Με δικαστή την Ελευθερία-Μαρία Λούστα, Εφέτη Διοικητικών Δικαστηρίων και Γραμματέα την Θέκλα Μανδρέκα, δικαστική υπάλληλο,
συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριο του στις 11 Απριλίου 2022, για να δικάσει τη με χρονολογία καταθέσεως 5.1.2021 (ΑΒΕΜ ΕΦ …/20.1.2021) έφεση:
του ……, κατοίκου Ν. Μάκρης Αττικής (…..), ο οποίος παραστάθηκε με τον πληρεξούσιό του δικηγόρο Δημήτριο Τσακίρη,
κατά του ν.π.δ.δ. με την επωνυμία «Ηλεκτρονικός Εθνικός Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης» (e-Ε.Φ.Κ.Α.), που εδρεύει στην Αθήνα και παραστάθηκε με τον πληρεξούσιό του δικηγόρο Χρήστο Παναγιωτόπουλο, σύμφωνα με την από 24.3.2022 έγγραφη δήλωσή του (άρθρο 133 παρ. 2 Κ.Δ.Δ.), την οποία κατέθεσε στη Γραμματεία του Δικαστηρίου.
Το Δικαστήριο, μελέτησε τη δικογραφία και σκέφθηκε σύμφωνα με κατά τον νόμο:
1. Επειδή, με την κρινόμενη έφεση, για την άσκηση της οποίας καταβλήθηκε το νόμιμο παράβολο (σχ. το ……..-παράβολο της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων του Υπουργείου Οικονομικών), ο εκκαλών επιδιώκει παραδεκτώς την εξαφάνιση της 3336/2018 οριστικής απόφασης του Μονομελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών, με την οποία έγινε δεκτή η με ημερομηνία κατάθεσης 24.3.2014 προσφυγή του ν.π.δ.δ. με την επωνυμία “Οργανισμός Ασφάλισης Ελεύθερων Επαγγελματιών” (Ο.Α.Ε.Ε.), καθολικός διάδοχος του οποίου είναι ο (e-Ε.Φ.Κ.Α.) και ακυρώθηκε η …../27.1.2014 απόφαση της Τοπικής Διοικητικής Επιτροπής (Τ.Δ.Ε.) Ανατολικής Αττικής του Ο.Α.Ε.Ε. με την οποία είχε γίνει δεκτή ένσταση αυτού κατά της …../10.9.2013 απόφασης της Προϊσταμένης του Περιφερειακού Τμήματος Ο.Α.Ε.Ε. Νέας Ερυθραίας. Με την τελευταία είχε απορριφθεί η …../2.5.2013 αίτηση του εκκαλούντος να του χορηγηθεί αποζημίωση λόγω εργατικού ατυχήματος που υπέστη στις 8.4.2013, ποσού 3.500,00 ευρώ.
