλάγματος γίνεται τμηματικά, με βάση τις πιστοποιήσεις των εργασιών που έχουν εκτελεσθεί μέσα στα όρια του χρονοδιαγράμματος εργασιών….2. Η πραγματοποίηση τόσο των τμηματικών πληρωμών όσο και της οριστικής πληρωμής του εργολαβικού ανταλλάγματος, καθώς και η εκκαθάριση όλων των αμοιβαίων απαιτήσεων από την εργολαβική σύμβαση, γίνεται με βάση τους λογαριασμούς και τις πιστοποιήσεις.3. Μετά τη λήξη κάθε μήνα ή άλλης χρονικής περιόδου που ορίζει η σύμβαση για τις τμηματικές πληρωμές, ο ανάδοχος συντάσσει λογαριασμό των ποσών από εργασίες που εκτελέσθηκαν, τα οποία οφείλονται σ` αυτόν. Οι λογαριασμοί αυτοί στηρίζονται στις επιμετρήσεις των εργασιών και στα πρωτόκολλα παραλαβής αφανών εργασιών…..4…5….6. Στους λογαριασμούς περιλαμβάνονται επίσης η αναθεώρηση τιμών, αποζημιώσεις κάθε είδους που έχουν εγκριθεί, αντίτιμο απολογιστικών εργασιών που εκτελέσθηκαν μέσω της εργολαβίας και κάθε άλλη εγκεκριμένη δαπάνη που καταβάλλεται στον ανάδοχο…. 7. Οι λογαριασμοί συντάσσονται πάντοτε ανακεφαλαιωτικοί και συνοδεύονται ιδίως από ανακεφαλαιωτικό συνοπτικό πίνακα των εγκεκριμένων επιμετρήσεων εργασιών που εκτελέσθηκαν από την αρχή του έργου, πίνακα και αναλυτική επιμέτρηση των εργασιών οι οποίες πιστοποιούνται τμηματικά και προσωρινά, τα παραστατικά στοιχεία των απολογιστικών εργασιών, τον πίνακα του υπολογισμού της αναθεώρησης και από τις αποφάσεις που αναγνωρίζουν αποζημιώσεις ή επιβάλλουν ποινικές ρήτρες ή περικοπές ή άλλες απαιτήσεις του εργοδότη. ….. 8. Οι λογαριασμοί υποβάλλονται στη Διευθύνουσα Υπηρεσία που τους ελέγχει, τους διορθώνει και τους εγκρίνει μέσα σε ένα (1) μήνα…… Ο επιβλέπων υπογράφει το λογαριασμό, βεβαιώνοντας έτσι ότι οι ποσότητες είναι σύμφωνες με τις επιμετρήσεις και τα επιμετρητικά στοιχεία, οι τιμές σύμφωνες με τη σύμβαση και τις σχετικές διατάξεις και γενικά ότι έχουν διενεργηθεί στο λογαριασμό όλες οι περικοπές ή εκπτώσεις ποσών, που προκύπτουν από το νόμο και την εφαρμογή της σύμβασης…… Ο εγκεκριμένος λογαριασμός αποτελεί την πιστοποίηση για την πληρωμή του αναδόχου («πληρωτέο εργολαβικό αντάλλαγμα»). Προϋπόθεση πληρωμής της πιστοποίησης είναι η προσκόμιση από τον ανάδοχο όλων των απαιτούμενων δικαιολογητικών πληρωμής. Το τιμολόγιο μπορεί να προσκομίζεται μεταγενεστέρως κατά την είσπραξη του ποσού της πιστοποίησης…..9. Αν η πληρωμή ενός λογαριασμού καθυστερήσει χωρίς υπαιτιότητα του αναδόχου, πέρα του διμήνου από την υποβολή του ή την επανυποβολή του, οφείλεται, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου Ζ του Ν. 4152/2013, τόκος υπερημερίας. Ο ανάδοχος μπορεί να διακόψει τις εργασίες, αφού κοινοποιήσει στη Διευθύνουσα Υπηρεσία ειδική έγγραφη δήλωση.10….11… 12…13….».
