Κατάργηση μειώσεων για εργαζόμενους συνταξιούχους, αυξήσεις συντάξεων για ειδικές κατηγορίες ασφαλισμένων (τέκνα θανόντων, επικουρικές πρατηριούχων κ.ά.), επέκταση των επιδομάτων μητρότητας σε όλες τις μητέρες μισθωτές, ελεύθερες επαγγελματίες και αγρότισσες, θέσπιση αναλογικής μείωσης του επιδόματος ανεργίας όταν ο άνεργος απασχολείται ως 12 μέρες το μήνα, χορήγηση σύνταξης σε ασφαλισμένους με χρέη ως 30.000 ευρώ, αναζήτηση ενσήμων για μειωμένη σύνταξη εντός 6ετίας αντί 5ετίας προβλέπουν συνολικά 15 αλλαγές που περιλαμβάνει το μίνι ασφαλιστικό νομοσχέδιο για συντάξεις, εισφορές και επιδόματα.
Ολες τις αλλαγές που φέρνει το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο εξασφάλισε και παρουσιάζει σήμερα το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις».
Οι 7 πρώτες από τις 15 ρυθμίσεις προβλέπουν:
- Κατάργηση της ποινής μείωσης της σύνταξης 30% για εργαζόμενους συνταξιούχους και θέσπιση κρατήσεων σε μισθό και προσαύξηση σε εισφορές. Οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι ως μισθωτοί θα έχουν κράτηση 10% στο μισθό. Αν είναι ελεύθεροι επαγγελματίες μόνο με κύρια ασφάλιση (π.χ., πρώην ΟΑΕΕ), θα πληρώνουν την εισφορά με προσαύξηση 50%, ενώ αν είναι αυτοαπασχολούμενοι με κύρια και επικουρική ασφάλιση (π.χ., δικηγόροι και μηχανικοί), θα πληρώνουν την εισφορά κύριας ασφάλισης με προσαύξηση 40% και την εισφορά επικουρικής με προσαύξηση 40%.
- Χορήγηση του 40% της σύνταξης σε όσους χρωστούν ως 30.000 ευρώ στον ΟΑΕΕ και ως 10.000 ευρώ στον ΟΓΑ. Αίτηση θα μπορούν να υποβάλουν στο 67ο έτος εφόσον έχουν πληρώσει 20 χρόνια ασφάλισης. Προβλέπεται άρση τραπεζικού απορρήτου και αν οι καταθέσεις τους είναι πάνω από 12.000 ευρώ, η αίτηση θα απορρίπτεται. Το άλλο 60% της σύνταξης θα συμψηφίζεται με τις οφειλές και όταν το χρέος φτάσει στις 20.000 ευρώ για ΟΑΕΕ ή 6.000 ευρώ για ΟΓΑ, τότε θα δίδεται όλη η σύνταξη και θα παρακρατείται η υπόλοιπη οφειλή σε 60 δόσεις.
- Καθιερώνεται η 15ετία ως ελάχιστος απαιτούμενος χρόνος ασφάλισης για την έκδοση επικουρικής σύνταξης από όλα τα Ταμεία και με διαδοχική ασφάλιση, με αυστηρό χρονοδιάγραμμα έκδοσης των επικουρικών εντός 3 μηνών μετά την απονομή κύριας σύνταξης (fast track).
- Eπαναχορηγούνται συντάξεις για τέκνα θανόντων που είχαν διακοπεί είτε γιατί είχαν κλείσει το 18ο έτος της ηλικίας τους χωρίς να σπουδάζουν είτε επειδή, παρότι σπουδάζουν, δεν προσκόμιζαν κάθε χρόνο βεβαίωση ώστε να παίρνουν τη σύνταξη ως το 24ο έτος.
- Χορηγείται επικουρική σύνταξη από το πρώην ΤΕΑΠΥΚ σε ετεροεπαγγελματίες πρατηριούχους υγρών καυσίμων οι οποίοι λόγω πληθυσμιακών κριτηρίων (χωριά ως 3.000 κατοίκους) συνταξιοδοτούνται από τον ΟΓΑ. Η διάταξη αναφέρει ότι δικαιούνται την επικουρική από τη στιγμή που έχουν πληρώσει εισφορές στο ΤΕΥΑΥΕΚ. Η διάταξη εφαρμόζεται και για τους συνταξιούχους των οποίων η σύνταξη ΤΕΑΥΕΚ ανεστάλη λόγω συνταξιοδοτήσεώς τους από τον ΟΓΑ. Ανάλογη διάταξη ισχύει και για το επικουρικό των αρτοποιών, που επίσης συνταξιοδοτούνται από τον ΟΓΑ.
- Αυξάνεται σε 6 αντί 5 έτη το χρονικό όριο για τα 100 ένσημα ανά έτος που απαιτούνται στη μειωμένη σύνταξη. Η διάταξη ισχύει για τους ασφαλισμένους προ της 1ης.1.1993, που λόγω της πανδημίας δεν συμπλήρωσαν το 2020 τα 100 ένσημα για να υποβάλουν αίτηση συνταξιοδότησης για τη λήψη μειωμένης σύνταξης.