2. Επειδή, με τις διατάξεις του άρθρου 1 του ν. 2676/1999 «Οργανωτική και λειτουργική αναδιάρθρωση των φορέων κοινωνικής ασφάλισης και άλλες διατάξεις» (Α΄ 1) συστάθηκε, ως ν.π.δ.δ., ο Ο.Α.Ε.Ε., στην ασφάλιση του οποίου υπάγονται υποχρεωτικά πρόσωπα που ασκούν επάγγελμα υπαγόμενο, μεταξύ άλλων, και στην ασφάλιση του (πρώην) Ταμείου Επαγγελματιών και Βιοτεχνών Ελλάδος (Τ.Ε.Β.Ε. – άρθρο 3 παρ. 1). Επιπροσθέτως, στο άρθρο 10 παρ. 5 του ίδιου νόμου ορίσθηκε ότι: “Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, που εκδίδεται εντός έξι (6) μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος, μετά από γνώμη του Δ.Σ., του Ο.Α.Ε.Ε., εγκρίνεται Κανονισμός Παροχών Ασθενείας σε είδος και σε χρήμα. Με τον Κανονισμό καθορίζεται η έκταση και το ύψος των παροχών ασθενείας, ο τρόπος και η διαδικασία χορήγησής τους, καθώς και κάθε άλλη λεπτομέρεια”. Κατ’ εξουσιοδότηση της ανωτέρω διάταξης, εκδόθηκε η 35/1385/1999 απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων «Έγκριση του Κανονισμού του Κλάδου Υγείας του Οργανισμού Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών (Ο.Α.Ε.Ε.)» ( Β΄ 1814), στο άρθρο 19 της οποίας ορίσθηκε ότι: «1. Σε περίπτωση πρόσκαιρης ανικανότητας για την άσκηση του επαγγέλματος που οφείλεται σε βίαιο συμβάν που επήλθε μετά την εγγραφή του ασφαλισμένου στην ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε., κατά την άσκηση του επαγγέλματος ή εξ αφορμής αυτού (εργατικό ατύχημα), καταβάλλεται στον παθόντα χρηματικό επίδομα, ανεξάρτητα εάν η επιχείρηση του ασφαλισμένου εξακολουθεί να λειτουργεί. 2. Για τη λήψη του επιδόματος, η διάρκεια της ανικανότητας, πρέπει να υπερβαίνει τις τριάντα (30) ημέρες, σύμφωνα με απόφαση της υγειονομικής επιτροπής. 3. Για τη θεμελίωση του δικαιώματος επιδόματος εργατικού ατυχήματος θα πρέπει το ατύχημα ν’ αναγγελθεί στην αρμόδια υπηρεσία του Ο.Α.Ε.Ε. μέσα σ’ ένα μήνα (1) από την ημέρα που έλαβε χώρα. Η αναγγελία γίνεται γραπτά και πρέπει να περιέχει όλα τα στοιχεία του ασφαλισμένου, το ασκούμενο επάγγελμα και τις ακριβείς συνθήκες κάτω από τις οποίες έγινε τούτο, τις πρώτες βοήθειες που παρασχέθηκαν, τον τόπο που μεταφέρθηκε ο παθών, το ονοματεπώνυμο και τη διεύθυνση του ιατρού που κλήθηκε, των μαρτύρων και κάθε άλλο κρίσιμο στοιχείο. Αρμόδια υπηρεσία για την έρευνα και εξακρίβωση των συνθηκών που έγινε το ατύχημα και τη σύνταξη της σχετικής έκθεσης, είναι το Τμήμα ή Γραφείο στο οποίο υπάγεται ο ασφαλισμένος … 4. Το επίδομα εργατικού ατυχήματος καταβάλλεται για όσο χρόνο ο παθών κρίνεται ανίκανος από την υγειονομική επιτροπή να ασκήσει το επάγγελμά του και μέχρι τέσσερις (4) μήνες κατ’ ανώτατο όριο. Το ποσό του μηνιαίου επιδόματος ανέρχεται στο τριπλάσιο της μηνιαίας εισφοράς του κλάδου ή των κλάδων στους οποίους είναι ασφαλισμένος αυτός που υπέστη το ατύχημα κατά την ημέρα του ατυχήματος. Η καταβολή του επιδόματος δεν αναστέλλει την ασφάλιση του παθόντος στον Ο.