Αλεξάνδρα Κλειδαρά
Οι δικαιούχοι συντάξεων χηρείας μετά την τριετία θα χάνουν τη μισή παροχή σε περίπτωση ανάληψης εργασίας ή συνταξιοδότησης (από το 70% της σύνταξης του άμεσα ασφαλισμένου, στο 35%).
Η εν λόγω περικοπή εφαρμόζεται ήδη στο Δημόσιο και θα επεκταθεί στους συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα, αλλά όχι με αναδρομική ισχύ.
Πρόκειται για μία διάταξη που σύμφωνα με πληροφορίες του Dnews έχει προβληματίσει ιδιαίτερα την κυβέρνηση η οποία φοβούμενοι το πολιτικό κόστος δεν έχει ακόμη αποφασίσει αν θα την εντάξει στο νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο ή θα πάει για αργότερα.
Πάντως νομικοί εκτιμούν ότι η κυβέρνηση θα κληθεί να καταθέσει τη ρύθμιση καθώς αν προσφύγουν οι δημόσιοι υπάλληλοι δικαστικά θα κληθεί να τους επιστρέψει αναδρομικά τα ποσά της παρακράτησης.
Αναλυτικότερα επεκτείνεται και στον ιδιωτικό τομέα η ρύθμιση που ισχύει για το Δημόσιο, σχετικά με την περικοπή της σύνταξης χηρείας στο μισό, στην περίπτωση απασχόλησης ή συνταξιοδότησης του δικαιούχου.
Στην πράξη, οι αποδοχές θα περιορίζονται στο 35% της σύνταξης του θανόντος, καθώς η περικοπή του 50% που ορίζει ο νόμος αναφέρεται στο 70% της σύνταξης του άμεσα ασφαλισμένου, που λαμβάνει ο/η χήρος/α.
Βάσει του αρχικού σχεδιασμού, η περικοπή θα πρέπει να επιβληθεί σε όλες τις συντάξεις χηρείας (ανδρών και γυναικών) που δόθηκαν πριν την 1η Οκτωβρίου 2020 και σήμερα ο δικαιούχος εργάζεται ή συνταξιοδοτείται. Ωστόσο, θα υπάρχει ρήτρα, ώστε ο συνταξιούχος να μπορεί να επιλέξει ποια από τις δύο συντάξεις θα περιοριστεί στο 50%.
Επίσης, εισάγεται διάταξη με την οποία ο συνταξιούχος εξ ιδίου δικαιώματος θα μπορεί να επιλέγει ποια από τις δύο συντάξεις θα περιοριστεί στο 50%.
Τώρα ο δικαιούχος θα μπορεί να επιλέξει η μείωση στο μισό να επιβληθεί στην δική του σύνταξη (εξ ιδίου δικαιώματος), αν αυτή είναι υποδεέστερη.
Ωστόσο άγνωστο παραμένει το θα ισχύσει με τη εθνική σύνταξη στην περίπτωση της δεύτερης παροχής. Και αυτό καθώς ρητά προβλέπεται στον νόμο Κατρούγκαλο (Ν.4387/16) ότι σε περίπτωση δύο συντάξεων, η εθνική σύνταξη χορηγείται μόνο μία φορά.
Υπενθυμίζουμε ότι το 2020, κόπηκαν οι συντάξεις 5.500 δικαιούχων συντάξεων χηρείας του ιδιωτικού τομέα χωρίς οι ίδιοι να έχουν ενημερωθεί με αποτέλεσμα να προκληθεί αγανάκτηση και ο ΕΦΚΑ να αναγκαστεί να επιστρέψει πίσω τα ποσά.
Οπότε δεν είναι ακόμα σαφές αν η εν λόγω διάταξη θα περιληφθεί στο μίνι ασφαλιστικό νομοσχέδιο.
Σύμφωνα με το νόμο οι δικαιούχοι λαμβάνουν σύνταξη χηρείας ίση με το 70% της σύνταξης του θανόντος, ενώ μετά την τριετία το ποσό της χηρείας μειώνεται κατά 50% και η σύνταξη χηρείας περιορίζεται από το 70% στο 35% της σύνταξης του θανόντος.
Δηλαδή η περικοπή θα πρέπει να επιβληθεί σε όλες τις συντάξεις χηρείας (ανδρών και γυναικών) που δόθηκαν πριν την 1η Οκτωβρίου 2020 αν σήμερα ο δικαιούχος εργάζεται ή συνταξιοδοτείται.
Ωστόσο, ο συνταξιούχος να μπορεί να επιλέξει ποια από τις δύο συντάξεις θα περιοριστεί στο 50% ώστε να επιλέξει προφανώς το μικρότερο ποσό και να έχουν μικρότερες απώλειες.
Προϋποθέσεις
Η σύνταξη χηρείας χορηγείται από την ημέρα θανάτου του δικαιούχου-άμεσα ασφαλισμένου, είτε αυτός ελάμβανε σύνταξη, είτε εργαζόταν (με βάση τα έως τότε έτη ασφάλισης). Υπό την προϋπόθεση ότι η αίτηση συνταξιοδότησης λόγω θανάτου θα κατατεθεί εντός 12μήνου από την ημερομηνία της απώλειας.
Κατά την πρώτη, μετά την ημερομηνία θανάτου, 3ετία η σύνταξη ορίζεται στο 70% του ποσού που ελάμβανε (ή επρόκειτο να πάρει εάν εργαζόταν) ο άμεσα ασφαλισμένος. Ανεξαρτήτως εργασίας, συνταξιοδότησης ή οικογενειακού εισοδήματος του/της συζύγου.
Εάν ο συνταξιούχος λόγω θανάτου δεν εργάζεται με πλήρη ασφάλιση, η σύνταξη θα μειώνεται κατά 50% μόνο για τις συγκεκριμένες ημέρες που εργάζεται και μόνο για το σύνολο του μήνα που αυτοαπασχολείται.