Αριθμός 828/2015
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
A2’ Πολιτικό Τμήμα
ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ από τους Δικαστές: Δήμητρα Παπαντωνοπούλου, Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Χρυσόστομο Ευαγγέλου, Κωνσταντίνο Τσόλα, Ευφημία Λαμπροπούλου και Γεώργιο Κοντό, Αρεοπαγίτες.
ΣΥΝΗΛΘΕ σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του, στις 9 Μαρτίου 2015, με την παρουσία και της γραμματέως Αικατερίνης Σιταρά, για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ:
Του αναιρεσείοντος: Α. Φ. του Σ., κατοίκου …, ο οποίος εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Διονύσιο Κοντομηνά, με δήλωση του αρθρ. 242 παρ. 2 του Κ.Πολ.Δ.
Της αναιρεσίβλητης: Α. Φ. του Α., κατοίκου …, η οποία εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Γεώργιο Πανάγο.
Η ένδικη διαφορά άρχισε με την από 15-9-2011 αγωγή της ήδη αναιρεσίβλητης, που κατατέθηκε στο Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών. Εκδόθηκαν οι αποφάσεις: 1110/2012 του ίδιου Δικαστηρίου και 560/2014 του Εφετείου Αθηνών. Την αναίρεση της τελευταίας απόφασης ζητάει ο αναιρεσείων με την από 4-7-2014 αίτησή του.
Κατά τη συζήτηση της αίτησης αυτής, που εκφωνήθηκε από το πινάκιο, οι διάδικοι παραστάθηκαν, όπως σημειώνεται πιο πάνω. Ο εισηγητής Αρεοπαγίτης Γεώργιος Κοντός ανέγνωσε την από 10-11-2014 έκθεσή του, με την οποία εισηγήθηκε την παραδοχή της αιτήσεως αναιρέσεως. Ο πληρεξούσιος της αναιρεσιβλήτης ζήτησε την απόρριψή της αίτησης και την καταδίκη του αντιδίκου της στη δικαστική δαπάνη.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Από τις διατάξεις των άρθρων 1485, 1486 παρ. 1 και 1489 παρ.2 του ΑΚ., προκύπτει ότι δικαίωμα διατροφής έχει έναντι των γονέων του και το ενήλικο τέκνο, εφόσον δεν μπορεί να αυτοδιατραφεί από την περιουσία του ή από εργασία κατάλληλη για την ηλικία του, την κατάσταση της υγείας του και τις λοιπές βιοτικές του συνθήκες, ενόψει των τυχόν αναγκών της εκπαιδεύσεως του. Η διατροφή αυτή περιλαμβάνει, σύμφωνα με το άρθρο 1493 του ΑΚ., όλα όσα είναι αναγκαία για τη συντήρηση του δικαιούχου και επί πλέον τα έξοδα για την ανατροφή καθώς και την επαγγελματική και την εν γένει εκπαίδευση του. Προϋπόθεση να αξιώσει διατροφή από τους γονείς του το ενήλικο τέκνο είναι η απορία του και συγκεκριμένα η έλλειψη επαρκών περιουσιακών στοιχείων ή η αδυναμία του να μετέλθει κατάλληλη εργασία, που να επιτρέπει την απρόσκοπτη συνέχιση των σπουδών του. Εξάλλου, κατά το άρθρο 559 αριθ. 1 Κ.Πολ.Δ.: “Αναίρεση επιτρέπεται αν παραβιάστηκε κανόνας του ουσιαστικού δικαίου, στον οποίο περιλαμβάνονται και οι ερμηνευτικοί κανόνες των δικαιοπραξιών”. Ο κανόνας δικαίου παραβιάζεται, αν δεν εφαρμοστεί ενώ συντρέχουν οι πραγματικές προϋποθέσεις για την εφαρμογή του, ή αν εφαρμοστεί ενώ δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις αυτές, καθώς και αν εφαρμοστεί εσφαλμένα, η δε παραβίαση εκδηλώνεται είτε με ψευδή ερμηνεία, είτε με κακή εφαρμογή, δηλαδή με εσφαλμένη υπαγωγή. Με το λόγο αυτό αναιρέσεως ελέγχονται τα σφάλματα του δικαστηρίου κατά την εκτίμηση του νόμω βάσιμου της αγωγής ή των ισχυρισμών των διαδίκων, καθώς και τα νομικά σφάλματα κατά την έρευνα της ουσίας της διαφοράς. Ελέγχεται, δηλαδή, αν η αγωγή, ένσταση κ.