Α.Ε.Ε.. 5. Στους παθόντες εργατικό ατύχημα, οι παροχές του κλάδου υγείας χορηγούνται ανεξάρτητα από τη συμπλήρωση των προϋποθέσεων της παρ. 1 του άρθρου 6 του παρόντος. Το επίδομα της παρ. 1 του άρθρου 19 χορηγείται εφόσον ο ασφαλισμένος είναι ταμειακά ενήμερος» [όπως η παρ. 5 προστέθηκε με την παρ. 2 της Υ.Α. Φ.35/1548/2001 (Β΄ 1561) και αντικαταστάθηκε ως άνω με την Υ.Α. Φ.40035/12249/1486 (Β΄ 1450/17.6.2011)]. Εξάλλου, με τις διατάξεις των άρθρων 53 επ. του ν. 3863/2010 (Α΄ 115) θεσπίστηκαν ρυθμίσεις που προέβλεπαν τη δυνατότητα εξόφλησης σε δόσεις των καθυστερούμενων ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών εισφορών, μετά των πρόσθετων τελών και επιβαρύνσεων, κατόπιν αίτησης του οφειλέτη. Σχετικές ρυθμίσεις, ήτοι περί διακανονισμού εξόφλησης των οφειλόμενων ασφαλιστικών εισφορών (με αναστολή λήψης αναγκαστικών και λοιπών μέτρων είσπραξης κατά των οφειλετών των φορέων κοινωνικής ασφάλισης, οι οποίοι είτε είχαν εκπέσει της ρύθμισης οφειλών του ν. 3863/2010 ή αντίστοιχων προηγούμενων ρυθμίσεων, είτε δεν είχαν υπαχθεί σε αυτές) προβλέφθηκαν και παρατάθηκαν, κατά περίπτωση, με τα άρθρα 48 του ν. 3943/2011 (Α΄ 66), 20 του ν. 4019/2011 (Α΄ 16), 21 του ν. 4038/2012 (Α΄ 14) και 35 του ν. 4111/2013 (Α΄ 18), καθώς και στην παράγραφο ΙΑ του ν. 4152/2013 (Α΄ 107, όπως αναδιατυπώθηκε με το άρθρο 17 του ν. 4180/2013, Α΄ 182). Ακόμη, στο άρθρο 58 παρ. 1 του ν. 3863/2010 ορίσθηκε ότι: “Στους οφειλέτες που υπάγονται στην παρούσα ρύθμιση και τηρούν τους όρους της ρύθμισης αυτής, χορηγείται βεβαίωση ασφαλιστικής ενημερότητας διάρκειας ενός (1) μηνός υπό την προϋπόθεση ότι η ρύθμιση τηρείται έναντι όλων των φορέων κύριας και επικουρικής ασφάλισης στους οποίους υπάγεται το προσωπικό των επιχειρήσεων ή ο αυτοαπασχολούμενος” και στο άρθρο 48 παρ. 6 του ν. 3943/2011 ότι: “Στους οφειλέτες που υπάγονται στον παρόντα διακανονισμό και τηρούν τους όρους του χορηγείται βεβαίωση ασφαλιστικής ενημερότητας διάρκειας δύο (2) μηνών, υπό την προϋπόθεση ότι ο διακανονισμός τηρείται έναντι όλων των φορέων κύριας και επικουρικής ασφάλισης στους οποίους υπάγεται το προσωπικό των επιχειρήσεων ή ο αυτοαπασχολούμενος …”.
