Αγωγή διανομής ενός εκ των κληρονομιαίων ακινήτων – Δωσιδικία του δικαστηρίου της κληρονομίας – Δωσιδικία της τοποθεσίας του ακινήτου – Αναρμοδιότητα δικαστηρίου – Παραπομπή – Πρακτικό περάτωσης αρχικής υποχρεωτικής συνεδρίας διαμεσολάβησης -.
Για την εκδίκαση αγωγής διανομής ενός από τα κληρονομιαία ακίνητα αποκλειστικά αρμόδιο κατά τόπο δικαστήριο είναι το δικαστήριο στην περιφέρεια του οποίου βρίσκεται το ακίνητο. Αν το ακίνητο περιήλθε στους συγκυρίους αποκλειστικά από κληρονομία, η σχετική αγωγή υπάγεται στο δικαστήριο της κληρονομίας. Αν το ακίνητο περιήλθε κατά ένα μέρος από κληρονομία και κατά το άλλο μέρος από άλλη αιτία αρμόδιο είναι το δικαστήριο της τοποθεσίας του ακινήτου. Αναρμοδιότητα δικαστηρίου. Παραπομπή της αγωγής στο αρμόδιο καθ’ ύλην και κατά τόπον δικαστήριο. Η υποχρεωτική αρχική συνεδρία διαμεσολάβησης που βεβαιώνεται με το πρακτικό περάτωσης αρχικής υποχρεωτικής συνεδρίας καλύπτει την παράλειψη της έγγραφης ενημέρωσης για την δυνατότητα επίλυσης της διαφοράς με διαμεσολάβηση.
Αριθμός απόφασης 316/2023
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΘΗΒΩΝ
ΤΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ από τη Δικαστή Κωνσταντίνα Τσέκου Πρωτόδικη, την οποία όρισε ο Πρόεδρος Πρωτοδικών Θηβών και από τη Γραμματέα Χρυσούλα Κυριάκου.
ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕ δημόσια στο ακροατήριό του στις 17-11-2022, για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ:
ΤΟΥ ΕΝΑΓΟΝΤΟΣ: . , κατοίκου Αγίων Αναργύρων Αττικής (οδός . , αριθ. . ), με Α.Φ.Μ. . της Δ.Ο.Υ. Αγίων Αναργύρων, ο οποίος κατέθεσε προτάσεις δια της πληρεξούσιας δικηγόρου του Ελένης Καλλιντέρη (AM Δ.Σ.Α. 14771, γραμμάτιο προκαταβολής εισφορών και ενσήμων Π ./12-09-2022) και δεν παραστάθηκε στο ακροατήριο.
ΤΟΥ ΕΝΑΓΟΜΕΝΟΥ: . , κατοίκου Θηβών Βοιωτίας (οδός . , αριθ. . ), με Α.Φ.Μ. . της Δ.Ο.Υ. Θηβών, ο οποίος κατέθεσε προτάσεις δια του πληρεξούσιου δικηγόρου του Ελευθέριου Κτιστάκι (AM Δ.Σ. Θηβών 90, γραμμάτιο προκαταβολής εισφορών και ενσήμων Θ ./14-09-2022) και δεν παραστάθηκε στο ακροατήριο.
Ο ενάγων ζητεί να γίνει δεκτή η από 9-04-2022 αγωγή του, η οποία κατατέθηκε στη Γραμματεία του παρόντος Δικαστηρίου με αριθμό ./ΤκΜ/15-04- 2022 και αφού επακολούθησε η κατάθεση εγγράφων προτάσεων, αποδεικτικών μέσων και διαδικαστικών εγγράφων από τους διαδίκους, καθώς και του αποδεικτικού επίδοσης της αγωγής από τον ενάγοντα εντός των νομίμων προθεσμιών, στη συνέχεια η υπόθεση προσδιορίσθηκε από τον Διευθύνοντα το Πρωτοδικείο, Πρόεδρο Πρωτοδικών να συζητηθεί στη δικάσιμο που αναφέρεται στην αρχή της παρούσας απόφασης και εγγράφηκε στο πινάκιο.
ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Με την υπό κρίση αγωγή ο ενάγων εκθέτει ότι στις 28-03-1988 απεβίωσε στην Αθήνα αδιάθετος ο πατέρας αυτού, . , κάτοικος εν ζωή Τανάγρας Βοιωτίας, καταλείποντας μοναδικούς εξ αδιαθέτου κληρονόμους του τον ίδιο (ενάγοντα), τον εναγόμενο (αδερφό του ενάγοντος), την σύζυγό του . (μητέρα του ενάγοντος) και την κόρη του . , το γένος . (αδερφή του ενάγοντος), έκαστο σε ποσοστό 1/4 εξ αδιαιρέτου. Ότι ανάμεσα στην κληρονομιαία περιουσία περιλαμβάνονται και τα αναλυτικώς περιγραφόμενα στην αγωγή δύο (2) ακίνητα, ήτοι δύο (2) οριζόντιες, αυτοτελείς και ανεξάρτητες ιδιοκτησίες, οι οποίες βρίσκονται στους Αγίους Αναργύρους Αττικής. Ότι αυτός (ενάγων) αποδέχθηκε το ανωτέρω ποσοστό του επί της ως άνω κληρονομιάς του πατρός του, δυνάμει της υπ’ αριθ. ./23-06-2005 πράξης αποδοχής κληρονομιάς της συμβολαιογράφου Θηβών . , η οποία έχει νομίμως μεταγραφεί στα βιβλία μεταγραφών του Υποθηκοφυλακείου Ιλίου στον τόμο . και με αύξοντα αριθμό . . Ότι ο εναγόμενος και η μητέρα τους αποδέχθηκαν την επαχθείσα σε αυτούς κληρονομιά κατά το 1/4 εξ αδιαιρέτου έκαστος αυτών με την υπ’ αριθ. ./01-10-2008 πράξη δήλωσης αποδοχής κληρονομιάς της συμβολαιογράφου Θηβών ., η οποία έχει νομίμως μεταγραφεί στα βιβλία μεταγραφών του Υποθηκοφυλακείου Ιλίου στον τόμο . και με αύξοντα αριθμό . . Ότι η αδερφή τους . αποποιήθηκε το κληρονομικό της μερίδιο με την υπ’ αριθ. ./1988 έκθεση αποποίησης, οπότε το κληρονομικό της μερίδιο περιήλθε σε ποσοστό 1/8 εξ αδιαιρέτου σε έκαστο των τέκνων της . και . . Ότι δυνάμει της υπ’ αριθ. ./07-10-2008 πράξης γονικής παροχής της συμβολαιογράφου Θηβών . , που έχει νομίμως μεταγραφεί στα βιβλία μεταγραφών του Υποθηκοφυλακείου Ιλίου στον τόμο . και με αύξοντα αριθμό . , η . μεταβίβασε λόγω γονικής παροχής το εξ αδιαιρέτου μερίδιό της επί των ανωτέρω ακινήτων κατά ψιλή κυριότητα στον εναγόμενο, παρακρατώντας την επικαρπία εφ’ όρου ζωής, ενώ δυνάμει της υπ’ αριθ. ./20-10-2008 πράξης δωρεάς της συμβολαιογράφου Θηβών . που έχει νομίμως μεταγραφεί στα βιβλία μεταγραφών του Υποθηκοφυλακείου Ιλίου στον τόμο . και με αύξοντα αριθμό . , οι . και . δώρισαν τα εξ αδιαιρέτου μερίδιά τους επί των ανωτέρω ακινήτων στον εναγόμενο. Ότι στις 26-05-2018 απεβίωσε η . και κατά τον τρόπο αυτό αποσβέστηκε το δικαίωμα της επικαρπίας της επί των ανωτέρω ακινήτων, το οποίο συνενώθηκε με το δικαίωμα ψιλής κυριότητας κατά ποσοστό 1/4 εξ αδιαιρέτου, που είχε μεταβιβάσει στον εναγόμενο. Ότι σύμφωνα με τα ανωτέρω ο ενάγων έχει καταστεί συγκύριος των προαναφερθεισών οριζοντίων ιδιοκτησιών κατά ποσοστό 1/4 εξ αδιαιρέτου και ο εναγόμενος συγκύριος αυτών κατά το λοιπό ποσοστό των 3/4 εξ αδιαιρέτου. Ότι η συνολική αξία των ακινήτων ανέρχεται στο ποσό των 73.872 ευρώ και δη στο ποσό των 32.659,20 ευρώ για την πρώτη αυτοτελή οριζόντια ιδιοκτησία και στο ποσό των 41.212,80 ευρώ για τη δεύτερη εξ αυτών. Ότι ο εναγόμενος δεν συναινεί στην εξώδικη λύση της μεταξύ τους κοινωνίας επί των ανωτέρω ακινήτων. Ζητεί δε, κατ’ εκτίμηση του αιτήματος της αγωγής, να διαταχθεί η αυτούσια διανομή των κοινών ακινήτων και σε περίπτωση που αυτή κριθεί ανέφικτη ή ασύμφορη, να διαταχθεί η δια εκουσίου πλειστηριασμού εκποίηση των διανεμητέων ακινήτων, με σκοπό να λάβει έκαστος κοινωνός από το πλειστηρίασμα, το μερίδιο που του αναλογεί σύμφωνα με τα ποσοστά συνιδιοκτησίας του. Ζητεί επίσης να διοριστεί υπάλληλος επί του πλειστηριασμού για τον σκοπό αυτό και τέλος να καταδικαστεί ο εναγόμενος στην καταβολή της δικαστικής του δαπάνης, άλλως να συμψηφιστεί αυτή σε βάρος της διανεμητέας περιουσίας.
Ο εναγόμενος με τις νομίμως κατατεθείσες προτάσεις του πρόβαλε την ένσταση της κατά τόπον αναρμοδιότητας του παρόντος Δικαστηρίου, ισχυριζόμενος ότι δεν θεμελιώνεται εν προκειμένω η αποκλειστική δωσιδικία του δικαστηρίου της κληρονομιάς του άρθρου 30 ΚΠολΔ, αλλά η αποκλειστική δωσιδικία της τοποθεσίας των ακινήτων του άρθρου 29 ΚΠολΔ, αφενός διότι τα διανεμητέα ακίνητα δεν αποτελούν ολόκληρη την κληρονομιαία περιουσία του αποβιώσαντος πατέρα των διαδίκων και αφετέρου διότι η δημιουργηθείσα μεταξύ τους κοινωνία επί των επιδίκων είναι αποτέλεσμα εν μέρει κληρονομικής διαδοχής και εν μέρει δικαιοπραξίας εν ζωή, οπότε η υπόθεση θα πρέπει να παραπεμφθεί στο Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών, δεδομένου ότι η τοποθεσία των ακινήτων εντοπίζεται στον Δήμο Αγίων Αναργύρων Αττικής. Σύμφωνα με το άρθρο 30 ΚΠολΔ στη δωσιδικία της κληρονομιάς υπάγονται οι αγωγές διανομής της κληρονομιάς, όπως και οι περιπτώσεις, με βάση τις οποίες ο ενάγων θεμελιώνει την αγωγή του σε κληρονομικό δικαίωμα και όχι οποιοδήποτε δικαίωμα που μεταβιβάσθηκε απλώς με κληρονομική διαδοχή. Αντίθετα δεν υπάγεται στην δωσιδικία της κληρονομιάς, αλλά στη δωσιδικία του ακινήτου (άρθρο 29 ΚΠολΔ), όταν η αγωγή αφορά ένα μόνο ακίνητο της κληρονομιάς, εκτός αν αυτό μπορεί να θεωρηθεί ότι αποτελεί όλη την κληρονομιά. Επομένως για την εκδίκαση αγωγής διανομής ενός από τα κληρονομιαία ακίνητα, αποκλειστικά αρμόδιο κατά τόπο δικαστήριο είναι το δικαστήριο, στην περιφέρεια του οποίου βρίσκεται το ακίνητο. Αν το ακίνητο περιήλθε στους συγκυρίους αποκλειστικά από κληρονομιά, η σχετική αγωγή υπάγεται στο δικαστήριο της κληρονομιάς. Αν το ακίνητο περιήλθε κατά ένα μέρος από κληρονομιά και κατά το άλλο μέρος από άλλη αιτία (π.