Πώς ένα δικαστήριο δέχεται αναστολή απόφασης που έχει τελεσιδικήσει;
Γιώργος Λιάλιος
Σε «άγιο» των αυθαιρέτων εξελίχθηκε για ακόμη μια φορά το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών. Με εντολή δικαστή σταμάτησε η κατεδάφιση αυθαίρετου (και συνεπώς παράνομου) καταστήματος πώλησης χαλιών επί της λεωφόρου Μαραθώνος, η κατεδάφιση του οποίου εκκρεμεί από το 2016. Σημαντική λεπτομέρεια, ότι η υπόθεση έχει τελεσιδικήσει προ ετών και επομένως δεν υπάρχει πλέον άλλη διαδικασία ενστάσεως ή προσφυγής.
Το εν λόγω αυθαίρετο, που βρίσκεται στην περιοχή του Γέρακα, φθάνει τα 180 τ.μ. και βρίσκεται σε (παράνομη) προέκταση ενός παλαιού κτίσματος. Το κτίσμα κηρύχθηκε αυθαίρετο από την Πολεοδομία Παλλήνης από τον Σεπτέμβριο του 2016 και πρόσφατα προγραμματίστηκε η κατεδάφισή του από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής. Η κατεδάφιση είχε αρχικά προγραμματιστεί για τις 18 Οκτωβρίου, όμως αναβλήθηκε ήδη δύο φορές. Την πρώτη, σύμφωνα με την επίσημη αλληλογραφία, «κατέστη επισφαλής η εκκένωση του χώρου λόγω μεγάλης προσέλευσης Ρομά και μικρών παιδιών στον χώρο της προγραμματισμένης κατεδάφισης», ενώ η ιδιοκτήτρια του αυθαίρετου καταστήματος δεν είχε φροντίσει να το αδειάσει από τα εμπορεύματα παρότι είχε ενημερωθεί σχετικά. Τη δεύτερη φορά διακόπηκε επειδή η πλευρά της ιδιοκτήτριας του αυθαιρέτου υπέβαλε αίτηση αναστολής. Η τρίτη προσπάθεια είχε προγραμματιστεί για προχθές. Σύμφωνα με πηγές της αποκεντρωμένης διοίκησης, στον χώρο είχε και πάλι συγκεντρωθεί μεγάλος αριθμός τσιγγάνων με σκοπό να παρεμποδίσει την κατεδάφιση. Ανάμεσα σε αυτούς και ο τραγουδιστής (και πρώην βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας) Βασίλης Παϊτέρης. Με την είδηση της αναστολής, μάλιστα, στον χώρο στήθηκε αυτοσχέδιο γλέντι.
Πώς όμως ένα δικαστήριο δέχεται αναστολή απόφασης που έχει τελεσιδικήσει; Ο εκπρόσωπος της αυθαιρετούσας ζήτησε αναστολή υποστηρίζοντας ότι υπήρχαν λάθη και πλημμέλειες στην απόφαση κατεδάφισης του 2016, η οποία όμως έχει πια τελεσιδικήσει (δηλαδή η διαδικασία έχει ολοκληρωθεί εδώ και χρόνια). Επιπλέον, όπως έχει πολλάκις υποστηρίξει η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής σε ανάλογες περιπτώσεις, η απόφαση εκτέλεσης κατεδάφισης με την οποία ορίζεται ημερομηνία και ώρα δεν είναι εκτελεστή διοικητική πράξη ώστε να προσβάλλεται στα αρμόδια διοικητικά δικαστήρια (θέμα για το οποίο υπάρχει και νομολογία). Παρ’ όλα αυτά, το Γ΄ Τμήμα του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών παρείχε στις 9.11.2023 την αναστολή. Το αυθαίρετο κατάστημα χαλιών επί της λεωφόρου Μαραθώνος κέρδισε με αυτόν τον τρόπο σημαντική παράταση ζωής, καθώς η σύμβαση με τον εργολάβο κατεδαφίσεων πρέπει να τερματιστεί σε λίγες ημέρες, ώστε να μπορέσει να πληρωθεί. «Κάθε χρόνο έως τα τέλη Ιανουαρίου υποβάλλεται αίτημα χρηματοδότησης από τον κρατικό προϋπολογισμό, μεταφορά πιστώσεων και δέσμευση αυτών μέχρι τέλος Μαρτίου, επιλογή αυθαιρέτων προς κατεδάφιση και σύνταξη διακήρυξης μέχρι τέλος Μαΐου, ολοκλήρωση της διαγωνιστικής διαδικασίας τέλος Ιουλίου έως αρχές Σεπτεμβρίου. Με δεδομένο ότι οι εργασίες κατεδάφισης πρέπει να ολοκληρωθούν μέχρι τις 15 Νοεμβρίου κάθε έτους, ώστε να είναι εφικτή η πληρωμή του εργολάβου εντός του τρέχοντος έτους, απομένουν 2-3 μήνες για την εκτέλεση κατεδαφίσεων. Αποτέλεσμα, να είναι ανέφικτη η κατεδάφιση μεγάλου αριθμού αυθαιρέτων», έχει επισημάνει η αποκεντρωμένη διοίκηση σε έγγραφό της προς την Εθνική Αρχή Διαφάνειας (βλ. «Κ», 2.11.2023)
Κεραίες και ταβέρνες
Δεν είναι πάντως η πρώτη φορά που τα δικαστήρια σταματούν τις κατεδαφίσεις τελεσίδικων αυθαιρέτων στην Αττική. Χαρακτηριστικό είναι ότι το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών είχε δώσει αναστολή στην κατεδάφιση παράνομων κεραιών στο όρος Αιγάλεω και των παράνομων ταβερνών στο Εθνικό Πάρκο Σχινιά, για τις οποίες η χώρα είχε παραπεμφθεί στο Ευρωδικαστήριο (βλ. «Κ» 9.10.2019). Να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με έγγραφα που παρουσίασε σε πρόσφατο ρεπορτάζ η «Κ» (2/11/2023), η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής έχει στα χέρια της προς εκτέλεση περίπου 3.500 εκθέσεις αυτοψίας πολεοδομικών αυθαιρέτων, 845 πρωτόκολλα κατεδάφισης σε αιγιαλό – παραλία και 2.775 αποφάσεις κατεδάφισης δασικών αυθαιρέτων για όλη την Αττική.