λπ. ορθώς απερρίφθη ως μη νόμιμη ή αν κατά παράβαση ουσιαστικού κανόνα δικαίου, έγινε δεκτή ως νόμιμη ή απερρίφθη ή έγινε δεκτή κατ’ ουσίαν (Ολ Α.Π. 27 και 28/1998). Στην περίπτωση δε που το δικαστήριο έκρινε κατ’ ουσίαν την υπόθεση, η παραβίαση κανόνα ουσιαστικού δικαίου κρίνεται ενόψει των πραγματικών περιστατικών, τα οποία (ανελέγκτως) εδέχθη ως αποδειχθέντα το δικαστήριο της ουσίας και της υπαγωγής αυτών στο νόμο (Α.Π. 43/2013, 335/2012). Τέλος, κατά το άρθρο 559 αριθ. 19 Κ.Πολ.Δ, “Αναίρεση επιτρέπεται αν η απόφαση δεν έχει νόμιμη βάση και ιδίως αν δεν έχει καθόλου αιτιολογίες, ή έχει αιτιολογίες αντιφατικές ή ανεπαρκείς σε ζητήματα που ασκούν ουσιώδη επίδραση στην έκβαση της δίκης”. Κατά την έννοια της διατάξεως αυτής, υπάρχει έλλειψη νομίμου βάσεως, λόγω αντιφατικών ή ανεπαρκών αιτιολογιών, όταν από το αιτιολογικό της αποφάσεως, που συνιστά την ελάσσονα πρόταση του δικανικού συλλογισμού, δεν προκύπτουν κατά τρόπον πλήρη, σαφή και χωρίς αντιφάσεις, τα πραγματικά περιστατικά, τα οποία, σύμφωνα με το νόμο, είναι αναγκαία για την κρίση, στη συγκεκριμένη περίπτωση, ότι συντρέχουν οι όροι της διατάξεως που εφαρμόσθηκε ή ότι δε συντρέχουν οι όροι της εφαρμογής της. Ιδρύεται, δηλαδή, ο λόγος αυτός, όταν από τις παραδοχές της αποφάσεως δημιουργούνται αμφιβολίες για το αν εφαρμόστηκε ή όχι ορθώς ορισμένη ουσιαστική διάταξη νόμου. Ως “ζητήματα” δε, νοούνται οι ισχυρισμοί που έχουν αυτοτελή ύπαρξη, που τείνουν, δηλαδή, στη θεμελίωση, την κατάλυση ή την παρακώλυση του ασκουμένου δικαιώματος, όπως είναι τα περιστατικά που συγκροτούν την ιστορική βάση αγωγής, ανταγωγής, ενστάσεως ή αντενστάσεως, η αλήθεια ή αναλήθεια των οποίων στηρίζει το διατακτικό της αποφάσεως , όχι όμως και όταν οι ισχυρισμοί αυτοί συνιστούν άρνηση της αγωγής, ανακοπής, ενστάσεως κλπ, ή την επιχειρηματολογία των διαδίκων ή του δικαστηρίου (Ολ ΑΠ 1/1999, Α.Π. 1627/2012). Στην προκειμένη περίπτωση, το Εφετείο με την προσβαλλομένη απόφαση του δέχθηκε, κατά το ενδιαφέρον την προκειμένη αναιρετική διαδικασία μέρος, τα εξής: “Από τον…γάμο του εναγομένου-εκκαλούντος (ήδη αναιρεσείοντος) και της Α. Χ…., ο οποίος έχει ήδη λυθεί αμετάκλητα… γεννήθηκε… η ενάγουσα-εφεσίβλητη (ήδη αναιρεσίβλητη). Η τελευταία ενηλικιώθηκε… στις 17 Φεβρουαρίου 2007…. κατόπιν… συμμετοχής της στις πανελλήνιες εξετάσεις… ενεγράφη… στο τμήμα Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας… του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών…,επιλέγοντας την κατεύθυνση της ψυχολογίας… Ως εκ της ιδιότητος της αυτής και στερούμενη