χ. αγορά) αρμόδιο είναι το δικαστήριο της τοποθεσίας του ακινήτου [ΕφΑΘ 8559/1978 ΝοΒ 1979.596, ΠΠρΘεσπρωτίας 9/2012 (όπου περαιτέρω παραπομπές), ΠΠρΠειρ 983/1979 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, Κ. Παπαδόπουλου, Αγωγές Εμπραγμάτου Δικαίου, τόμος Α’, 1989, παρ. 219 σελ. 472- 473, Κεραμεύς/Κονδύλης/Νίκας (-Μακρίδου) ΚΠολΔ I (2000) 30 αριθ. 2, σελ. 73, A. Δανηλάτου σε Λεοντή ΔΕΑΚ Τόμος 2, έκδοση 2020, άρθρο 1887, αριθ. 9, σελ. 4172, Λ.-Μ. Πίψου, Δικαστική διανομή, 2006, §2, σ. 51-54, Ν. Νίκας, Πολιτική Δικονομία, τόμ. 1, 2η έκδ., 2020, §17, σ. 213-217]. Εν προκειμένω τα προς διανομή ακίνητα δεν αποτελούν ολόκληρη την κληρονομιά του αποβιώσαντος . , αφού ο ενάγων ρητά αναφέρει στην υπό κρίση αγωγή του ότι ανάμεσα στην κληρονομιαία περιουσία, πλην των άλλων, περιλαμβάνονται και οι προς διανομή οριζόντιες, αυτοτελείς και ανεξάρτητες ιδιοκτησίες (βλ. πρώτη σελίδα στιχ. 11 της υπό κρίση αγωγής). Εξάλλου, σύμφωνα με τα ιστορούμενα στην αγωγή ο εναγόμενος απόκτησε το ιδανικό του μερίδιο επί των επιδίκων κοινών ακινήτων εν μέρει από κληρονομιά και εν μέρει από άλλες αιτίες (γονική παροχή, δωρεά). Επομένως, δεν τυγχάνει εφαρμογής το άρθρο 30 ΚΠολΔ, σύμφωνα και με όσα εκτέθηκαν ανωτέρω, αλλά το άρθρο 29§1 ΚΠολΔ, οπότε αρμόδιο κατά τόπον είναι το δικαστήριο της τοποθεσίας των ακινήτων και όχι αυτό της κληρονομιάς. Δεδομένου δε ότι η δωσιδικία της τοποθεσίας του ακινήτου είναι αποκλειστική, απαιτείται ρητή συμφωνία των διαδίκων περί παρέκτασης αυτής (άρθρο 42 παρ. 1 εδ. β’ ΚΠολΔ), εν προκειμένω αυτή δεν υπάρχει, αντιθέτως ο εναγόμενος προβάλει ένσταση κατά τόπον αναρμοδιότητας του παρόντος Δικαστηρίου. Εφόσον λοιπόν τα από διανομή κοινά ακίνητα βρίσκονται στους Αγίους Αναργύρους Αττικής, ήτοι στην περιφέρεια άλλου δικαστηρίου, αναρμοδίως κατά τόπον εισήχθη ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου η υπό κρίση αγωγή. Κατόπιν των ανωτέρω εκτεθέντων, η ένσταση του εναγομένου περί κατά τόπον αναρμοδιότητας του παρόντος δικαστηρίου, η οποία είναι νόμιμη, στηριζόμενη στις προαναφερθείσες διατάξεις των άρθρων 29 και 30 ΚΠολΔ, πρέπει να γίνει δεκτή ως βάσιμη και από ουσιαστική άποψη. Επομένως, λαμβανομένου υπόψη του ότι η έρευνα της αρμοδιότητας του Δικαστηρίου αποτελεί διαδικαστική προϋπόθεση της διεξαγωγής της δίκης (άρθρο 73 ΚΠολΔ), προηγείται δε από την έρευνα οποιασδήποτε δικονομικής και ουσιαστικής ενστάσεως, όπως και από την έρευνα για την νομιμότητα της αγωγής, πρέπει το Δικαστήριο αυτό να κηρυχθεί κατά τόπον αναρμόδιο και να παραπεμφθεί η υπό κρίση αγωγή στο αρμόδιο καθ’ ύλην και κατά τόπον δικαστήριο (άρθρο 46 ΚΠολΔ), το οποίο, σύμφωνα με όσα προαναφέρθηκαν, είναι το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών, προκειμένου