10. Επειδή, όπως έχει κριθεί, καθ’ ερμηνεία των παρομοίου περιεχομένου διατάξεων των άρθρων 53 του ν. 3669/2008 (ΦΕΚ Α΄ 116) και 5 του ν.1418/1984 (ΦΕΚ Α΄23), οι λογαριασμοί, οι οποίοι έχουν εγκριθεί από τη διευθύνουσα το έργο υπηρεσία, αποτελούν την πιστοποίηση για την πληρωμή του αναδόχου για τις αντίστοιχες εργασίες που έχουν εκτελεστεί απ’ αυτόν και, συνεπώς, μετά την έγκριση ανακύπτει υποχρέωση του κυρίου του έργου προς πληρωμή τους (Σ.τ.Ε. 2645/2020, 1497/2018, 3272/2015, 2614/2014, 2885/2013, κ.α.), ενώ, σε περίπτωση καθυστέρησης της πληρωμής χωρίς υπαιτιότητα του αναδόχου, οφείλεται τόκος υπερημερίας. Δεν γεννάται όμως υποχρέωση του κυρίου του έργου οργανισμού τοπικής αυτοδιοίκησης ή νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου ή δημοτικής επιχείρησης προς πληρωμή εγκριθέντος λογαριασμού, εάν ο λογαριασμός αυτός δεν συνοδεύεται και από τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, όπως βεβαίωση περί καταβολής των οφειλόμενων από τον ανάδοχο ασφαλιστικών εισφορών, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 7 του άρθρου 39 του ν. 2065/1992 ( ΦΕΚ 113 Α), οι οποίες κατά το άρθρο 59 του ν. 2676/1999 ( ΦΕΚ 1/5.1.1999) έχουν εφαρμογή και για την είσπραξη εκκαθαρισμένων απαιτήσεων των επιχειρήσεων από δημόσιες, δημοτικές και κοινοτικές επιχειρήσεις δημόσιας ή κοινής ωφέλειας (Σ.τ.Ε. 1505/2015, 4364/2014) καθώς και βεβαίωση φορολογικής ενημερότητας του αναδόχου που προβλέπεται από το άρθρο 26 του ν. 1882/1990 ( Α’ 43). Επομένως, στην περίπτωση αυτή δεν γεννάται υποχρέωση καταβολής τόκων υπερημερίας επί των καθυστερούμενων ποσών για όλο το χρονικό διάστημα κατά το οποίο διαρκεί η παράλειψη του αναδόχου να υποβάλει τις κατά τα ανωτέρω βεβαιώσεις, που αποτελούν νόμιμη υποχρέωσή του (ΣτΕ 1505/2015,4364/2014).
11. Επειδή, με την κρινόμενη αίτηση ο αιτών προβάλλει ότι η ΔΕΥΑ …, δεν του έχει καταβάλλει μέχρι σήμερα το οφειλόμενο ποσό του 7ου Λογαριασμού-Πιστοποίηση, μολονότι έχει εγκριθεί από την Διευθύνουσα Υπηρεσία του επίμαχου έργου και ζητεί να εκδοθεί διαταγή πληρωμής σε βάρος της ΔΕΥΑ … προς ικανοποίηση της ως άνω χρηματικής του αξίωσης και εξόφλησή της ποσού 157.275,10 ευρώ ( χωρίς ΦΠΑ), ισχυριζόμενος ότι η ως άνω απαίτηση είναι βεβαία και εκκαθαρισμένη και έχει καταστεί ληξιπρόθεσμη και απαιτητή. Επιπλέον ο αιτών ζητά να του καταβληθούν τόκοι υπερημερίας σύμφωνα με την υποπαράγραφο Ζ.5 παρ.3 εδ. δ’ του ν. 4152/2013 ποσού 12.099,41 ευρώ από 24-4-2021, ήτοι μετά την παρέλευση 30 ημερών από την ολοκλήρωση του ελέγχου του 7ου Λογαριασμού-Πιστοποίησης ( 22-3-2021) έως 10-4-2022 και σε κάθε περίπτωση ζητά το ανωτέρω ποσό νομιμοτόκως μέχρι την πλήρη εξόφλησή του. Προς απόδειξη των ισχυρισμών του επικαλείται και προσκομίζει όσα έγγραφα αναλυτικά προπαρατέθηκαν στη σκέψη 5. Εξάλλου, η ΔΕΥΑ …, στην οποία επιδόθηκε νομίμως αντίγραφο της παρούσας αίτησης την 22-2-2023, δεν προσκόμισε στην Γραμματεία του Δικαστηρίου οποιοδήποτε σχετικό με την ένδικη αξίωση έγγραφο στοιχείο.