ιδίας προσοδοφόρου περιουσίας και εισοδημάτων η ενάγουσα άσκησε την από 25-05-2006 αγωγή … διατροφής κατά του εναγομένου πατέρα της, η οποία έγινε εν μέρει δεκτή με την… 1547/2007… απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, επιδικάσασα διατροφή υπέρ της ενάγουσας ποσού πεντακοσίων (500,00) ευρώ μηνιαίως επί μίαν τριετία από της επιδόσεως της αγωγής…. Στη συνέχεια η ενάγουσα… άσκησε… την από 11-03-2009 αγωγή…, η οποία έγινε εν μέρει δεκτή… με την υπ’ αριθ. 60/2010 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, επιδικάσασα υπέρ αυτής μηνιαία διατροφή ποσού πεντακοσίων (500,00) ευρώ επί μία διετία από της 1ης Ιουνίου 2009…Μετά το πέρας της ως άνω διετίας η ενάγουσα, ενήλικη φοιτήτρια, άσκησε κατά του πατέρα της την από 15-09-2011 αγωγή…, με την οποία ζήτησε να υποχρεωθεί αυτός να της καταβάλλει…διατροφή ποσού χιλίων διακοσίων δέκα (1.210,00 ) ευρώ μηνιαίως…από 01-10-2011 έως 30-09-2012 και… χιλίων διακοσίων πενήντα (1.250,00) ευρώ μηνιαίως…από 1ης Οκτωβρίου 2012 έως 30 Σεπτεμβρίου 2014. Το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών… εδέχθη εν μέρει την αγωγή της ενάγουσας…και υποχρέωσε τον εναγόμενο… να της καταβάλλει διατροφή… οκτακοσίων (800,00) ευρώ μηνιαίως για το χρονικό διάστημα από την επίδοση της αγωγής μέχρι την 30ή, Σεπτεμβρίου 2014…Η ενάγουσα…,ήδη προ της ενηλικιώσεώς της στις 17-2-2007 ετύγχανε φοιτήτρια του Πανεπιστημίου Αθηνών… ολοκλήρωσε τις σπουδές της στις 18 Ιουλίου 2012…Η ελάχιστη προβλεπόμενη διάρκεια σπουδών για την ενάγουσα συμπληρώθηκε… στις 31 Αυγούστου 2010 ενώ αυτή ολοκλήρωσε τις σπουδές της… δύο (2) έτη αργότερα, με την συμπλήρωση δώδεκα (12) εξαμήνων ή έξι (6) έτη σπουδών. Η διετής…καθυστέρηση δικαιολογείται πλήρως από την επικρατούσα, γνωστή τοις πάσι…μη ομαλή ροή των σπουδών στα ελληνικά Α.Ε.Ι. Εν τέλει, η ενάγουσα, ως τέκνο χωρισμένων γονέων, δικαιολογείται να καθυστερήσει επί διετία την περάτωση των πανεπιστημιακών σπουδών της, διότι ο χωρισμός των γονέων, αν μη τι άλλο, γεννά πρόβλημα διατροφής του τέκνου, ως η παρούσα δίκη αποδεικνύει. Από την επομένη της επιδόσεως της αγωγής της, δηλαδή από τις 5 Οκτωβρίου 2011, μέχρι την ημερομηνία λήψης του πτυχίου της, στις 18 Ιουλίου 2012, η ενάγουσα, αν και ενήλικη, λόγω των σπουδών της αυτών και στερούμενη προσοδοφόρου περιουσίας και ιδίων εισοδημάτων δικαιούται διατροφής από τους υπόχρεους προς τούτο γονείς της. Η υποχρέωση τους αυτή εξικνείται… μέχρι την 31η Αυγούστου 2012, διότι ο φοιτητής που περάτωσε…τις σπουδές του…, εν μέσω (ελληνικού) θέρους, δικαιούται διακοπών. Περαιτέρω απεδείχθη… ότι η ενάγουσα θέλει να παρακολουθήσει μεταπτυχιακά μαθήματα στη συγκριτική λογοτεχνία σε ένα αγγλόφωνο πανεπιστήμιο, όπως τα προαναφερθέντα, στα οποία έχει υποβάλλει ηλεκτρονικώς αίτηση. Το Πανεπιστήμιο του Κεντ της απάντησε την επομένη της αιτήσεως της, στις 11-10-2012, ότι δέχεται αποφοίτους ελληνικών πανεπιστημίων με