να δικαστεί κατά την τακτική διαδικασία. Σημειωτέον ότι αναφορικά με το παραδεκτό της αγωγής και της συζητήσεως αυτής: α) προσκομίζεται το υπ’ αριθ. πρωτ. ./27- 04-2022 πιστοποιητικό καταχώρισης εγγραπτέας πράξης του Κτηματολογικού Γραφείου Ιλίου Αττικής, από το οποίο προκύπτει η νομότυπη καταχώριση της υπό κρίση αγωγής στα οικεία κτηματολογικά φύλλα των επίδικων ακινήτων, β) καταβλήθηκε το ανάλογο, για το αντικείμενό της τέλος δικαστικού ενσήμου με τις υπέρ τρίτων προσαυξήσεις (βλ. το υπ’ αριθ. . ηλεκτρονικό παράβολο και την από 10-09-2022 απόδειξη πληρωμής αυτού της Τράπεζας Eurobank), γ) η διαφορά έχει υπαχθεί, ως απαιτείται, κατ’ άρθρο 6 παρ.1 Ν. 4640/2019 σε υποχρεωτική αρχική συνεδρία διαμεσολάβησης (βλ. το από 24-05-2022 πρακτικό περάτωσης αρχικής υποχρεωτικής συνεδρίας), η οποία καλύπτει την παράλειψη της έγγραφης ενημέρωσης του άρθρου 3 παρ.2 Ν. 4640/2019 για τη δυνατότητα επίλυσης της διαφοράς με διαμεσολάβηση (καθώς δεν γίνεται επίκληση, ούτε προσκομιδή από τον ενάγοντα του σχετικού εντύπου), αφού ο σκοπός του νομοθέτη, ήτοι η ενημέρωση των διαδίκων επιτεύχθηκε μέσω της διενέργειας της υποχρεωτικής αρχικής συνεδρίας διαμεσολάβησης (Πλεύρη, Διαμεσολάβηση σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις 2021, άρθρο 3 παρ. 29 σελ. 105 επ.), ενώ δεν υφίσταται ανάγκη προσκομίσεως εκ μέρους του ενάγοντος πιστοποιητικού ΕΝΦΙΑ, καθώς η διάταξη του άρθρου 54Α παρ. 5 Ν. 4174/2013, που ορίζει ότι η συζήτηση ενώπιον δικαστηρίου εμπράγματης αγωγής επί ακινήτου σε περίπτωση μη προσκομίσεως του σχετικού ως άνω πιστοποιητικού κηρύσσεται απαράδεκτη, είναι μη εφαρμοστέα ως ευθέως αντιτιθέμενη τόσο στα άρθρα 17, 20 και 25 του Συντάγματος, όσο και στο άρθρο 6 παρ. 1 ΕΣΔΑ (ΑΠ 1143/2019 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Τέλος, τα δικαστικά έξοδα πρέπει να συμψηφιστούν στο σύνολό τους μεταξύ των διαδίκων, λόγω της δυσχέρειας των εφαρμοσθέντων κανόνων δικαίου (άρθρα 179 και 191§2ΚΠολΔ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΔΙΚΑΖΕΙ αντιμωλία των διαδίκων.
ΚΗΡΥΣΣΕΙ εαυτό κατά τόπον αναρμόδιο προς εκδίκαση της υπό κρίση αγωγής.
ΠΑΡΑΠΕΜΠΕΙ προς εκδίκαση την υπό κρίση αγωγή στο αρμόδιο καθ’ ύλην και κατά τόπον Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών (τακτική διαδικασία).
ΣΥΜΨΗΦΙΖΕΙ στο σύνολό τους τα δικαστικά έξοδα μεταξύ των διαδίκων.
ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίσθηκε και δημοσιεύθηκε, στη Θήβα, στο ακροατήριό του, σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στις 16-10-2023, χωρίς να είναι παρόντες οι διάδικοι
και οι πληρεξούσιοι δικηγόροι τους.
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
