Ένα νέο και φιλόδοξο σχέδιο για τα κενά και αναξιοποίητα ακίνητα επεξεργάζεται η κυβέρνηση, το οποίο προβλέπει απαλλαγή από τον φόρο εισοδήματος για όσα ανακαινίζονται και διατίθενται για μακροχρόνια μίσθωση, αλλά και γι’ αυτά που βγαίνουν από τις πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης και μπαίνουν στο κλασικό ενοίκιο.
Η πρόταση μάλιστα αφορά τριετή περίοδο απαλλαγής. Δηλαδή τα ακίνητα θα ανακαινίζονται είτε με αυτοχρηματοδότηση των ιδιοκτητών τους, είτε με τα υφιστάμενα προγράμματα («Ανακαινίζω – Νοικιάζω», φοροεκπτώσεις για δαπάνες μέχρι 16.000 ευρώ για λειτουργική αναβάθμιση κ.λπ.) και η τριετής περίοδος φοροαπαλλαγής θα ξεκινά με την έναρξη της μίσθωσης. Για τα τρία χρόνια ο ιδιοκτήτης θα απαλλάσσεται από τον φόρο εισοδήματος για το ενοίκιο που θα εισπράττει και μετά θα επανέρχεται στο κλασικό καθεστώς, αν και το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών μελετάει βελτιώσεις στην υφιστάμενη κλίμακα αυτοτελούς φορολόγησης των ενοικίων ούτως ώστε να μην αυξάνεται υπέρμετρα ο φόρος.
Η πρόταση της τριετούς φοροαπαλλαγής έχει κατατεθεί από τους ιδιοκτήτες μέσω της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ) που υποστηρίζουν ότι είναι ο μόνος τρόπος για να ενισχυθεί η προσφορά ενοικιαζόμενων κατοικιών (η αύξηση της οποίας θα επιδράσει μειωτικά στο ύψος των ενοικίων), ενώ δεν θα μειωθούν τα κρατικά έσοδα γιατί η απαλλαγή θα αφορά μισθώσεις που αλλιώς δεν θα συνάπτονταν. Πράγματι, ενώ οποιαδήποτε απαλλαγή στα ακίνητα που ήδη μισθώνονται προφανώς και θα μειώσει τα προσδοκώμενα φορολογικά έσοδα, με την πρόταση της ΠΟΜΙΔΑ, που αφορά τα διαμερίσματα που ήταν κενά καθ’ όλο το 2023, το Δημόσιο απλώς θα κερδίζει, αφού μετά τη λήξη της φοροαπαλλαγής θα εισπράττει από ακίνητα τα οποία ήταν σε αχρηστία.
Υπολογίζεται ότι σε αστικές περιοχές υπάρχουν πάνω από 150.000 ακίνητα που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν, ενώ καθημερινά αυξάνονται και οι ιδιοκτήτες που θέλουν να φύγουν από τις πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης λόγων των νέων και πιεστικών μέτρων και να επιστρέψουν στη μακροχρόνια μίσθωση. Αυτό ενδιαφέρει ιδιαίτερα όσους ιδιοκτήτες έχουν από τρία και πάνω ακίνητα που διατίθενται με μίσθωση τύπου Αirbnb και θα κληθούν να γίνουν επιχειρηματίες από την επόμενη χρονιά.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΠΟΜΙΔΑ Στράτο Παραδιά, «η ρύθμιση θα προκαλέσει σε όλη τη χώρα την άμεση και μαζική επανένταξη στην αγορά των μισθώσεων κύριας κατοικίας πολλών χιλιάδων κενών, αλλά και ανακαινισμένων κατοικιών, χωρίς να δημιουργήσει δημοσιονομικό πρόβλημα στο υπουργείο Οικονομικών, αφού θα αφορά μελλοντικές μισθώσεις και όχι τις υφιστάμενες. Υπενθυμίζουμε ότι με παρόμοια ρύθμιση που προτάθηκε από την ΠΟΜΙΔΑ και υιοθετήθηκε από την τότε κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ (Κώστας Σημίτης, Ευάγγελος Βενιζέλος, Βάσω Παπανδρέου, Γιώργος Δρυς) για το 15μηνο διάστημα Οκτωβρίου 1999 – Δεκεμβρίου 2000 λύθηκε εν μια νυκτί κυριολεκτικά το στεγαστικό πρόβλημα που προέκυψε από τον σεισμό της Πάρνηθας στις 7/9/1999».
Ως προς τη φορολόγηση των ενοικίων, εξετάζονται οι εξής μεταβολές:
■ Η πρώτη πρόταση προβλέπει αλλαγή δομής με την ενσωμάτωση ενός πρόσθετου συντελεστή στην ισχύουσα κλίμακα, μεταξύ των εισοδημάτων από 12.001 έως 35.000 ευρώ, με στόχο την εκλογίκευση της προοδευτικότητας του φορολογικού συντελεστή. Οπότε, σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, θα πρέπει να υπάρξει τουλάχιστον ένα ενδιάμεσο κλιμάκιο με συντελεστή 20% ή 22% (όπως είναι σήμερα στην κλίμακα φορολογίας εισοδήματος), που θα λειτουργεί πυροσβεστικά και θα κατανέμει δικαιότερα τα φορολογικά βάρη.
■ Η δεύτερη πρόταση προέρχεται από τους ίδιους τους ιδιοκτήτες ακινήτων. Προβλέπει τη μείωση του φόρου εισοδήματος στα μισθώματα κύριας κατοικίας κατά 10 μονάδες και στα τρία ισχύοντα φορολογικά κλιμάκια προκειμένου η φορολογία να είναι δικαιότερη και να παρέχεται ένα ουσιαστικό κίνητρο στους ιδιοκτήτες για τη διάθεσή τους στη μόνιμη αντί για τη βραχυχρόνια μίσθωση. Με βάση την πρόταση αυτή, το χαμηλότερο κλιμάκιο του 15% (για ετήσιο εισόδημα έως 12.000 ευρώ) θα διαμορφώνεται στο 5%, το κλιμάκιο του 35% στο 25% και το ανώτατο κλιμάκιο του 45% στο 35%.
Σύμφωνα με την ΠΟΜΙΔΑ, η αλλαγή άρδην του τοπίου στις μισθώσεις κατοικίας, υπέρ και των ενοικιαστών, και η εξισορρόπηση προσφοράς και ζήτησης μπορούν να επιτευχθούν μόνο με την τριετή φοροαπαλλαγή των μισθωμάτων των νέων μισθώσεων.