συνολική βαθμολογία 7.0 ή λίαν καλώς και με επαρκή γνώση της Αγγλικής γλώσσας… Ομοίως, το Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης της απάντησε ότι και αυτό δέχεται αποφοίτους ελληνικών πανεπιστημίων με βαθμό 6.5 και πάνω και επαρκή γνώση της Αγγλικής γλώσσας… Η επαρκής γνώση της Αγγλικής γλώσσας από την ενάγουσα… αποδεικνύεται 1) από …και 2) από…Όπως δε εξηγεί με πειστικό τρόπο στις…προτάσεις της, δεν προλάβαινε να υποβάλλει τις αιτήσεις για συμμετοχή της στα μεταπτυχιακά προγράμματα του ακαδημαϊκού έτους 2012 -2013, διότι αυτές, προκειμένου για σπουδές στη Μεγάλη Βρετανία (Αγγλία, Ουαλία, Σκωτία) υποβάλλονται το πρώτο τρίμηνο του ημερολογιακού έτους για το προσεχές ακαδημαϊκό έτος που αρχίζει τον Σεπτέμβριο του ιδίου έτους. Αφού η ενάγουσα έλαβε το πτυχίο της στις 18-07-2012, δεν προλάβαινε να υποβάλλει αιτήσεις για το ακαδημαϊκό έτος 2012-2013 και τις υπέβαλε για το επόμενο, αυτό που αρχίζει τον Σεπτέμβριο του 2013… Η ενάγουσα κατοικούσε στο ιδιόκτητο διαμέρισμα της μητέρας της… στην Πολιτεία…,με επιφάνεια περίπου στα διακόσια (200,00) τετραγωνικά μέτρα….Τον Μάιο του έτους 2012 έλαβε και το πτυχίο “SΟRΒΟΝΝΕ C1” στη Γαλλική γλώσσας…Από τον Οκτώβριο του 2011 έως τον Μάιο του 2013…έκανε τα αναγκαία ιδιαίτερα μαθήματα Γαλλικής γλώσσας, με μηνιαίο κόστος… 150 ευρώ… Τα υπόλοιπα έξοδα διατροφής της είναι τα συνηθισμένα για μία νέα κοπέλα 23 έως 25 ετών, πτυχιούχο πανεπιστημίου, που κατοικεί σε ένα από τα καλλίτερα Αθηναϊκά προάστια. Σε αυτά περιλαμβάνεται και το κόστος της αναγκαίας, κατά μήνα, ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, εφ όσον χρειασθεί, καθ’ όσον δεν απεδείχθη ότι η ενάγουσα…έχει οποιαδήποτε πάθηση…Η ανάλογη διατροφή της…, όπως αυτή προκύπτει από τις συνθήκες της ζωής της…, ανέρχεται, για την περίοδο από 5 Οκτωβρίου 2011 έως τον Σεπτέμβριο του έτους 2013… στα ακόλουθα ποσά για σίτιση 300,00 ευρώ, για ένδυση και υπόδηση 100,00 ευρώ, για μαθήματα γαλλικής επί είκοσι μήνες 150,00 ευρώ, για ασφάλιση ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης σε ιδιωτική εταιρία 100,00 ευρώ, για αγορά βιβλίων και έξοδα αναψυχής 150 ευρώ, για την παροχή στέγασης σε διαμέρισμα 200 τ.μ στη Πολιτεία 300 ευρώ, για την αναλογία του ενός τρίτου στις δαπάνες λειτουργίας του διαμερίσματος (φως, νερό, τηλέφωνο, πετρέλαιο θέρμανσης) 100 ευρώ και περιποίηση και φροντίδα προς αυτήν της μητέρας της, υπηρεσίες τις οποίες η συγκατοικούσα μητέρα πάντοτε προσφέρει, έστω και αν η θυγατέρα ενηλικιώθηκε, 300 ευρώ, σύνολο 1.500 ευρώ για τους είκοσι μήνες και 1.350 ευρώ για τους υπόλοιπους τέσσερις μήνες. Ο μέσος όρος διατροφής για τους είκοσι τέσσερις μήνες συνολικά ανέρχεται σε: 1.500 Χ 20 = 30.000 + (1.350 Χ 4=) 5.400 = 35.400: 24 = 1.475 ευρώ μηνιαίως. Από τον Σεπτέμβριο του έτους 2013 η ενάγουσα παρακολουθεί μεταπτυχιακά μαθήματα με διετή διάρκεια σε ένα από τα Πανεπιστήμια της Αγγλίας ή της Σκωτίας που προαναφέρθηκαν. Η διατροφή της εκεί… ανέρχεται περίπου σε… 1.652 λίρες Αγγλίας μηνιαίως, ποσό το οποίο υπολογιζόμενο σε ευρώ ανέρχεται….