Για παράδειγμα, παλαιός ασφαλισμένος 62 ετών για να λάβει μειωμένη σύνταξη τον 11ο/2023 χρειάζεται συνολικά 4.500 ημέρες ασφάλισης, εκ των οποίων οι 100 ημέρες κατ΄ έτος την τελευταία πενταετία, δηλαδή τα έτη 2023, 2022, 2021, 2020, 2019.
Αν, λόγω Covid-19, δεν συμπληρώνει τις 100 ημέρες το 2020 και δεν έχει επιδοτούμενη ανεργία ΟΑΕΔ για να τις συμπληρώσει. Με τη νέα διάταξη θα αναζητηθούν οι 100 ημέρες που λείπουν το 2020 στα έτη 2023, 2022, 2021, 2019, 2018. Αντίστοιχα, με αίτηση το 2024, θα αναζητηθούν τα 100 ένσημα στα έτη 2024, 2023, 2022, 2021 και 2019.
- Χορηγείται εφάπαξ στους κληρικούς πριν τη σύνταξη. Οι κληρικοί μπορούν να αιτηθούν την καταβολή εφάπαξ εφόσον έχουν συμπληρώσει το 70ό έτος της ηλικίας τους. Οσοι λάβουν την εφάπαξ παροχή δεν δικαιούνται συμπληρωματικό ποσό και απαλλάσσονται της παρακράτησης και καταβολής ασφαλιστικών εισφορών για τον κλάδο εφάπαξ.
7+1 παροχές σε συντάξεις και επιδόματα
Στο ασφαλιστικό νομοσχέδιο περιλαμβάνονται άλλες 8 ρυθμίσεις που αφορούν συνταξιούχους, ανέργους, μητέρες.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα άρθρα του νομοσχεδίου:
- Χορηγείται επίδομα προσωπικής διαφοράς 200, 150 και 100 ευρώ σε συνταξιούχους του ΕΦΚΑ που έχουν προσωπική διαφορά κύριας σύνταξης άνω των 10 ευρώ. Η πληρωμή του επιδόματος έχει προγραμματιστεί για να γίνει από 11 ως 22 Δεκεμβρίου, πριν την καταβολή των συντάξεων μηνός Ιανουαρίου, που θα έχουν και την αύξηση για το 2024, η οποία εκτιμάται γύρω στο 2,95% με 3%. Το επίδομα είναι ανάλογο της κύριας σύνταξης ή του αθροίσματος κύριων συντάξεων. Οι συνταξιούχοι με κύρια σύνταξη ή άθροισμα ως 700 ευρώ παίρνουν τα 200 ευρώ, από 700,01 ως 1.100 ευρώ παίρνουν 150 ευρώ και από 1.100,01 ως 1.600 ευρώ παίρνουν τα 100 ευρώ. Συντάξεις άνω των 1.600 ευρώ δεν παίρνουν επίδομα.
- Διατηρούνται ως το τέλος του 2023 οι χαμηλές εισφορές για τους αγρότες που λειτουργούν παράλληλα τουριστικά καταλύματα ως 10 δωματίων. Από 1ης/1/2024 οι εν λόγω επιχειρηματίες θα καταβάλουν τις εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών.
- Διατηρείται ως και τον Σεπτέμβριο του 2025 η αναστολή αύξησης του επιτοκίου που ισχύει στις ρυθμίσεις χρεών προς τα ασφαλιστικά ταμεία. Το επιτόκιο ρύθμισης θα είναι στο 5% για ρυθμίσεις χρεών με 24 δόσεις και για αιτήσεις που θα υποβληθούν ως τον Σεπτέμβριο του 2025.
- Το επίδομα μητρότητας ύψους 780 ευρώ το μήνα δεν επεκτείνεται μόνον σε μητέρες ελεύθερες επαγγελματίες και αγρότισσες, αλλά και σε όλες τις μητέρες που έχουν μισθωτή απασχόληση και λαμβάνουν επίδομα κυοφορίας, όπως οι έμμισθες γυναίκες δικηγόροι. Το επίδομα χορηγείται στις νέες κατηγορίες από 1ης/1/2024 για 9 μήνες. Οι λεπτομέρειες καταβολής και οι προϋποθέσεις θα καθοριστούν με Υπουργική Απόφαση. Την ειδική παροχή προστασίας της μητρότητας μη μισθωτών δικαιούνται και η τεκμαιρόμενη μητέρα που αποκτά τέκνο με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας και η μη μισθωτή που υιοθετεί τέκνο έως την ηλικία των 8 ετών.
- Προβλέπεται η χρήση προπληρωμένης κάρτας για την πληρωμή επιδομάτων. Τα επιδόματα ανεργίας, τέκνων, ανασφάλιστου υπερήλικα θα καταβάλλονται στο 50% μέσω της κάρτας που θα χρησιμοποιείται για συγκρικριμένες αγορές και το άλλο 50% θα το παίρνουν σε μετρητά οι δικαιούχοι. Εξαιρούνται τα αναπηρικά, των ομογενών, τα επιδόματα στέγασης κ.ά.