12. Επειδή, εν προκειμένω συντρέχουν οι προϋποθέσεις έκδοσης διαταγής πληρωμής, κατά τις διατάξεις του άρθρου 272Α του Κ.Δ.Δ., διότι: α) οι ένδικες χρηματικές αξιώσεις πηγάζουν από δημόσια σύμβαση, β) οι ένδικες αξιώσεις είναι μη αμφισβητούμενες κατά την έννοια του άρθρου 3 παρ. 1 του Κανονισμού (ΕΚ) 805/2004, αφού αναγνωρίσθηκαν ρητώς από την αρμόδια υπηρεσία ( Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών-Διευθύνουσα Υπηρεσία) του φορέα υλοποίησης (Δήμου …) [ ο οποίος ενεργεί χάριν του κυρίου του έργου δυνάμει της συναφθείσας μεταξύ τους προγραμματικής σύμβασης] η οποία ενέκρινε τον 7ο Λογαριασμό- Εντολή Πληρωμής, που αποτελεί την πιστοποίηση για την πληρωμή του (ΣτΕ 1497/2018, 3272/2015), η δε Δ.Ε.Υ.Α. … ως κύριος του έργου δεν τις αμφισβητεί, γ) σε κάθε περίπτωση , δεν προσκομίστηκε εντός 30 ημερών από την κοινοποίηση της αίτησης, βεβαίωση από την αρμόδια υπηρεσία, σχετικά με την ολοκλήρωση ή μη και το αποτέλεσμα του προληπτικού ελέγχου, επομένως δημιουργείται τεκμήριο ότι ο έλεγχος απέβη θετικός και δ) ότι δεν προκύπτει η καταβολή στον αιτούντα, του οφειλόμενου ποσού που προέρχεται από τον 7ο Λογαριασμό-Πιστοποίηση. Ενόψει αυτών, η Δ.Ε.Υ.Α. …, οφείλει κατ΄ αρχήν να καταβάλει στον αιτούντα το ποσό των 157.275,10 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ). Όμως, τόκοι υπερημερίας, δεν οφείλονται, διότι δεν αποδεικνύεται ο χρόνος που η Δ.Ε.Υ.Α. … κατέστη υπερήμερη, εφόσον ο αιτών δεν αποδεικνύει ότι για την πληρωμή του ανωτέρω λογαριασμού κατέθεσε παράλληλα και τα απαιτούμενα για την έκδοση του αναγκαίου χρηματικού εντάλματος πληρωμής, νόμιμα δικαιολογητικά, όπως φορολογική και ασφαλιστική ενημερότητα, για την αναγκαιότητα προσκόμισης των οποίων είχε ενημερωθεί και με βάση την Ειδική Συγγραφή Υποχρεώσεων, η οποία παραπέμπει στα όσα ορίζει το άρθρο 152 του ν.4412/2016 ( βλ. ΣτΕ 2730/2018). Εξάλλου, η καταβολή της ως άνω κύριας αξίωσης, τελεί υπό την προϋπόθεση προσκομίσεως εκ μέρους του αιτούντος των ανωτέρω πιστοποιητικών καθώς και του σχετικού τιμολογίου το οποίο, όπως ειδικώς ορίζεται στο άρθρο 152 παρ. 8 του ν. 4412/2016 « ….μπορεί να προσκομίζεται μεταγενεστέρως κατά την είσπραξη του ποσού της πιστοποίησης».
13. Επειδή, κατ’ ακολουθίαν, πρέπει να γίνει εν μέρει δεκτή η κρινόμενη αίτηση κατά το μέρος που στρέφεται κατά της Δ.Ε.Υ.Α. … και να υποχρεωθεί η προαναφερθείσα δημοτική επιχείρηση να καταβάλει στον αιτούντα το ποσό των 157.275,10 ευρώ ( χωρίς ΦΠΑ) υπό την προϋπόθεση προσκόμισης των προαναφερθέντων πιστοποιητικών και του σχετικού τιμολογίου. Τέλος, πρέπει να συμψηφιστούν τα δικαστικά έξοδα μεταξύ των διαδίκων (άρθ. 275 παρ. 1 εδ. γ΄ ΚΔΔικ.).
ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ
-Απορρίπτει την αίτηση κατά το μέρος που στρέφεται κατά του Δήμου ….
-Δέχεται εν μέρει την αίτηση κατά τα λοιπά.
-Διατάσσει την Δ.Ε.Υ.Α. … να καταβάλει στον αιτούντα το ποσό των εκατό πενήντα επτά χιλιάδων διακοσίων εβδομήντα πέντε ευρώ και δέκα λεπτών (157.275,10 ευρώ) χωρίς ΦΠΑ, υπό την προϋπόθεση προσκόμισης φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας καθώς και του σχετικού τιμολογίου.
-Συμψηφίζει τα δικαστικά έξοδα μεταξύ των διαδίκων.
Η Δημοτική Επιχείρηση ( ΔΕ.Υ.Α. …) έχει δικαίωμα να ασκήσει ανακοπή κατά της διαταγής πληρωμής μέσα σε προθεσμία τριάντα (30) ημερών από την επίδοση της διαταγής, κατ’ άρθρο 272 Η του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας.
Εκδόθηκε στην Πάτρα στις 12 Απριλίου 2023.
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ
ΕΛΕΝΗ ΠΑΠΑΔΑΚΗ
Παραγγέλεται κάθε Δικαστικός Επιμελητής να εκτελέσει την παραπάνω απόφαση, όταν ζητηθεί, κάθε Εισαγγελέας να ενεργήσει ό,τι ο νόμος προβλέπει και κάθε Διοικητής ή άλλος Αξιωματικός της Δημόσιας Δύναμης να βοηθήσει στην εκτέλεση της απόφασης, όταν νόμιμα ζητηθεί.
Προς βεβαίωση συντάχθη η εντολή αυτή και υπογράφεται νόμιμα.
Πάτρα 27 Απριλίου 2023
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ
ΕΛΕΝΗ ΠΑΠΑΔΑΚΗ