σε 1.390,32 ευρώ…Η ενάγουσα δεν έχει εισοδήματα, λόγω των σπουδών της δε… αδυνατεί να εργασθεί. Δεν διαθέτει προσοδοφόρο περιουσία παρά μόνον ένα οικόπεδο που της άφησε με την διαθήκη του ο παππούς της, πατέρας του εναγομένου… στη Κάρυστο της Ευβοίας και δη σε έκταση που ανήκει στον Οικοδομικό Συνεταιρισμό Μονίμων Αξιωματικών Ελληνικού Στρατού ( Ο.Σ.Μ.Α.Ε.Σ.). Και ναι μεν ο εναγόμενος – εκκαλών προσκομίζει την από 07-05-2008 βεβαίωση του αρχιτέκτονος μηχανικού Ν. Κ. Γ., ο οποίος βεβαιώνει ότι το οικόπεδο… έχει εμπορική αξία περίπου 60.000 ευρώ, η βεβαίωση αυτή όμως…δεν έχει αποδεικτική αξία. Ο εναγόμενος…πατέρας της ενήλικης… είναι ηλικίας εξήντα πέντε (65) ετών… εργαζόταν ως διπλωματούχος μηχανικός αεροσκαφών στη Σχολή Μηχανικών Αεροπορίας (Σ.Μ.Α.), από την οποία απεχώρησε και αποστρατευθείς έλαβε τον βαθμό του Υποσμηναγού…Ο μάρτυρας του κατέθεσε ενόρκως ότι δεν έχει πάρει σύνταξη από την Πολεμική Αεροπορία…το Δικαστήριο όμως συμπεραίνει … ότι το ταμείο που του χορηγεί την σύνταξη είναι το…Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε. Ο εναγόμενος…δεν προσκομίζει εκκαθαριστικά σημειώματα της Εφορίας για το ένδικο χρονικό διάστημα…παρά μόνον τρία (3) εκκαθαριστικά σημειώματα… που αντιστοιχούν στα οικονομικά έτη 2006, 2007 και 2008. Σε αυτά…έχει δηλώσει συνολικό ετήσιο εισόδημα 1.806,75 ευρώ, 2.487,52 ευρώ και 7.922,31 ευρώ που σημαίνουν μηνιαίο εισόδημα της τάξεως των 150,56 ευρώ, 207,29 ευρώ και 660,19 ευρώ αντίστοιχα. Τα μηδαμινά αυτά ποσά που προκύπτουν ως μηνιαίο εισόδημα… αποδεικνύουν άνευ ετέρου ότι τα δηλωθέντα ετήσια εισοδήματα του την ανωτέρω τριετία είναι αναληθή, αν μάλιστα ληφθεί υπόψη και το ότι… δηλώνει κύριος δύο (2) οχημάτων… αν και με βάση τα ανωτέρω τρία (3) εκκαθαριστικά του σημειώματα εμφανίζεται ως πένης, είναι κύριος μεγάλης ακίνητης περιουσίας και δη: 1)… ενός οικοπέδου εκτάσεως 145,17 τ.μ. μετά της επ’ αυτού διώροφης οικοδομής με υπόγειο, ευρισκομένου στη περιοχή Αμπελοκήπων των Αθηνών… Την οικοδομή αυτή κατεδάφισε… και ανήγειρε πολυώροφη οικοδομή…με δέκα πέντε (15), περίπου, διαμερίσματα, όπως κατέθεσε ο μάρτυρας του …από τα οποία “έχει κλείσει συμφωνία για δύο, τα άλλα είναι ημιτελή”… έναντι αγνώστου τιμήματος. Επομένως…, είναι, όντως, και εργολάβος οικοδομών, …Ο εναγόμενος… προσκομίζει σχετικά το…υπηρεσιακό σημείωμα του…υποκαταστήματος Ζωγράφου του Ι.Κ.Α…., από το οποίο αποδεικνύεται ότι για καθυστερούμενες εισφορές χρονικής περιόδου μέχρι τον Δεκέμβριο του 2009 οφείλει συνολικά…40.954,95 ευρώ… 2)…το ένα δεύτερο (1 / 2) εξ αδιαιρέτου των ακολούθων …οριζοντίων ιδιοκτησιών, ευρισκομένων απασών στη πολυώροφη οικοδομή… στο Κολωνάκι Αθηνών, η οποία … ευρισκόταν τότε (Οκτώβριος 2002) στο στάδιο του μπετόν αρμέ σκελετού μέχρι του Γ ορόφου : α) Της…(Α – 1 ) οριζόντιας ιδιοκτησίας – διαμερίσματος του πρώτου (Α’ )… ορόφου, …επιφανείας 80,00 τ.