- Δεν θα κόβεται αλλά θα μειώνεται το επίδομα ανεργίας για εργασία με σύμβαση ορισμένου χρόνου που δεν ξεπερνά τις 3 μέρες την εβδομάδα ή τις 12 ημέρες το μήνα. Για το διάστημα της απασχόλησης και ανάλογα με την αμοιβή, θα μειώνεται αναλογικά και το ημερήσιο επίδομα
- Ολες οι παροχές των ανέργων και τα επιδόματα θα είναι αφορολόγητα και ακατάσχετα για χρέη σε Δημόσιο ή τράπεζες.
- Εξαιρούνται για 2 χρόνια από το νόμο για την κινητικότητα των δημοσίων υπαλλήλων οι υπάλληλοι της ΔΥΠΑ, καθώς δεν θα γίνεται στο διάστημα αυτό καμία μετάταξη.
Ποια επιδόματα εξαιρούνται από την προπληρωμένη κάρτα;
Τα επιδόματα που θα εξακολουθήσουν να πληρώνονται στο 100% με τη χρήση μετρητών είναι τα αναπηρικά, των ομογενών προσφύγων, το επίδομα στέγασης, η εισοδηματική ενίσχυση οικογενειών ορεινών και μειονεκτικών περιοχών, τα έξοδα κηδείας σε περίπτωση θανάτου ανασφάλιστου υπερήλικα, το επίδομα στεγαστικής συνδρομής σε ανασφάλιστους υπερήλικες, οι ενισχύσεις για πυρκαγιές και πλημμύρες σε τέκνα θανόντων εξαιτίας αυτών των καταστροφών, το επίδομα λόγω αφερεγγυότητας εργοδότη, το επίδομα διαθεσιμότητας, οι έκτακτες οικονομικές ενισχύσεις που καταβάλλει η ΔΥΠΑ, καθώς και τα άτομα με οπτική αναπηρία σε ποσοστό άνω του ογδόντα τοις εκατό (80%).
ΚΕΡΔΙΣΜΕΝΟΙ
Οι συνταξιούχοι ΟΓΑ που είναι ετεροεπαγγελματίες σε μικρά χωριά και πλήρωναν εισφορές στο επικουρικό των πρατηριούχων καυσίμων κερδίζουν την επικουρική σύνταξη! Σήμερα ένας πρατηριούχος λαμβάνει μόνο την κύρια και τη βασική του ΟΓΑ και χάνει την επικουρική του ΤΕΑΠΥΚ, παρότι πλήρωσε υποχρεωτικά εισφορές. Αν επέλεγε την επικουρική του ΤΕΑΠΥΚ, θα έχανε τη βασική του ΟΓΑ, που είναι μεγαλύτερη. Με τη νέα διάταξη, κρατούν τη βασική του ΟΓΑ και θα πάρουν και την επικουρική του ΤΕΑΠΥΚ, όπως ισχύει με τους αρτοποιούς των περιοχών που λόγω πληθυσμιακών κριτηρίων ασφαλίστηκαν για κύρια σύνταξη στον ΟΓΑ.
ΧΑΜΕΝΟΙ
Ασφαλισμένοι και συνταξιούχοι του ΕΦΚΑ οι οποίοι είναι ιδιοκτήτες τουριστικών καταλυμάτων σε ολόκληρη την επικράτεια, δυναμικότητας έως και δέκα (10) δωματίων, και οι οποίοι για τη δραστηριότητα των τουριστικών καταλυμάτων έχουν υπαχθεί από 1ης.1.2017 καλόπιστα στην ασφάλιση του πρώην ΟΓΑ, βάσει βεβαίωσης εξαίρεσης που χορηγήθηκε από τον ΟΑΕΕ, εξακολουθούν να υπάγονται στην ασφάλιση ΟΓΑ μέχρι τη λήξη της χορηγηθείσας απαλλαγής και πάντως όχι πέραν της 31.12.2023. Από 1ης.1.2024 θα ασφαλίζονται μ εισφορές ελεύθερων επαγγελματιών.
ΟΙ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΠΟΥ ΘΑ ΠΑΡΟΥΝ ΤΟ ΕΠΠΙΔΟΜΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗΣ ΔΙΑΦΟΡΑΣ ΓΙΑ ΤΟ 2024
| Επίδομα προσωπικής διαφοράς (€) | Δικαιούχοι συνταξιούχοι | Μέσο ποσό σύνταξης (€) | Συνολικό ποσό επιδόματος (€) |
| 100 | 308.618 | 1.270,74 | 30.861.800 |
| 150 | 258.993 | 928,23 | 38.848.950 |
| 200 | 175.161 | 480,77 | 35.032.200 |
| ΣΥΝΟΛΑ | 742.772 | 965 | 104.742.950 |