3. Επειδή, εξάλλου, το άρθρο 43 παρ. 2 του Συντάγματος ορίζει ότι: «Ύστερα από πρόταση του αρμόδιου Υπουργού επιτρέπεται η έκδοση κανονιστικών διαταγμάτων, με ειδική εξουσιοδότηση νόμου και μέσα στα όριά της. Εξουσιοδότηση για την έκδοση κανονιστικών πράξεων από άλλα όργανα της διοίκησης επιτρέπεται προκειμένου να ρυθμιστούν ειδικότερα θέματα με τοπικό ενδιαφέρον ή με χαρακτήρα τεχνικό ή λεπτομερειακό». Κατά την έννοια των ανωτέρω διατάξεων, η νομοθετική εξουσιοδότηση, για να είναι σύμφωνη με το Σύνταγμα, πρέπει να είναι ειδική και ορισμένη, υπό την έννοια ότι πρέπει να προσδιορίζει καθ’ ύλην το αντικείμενό της, δηλαδή να μην είναι γενική και αόριστη, ασχέτως αν είναι ευρεία ή στενή, ανεξαρτήτως δηλαδή αν είναι μεγαλύτερος ή μικρότερος ο αριθμός των περιπτώσεων, τις οποίες η Διοίκηση μπορεί να ρυθμίσει κανονιστικώς, βάσει της συγκεκριμένης νομοθετικής εξουσιοδότησης [βλ. Ολ.ΣτΕ 1804/2017, 2090/2015, 3013/2014 κ.ά.]. Εξάλλου, ως «ειδικότερα θέματα», για τη ρύθμιση των οποίων επιτρέπεται η παροχή νομοθετικής εξουσιοδότησης σε άλλα, πλην του Προέδρου της Δημοκρατίας, όργανα της Διοίκησης, νοούνται εκείνα τα οποία αποτελούν, κατά το περιεχόμενό τους και σε σχέση με την ουσιαστική ρύθμιση που περιέχεται στο νομοθετικό κείμενο, μερικότερη περίπτωση ορισμένου θέματος που αποτελεί το αντικείμενο της νομοθετικής ρύθμισης. Απαιτείται, επομένως, στην περίπτωση αυτή να περιέχει το νομοθετικό κείμενο όχι απλώς τον καθ’ ύλην προσδιορισμό του αντικειμένου της εξουσιοδότησης, αλλά επί πλέον και την ουσιαστική ρύθμισή του, έστω και σε γενικό, ορισμένο όμως πλαίσιο, σύμφωνα προς το οποίο θα ενεργήσει η Διοίκηση προκειμένου να ρυθμίσει τα μερικότερα θέματα [βλ. Ολ. ΣτΕ 1804/2017, 1749/2016, 148 – 150/2015 κ.ά.].
4. Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση από την επανεξέταση των στοιχείων της δικογραφίας προκύπτουν τα ακόλουθα: Με την …../2.5.2013 αίτηση που υπέβαλε προς το Περιφερειακό Τμήμα Νέας Ερυθραίας του Ο.Α.Ε.Ε. ο εκκαλών, ασφαλισμένος του Ο.Α.Ε.Ε. (Α.Μ. …..), ζήτησε να λάβει αποζημίωση λόγω εργατικού ατυχήματος, ποσού 3.500,00 ευρώ, το οποίο ανέφερε ότι υπέστη στις 8.4.2013. Με την …../10.9.2013 απόφαση της Προϊσταμένης του ανωτέρω Περιφερειακού Τμήματος, απορρίφθηκε η παραπάνω αίτηση του εκκαλούντος, με την αιτιολογία ότι εκείνος δεν ήταν ταμειακά ενήμερος κατά την ημέρα του ατυχήματος, όπως απαιτούνταν σχετικά [άρθρο 19 παρ. 5 εδ. β΄ της ως άνω υπουργικής απόφασης]. Συγκεκριμένα, ο εκκαλών όφειλε στον Ο.Α.Ε.