μ.,…, β) Της υπ’ αριθ.(1-1)… ιδιοκτησίας… του ισογείου,…επιφανείας 51,00 τ.μ., γ) Της υπ’ αριθ….(Ι-2)…ιδιοκτησίας…του ισογείου, επιφανείας 78,00 τ.μ. και δ) της υπ’ αριθ. ( Α – 2 )… ιδιοκτησίας-επαγγελματικής αίθουσας του πρώτου …ορόφου, …επιφανείας 80,00 τ.μ., με την ανήκουσα σε αυτή αποκλειστική χρήση της … αποθήκης του υπογείου, επιφανείας 7,00 τ.μ. και της αποκλειστικής χρήσης της …υπόγειας θέσης στάθμευσης, επιφανείας 8,00 τ.μ., και 3) …1/16 εξ αδιαιρέτου των ακολούθων ακινήτων: α) Του υπό στοιχεία (Β-5) διαμερίσματος, επιφανείας 55 τ.μ., του δευτέρου… ορόφου μιας πολυκατοικίας στην Αθήνα, επί της οδού … αριθ. …, β) Του υπό στοιχεία…(Ε – 1) διαμερίσματος, επιφανείας 54 τμ., του πέμπτου…ορόφου… πολυκατοικίας…. επί της οδού … αριθ. …, γ) Ενός οικοπέδου, αρτίου και οικοδομήσιμου, εκτάσεως 168,75 τμ, μετά της επ’ αυτού τριώροφης οικοδομής, ευρισκομένου στην Αθήνα, επί της διασταυρώσεως των οδών … αριθ. … και … αριθ…., δ) Του υπό στοιχεία…(Β – 1) και του υπό στοιχεία Βήτα δύο (Β- 2) διαμερισμάτων, επιφανείας 101 τμ. και 125 τμ. αντίστοιχα, μετά των ανηκουσών σε αυτά κατά δικαίωμα αποκλειστικής χρήσεως θέσεων σταθμεύσεως αυτοκινήτου…, στο ισόγειο, του δευτέρου…ορόφου μιας πολυκατοικίας στο Χολαργό Αττικής…και ε) Ενός αρτίου και οικοδομήσιμου οικοπέδου εκτάσεως 1.290 τμ, μετά της επ’ αυτού παλαιάς ισόγειας οικίας, επιφανείας 105 τμ, που ευρίσκεται στη θέση “…” στη Πεντέλη Αττική… Είναι ακόμη συγκύριος, κατά το ήμισυ εξ αδιαιρέτου, με την αδελφή του Μ. Φ. ενός οικοπέδου εκτάσεως 1.000 τμ. στη θέση … Αττικής. Ο εναγόμενος εκκαλών προσκομίζει …τοπογραφικό διάγραμμα του οικοπέδου αυτού που έχει εκπονήσει…ο αρχιτέκτων μηχανικός…., ο οποίος…το χαρακτηρίζει…μη οικοδομήσιμο και έχει χαρακτηρισθεί ως δασική έκταση. Επειδή οι δηλώσεις αυτές έγιναν προ πενταετίας… δεν πείθουν ότι το οικόπεδο…είναι και σήμερα… μη οικοδομήσιμο και δασική έκταση. Ο εναγόμενος…έχει τελέσει νέο… γάμο …μετά της Κ. Θ…. Δεν έχει αποκτήσει άλλο τέκνο… Ο εναγόμενος – εκκαλών μετά της νέας του συζύγου κατοικούν σε οικία ιδιοκτησίας του, που ευρίσκεται στη … Αττικής…, σε οικόπεδο εκτάσεως 285 τμ. και η οικία χαρακτηρίζεται ως λυόμενη, επιφανείας 48 τμ. Η νέα του σύζυγος, ηλικίας σήμερα … πενήντα οκτώ (58) ετών, δεν εργάζεται και ο εναγόμενος ισχυρίζεται ότι την διατρέφει αυτός. Περί αυτού δεν πείθεται το Δικαστήριο, αφού δεν προσκομίζει τα περιουσιακά και εισοδηματικά στοιχεία της…ώστε να αποδειχθεί αν αυτή έχει εισοδήματα εξ άλλων πηγών, πέραν της εργασίας που δεν έχει. Περαιτέρω ο εναγόμενος – εκκαλών προσκομίζει δύο (2) επιστολές, με ημερομηνία …26-03-2013, της τράπεζας ΡΡΟΒΑΝΚ Α.Ε…. προς αυτόν. Στη μεν μία αναφέρεται ότι αυτός έλαβε στις 24-12-2008 καταναλωτικό δάνειο … 200.000 ευρώ, εξοφλητέο σε 180 μηνιαίες τοκοχρεωλυτικές δόσεις και ότι την ημερομηνία συντάξεως της επιστολής καθυστερεί την πληρωμή τριών (3) δόσεων, ποσού 6.303,06 ευρώ που είναι ληξιπρόθεσμο. Στην δεύτερη επιστολή αναφέρεται ότι ο ίδιος έλαβε μετά από ένα έτος…νέο δάνειο αρχικού ποσού 110.000 ευρώ, εξοφλητέο σε 180 μηνιαίες τοκοχρεωλυτικές δόσεις και ότι την ημερομηνία συντάξεως της επιστολής καθυστερεί την πληρωμή δύο (2) δόσεων, ποσού 2.259,92 ευρώ που είναι ληξιπρόθεσμο…. Είναι κοινώς γνωστό…ότι οι επιχειρηματίες – εργολάβοι οικοδομών, όπως είναι ο εναγόμενος…, λαμβάνουν δάνεια… για να χρηματοδοτήσουν τις επιχειρήσεις τους και το γεγονός ότι καθυστερούν την αποπληρωμή αυτών ουδόλως αποδεικνύει ότι στερούνται οικονομικής ρευστότητας …Τέλος, ο εναγόμενος – εκκαλών προσκομίζει διάφορα ιατρικά πιστοποιητικά… από τα οποία…το Δικαστήριο κρίνει ότι ο εναγόμενος – εκκαλών πάσχει από σοβαρή στεφανιαία καρδιακή νόσο και πρέπει να ακολουθεί τις οδηγίες των ιατρών καθώς και να υποβάλλεται σε συχνές εξετάσεις. Δεν προκύπτει όμως ότι η υπαρκτή αυτή σοβαρή ασθένεια τον αναγκάζει να υποβάλλεται σε συνεχείς δαπάνες ιατρικής και φαρμακευτικής αντιμετώπισης της, οι οποίες δεν καλύπτονται από το ασφαλιστικό του ταμείο, το Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε, ….Με βάση τα προαποδειχθέντα και τις εν γένει περιστάσεις, από την ως άνω αποδειχθείσα διατροφή της ενήλικης θυγατέρας του για την διετία από τον Οκτώβριο του 2011 έως και τον Σεπτέμβριο του 2013, ποσού 1.475 ευρώ, ο εναγόμενος -εκκαλών πρέπει να καταβάλλει το ποσό των 900 ευρώ, αφού το υπόλοιπο καταβάλλεται σε είδος από την μητέρα της (αναλογία ενοικίου και δαπανών κοινωφελών οργανισμών) ενώ για την διατροφή του ενός έτους, από τον Οκτώβριο του 2013 έως το τέλος του Σεπτεμβρίου 2014, ποσού 1.390 ευρώ, ο εναγόμενος -εκκαλών πρέπει να καταβάλλει το ποσό των 1.000 ευρώ. Το υπόλοιπο ποσό διατροφής το καλύπτει η μητέρα της ενάγουσας…από τα εισοδήματα εκ της εργασίας της ως καθηγήτριας Γερμανικής φιλολογίας… Επομένως… πρέπει να… υποχρεωθεί ο εναγόμενος να καταβάλλει στην ενάγουσα για… μεν την διετία από την επομένη της επιδόσεως… της αγωγής, μέχρι τέλους Σεπτεμβρίου 2013 ποσού εννιακοσίων (900,00) ευρώ μηνιαίως, για δε το έτος από την 1η Οκτωβρίου 2013 έως 30 Σεπτεμβρίου 2014 ποσού χιλίων (1.000) ευρώ μηνιαίως…”. Με βάση της ανωτέρω παραδοχές το Εφετείο εξαφάνισε την πρωτόδικη, ερήμην του αναιρεσείοντος, εκδοθείσα απόφαση, που επιδίκασε στην αναιρεσίβλητη το ποσό των 800 ευρώ και δικάζοντας την αγωγή δέχθηκε εν μέρει αυτή με τις ανωτέρω διακρίσεις. Έτσι που έκρινε το Εφετείο στέρησε την απόφαση του νομίμου βάσεως, διαλαμβάνοντας σ’ αυτήν ανεπαρκείς και ασαφείς αιτιολογίες επί ουσιωδών για την έκβαση της δίκης ζητημάτων, που καθιστούν ανέφικτο τον αναιρετικό έλεγχο ως προς την ορθότητα της κρίσεώς του περί της συνδρομής των προϋποθέσεων εφαρμογής του άρθρου 1486 του ΑΚ. Ειδικότερα, ενώ δέχεται ότι η αναιρεσίβλητη, είναι ιδιοκτήτρια ενός οικοπέδου, στην …, περιλαμβανομένου σε έκταση ανήκουσα στον Οικοδομικό Συνεταιρισμό Μονίμων Αξιωματικών Ελληνικού Στρατού, η εμπορική αξία του οποίου προσδιορίζεται από την προσκομιζόμενη από τον αναιρεσείοντα βεβαίωση του μηχανικού Ν. Γ. στο ποσό των εξήντα χιλιάδων (60.000) ευρώ (το οποίο αληθές υποτιθέμενο , αναιρεί το δικαίωμα της προς διατροφήν) παραλείπει να διαλάβει αιτιολογία επί του ουσιώδους ζητήματος της εκτάσεως και των λοιπών χαρακτηριστικών του εν λόγω οικοπέδου, της δυνατότητος αξιοποιήσεως ή εκποιήσεως και της εμπορικής του αξίας, έτσι ώστε να κριθεί αν από το ποσό της ρευστοποίησης ή της με οποιοδήποτε τρόπο αξιοποίησης δύναται η αναιρεσίβλητη να καλύψει ολικώς ή μερικώς και για πόσο χρόνο τις διατροφικές της ανάγκες. Περαιτέρω, καθόσον αφορά το δικαίωμα διατροφής της αναιρεσιβλήτου για το μετά την αποφοίτηση της εκ του τμήματος Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, χρονικό διάστημα, το Εφετείο ενώ δέχεται ότι αυτή έλαβε το πτυχίο της την 18ην Ιουλίου 2012 και οι μεταπτυχιακές σπουδές σε πανεπιστήμιο της Αγγλίας ή της Σκωτίας θα άρχιζαν, κατά τον μήνα Σεπτέμβριο του έτους 2013, ήτοι μετά παρέλευση δέκα τριών (13) και πλέον μηνών, της επιδικάζει. ωστόσο πλήρη και για το διάστημα τούτο διατροφή (όπως και κατά χρόνο φοιτήσεως της) χωρίς να παραθέτει αιτιολογία σχετικά με την αδυναμία της να εξασφαλίσει, έστω και μερικώς την διατροφή της κατά το αντίστοιχο διάστημα, δια καταλλήλου εργασίας, δεδομένου ότι, σύμφωνα με τις παραδοχές της προσβαλλομένης απόφασης αυτή διήγε το 24° έτος της ηλικίας της ήταν κάτοχος πτυχίου της ρηθείσης πανεπιστημιακής σχολής και επίσης κάτοχος ανεγνωρισμένων πτυχίων Αγγλικής και Γαλλικής Γλώσσης και δεν αντιμετώπιζε οποιοδήποτε πρόβλημα υγείας. Επομένως, το Εφετείο, υπέπεσε στην αναιρετική πλημμέλεια του άρθρου 559 αριθμ. 19 Κ.Πολ.Δ., όπως βασίμως υποστηρίζει ο αναιρεσείων, κατ’ εκτίμησιν του νοηματικού περιεχομένου, αμφοτέρων των λόγων της αιτήσεως του.
Επομένως, πρέπει να γίνει δεκτή η αίτηση αναιρέσεως και να αναιρεθεί η προσβαλλομένη απόφαση, να παραπεμφθεί δε η υπόθεση για περαιτέρω εκδίκαση στο ίδιο Εφετείο, αφού είναι δυνατή η σύνθεση του από άλλο δικαστή (άρθρο 580 παρ.3 Κ.Πολ.Δ )και να συμψηφισθεί μεταξύ των διαδίκων η δικαστική αυτών δαπάνη λόγω της συγγενικής τους σχέσης (άρθρα 179 και 183 Κ.Πολ.Δ.).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Αναιρεί την υπ’ αριθμ. 560/2014 απόφαση του Μονομελούς Εφετείου Αθηνών.
Παραπέμπει την υπόθεση για περαιτέρω εκδίκαση στο ίδιο Εφετείο, που θα συγκροτηθεί από άλλο δικαστή Συμψηφίζει την μεταξύ των διαδίκων δικαστική δαπάνη.
ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίσθηκε στην Αθήνα, στις 5 Μαΐου 2015.
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στην Αθήνα, στις 10 Ιουνίου 2015.
Η ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Πηγή :
Προηγούμενο άρθροΠώς υπολογίζεται η αποζημίωση απόλυσης;