Ε. συνολικό ποσό 9.864,24 ευρώ, τρεις (3) δε ημέρες μετά το προαναφερόμενο ατύχημα, ήτοι στις 11.4.2013, υπέβαλε αίτηση υπαγωγής στο καθεστώς προσωρινού διακανονισμού του ν. 3943/2011, καταβάλλοντας μόνο 1.234,44 ευρώ (150 ευρώ/μήνα), η δε ρύθμιση αυτή ίσχυσε μέχρι τις 31.12.2013 χωρίς να δοθεί παράταση, με αποτέλεσμα να οφείλει 8.629,80 ευρώ (βλ. το …../28.2.2014 έγγραφο της Προϊσταμένης της Περιφερειακής Διεύθυνσης του Ο.Α.Ε.Ε. Ανατολικής Αττικής). Κατά της ανωτέρω, δυσμενούς για τον ίδιον απορριπτικής απόφασης, ο εκκαλών άσκησε ενώπιον της Τ.Δ.Ε. Ανατολικής Αττικής του Ο.Α.Ε.Ε. την …../10.9.2013 εμπρόθεσμη ένστασή του, η οποία έγινε δεκτή με την …../27.1.2014 απόφαση της Επιτροπής. Με τη με ημερομηνία κατάθεσης 24.3.2014 προσφυγή του ο Ο.Α.Ε.Ε. ζήτησε την ακύρωση της παραπάνω απόφασης της Τ.Δ.Ε., προβάλλοντας ότι αυτή έσφαλε, υπό την έννοια ότι έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τις εφαρμοστέες εν προκειμένω διατάξεις, διότι ο εκκαλών, κατά το χρόνο που έλαβε χώρα το εργατικό του ατύχημα (8.4.2013), δεν ήταν ταμειακά ενήμερος, αλλά τρεις (3) ημέρες μετά από αυτό αιτήθηκε την υπαγωγή του σε καθεστώς διακανονισμού, καταβάλλοντας την πρώτη δόση στις 11.4.2013, χωρίς και πάλι να εξοφλήσει το συνολικά οφειλόμενο εκ μέρους του ποσό, ή να ζητήσει την εκ νέου παράταση της ρύθμισης. Αντιθέτως ο εκκαλών, με το νομίμως κατατεθέν υπόμνημά του, ζήτησε την απόρριψη της προσφυγής, παραδεχόμενος μεν ότι όφειλε στον Ο.Α.Ε.Ε. “ορισμένο ποσό”, όπως αναφέρει επί λέξει (σελ. 3 του υπομνήματός του, στίχοι 1 – 5 από το τέλος), αλλά κατέβαλε τις τρέχουσες εισφορές του και μόνο από λανθασμένη πληροφόρηση εκ μέρους οργάνων του Οργανισμού υπήχθη τρεις (3) ημέρες αργότερα σε καθεστώς ρύθμισης, αντιτείνοντας ωστόσο, μεταξύ άλλων, ότι η εξουσιοδοτική διάταξη του άρθρου 10 παρ. 5 του ν. 2676/1999 δεν καλύπτει την προϋπόθεση της ταμειακής ενημερότητας, που έθεσε η 35/1385/1999 απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων στο άρθρο 19 παρ. 5 εδ. β΄ και, επομένως, η πρόσθετη αυτή προϋπόθεση κείται εκτός νομοθετικής εξουσιοδότησης. Με την εκκαλουμένη απόφαση έγινε δεκτή η προσφυγή του Ο.Α.Ε.Ε. και ακυρώθηκε η …../27.1.2014 απόφαση της Τ.Δ.Ε. Ανατολικής Αττικής του Οργανισμού. Ήδη με τη κρινόμενη έφεση, ο εκκαλών ζητά την εξαφάνιση της εκκαλούμενης ως εσφαλμένης, προβάλλοντας αφενός ότι δικαιούται την ένδικη αποζημίωση, αφετέρου ότι η εξουσιοδοτική διάταξη του άρθρου 10 παρ. 5 του ν. 2676/1999 δεν καλύπτει την προϋπόθεση της ταμειακής ενημερότητας, που έθεσε η 35/1385/1999 απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων στο άρθρο 19 παρ. 5 εδ. β΄ και, επομένως, η πρόσθετη αυτή προϋπόθεση κείται εκτός νομοθετικής εξουσιοδότησης.
5. Επειδή, με βάση τις συνταγματικές διατάξεις που παρατέθηκαν και ερμηνεύθηκαν στην 3η σκέψη της παρούσας, η προαναφερόμενη εξουσιοδοτική διάταξη του άρθρου 10 παρ. 5 του ν. 2676/1999, ανεξαρτήτως του εύρους της, δεν είναι γενική και αόριστη ένεκα του ότι δεν προβλέπει ονομαστικά την ταμειακή ενημερότητα, ως προϋπόθεση για τη χορήγηση αποζημίωσης λόγω εργατικού ατυχήματος, καθότι ρητά αναφέρει ότι “με τον Κανονισμό καθορίζεται η έκταση και το ύψος των παροχών ασθενείας, ο τρόπος και η διαδικασία χορήγησής τους, καθώς και κάθε άλλη λεπτομέρεια” και, επομένως, παρίσταται ειδική και ορισμένη, σύμφωνα με τα οριζόμενα στη διάταξη του άρθρου 43 παρ. 2 εδ. α΄ του Συντάγματος. Περαιτέρω, το θέμα για το οποίο παρέχεται η ως άνω εξουσιοδότηση, ήτοι ο τρόπος, η διαδικασία χορήγησης των παροχών ασθενείας “και κάθε άλλη λεπτομέρεια” αποτελούν ειδικότερα θέματα τα οποία, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 43 παρ. 2 εδ. β΄ του Συντάγματος, μπορούν να ανατεθούν σε άλλο, πλην του Προέδρου της Δημοκρατίας, όργανο της Διοίκησης δεδομένου ότι η ουσιαστική ρύθμιση του αντικειμένου της εξουσιοδότησης, δηλαδή ο τρόπος και η διαδικασία χορήγησης των εν λόγω παροχών, σε συνδυασμό με τις προϋποθέσεις που συνδέονται συναφώς, προβλέπονται να παρασχεθούν με νομοθετική εξουσιοδότηση, ο δε καθορισμός αυτών αποτελεί ειδικότερη ρύθμιση. Συνεπώς, η ως άνω εξουσιοδότηση είναι σύμφωνη προς τις διατάξεις του άρθρου 43 παρ. 2 του Συντάγματος (πρβλ. ΣτΕ 2151/2017 επταμελούς), απορριπτομένου ως αβασίμου του σχετικού λόγου της έφεσης.
6. Επειδή, λαμβάνοντας υπόψη ότι κατά το χρόνο που έλαβε χώρα το εργατικό ατύχημα (8.4.2013) του εκκαλούντος, αυτός δεν ήταν ταμειακά ενήμερος, ακόμη δε και μετά την υπαγωγή του σε καθεστώς διακανονισμού, αυτός δεν εξόφλησε τις οφειλόμενες εισφορές του, ούτε αιτήθηκε νέας ρύθμισης χρεών, το Δικαστήριο κρίνει ότι αυτός δεν δικαιούται, κατ΄ άρθρο 19 παρ. 5 εδ. β΄ της 35/1385/1999 απόφασης του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, να λάβει την ένδικη αποζημίωση λόγω εργατικού ατυχήματος. Επομένως, ορθώς αποφάνθηκε το πρωτοβάθμιο δικαστήριο με την εκκαλούμενη απόφαση, ακυρώνοντας την …../27.1.2014 απόφαση της Τ.Δ.Ε., απορριπτομένων ως αβασίμων των περί του αντιθέτου προβαλλομένων.
7. Επειδή, κατ’ ακολουθία, πρέπει να απορριφθεί η κρινόμενη έφεση, να διαταχθεί η κατάπτωση του καταβληθέντος παραβόλου υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου, ενώ, τέλος, να μην καταλογιστούν σε βάρος του εκκαλούντος δικαστικά έξοδα ελλείψει σχετικού αιτήματος του εφεσίβλητου (άρθρο 275 παρ. 1 Κ.Δ.Δ.).
ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ
Απορρίπτει την έφεση.
Διατάσσει την κατάπτωση του καταβληθέντος παραβόλου υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου.
Η απόφαση δημοσιεύτηκε στην Αθήνα, σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριο του Δικαστηρίου, στις 7 Απριλίου 2023.
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ-ΜΑΡΙΑ ΛΟΥΣΤΑ ΘΕΚΛΑ ΜΑΝΔΡΕΚΑ
